Woda Niegazowana: Klucz do Zdrowia i Orzeźwienia Latem
- Szczegóły
Odpowiednie nawodnienie organizmu to podstawa dobrego zdrowia i samopoczucia. Woda stanowi aż ok. 60% masy ciała dorosłego człowieka i bierze udział w niemal wszystkich procesach życiowych. Już nawet niewielka utrata wody może prowadzić do spadku energii, pogorszenia koncentracji, bólów głowy czy suchości skóry. Długotrwałe odwodnienie organizmu zwiększa natomiast ryzyko infekcji, problemów trawiennych, a nawet zaburzeń pracy nerek i układu sercowo-naczyniowego.
Dlaczego Nawodnienie Jest Tak Ważne?
Nawodnienie jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu - wpływa na pracę serca, mózgu, nerek, a nawet na nastrój i wygląd skóry. Mimo to wiele osób nie przywiązuje do niego wystarczającej uwagi, sięgając po płyny dopiero wtedy, gdy poczuje pragnienie (objaw odwodnienia). Tymczasem warto wiedzieć, jak skutecznie nawodnić organizm i jakie napoje oraz produkty najlepiej wspierają codzienny bilans płynów.
Woda - Najlepszy Sposób na Nawodnienie
Woda to bez wątpienia najlepszy sposób na efektywne nawodnienie organizmu. Jest pozbawiona kalorii, łatwo dostępna, szybko wchłaniana przez organizm i bierze udział w kluczowych procesach fizjologicznych. Jednak nie każda woda jest taka sama. Zwykła woda źródlana sprawdzi się na co dzień, ale w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania (np. przy aktywności fizycznej, upałach) warto sięgać po wodę mineralną, która uzupełni również elektrolity (magnez, wapń i sód). Dla urozmaicenia smaku można dodać do wody świeże owoce (cytryna, limonka, truskawki), zioła (mięta, bazylia), a nawet plasterki ogórka.
Ile wody wypijać dziennie? Ogólna zasada mówi, że ok. 30-35 ml wody na każdy kilogram masy ciała. Dla osoby ważącej 70 kg oznacza to ok. 2-2,5 litra wody dziennie. Wodę najlepiej popijać przez cały dzień małymi porcjami, a nie tylko wtedy, gdy pojawi się uczucie pragnienia. Zastanawiasz się, jak pić więcej wody?
Ważne: Woda gazowana nawadnia tak samo, jak niegazowana. Nie należy jej jednak podawać małym dzieciom.
Przeczytaj także: Rola wody niegazowanej
Rola Wodorowęglanów w Wodzie Mineralnej
Niestety, niewielką uwagę przywiązuje się do wodorowęglanów znajdujących się w wodzie mineralnej. Szkoda, bo mają one duże znaczenie dla organizmu człowieka a ponadto dają szybko odczuwalne efekty, prawie bezpośrednio po wypiciu. Wodorowęglany alkalizują kwasy żołądkowe i są korzystne dla osób cierpiących na nadkwasotę przynosząc ulgę w tych dolegliwościach. Wody o wysokim poziomie wodorowęglanów wpływają także korzystnie w początkowych stadiach cukrzycy. Przyczyniają się do obniżenia ilości glukozy we krwi i moczu, zmniejszają wydzielanie acetonu i korzystnie wpływają na działanie insuliny. Regulują one także pH krwi.
Są także osoby, które powinny unikać wód zawierających duże ilości wodorowęglanów. Wód o zawartości wodorowęglanów powyżej 600 mg/l powinny wystrzegać się osoby mające niedokwasotę. Spożywanie wody mineralnej zawierającej powyżej 1000 mg/l wodorowęglanów, nawet u osób zdrowych, może zaburzać procesy trawienne.
Pozostałe Składniki Wody Mineralnej
Pozostałe składników zawarte w wodzie to mikroskładniki takie jak: jod, fluor i żelazo. Praktycznie nie ma już wody o znaczącej ilości fluoru (1,5-5,0 mg/l), a znaczącą granicę określającą początek oddziaływania fizjologicznego jodu, wynoszącą 0,5 mg/l, przekracza w nieznacznym stopniu tylko kilka wód mineralnych. Na obszarach, gdzie poziom jodu w wodzie pitnej jest bliski zera, notuje się najwięcej schorzeń tarczycy. Cennym źródłem jodu mogłyby być wody mineralne, w których jego zawartość wynosiłaby od 0,5-10,0 mg/l.
