Najzdrowszy Plastik na Butelki do Wody Mineralnej: Przewodnik

Szczegóły: Opublikowano: 16. December 2025

Plastik zrewolucjonizował świat, stając się jednym z najchętniej wykorzystywanych tworzyw sztucznych. Jest lekki, łatwo poddaje się obróbce, a przy tym bardzo wytrzymały i tani. Niestety, jego produkcja oraz utylizacja wiążą się z gigantycznym obciążeniem dla środowiska i mogą negatywnie wpływać na nasze zdrowie. Niektóre rodzaje plastiku w ogóle nie powinny mieć kontaktu z naszym organizmem. Warto wiedzieć, jak czytać oznaczenia plastiku, by rozpoznać ten „dobry” i co zrobić, by zminimalizować produkcję tego złego.

Z czego zrobiony jest plastik?

Plastik to syntetyczne tworzywo sztuczne, które jest wytwarzane z paliw kopalnych, zwłaszcza ropy naftowej lub gazu ziemnego (rzadziej z węgla). Jego głównym składnikiem są polimery syntetyczne - substancje o bardzo dużej masie cząsteczkowej, powstałe w wyniku skomplikowanych reakcji chemicznych. Większość popularnych tworzyw polimerowych odkryto w I połowie XX wieku. Rewolucja przemysłowa sprawiła, że plastik zaczął być wykorzystywany powszechnie, we wszystkich gałęziach życia.

Przesądziły o tym m.in. takie czynniki, jak własności mechaniczne, niska cena produkcji i łatwość przetwórstwa. W efekcie, od połowy XX w. nastąpił gwałtowny wzrost produkcji tego materiału. W 1950 r. wyprodukowano 1,5 mln ton plastiku, a w 2019 r. było to już 368 mln ton!

Plastik plastikowi nierówny - rodzaje i oznaczenia plastiku

Tworzywa sztuczne to tak naprawdę wiele różnych materiałów o różnych właściwościach. Można je podzielić na kilka sposobów, m.in. ze względu na strukturę chemiczną, właściwości fizykochemiczne, możliwość wykorzystania co celów użytkowych, potencjał recyklingowy czy szkodliwość dla środowiska i ludzkiego zdrowia. Ogólnie wyróżnia się siedem głównych rodzajów plastiku. Każdy z nich ma inne atrybuty i może być wykorzystywany do innych celów.

1. Plastik PET (politereftalan etylenu)

To niekwestionowany król plastiku, tworzywo, które pojawia się niemal wszędzie. Szczególnie chętnie wykorzystuje się je do produkcji opakowań żywności i napojów (np. butelek na wodę czy olej, pojemników na jogurty, koszyków na świeże owoce, folii do pakowania), ponieważ jest lekkie i dobrze chroni przed przedostawaniem się tlenu do środka. Ze względu na swoje właściwości na wielu obszarach wyparł cięższe, szklane opakowania, które trudniej przetransportować. PET często służy też do produkcji naczyń jednorazowego użytku, takich jak, sztućce, kubki czy talerzyki.

Przeczytaj także: Butelkowana woda a środowisko

Czy plastik PET jest bezpieczny dla zdrowia?

Pomimo tego, że PET jest dopuszczony do kontaktu z żywnością (posiada atesty Unii Europejskiej i Agencji Żywności i Leków FDA), jego bezpieczeństwo jest dość wątpliwe. Badania naukowców z Uniwersytetu im. Goethego we Frankfurcie wykazały, że uwalnia on tzw. ksenoestrogeny, które zaburzają gospodarkę hormonalną człowieka i mogą prowadzić do zachorowania na otyłość, cukrzycę oraz nowotwory piersi czy prostaty. Z butelek do wody i napojów może przedostawać się również potencjalnie rakotwórczy amon.

