Ikona domuStart / Blog / Efektywność Energetyczna a Jakość Powietrza: Kluczowe Definicje i Znaczenie

Efektywność Energetyczna a Jakość Powietrza: Kluczowe Definicje i Znaczenie

Szczegóły

“Efektywność energetyczna przede wszystkim” to zasada, która od lat przyświeca Wspólnocie Europejskiej w kreowaniu polityki energetycznej i inwestycyjnej. A jednak, pomimo jej kluczowego znaczenia zarówno dla całych państw, jak i pojedynczych gospodarstw domowych, wiedza na temat efektywności energetycznej jest znikoma.

Co to jest efektywność energetyczna?

Efektywność energetyczna odnosi się do stosowania technologii, strategii i praktyk, które umożliwiają wykorzystanie i zużywanie energii w sposób zoptymalizowany. Efektywność energetyczna odnosi się do stosowania technologii, strategii i praktyk, które umożliwiają wykorzystanie i zużywanie energii w sposób zoptymalizowany. W uproszczeniu można zatem stwierdzić, że efektywność energetyczna, to relacja uzyskanych efektów do poniesionych nakładów energetycznych, w standardowych warunkach.

Podejmowane działania obejmują ograniczanie strat energii, zwiększanie wydajności systemów energetycznych oraz racjonalne gospodarowanie zasobami energetycznymi. Warto podkreślić, że pojęcie efektywność energetyczna nie jest związane wyłącznie z energią elektryczną, ale z “energią” w ogólnym tego słowa znaczeniu - obejmującą m.in. Efektywność energetyczna to stosunek uzyskanej wielkości efektu użytkowego danego obiektu, urządzenia technicznego lub instalacji, w typowych warunkach ich użytkowania lub eksploatacji, do ilości zużycia energii przez ten obiekt, urządzenie techniczne lub instalację, albo w wyniku wykonanej usługi niezbędnej do uzyskania tego efektu.

Dlaczego zwiększenie efektywności energetycznej powinno być ważne?

Efektywność energetyczna ma liczne korzyści i podejmowanie się wszelkich przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej ma pozytywny wpływ na różne aspekty naszego życia i gospodarki. Oszczędność energii - mówi się, że “najlepsza energia to ta, której nie zużyjemy”. A bezpośrednią i podstawową korzyścią wynikającą z poprawy efektywności energetycznej jest zmniejszenie zużycia energii.

Efektywność energetyczna jest świetnym sposobem nie tylko na redukcję emisji gazów cieplarnianych poprzez zmniejszenie produkcji energii, ale także realnym źródłem oszczędności. Niższe koszty związane z energią - wydatki związane z energią (elektryczną, cieplną) mają znaczący udział w ogólnych kosztach, m.in. prowadzenia działalności gospodarczej czy gospodarstwa domowego. Poprawa efektywności energetycznej, wraz ze zmniejszeniem ilości zużywanej energii, przyniesie obniżenie związanych z tym kosztów. I ten argument dla wielu może być decydujący.

Przeczytaj także: Rola Inspekcji w ochronie powietrza

Firmy, które inwestują w efektywność energetyczną, mogą zwiększyć swoją konkurencyjność poprzez obniżenie kosztów produkcji i zwiększenie wydajności. Poprawa jakości życia - efektywność energetyczna ma również pozytywny wpływ na jakość życia ludzi. Bezpieczeństwo energetyczne - poprawa efektywności energetycznej oznacza mniejsze uzależnienie od dostępności i cen energii.

Poprawa jakości powietrza i niższa emisja - optymalizacja energetyczna jest również jednym ze skuteczniejszych narzędzi walki z gazami cieplarnianymi i smogiem. Każdy zaoszczędzony 1 MWh energii oznacza ok. 800 kg mniej dwutlenku węgla w atmosferze. Poprawa efektywności energetycznej źródła ogrzewania czy budynku przyniesie również redukcję pyłów tworzących smog (od którego umiera ok. Ochrona środowiska naturalnego - osiągając podobne efekty mniejszym nakładem energetycznym, przyczynimy się m.in.

Efektywność energetyczna umożliwia zmniejszenie rachunków za energię oraz oszczędność surowców. Mniejsze zużycie energii oznacza z kolei ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, a więc czystsze środowisko. Poprawa efektywności energetycznej budynków, procesów przemysłowych i transportu mogłaby zmniejszyć światowe zapotrzebowanie na energię o jedną trzecią do 2050 r.