Duże znaczenie dla organizmu może mieć zawarty w wodzie mineralnej dwuwartościowy jon żelaza. Jest on najbardziej przyswajalną postacią żelaza. Wody takie wpływają korzystnie przy niedokrwistości. Ponadto przyspieszają przemianę materii. Dawniej przyjmowało się, że wody zawierające sole żelaza wykazują działanie fizjologiczne, przy stężeniu, co najmniej 5 mg żelaza na litr wody, teraz ten próg obniżono do 1 mg/l - mimo to, wód spełniających to kryterium jest tylko kilka.
Woda Gazowana vs. Niegazowana
Mitem jest twierdzenie, że należy pić przede wszystkim wodę niegazowaną. Po pierwsze, woda gazowana nie szkodzi, a tylko w niektórych przypadkach należy jej unikać z określonych powodów zdrowotnych. Przede wszystkim przy nadkwasocie, zaburzeniach trawienia oraz przy chorobie gardła i strun głosowych. Natomiast woda gazowana, w przeciwieństwie do wody niegazowanej, drażniąc kubki smakowe w jamie ustnej powoduje orzeźwienie, wpływając na lepsze samopoczucie i gasząc pragnienie.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Wody mogą mieć naturalną zawartość dwutlenku węgla, niektóre z nich są wzbogacane a są i takie, które wcale go nie zawierają. Obecność dwutlenku węgla w wodzie przyczynia się do obniżenie pH wody. Stają się one bardziej kwaśne -to obniżenie wynosi od 0,05 pH do 2,66 pH w stosunku do wody niegazowanej.
Zapotrzebowanie na Wodę
Zapotrzebowanie na wodę uzależnione jest od wielu czynników zależnych i niezależnych od człowieka. Powinny tu być brane pod uwagę te same czynniki, które uwzględnia się przy określaniu norm żywieniowych, czyli wiek, płeć, stan fizjologiczny, wydatek energetyczny i związana z tym aktywność fizyczna. Niezależne od nas są warunki klimatyczne, w tym także temperatura otoczenia.
W życiu człowieka istotne są trzy okresy, gdy najbliższe otoczenie powinno zwracać szczególną uwagę na ilość wypijanych płynów. Dotyczy to niemowląt i małych dzieci oraz osób starszych, jak również kobiet w ciąży i karmiących. Te pierwsze, bo nie są zdolne do samodzielnego przygotowania i wypicia, a te drugie dlatego, że często nie odczuwają pragnienia i nie pamiętają o wypiciu wystarczającej ilości płynów. W przypadku kobiet karmiących należy pamiętać, że do codziennego wytworzenia około 750 ml mleka (tak dzieje się w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka) niezbędne jest dostarczanie odpowiedniej ilości płynów.
Rekomendacje dla niemowląt i dzieci uwzględniają wydatek energetyczny w ciągu dnia i przyjmuje się, że średnio ilość ta wynosi 1,5 ml wody/kcal wydatkowanej energii w ciągu dnia. Rekomendacje te uwzględniają dużą powierzchnię ciała dziecka w stosunku do jego masy ciała w porównaniu do osób dorosłych, większą ilość wody w organizmie i stąd większy obrót wodą oraz niedojrzałość nerek.
W przypadku osób starszych ogólna objętość wypijanych płynów w ciągu dnia powinna wynosić od 2 do 2,5 l (dodatkowego omówienia wymaga podaż płynów u osób starszych z niewydolnością nerek) Ściślejszego przeliczania wymaga zapotrzebowanie na wodę dla tych osób, które są chore lub nie są w stanie żyć samodzielnie. Stosuje się wtedy następującą formułę: 100 ml płynu/kg dla pierwszych 10 kg aktualnej masy ciała i 50 ml płynu/na pozostałe kg aktualnej masy ciała. Wody mineralne są w tym przypadku niezwykle cenne bo łatwo dostępne i szybkie do podania.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Zapotrzebowanie na wodę u kobiet karmiących określa się średnio na poziomie od 750 ml do 1000 ml/dzień powyżej zalecanych ilości dla kobiet.