Odpady tego materiału w większości podlegają recyklingowi (jednak jest to uzależnione m.in. od koloru tworzywa, np. czarnego plastiku się nie przetwarza). W drodze recyklingu PET przerabia się na regranulat, który może służyć do produkcji kolejnych przedmiotów, np. butelek jednorazowych, poliestrowych ubrań i tekstyliów czy słuchawek. Niestety tworzywa PET nie można przetwarzać w nieskończoność, bo za każdym razem coraz bardziej traci na jakości.

Plastik PET uznawany jest za bardzo niebezpieczny dla środowiska, ponieważ:

jest produkowany masowo
jest jednorazowy - opakowań z PET-u nie powinno się ponownie wykorzystywać
jest recyklingowany w niewystarczającym stopniu
potrzebuje nawet setek lat, by ulec biodegradacji
zalega na lądzie i w oceanach, niszcząc naturę i szkodząc człowiekowi

2. Plastik HDPE (polietylen wysokiej gęstości)

To jeden z najbezpieczniejszych rodzajów plastiku, używany przede wszystkim do produkcji dziecięcych zabawek, butelek na mleko, pojemników na żywność czy folii spożywczej. Wykorzystuje się go także do wytwarzania akcesoriów medycznych, nart, pojemników na środki chemiczne i odpady, a nawet rur. Jest gęstszy, mocniejszy i grubszy od PET-u, a wykonane z niego opakowania nadają się do recyklingu. Ze względu na wyższą jakość (i wyższą cenę), jest przetwarzany o wiele chętniej i częściej niż słabsze tworzywo PET.

3. Plastik PVC (polichlorek winylu)

Do niedawna był jednym z najczęściej wykorzystywanych tworzyw sztucznych na świecie. Jednak z biegiem czasu zdecydowanie stracił na popularności, m.in. dlatego, że zarówno jego procesy produkcji, jak i utylizacji okazały się być szkodliwe dla naszego zdrowia. PVC może wydzielać takie chemikalia, jak bisfenol A (BPA), ołów, rtęć czy kadm, a w procesie spalania uwalnia dioksyny, które dla ludzkiego organizmu są bardziej szkodliwe niż cyjanek potasu. Ze względu na bardzo wysoką toksyczność, również wykorzystywanie tego surowca w przemyśle spożywczym zostało ograniczone do minimum. Najczęściej stosuje się go do produkcji elementów budowlanych (rur, okien, izolacji kabli), opakowań detergentów i akcesoriów medycznych (strzykawek, kroplówek). Uwaga, bo może znaleźć się też w niektórych zabawkach!

Przeczytaj także: Poradnik przechowywania wody destylowanej

4. Plastik LDPE (polietylen niskiej gęstości)

To kolejne tworzywo z grupy polietylenów, o prostej strukturze i bardzo cienkiej, elastycznej formie. LDPE jest tani i łatwy w obróbce i stosunkowo bezpieczny dla naszego zdrowia (chociaż mniej niż HDPE). Najczęściej wykorzystuje się go w przemyśle spożywczym i medycznym. Służy przede wszystkim do produkcji worków, toreb, opakowań foliowych, kubków na gorące i zimne napoje, pokrywek pojemników i butelek do wyciskania (np. na keczup czy musztardę). Przedmioty wykonane z tego materiału mogą być użytkowane wielokrotnie i poddawane recyklingowi.

5. Plastik PP (polipropylen)

Ten rodzaj tworzywa, podobnie jak HDPE, uznawany jest za najbezpieczniejszy dla ludzkiego organizmu. Jest też dość sztywny i odporny na wysokie temperatury, dzięki czemu świetnie sprawdza się w branży gastronomicznej. Najczęściej wykorzystuje się go do produkcji opakowań na żywność i napoje, korków do butelek, pojemników na soczewki kontaktowe oraz środków higienicznych, takich jak wkładki czy pampersy. Znajdziemy go też w kamizelkach termicznych, rurach i w częściach samochodowych. Plastik PP może być wykorzystywany wielokrotnie i nadaje się do recyklingu.