Obszary Poprawy Efektywności Energetycznej

Efektywność energetyczna, w definicji i praktyce, może odnosić się do różnych obszarów funkcjonowania. Do jej poprawy można dążyć tam, gdzie wykorzystywana jest energia (pod różnymi postaciami), czyli de facto - wszędzie. Bez względu na typ obiektu (np.

  • Budynki mieszkalne
  • Budynki użyteczności publicznej
  • Przedsiębiorstwa

W każdym z tych obszarów istnieje potencjał poprawy efektywności energetycznej. Najczęściej jednak realizuje się ją m.in. termomodernizację - czyli m.in. inwestycję w odnawialne źródła energii, takie jak np.

Przeczytaj także: Analiza jakości powietrza w Serocku

Efektywność Energetyczna Budynków

Dane Komisji Unii Europejskiej wskazują, że około ¾ budynków zlokalizowanych na jej terenie to obiekty nieefektywne energetycznie, marnujące nawet 60% dostarczanej energii. Jednocześnie sektor budownictwa odpowiada za ok. By poprawić efektywność energetyczną budynków Unia Europejska wprowadziła przepisy określające maksymalne poziomy zużycia energii w obiektach budowlanych.

Normy określają tzw. warunki techniczne WT 2021, którym powinny odpowiadać nowe i modernizowane budynki. W kwestii poprawy efektywności energetycznej budynków w Polsce jest sporo do zrobienia. Dane raportu “Domy jednorodzinne w Polsce 2021” opracowanego przez Smoglab i Instytutu Ekonomii Środowiska wskazują, że co trzeci polski dom nie ma żadnego ocieplenia.

Warto pamiętać, że oszczędzanie energii to nie tylko sposób na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, w tym także gazów cieplarnianych, które powstają podczas procesu energetycznego spalania paliw do celów ogrzewania budynku, ale także realne źródło oszczędności w domowym budżecie. Zastosowanie odpowiedniego ocieplenia przegród zewnętrznych budynku (np. współczynnik przenikania ciepła ścian zewnętrznych od 2021 roku może wynosić maksymalnie 0,20 W/(m²·K) pomaga znacznie obniżyć koszty ogrzewania domu, które to pochłaniają często znaczną część domowego budżetu.

Etykiety Energetyczne

Działania z zakresu poprawy efektywności energetycznej są również podejmowane w kontekście wielu urządzeń wykorzystywanych na terenie Unii Europejskiej. Tzw. etykiety energetyczne, opisują jakość urządzenia pod względem skuteczności zużycia energii - czyli de facto pod względem ich efektywności energetycznej.

Etykiety energetyczne pokazują klasę energetyczną urządzenia, w odniesieniu do unijnych norm sprawności i zużycia energii. Od 2021 roku skala w klasach energetycznych wynosi od A do G. Etykiety energetyczne przede wszystkim ułatwiają konsumentom wybór najmniej energochłonnych urządzeń. Według badań Komisji Europejskiej ok. 79% badanych bierze etykiety pod uwagę przy zakupach.

Przeczytaj także: Pomiary zanieczyszczeń w Stacji Czernica

Efektywność Energetyczna w Przedsiębiorstwach

Temat optymalizacji energetycznej jest również bardzo często podnoszony w kontekście całych instalacji i procesów. Efektywność energetyczna instalacji i procesów szczególne znaczenie ma w przedsiębiorstwach - w ich przypadku dostarczenie produktu czy usługi niższym kosztem energetycznym wiążę się z wymiernymi oszczędnościami, a zatem i większym zyskiem.

Poprawę efektywności energetycznej instalacji z powodzeniem można jednak realizować również np. w gospodarstwach domowych - modernizując instalację ogrzewania np. W przypadku firm największy nacisk kładzie się na optymalizację procesów i instalacji wykorzystujących energię w różnej formie, na potrzeby produkcji. systemy sprężonego powietrza - które stanowi jeden z najdroższych nośników energii w firmie.

Według raportu “Systemy sprężonego powietrza w Unii Europejskiej, Raport końcowy” problemy z nieszczelnościami w tym obszarze może mieć aż 80% przedsiębiorstw w krajach Europy. Dane wskazują, że straty wynoszą średnio ok. 30%. instalacje oświetlenia - właściwe rozmieszczenie opraw, lepsze wykorzystanie światła dziennego czy wymiana żarówek na energooszczędne również mogą przynieść spore oszczędności energetyczne.

Dla przykładu modernizacja oświetlenia w fabryce Philips Lighting w Pile ograniczyła zużycie energii na ten cel aż o 58%. Do skutecznych metod poprawy efektywności energetycznej w procesach produkcyjnych można też zaliczyć m.in. Sektor przemysłowy wraz z budownictwem ma ok. 23% udział w konsumpcji energii końcowej w Polsce (według danych “Energetyka Polska 2019”).