Nawodnienie Latem a Utrata Elektrolitów
Wszyscy jesteśmy przekonani o tym, że w okresie lata pocimy się i w związku z tym należy uzupełniać płyny. Powinniśmy wtedy zwrócić uwagę na skład mineralny wody jaką pijemy. Z potem tracimy elektrolity i to one oprócz czystej wody powinny być również uzupełniane. Podanie wody niskozmineralizowanej powoduje jedynie „rozcieńczenie elektrolitów” i pomimo odpowiedniej ilości podanej wody może dojść do osłabnięcia, a nawet w skrajnym przypadku do śmierci.
Nawodnienie Zimą
A co z ostrą zimą, gdy mówimy potocznie „pić mi się chce, pewnie będzie mróz”? Faktycznie przy temperaturze powietrza poniżej -20 °C odczuwamy pragnienie, gdyż szybciej dochodzi do utraty wody z organizmu na skutek oddychania i potrzeby utrzymania temperatury ciała na stałym poziomie. Według badań amerykańskich, wykonanych na potrzeby wojsk NASA stacjonujących w ekstremalnych warunkach, zapotrzebowanie na wodę wzrasta, podobnie jak w upalne lato. Podawać powinno się wtedy ciepłe napoje lub napoje o temperaturze pokojowej w ilości do 3 litrów. I znowu woda mineralna przetrzymywana w pokoju, ale kupowana w małych opakowaniach półlitrowych jest idealna.
Jak Wybierać Wodę Mineralną?
W Polsce wytwarza się kilkaset wód butelkowanych, z tego tylko około 30 prawdziwych wód mineralnych oraz kilka wzbogaconych w składniki mineralne wód mineralizowanych, które przy systematycznym piciu mogą spełniać funkcje profilaktyczno-zdrowotne. Dla potrzeb własnego organizmu trzeba je dobierać według funkcji, jakie spełniają poszczególne składniki mineralne. Znając potrzeby własnego organizmu można dobrać sobie taką wodę, która pomoże uzupełnić braki tych składników mineralnych, których najbardziej potrzebuje nasz organizm, wpływając korzystnie na nasze zdrowie i samopoczucie.
Jeżeli nie jesteśmy od razu pewni, który rodzaj wody jest nam najbardziej sprzyjający, to najlepiej pić różnego rodzaju wody obserwując ich działanie na nasz organizm. Dlatego kupując dla siebie i swojej rodziny wodę mineralną trzeba kierować się przede wszystkim ilością poszczególnych składników mineralnych zawartych w wodzie i dobierać ją do swoich indywidualnych potrzeb, pijąc ją małymi porcjami tj. po 100-150ml. Kierując się tym, na pewno już po niedługim czasie zauważycie Państwo zmiany w swoim zdrowiu i samopoczuciu. Mniej podatni będziecie na stresy pijąc wodę o dużej ilości magnezu i wapnia. Ustąpią dolegliwości żołądka, gdy będziecie pić wodę o dobranej ilości wodorowęglanów. Wykonując ciężką pracę i w dni upalne poczujecie się lepiej pijąc wodę o zwiększonej zawartości soli, natomiast cierpiący na nadciśnienie złagodzą swoje dolegliwości ograniczając picie wody zawierającej zbyt duże ilości sodu.
Rodzaje Wód Dostępnych na Rynku
- Wody źródlane: Są wydobywane z krystalicznie czystych źródeł, z płytszych warstw podziemnych. To głównie wody zmineralizowane nisko, choć zdarzają się i średnio. Zawierają mniej niż 1000 mg składników mineralnych w litrze. Ze względu na uwarunkowania geologiczne ich skład chemiczny może ulegać niewielkim zmianom.
- Wody mineralne: Pozyskuje się z odwiertów głębinowych. Mają stały skład chemiczny i są dość bogate w minerały - to wody średnio lub wysoko zmineralizowane. Zawierają co najmniej 1000 mg składników mineralnych w litrze.