6. Plastik PS (polistyren)

Polistyren wykorzystywany jest do produkcji sztucznej biżuterii, kloszów lamp czy elementów sprzętu AGD (np. obudowy telewizorów), ale najczęściej robi się z niego styropian. W tej postaci wykorzystuje się go zwłaszcza w branży budowlanej (jako termoizolację budynku), ale też - niestety - w branży gastronomicznej (szczególnie jako opakowania na wynos). Dlaczego niestety? Plastik PS jest toksyczny i nie powinien mieć kontaktu z żywnością, a zwłaszcza z ciepłymi i kwaśnymi substancjami. Wydziela bowiem różne chemikalia, w tym styren, który odkłada się w tkance tłuszczowej i zaburza pracę układu nerwowego. Może też przyczynić się do występowania depresji.

Ponadto ten rodzaj tworzywa sztucznego jest bardzo szkodliwy dla środowiska, ma bowiem tendencję do rozpadania się na małe kuleczki, które łatwo się rozprzestrzeniają i trafiają do rzek, mórz i oceanów, w których pływają jako mikroplastik. W takiej formie zjadane są przez ryby, a później przez nas samych. Recykling plastiku PS jest trudny, a czasami wręcz niemożliwy.

7. Pozostałe plastiki - OTHER, oznaczone literą O

W tej grupie mieści się wszystko, co nie pasuje do pozostałych kategorii. Tak naprawdę jest to więc worek bez dna. Znajdują się tu zarówno niebezpieczne w kontakcie z żywnością plastiki zawierające bisfenol A, jak i bezpieczny dla zdrowia Tritan, wolny od BPA. Sam Tritan ma mnóstwo zalet - dobrze reaguje na wysokie temperatury, nie matowi się i jest odporny na uszkodzenia mechaniczne. Butelki wykonane z tego materiału są bardzo higieniczne i łatwe w czyszczeniu (można je myć w zmywarce oraz wyparzać wrzątkiem). Nie pochłaniają też zapachów i smaków i można w nich przechowywać gorące napoje. Niestety, ze względu na to, że nie jesteśmy w stanie realnie ocenić, z jakim rodzajem plastiku mamy do czynienia i czy nie jest on toksyczny, tworzywo znajdujące się w tej grupie najczęściej nie jest recyklingowane i ląduje w spalarni albo na wysypisku śmieci. Opakowania tritanowe można jednak z powodzeniem przetwarzać.

Przeczytaj także: Poradnik: Wymiana filtra powietrza - Volvo V70

Plastik - używać czy nie?

Choć sama produkcja mocno obciąża środowisko (co jest związane głównie z wydobyciem surowców oraz emisją toksyn i gazów cieplarnianych) mitem jest twierdzenie, że wszystkie rodzaje plastiku są złe. Niektóre tworzywa sztuczne, oprócz tego, że zdecydowanie ułatwiają nam życie, są nieszkodliwe dla naszego organizmu i można je wykorzystywać wielokrotnie, dzięki czemu pomagają ograniczyć zużycie zabójczego dla środowiska, jednorazowego plastiku. Prawda jest taka, że - mimo szczerych chęci - dziś nie da się z niego całkowicie zrezygnować. Ale można używać go rozsądnie i dążyć do tego, by maksymalnie ograniczyć produkcję najbardziej szkodliwych tworzyw sztucznych oraz tych, które nie mogą być recyklingowane.

Jak ograniczyć jednorazowy plastik?

Przestań kupować wodę butelkowaną - przerzuć się na tę z kranu. Jest zupełnie bezpieczna dla zdrowia, bo stale podlega kontroli sanitarnej.
Kupuj ryż, kaszę i inne produkty sypkie w zbiorczym opakowaniu, nie w pojedynczych foliowych torebkach.
Jeśli kupujesz jedzenie lub kawę na wynos, noś własne pojemniki i własny kubek. Unikaj zwłaszcza tacek wykonanych ze styropianu.
Nie korzystaj z tzw. foliówek - na zakupy zabierz wielorazową torbę i korzystaj z niej tak długo, jak się da.
Segreguj śmieci. Dzięki temu użyty przez Ciebie plastik będzie mógł trafić do recyklingu, a nie na wysypisko. Szacuje się, że recykling plastiku mógłby zaspokoić aż 60% zapotrzebowania Unii Europejskiej na tworzywa sztuczne.

Butelki filtrujące Dafi

Butelki filtrujące służą do oczyszczania wody kranowej. Zawarty w nich filtr węglowy redukuje chlor oraz inne substancje negatywnie wpływające na smak i zapach spożywanej wody. Butelki filtrujące Dafi są wielokrotnego użytku, dzięki czemu ograniczasz ilość plastikowych odpadów.

W butelkach Dafi umieszczony jest filtr węglowy. Zapewnia on wysoką efektywność filtracji. Usuwa nieprzyjemny smak i zapach chloru, który używany jest do dezynfekcji wody kranowej. Butelki filtrujące Dafi Soft produkowane są z wysokiej jakości tworzyw wolnych od szkodliwego bisfenolu A. Butelki filtrujące Dafi Solid produkowane są z wysokiej jakości tworzyw, dopuszczonych do kontaktu z żywnością. Tritan® to niezwykle wytrzymałe tworzywo, wolne od szkodliwego bisfelonu A i S, przez co jest bezpieczne dla zdrowia. Tritan® posiada estetykę szkła, jest lekki, nie pochłania zapachów.

Tak, butelki filtrujące Dafi są wielokrotnego użytku. Butelka filtrująca Soft wykonana jest z tworzywa PET. Jednak symbol ,,1 w trójkącie” odnosi się tylko do rodzaju tworzywa, sposobu jego recyklingu oraz możliwości zastosowania do produktów mających kontakt z żywnością. Należy zwrócić uwagę na to, iż tworzywo oznaczone symbolem ,,2" lub ,,3" również nie informuje o możliwości - kolejno dwukrotnego i trzykrotnego użycia. Nadane oznakowanie jest zgodne z wymogami prawnymi ujętymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 września 2014 r. w sprawie wzorów oznakowania opakowań, a cyfra „1” jest cyfrą porządkową i nie wskazuje na jednokrotność użycia, co potwierdzają badania przeprowadzone przez niezależną akredytowaną instytucję.

Filtr składa się głównie z węgla aktywnego pozyskiwanego z łupin orzecha kokosowego. Węgiel jest aktywowany w procesie karbonizacji, dzięki czemu charakteryzuje się bardzo dużą powierzchnią właściwą. Dzięki tej właściwości węgiel doskonale radzi sobie z adsorpcją niepożądanych substancji z wody. W wyniku kontaktu filtra węglowego z wodą, oprócz redukcji możliwych zanieczyszczeń, poprawie ulega smak wody (zależy to od jakości wyjściowej wody z kranu).

Butelkę termiczna Dafi została stworzona z myślą o wygodnym i estetycznym przechowywaniu ulubionych napojów. Nowoczesna butelka termiczna wykonana jest głównie z wysokiej jakości materiałów, takich jak stal nierdzewna (18/8), dzięki czemu nie przenosi zapachów. Butelka utrzymuje temperaturę zarówno zimnych, jak i ciepłych napojów dzięki zastosowaniu podwójnej ścianki i próżni.

Woda w butelkach PET

Regularne nawadnianie się jest kluczowe dla utrzymania organizmu w dobrej kondycji. Woda w plastikowych butelkach stanowi korzystne finansowo rozwiązanie, dzięki któremu dostarczysz swojemu ciału odpowiedniej porcji płynów oraz wartościowych minerałów. Jesteśmy firmą, której zależy na działalności przyjaznej środowisku, dlatego oferujemy wodę Nałęczowianka w nowoczesnych butelkach PET Nestlé Waters wykonanych w 50% z rPET, czyli plastiku otrzymanego z materiałów odnawialnych. Te innowacyjne opakowania w pełni nadają się do recyklingu, więc sięgając po nie, dokładasz cegiełkę do ochrony kondycji planety.

Woda w butelkach najczęściej pochodzi z ujęć naturalnych i w większości przypadków jest odpowiednio przefiltrowana oraz poddana procesom dezynfekcyjnym, dzięki czemu jest bezpieczna do picia. Wybieraj wody pochodzenia podziemnego, które zawierają kilkadziesiąt pierwiastków chemicznych, w tym te pełniące funkcje katalityczne w procesach ustrojowych, oraz makroskładniki niezbędne dla podstawowych funkcji życiowych, takie jak wapń, magnez czy sód. Wody zawierające od ok. 200 mg/l do ok. 600 mg/l rozpuszczonych składników mineralnych w zrównoważonych stężeniach są odpowiednie do picia w celu racjonalnego uwodnienia organizmu i jego prawidłowego funkcjonowania. Wody z niską zawartością sodu i chlorków (< 20 mg/l) są odpowiednie dla osób stosujących dietę niskosodową oraz dla małych dzieci i niemowląt.

Czy woda w szkle jest zdrowsza?

Woda w szkle jest zdrowsza od wody w butelkach wykonanych z tworzyw sztucznych. Szklane butelki nie zawierają bowiem substancji chemicznych, takich jak bisfenol A (BPA), które mogą migrować z butelek do wody i stanowić zagrożenie dla zdrowia. Woda butelkowana w szkle nie naraża nas również na ryzyko wydzielania się ftalanów, które są obecne w butelkach z tworzyw sztucznych.

Ranking wód mineralnych

Wody mineralne dostarczają wiele różnych składników mineralnych, takich jak magnez, wapń, wodorowęglany, sód czy potas. Najlepsza woda mineralna powinna dostarczać przede wszystkim sporych ilości wapnia i magnezu, gdyż to te składniki mineralne występują w wodach w największych ilościach. Dodatkowo mogą one być niedoborowe w przypadku niektórych diet. Najbardziej istotny będzie wapń na diecie roślinnej. Trudności w spełnieniu zapotrzebowania na ten pierwiastek występują z racji eliminacji nabiału z diety, który jest świetnym źródłem wapnia.

Przykładowe wody mineralne i ich zawartość magnezu i wapnia (mg/l):

Woda mineralna	Magnez (mg/l)	Wapń (mg/l)
Muszynianka	128,3	208
Muszyna Zdrój	100	200
Magnesia	170	-
Nałęczowianka	Niskie	Niskie

Woda mineralna w plastikowych butelkach a BPA

Woda mineralna w plastikowych butelkach to kontrowersyjny temat, głównie za sprawą negatywnego działania na zdrowie bisfenolu A (BPA). W kwietniu 2023 Europejski urząd ds. Bezpieczeństwa żywności zmniejszył codzienne tolerowane dzienne spożycie tej substancji chemicznej aż o 20 000 razy - aktualnie jest to 0,2 nanograma. Dla osób zdrowych wody mineralne w plastikowych butelkach nie będą szkodliwe, ale w przypadku występowania różnych chorób warto ograniczyć ich spożycie, aby zminimalizować spożycie BPA wraz z dietą. Z kolei zdecydowanie nie można wlewać wrzątku do plastikowej butelki. Dodanie wrzącej wody do plastikowych butelek może zwiększyć tempo przenikania Bisfenolu A nawet 55 razy. W związku z tym, jeżeli obawiamy się na zbyt duże narażenie na BPA, warto postawić na wodę ze szkła, które nie będzie uwalniało szkodliwych substancji. Dodatkowo wybór wody z kranu również będzie rozsądnym wyborem z racji dużo niższych kosztów, oraz dostarczaniu dużych ilości wapnia czy też magnezu.

tags: #najzdrowszy #plastik #butelki #woda #mineralna