Jednocześnie, jak wynika z szacunków ekspertów, modernizując przestarzałe lub źle dobrane pompy, wentylatory, sprężarki, zużycie w przemyśle można byłoby zmniejszyć o ok. Kwestia efektywności energetycznej w firmach, jest o tyle ważna, że ustawodawca nałożył na część podmiotów biznesowych obowiązek jej badania. Ustawa o efektywności energetycznej nakazuje dużym przedsiębiorcom przeprowadzenie co 4 lata tzw. audytu energetycznego przedsiębiorstwa.

Metody Poprawy Efektywności Energetycznej

Poprawę efektywności energetycznej można realizować na różne sposoby. wdrożenie systemów zarządzania, których celem jest poprawa efektywności energetycznej np. Tyle z teorii. Jest wiele rodzajów usprawnień zwiększających efektywność energetyczną.

Już takie proste działania, mogą zminimalizować zużycie energii i zwiększyć efektywność energetyczną w domu czy firmie nawet o ok. ulepszenie systemu ogrzewania - źródła ciepła i instalacji z nim związanych (np. Powyższa lista uwzględnia jedynie część, najpopularniejszych rozwiązań. Bardziej szczegółową listę zawiera m.in.

Chcesz poprawić efektywność energetyczną? audyty energetyczne - w tym m.in. pozyskiwanie świadectw charakterystyki energetycznej, czyli tzw. białych certyfikatów. Korzystając z różnego rodzaju audytów energetycznych możemy ustalić, jakie obszary wymagają poprawy.

Audyt wskaże również, które działania będą najkorzystniejsze pod względem ekonomicznym i energetycznym. Z kolei pozyskując tzw. Skuteczność wysiłków podejmowanych w celu poprawy efektywności energetycznej określa się zwykle za pomocą jednostki “toe”, czyli tony oleju ekwiwalentnego.

Jednostki tej używa się kontekście dużych ilości energii, ważnych z punktu widzenia kraju czy świata. Stanowi ona równowartość jednej tony ropy naftowej o wartości opałowej 41,868 MJ/kg. Za pomocą jednostki toe opisuje się zwykle osiągniętą oszczędność energii uzyskaną w wyniku poprawy efektywności energetycznej.

Wsparcie Finansowe na Poprawę Efektywności Energetycznej

Zwiększanie efektywności energetycznej, jako skuteczne narzędzie walki z kryzysem energetycznym oraz zmianami klimatu, może liczyć na wsparcie ze środków publicznych. Warto jednak podkreślić, że nie istnieje żaden oddzielny program “dotacji na efektywność energetyczną”. Wszystkie działania związane z optymalizacją energetyczną dofinansowywane są z dobrze znanych projektów powiązanych z ochroną środowiska czy ochroną atmosfery.

  • rolnicy
  • Energia Plus
  • M.in. instalacje OZE, poprawa efektywności energetycznej instalacji przemysłowych, termomodernizacja,
  • Pożyczka
  • Przedsiębiorcy
  • Budownictwo energooszczędne”. M.in.

Uwaga! Dotacje na zwiększenie efektywności energetycznej mogą zaoferować również firmy energetyczne, w ramach realizacji swojego obowiązku ograniczenia zużycia energii.

Przykłady Korzyści z Efektywności Energetycznej

Ile korzyści może przynieść efektywność energetyczna? Przykłady z życia wzięte mogą najlepiej odpowiedzieć na to pytanie. Termomodernizacja Laboratorium Edukacyjno-Badawczego OZE i Poszanowania Energii WGGIOŚ AGH w Miękini. Budynek powstał w latach 50-tych XX wieku i przed modernizacją, wyłącznie na potrzeby ogrzewania, zużywał rocznie ok. 350 kWh/m2.

W latach 2011-2013 w budynku wprowadzono kilka usprawnień - m.in. docieplono przegrody, wymieniono okna, źródło ciepła (na pompę ciepła) i instalację grzewczą, uszczelniono budynek oraz wdrożono wentylację z odzyskiem ciepła. Modernizacja oświetlenia w Warszawie w 2019 roku - Zarząd Dróg Miejskich w 2019 roku przeprowadził ulepszenia instalacji oświetlenia ulicznego.

Wymiana latarni i montaż nowych opraw (m.in. z opcją regulacji natężenia) pozwoliła ograniczyć zużycie energii o 77%, z 4.024 MWh do 935 MWh rocznie.