- Wody stołowe: Otrzymuje się je w wyniku zmieszania naturalnej wody źródlanej lub przefiltrowanej wodociągowej z różnymi składnikami mineralnymi lub z wodą mineralną. Ponieważ ich skład ulega w toku produkcji zmodyfikowaniu, określenie "naturalna" im nie przysługuje.
- Wody lecznicze: Pochodzą ze specjalnych źródeł leczniczych. Zawierają nie mniej niż 1000 mg składników mineralnych w litrze oraz co najmniej jeden składnik leczniczy w odpowiednim stężeniu, takim, które znacząco wpływa na funkcjonowanie organizmu.
Wody Mineralne - Podział ze względu na stopień zmineralizowania
- Nisko zmineralizowane: Nasycenie minerałami nie przekracza 500 mg na litr (na poziomie wody źródlanej).
- Średnio zmineralizowane: Mają 500-1500 mg/l minerałów.
- Wysoko zmineralizowane: Zawierają one ponad 1500 mg minerałów w litrze.
Wpływ wysokich temperatur na organizm
Wysoka temperatura otoczenia ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie organizmu. W czasie upałów ciało uruchamia naturalne mechanizmy obronne, których celem jest utrzymanie stałej temperatury wewnętrznej - jednego z podstawowych warunków życia. Głównym sposobem chłodzenia się organizmu jest pocenie się, czyli wydzielanie potu przez gruczoły skórne. Pot paruje, a w efekcie odprowadza ciepło z powierzchni skóry, obniżając temperaturę ciała.
Nawadnianie w czasie upałów
Latem, zwłaszcza podczas upałów, zapotrzebowanie organizmu na wodę znacząco wzrasta. To naturalna reakcja na podwyższoną temperaturę otoczenia. W takich warunkach organizm intensywnie się poci - to jego podstawowy mechanizm obronny przed przegrzaniem. Pocenie się umożliwia odprowadzanie nadmiaru ciepła poprzez parowanie wody z powierzchni skóry, ale jednocześnie prowadzi do utraty cennych płynów i elektrolitów.
Objawy odwodnienia
Gdy organizm traci więcej wody, niż jej otrzymuje, zaczynają się pojawiać zaburzenia w jego funkcjonowaniu. Latem, pod wpływem wysokich temperatur, proces ten postępuje szybciej i może wywoływać całą gamę nieprzyjemnych, a czasem nawet niebezpiecznych objawów. Jednym z pierwszych sygnałów jest zmęczenie - nawet po odpoczynku lub przy niewielkiej aktywności. Odwodniony organizm gorzej transportuje tlen i składniki odżywcze, przez co mięśnie i mózg działają mniej wydajnie. Towarzyszy temu często ból głowy, który wynika z zaburzenia krążenia krwi oraz zwiększonego ciśnienia w czaszce.
Ile wody pić podczas upałów
W czasie upałów zapotrzebowanie organizmu na wodę znacząco wzrasta, a konkretna ilość, jaką powinniśmy wypijać, zależy od wielu czynników - m.in. temperatury powietrza, poziomu aktywności fizycznej, wieku, masy ciała, stanu zdrowia oraz wilgotności powietrza. Przyjmuje się, że dorosła osoba powinna wypijać około 30-40 ml wody na każdy kilogram masy ciała dziennie. Oznacza to, że osoba ważąca 70 kg powinna wypijać minimum 2,1-2,8 litra wody dziennie, a w upalne dni ta wartość może sięgnąć nawet 3-3,5 litra.
Jak dbać o regularne nawadnianie
W czasie upałów jednym z kluczowych czynników wpływających na regularne picie wody jest łatwa dostępność do świeżych, czystych i chłodnych napojów. Gdy trzeba specjalnie iść do sklepu, napełniać dzbanek lub czekać, aż kranowa woda się schłodzi - chęć sięgnięcia po wodę często przegrywa z wygodą. Dlatego warto zawczasu zadbać o rozwiązania, które ułatwią codzienne nawodnienie - zarówno w domu, jak i w miejscu pracy.
Podsumowanie
Świadome nawadnianie to nie tylko kwestia ilości, ale też jakości - warto wybierać wodę niegazowaną, bogatą w minerały i dostosowaną do indywidualnych potrzeb organizmu, szczególnie w okresie letnim.
tags: #woda #niegazowana #właściwości #i #zastosowanie #latem