Efektywność Energetyczna w Kontekście Kryzysu Energetycznego

Efektywność energetyczna to jeden z głównych sposób walki z kryzysem energetycznym. Dzięki poprawie efektywności energetycznej możliwe jest osiąganie takich samych efektów końcowych, przy niższym zużyciu energii. Od ponad 150 lat, czyli od początku epoki przemysłowej, zapotrzebowanie na energię na świecie stale rośnie. Po 1945 roku zwiększało się ono skokowo.

Nośniki energii takie jak: węgiel, ropa czy gaz, z których ludzkość korzystała od początków budowania struktur cywilizacyjnych, nie są jednak nieograniczone. Ich niekontrolowana eksploatacja, która miała miejsce w pierwszych dekadach epoki przemysłowej, w dłuższej perspektywie jest niemożliwa do utrzymania. Kwestia rozsądnego wykorzystania energii na znaczeniu zyskała szczególnie podczas kryzysu naftowego, który rozpoczął się w 1973 roku.

Embarga na paliwa sprawiły, że wiele krajów zostało postawionych pod ścianą, a o energii zaczęto myśleć w kategoriach “bezpieczeństwa wewnętrznego”. Lekiem na kryzys okazały się inicjatywy związane z efektywnością energetyczną. Od tamtej pory, na całym świecie podejmowano wiele inicjatyw mających na celu poprawę efektywności energetycznej. Intensywne działania prowadzi m.in. Unia Europejska, która chce osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku.

Trwający obecnie kryzys energetyczny sprawił, że historia zatoczyła koło i efektywność energetyczna znów stała się jednym z kluczowych zagadnień.

Świadectwo Charakterystyki Energetycznej

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który określa zapotrzebowanie budynku na energię niezbędną do jego użytkowania - głównie na ogrzewanie, wentylację, przygotowanie ciepłej wody użytkowej oraz chłodzenie. Dokument ten umożliwia szybkie porównanie efektywności energetycznej różnych nieruchomości i wskazuje, ile energii potrzeba do zapewnienia komfortu użytkowego w danym budynku.

Od 28 kwietnia 2023 roku w Polsce posiadanie świadectw efektywności energetycznej jest obowiązkowe przy sprzedaży lub wynajmie budynków i lokali mieszkalnych. Oznacza to, że zarówno właściciel nieruchomości, jak i pośrednik nieruchomości, musi zapewnić dostęp do aktualnego świadectwa już na etapie prezentacji oferty.

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ściśle powiązane z efektywnością energetyczną budynku - zawiera kluczowe dane, takie jak wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię (EP), który pokazuje, jak bardzo budynek jest energochłonny. Budynki o wysokiej efektywności energetycznej osiągają niższe wskaźniki EP, co przekłada się na niższe rachunki za energię oraz większą atrakcyjność na rynku nieruchomości.

Warto pamiętać, że ważność świadectwa wynosi 10 lat, o ile w tym czasie nie dokonano istotnych zmian wpływających na charakterystykę energetyczną budynku (np. wymiana systemu grzewczego, termomodernizacja).

Audyt Efektywności Energetycznej

Najlepszym sposobem na ocenę efektywności energetycznej budynku jest audyt efektywności energetycznej. Jest to profesjonalna analiza, która określa, ile energii zużywa budynek oraz jakie rozwiązania mogą poprawić jego efektywność. Wykonanie audytu efektywności energetycznej obejmuje:

  • Analizę termowizyjną - badanie kamerą termowizyjną ujawnia miejsca największych strat ciepła.
  • Obliczenia zużycia energii - uwzględniające aktualny stan techniczny budynku i systemu grzewczego.
  • Rekomendacje dotyczące termomodernizacji - wskazanie najbardziej efektywnych sposobów poprawy izolacyjności.

Warto dodać, że od 2025 roku przeprowadzenie audytu energetycznego jest wymagane przy ubieganiu się o dofinansowanie w ramach programu Czyste Powietrze. Oznacza to, że osoby planujące termomodernizację mogą skorzystać z rządowych dotacji, ale muszą spełnić określone kryteria.

Jak Poprawić Efektywność Energetyczną Budynku?

Jeśli wyniki audytu wykazały duże straty energii, warto wdrożyć działania zwiększające efektywność energetyczną budynku. Wśród nich możemy wymienić:

  1. Termomodernizacja - ocieplenie ścian, dachu i stropu

    2. Ocieplenie przegród zewnętrznych, takich jak ściany, dachy czy stropy, to jedno z najbardziej skutecznych działań poprawiających efektywność energetyczną. Prawidłowo wykonana izolacja może zmniejszyć zapotrzebowanie na energię cieplną nawet o 30-40%. Przykładowo, odpowiednio ocieplony dach to zmniejszenie oszczędności energii aż o 15-20%, co przekłada się na znaczną redukcję kosztów ogrzewania.

  2. Wymiana okien, drzwi i bram garażowych

    3. Nieszczelna stolarka okienna i drzwiowa to częsty problem w starszych budynkach, przez który ucieka nawet 25% ciepła. Inwestując w nowoczesne, energooszczędne okna i drzwi o wysokiej klasie szczelności i odpowiednim współczynniku przenikania ciepła (Uw), można znacząco zmniejszyć straty energetyczne. Dodatkowo wymiana bramy garażowej, zwłaszcza w domach z garażem połączonym z częścią mieszkalną, pozwala utrzymać wyższą temperaturę w pomieszczeniach przylegających do garażu.

  3. Modernizacja źródeł ciepła i wentylacji

    4. Przestarzałe systemy grzewcze i wentylacyjne generują wysokie koszty eksploatacji. Wymiana starego pieca na nowoczesny kocioł kondensacyjny lub pompę ciepła pozwala zmniejszyć zużycie paliwa nawet o 20-30%. Z kolei zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji) umożliwia odzyskanie do 90% energii z powietrza usuwanego z budynku, co dodatkowo poprawia komfort cieplny i jakość powietrza w pomieszczeniach.

  4. Wymiana urządzeń na energooszczędne

    5. Kolejnym krokiem do poprawy efektywności jest wymiana starych urządzeń codziennego użytku na nowe modele o wysokiej klasie energetycznej (A, A+). Nowoczesne lodówki, pralki czy telewizory mogą zużywać nawet o 40-60% mniej energii niż ich starsze odpowiedniki. Również zamiana tradycyjnych żarówek na oświetlenie LED przynosi wymierne efekty - żarówki LED zużywają do 80% mniej prądu i mają kilkukrotnie dłuższą żywotność.

Każde z tych działań przekłada się na obniżenie kosztów ogrzewania oraz poprawę komfortu użytkowania budynku.

Okna i Drzwi a Efektywność Energetyczna

Jednym z najważniejszych elementów wpływających na izolacyjność budynku są okna. To przez nie może uciekać nawet 20-30% ciepła, dlatego wybór odpowiednich modeli ma kluczowe znaczenie. Drzwi zewnętrzne, podobnie jak okna, odgrywają kluczową rolę w izolacyjności budynku. Przez źle dobrane lub nieszczelne drzwi może uciekać nawet 10-15% ciepła, co znacząco zwiększa koszty ogrzewania i obniża komfort cieplny wewnątrz pomieszczeń. Dlatego wybór odpowiednich drzwi do budynku energooszczędnego ma ogromne znaczenie.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze okien?

  • Współczynnik przenikania ciepła (Uw) - im niższa wartość, tym lepiej. Nowoczesne okna powinny mieć Uw poniżej 0,9 W/m²K.
  • Pakiety szybowe - najlepszą izolację zapewniają okna trzyszybowe z powłoką niskoemisyjną i wypełnieniem gazem szlachetnym (np. argonem).
  • Profil ramy - wielokomorowe profile z dodatkowymi uszczelkami zwiększają izolacyjność termiczną.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze drzwi?

  • Współczynnik przenikania ciepła (Ud) - im niższy, tym lepiej. W nowoczesnych budynkach energooszczędnych warto wybierać drzwi o Ud poniżej 1,0 W/m²K.
  • Konstrukcja skrzydła - drzwi powinny mieć solidną budowę, najlepiej z dodatkową warstwą termoizolacyjną (np. z pianki poliuretanowej lub wełny mineralnej).
  • System uszczelek - minimum dwie lub trzy uszczelki na obwodzie drzwi skutecznie minimalizują straty ciepła i chronią przed przewiewami.
  • Ościeżnica i próg - dobrze izolowana ościeżnica i ciepły próg zapobiegają powstawaniu mostków termicznych przy podłodze, gdzie często dochodzi do największych strat energii.

Inne Czynniki Wpływające na Efektywność Energetyczną

Efektywność energetyczna budynku zależy nie tylko od jakości izolacji czy nowoczesnych okien. Coraz większe znaczenie mają także rozwiązania technologiczne, które dążą do uzyskania oszczędności energii i optymalizacji jej zużycia na co dzień. Wśród najważniejszych warto wymienić: