Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków: Pęknięcia, Naprawy i Prawidłowa Eksploatacja
- Szczegóły
Przydomowe oczyszczalnie ścieków to coraz popularniejsze rozwiązanie w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, pozwalające na niezależne oczyszczanie ścieków z budynków mieszkalnych czy usługowych. Coraz więcej osób mieszkających w domkach jednorodzinnych decyduje się na to rozwiązanie. Niskie koszty eksploatacji, trwałość i szczelność przydomowej oczyszczalni to główne zalety tego typu przedsięwzięcia. Oczyszczalnia nie jest mechanizmem awaryjnym, jednak należy pamiętać o dokładnym i regularnym czyszczeniu oraz kontrolowaniu jej elementów.
Niemniej jednak, aby działały one efektywnie i bezawaryjnie, istotne jest zrozumienie potencjalnych problemów oraz metod ich rozwiązywania. W tym artykule omówimy przyczyny pęknięć, metody naprawy oraz zasady prawidłowej eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków.
Obowiązki Gmin i Użytkowników
Zgodnie z prawem przydomowe oczyszczalnie ścieków muszą gwarantować uzyskanie efektu ekologicznego. Z mocy Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 r. (DzU z 1996 r. nr 132, poz. 662, art. 3, 5 i 6) nadzór nad funkcjonowaniem POŚ, ich ewidencjonowanie oraz kontrola zgodnego z prawem i wymogami producenta wywozu osadów ściekowych należy do zadań własnych gminy. Użytkownicy powinni natomiast mieć zawartą umowę z serwisem fabrycznym producenta na coroczne wykonywanie serwisów POŚ oraz wsparcie w razie awarii.
Wszystkie POŚ zamontowane w Polsce (szczególnie te w gospodarstwach biorących dotacje do gruntów) podlegają kontroli odpowiednich organów: urzędów gmin, Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Agencji Rynku Rolnego, NIK czy RZGW. Brak umowy na usługi serwisowe i udokumentowanych (faktura i wpis w książce użytkownika) przeglądów rocznych naraża użytkowników na wyższe koszty.
Podobnie jak właścicieli szamb, którzy mają obowiązek udokumentowania wywozu ścieków taborem asenizacyjnym (faktura) przez firmę z odpowiednimi uprawnieniami. Bez wątpienia źle funkcjonujące instalacje POŚ, oprócz dewastacji środowiska wodnego i gleby, powodują również wzrost wydatków z budżetu domowego użytkowników. Dlatego tak ważne jest, by ich użytkownicy, ale i serwisanci stosowali się do zaleceń producentów oczyszczalni, zwykle zawartych w książce użytkownika.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Wsparcie techniczne w szerokim zakresie, zarówno w okresie gwarancyjnym, jak i pogwarancyjnym, może zapewnić jedynie wykwalifikowany serwis fabryczny. Główną blokadą naszego rynku jest nie tylko brak obowiązujących rocznych przeglądów, ale też fikcyjne serwisy, polegające jedynie na obejrzeniu oczyszczalni i wypełnieniu dokumentów. Rzetelnie wykonany serwis tylko jednego urządzenia u klienta indywidualnego, w zależności od technologii oczyszczania, zajmuje od 2 do 5 godzin.
Ze względu na złożoność prac nie da się dziennie przeprowadzić przy dwuosobowej obsadzie więcej niż 4-5 serwisów. Koszty serwisowania jednej oczyszczalni mieszczą się w zakresie od 300 do 500 zł rocznie dla użytkowników indywidualnych. Firmy, które wykonują 50 lub więcej serwisów dziennie, nawet jeśli są one „tańsze”, zaprzeczają więc standardom wykonawczym i nadużywają zaufania użytkowników. Prędzej czy później tak serwisowane oczyszczalnie przestają funkcjonować, a cały układ staje się zwykłym szambem z rozsączeniem.
Typowe Problemy z Przydomowymi Oczyszczalniami Ścieków
Często występujące problemy z przydomową oczyszczalnią, takie jak nieprzyjemny zapach, zatory czy cofanie się ścieków, rzadko kiedy są wynikiem awarii samego urządzenia. W ponad 90% przypadków za nieprawidłowe działanie odpowiadają błędy eksploatacyjne, których można łatwo uniknąć. Przydomowa oczyszczalnia to żywy, biologiczny ekosystem, a nie bezobsługowy śmietnik.
Najczęstsze problemy to:
- Zalewanie pola drenażowego
- Zatkane rury drenażowe
- Nieprzyjemne zapachy
- Problemy z pompami
Zalewanie Pola Drenażowego
Jednym z najczęściej spotykanych problemów w przydomowych oczyszczalniach ścieków drenażowych jest zalewanie pola drenażowego. Może to być wynikiem zbyt dużej ilości wody w systemie, niewłaściwej instalacji lub problemów z przepuszczalnością gruntu. Systemy oczyszczalnie drenażowe są zaprojektowane do obsługi określonej ilości ścieków, a ich przeciążenie może prowadzić do poważnych problemów.
Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż
Często przyczyną zalewania jest zbyt mała przepuszczalność gruntu. W takim przypadku, można rozważyć wymianę warstwy gleby na bardziej przepuszczalną lub zainstalowanie dodatkowych drenaży, co zwiększy efektywność odpływu wody. Regularne monitorowanie ilości wody w systemie jest kluczowe, aby uniknąć przeciążenia. W przypadku, gdy zauważymy zwiększoną ilość wody, warto ograniczyć jej dopływ do oczyszczalni, np. poprzez zmniejszenie zużycia wody w domu.
Zatkane Rury Drenażowe
Zatkane rury drenażowe to kolejny częsty problem, który może prowadzić do awarii całego systemu drenażowych oczyszczalni ścieków. Przyczyną mogą być osady, tłuszcze, a nawet korzenie drzew. Aby zapobiec takim sytuacjom, ważne jest regularne czyszczenie i serwis systemu. Osady i tłuszcze często gromadzą się w rurach, co powoduje ich zatykanie.
Regularne stosowanie preparatów enzymatycznych, które rozkładają tłuszcze i inne zanieczyszczenia, może znacząco zmniejszyć ryzyko zatorów. Korzenie drzew również stanowią poważne zagrożenie dla oczyszczalni przydomowych drenażowych. Mogą one wnikać do rur drenażowych, powodując ich zatykanie i uszkodzenia. W praktyce, nie robi się drenażu przy dużych drzewach.
Aby zapobiec zatkaniu rur, warto także zadbać o odpowiednie rozmieszczenie roślin wokół pola drenażowego. Należy unikać sadzenia drzew i krzewów o agresywnym systemie korzeniowym w pobliżu systemu drenażowego.
Nieprzyjemne Zapachy
Nieprzyjemne zapachy mogą być sygnałem, że coś jest nie tak z drenażową oczyszczalnią ścieków. Takie problemy mogą być nie tylko uciążliwe dla domowników, ale również wskazywać na poważniejsze problemy w systemie. Przyczyną nieprzyjemnych zapachów może być nieprawidłowe funkcjonowanie systemu napowietrzania, który odgrywa kluczową rolę w procesie rozkładu ścieków.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku
Innym powodem może być zbyt mała ilość bakterii w systemie. Przydomowe oczyszczalnie ścieków drenażowe bazują na naturalnych procesach bakteryjnych do rozkładania ścieków. Jeśli ilość bakterii jest zbyt mała, proces ten może nie przebiegać prawidłowo, co również prowadzi do powstawania nieprzyjemnych zapachów. Problemy z wentylacją mogą również przyczyniać się do powstawania nieprzyjemnych zapachów.
Oczyszczalnie drenażowe muszą być odpowiednio wentylowane, aby umożliwić odpływ gazów powstających podczas procesu rozkładu ścieków. Niewłaściwa wentylacja może prowadzić do gromadzenia się gazów w systemie, co jest przyczyną nieprzyjemnych zapachów. Regularna kontrola systemu napowietrzania oraz wentylacji są kluczowe dla uniknięcia problemów związanych z nieprzyjemnymi zapachami.
Problemy z Pompami
Pompy są kluczowym elementem w wielu oczyszczalniach drenażowych. Problemy z pompami mogą prowadzić do niewłaściwego przepływu ścieków i zalewania pola drenażowego, co z kolei może powodować poważne problemy z funkcjonowaniem całego systemu. Regularna kontrola stanu technicznego pomp jest niezbędna, aby uniknąć awarii.
Drenażowe oczyszczalnie ścieków powinny być regularnie monitorowane pod kątem prawidłowej pracy pomp. W wielu przypadkach, problemy z pompami mogą być spowodowane przez nagromadzenie się osadów lub zanieczyszczeń, które utrudniają ich pracę. Regularne czyszczenie pomp i usuwanie wszelkich zanieczyszczeń jest istotne dla zapewnienia ich długotrwałej i niezawodnej pracy.
Oczyszczalnie przydomowe drenażowe wymagają szczególnej uwagi, jeśli chodzi o prawidłowe funkcjonowanie pomp, ponieważ ich awaria może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zalanie pola drenażowego i uszkodzenie całego systemu.
Konserwacja i Serwis Oczyszczalni
Drenażowe oczyszczalnie ścieków bazują na naturalnych procesach bakteryjnych, które odgrywają kluczową rolę w rozkładaniu ścieków. Bakterie te są sercem systemu, a ich prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne dla skutecznej pracy oczyszczalni. Aby temu zapobiec, ważne jest regularne stosowanie specjalnych preparatów bakteryjnych, które uzupełniają populację bakterii w systemie. Preparaty te zawierają różne szczepy bakterii, które są w stanie skutecznie rozkładać zanieczyszczenia organiczne w ściekach.
Unikanie stosowania środków chemicznych, które mogą zniszczyć bakterie, jest równie ważne. Środki czystości, detergenty i inne chemikalia mogą negatywnie wpływać na populację bakterii, prowadząc do ich zmniejszenia lub całkowitego wyeliminowania.
Oczyszczalnie przydomowe drenażowe są zaprojektowane do obsługi określonej ilości ścieków. Zbyt duże obciążenie systemu, spowodowane np. przez dodatkowych mieszkańców, zwiększoną ilość wody zużywanej w gospodarstwie domowym czy nagłe zwiększenie ilości odpadów organicznych, może prowadzić do jego przeciążenia i awarii. W takich przypadkach konieczne może być rozbudowanie systemu. Dodanie dodatkowych modułów drenażowych lub zainstalowanie większych zbiorników może pomóc w zwiększeniu pojemności systemu i zapewnieniu, że oczyszczalnia będzie w stanie poradzić sobie z większą ilością ścieków.
Oczyszczalnie drenażowe zasada działania opiera się na równowadze pomiędzy ilością ścieków a zdolnością systemu do ich efektywnego oczyszczania. Dlatego tak ważne jest, aby monitorować ilość ścieków wpływających do systemu i w razie potrzeby wprowadzać odpowiednie zmiany.
Przepuszczalność gruntu ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania oczyszczalni drenażowych. Jeśli grunt nie jest wystarczająco przepuszczalny, woda nie będzie mogła swobodnie przesiąkać, co może prowadzić do zalewania pola drenażowego i problemów z odpływem. W przypadku stwierdzenia niewłaściwej przepuszczalności, konieczne mogą być odpowiednie modyfikacje. Jednym z rozwiązań może być wymiana warstwy ziemi na bardziej przepuszczalną, co poprawi drenaż. Alternatywnie, można zastosować dodatkowe drenaże, które pomogą w rozprowadzaniu wody.
Regularne monitorowanie stanu pola drenażowego oraz jego pielęgnacja są ważne dla uniknięcia problemów związanych z przepuszczalnością. Jak każde urządzenie, drenażowe oczyszczalnie ścieków podlegają procesowi starzenia się. Elementy takie jak rury, zbiorniki czy pompy mogą ulegać zużyciu, co prowadzi do awarii systemu.
Starzenie się systemu może objawiać się różnorodnymi problemami, takimi jak wycieki, korozja rur, awarie pomp czy osłabienie struktury zbiorników. Regularna konserwacja i inspekcja pozwalają na wczesne wykrycie i naprawę tych problemów, zanim doprowadzą one do poważniejszych awarii. W przypadku starszych systemów, które często ulegają awariom, warto rozważyć ich modernizację. Wymiana zużytych elementów na nowe, bardziej zaawansowane technologicznie, może znacząco poprawić efektywność i niezawodność oczyszczalni.
Czego Unikać w Eksploatacji Oczyszczalni?
Świadome unikanie błędów eksploatacyjnych jest kluczem do bezawaryjnej pracy systemu przez wiele lat. Należy unikać:
- Stosowania agresywnej chemii domowej
- Wrzucania do kanalizacji odpadów stałych
- Nieregularnego usuwania osadu nadmiernego
- Przeciążenia hydraulicznego oczyszczalni
- Niewłaściwego odprowadzania wód deszczowych
- Zaniedbania serwisu urządzeń mechanicznych
- Nieregularnego stosowania biopreparatów
Stosowanie Agresywnej Chemii Domowej
To wróg publiczny numer jeden dla każdej oczyszczalni biologicznej. Środki do udrażniania rur na bazie chloru, antybakteryjne detergenty, silne kwasy i zasady - wszystkie te preparaty działają jak antybiotyk na pożyteczne bakterie w osadniku. Co więcej, ich regularne stosowanie prowadzi do obumierania złoża biologicznego i całkowitego zatrzymania procesu oczyszczania. Należy stosować wyłącznie biodegradowalne, ekologiczne środki czystości (tzw. „szare” detergenty). Na rynku dostępna jest cała gama produktów bezpiecznych dla POŚ.
Wrzucanie do Kanalizacji Tego, Co Nie Powinno Tam Trafić
Instalacja kanalizacyjna to nie śmietnik. Wszelkie odpady stałe, które nie ulegają biodegradacji, mogą prowadzić do poważnych problemów mechanicznych. Dlatego też, kategorycznie zabrania się wrzucania do toalety:
- Chusteczek nawilżanych, ręczników papierowych, wacików, patyczków higienicznych.
- Resztek jedzenia, a w szczególności tłuszczów i olejów po smażeniu.
- Niedopałków papierosów, leków, farb czy rozpuszczalników.
Nieregularne Usuwanie Osadu Nadmiernego
Każda oczyszczalnia, nawet ta biologiczna, produkuje osad, który gromadzi się w osadniku wstępnym. Jego regularne usuwanie jest kluczowym elementem konserwacji. Zbyt duża ilość osadu może przedostawać się do dalszych części systemu, powodując zamulenie drenażu rozsączającego lub uszkodzenie pomp.
Częstotliwość wywozu osadu określa producent urządzenia w instrukcji eksploatacji - zazwyczaj jest to raz na 12-24 miesiące.
Przeciążenie Hydrauliczne Oczyszczalni
Przydomowa oczyszczalnia jest projektowana na określoną, dobową ilość ścieków (przepływ). Nagłe zrzucenie do niej bardzo dużej ilości wody (np. z basenu, jacuzzi lub po wizycie dużej liczby gości) powoduje gwałtowne wypłukanie osadu czynnego i zaburzenie całego procesu biologicznego. W rezultacie, do drenażu trafiają nieoczyszczone ścieki, co może prowadzić do jego trwałego uszkodzenia.
Niewłaściwe Odprowadzanie Wód Deszczowych
To błąd projektowy i wykonawczy o katastrofalnych skutkach. Wprowadzenie wód opadowych z rynien lub drenażu opaskowego do przydomowej oczyszczalni jest absolutnie zabronione. Powoduje to natychmiastowe przeciążenie hydrauliczne i zniszczenie złoża biologicznego.
Zaniedbanie Serwisu Urządzeń Mechanicznych
Wiele osób zapomina, że oczyszczalnia biologiczna to także urządzenia mechaniczne. Należy pamiętać, że urządzenia takie jak dmuchawa napowietrzająca czy pompy wymagają regularnej kontroli i serwisu zgodnie z zaleceniami producenta. Dla przykładu, samo zaniedbanie czyszczenia filtrów w dmuchawie może prowadzić do jej zatarcia. Skutkuje to zatrzymaniem procesu napowietrzania, co ostatecznie jest równoznaczne ze śmiercią dla kluczowych w całym procesie bakterii tlenowych.
Nieregularne Stosowanie Biopreparatów
Biopreparaty (tzw. startery) to specjalnie wyselekcjonowane szczepy bakterii i enzymów, które wspomagają i przyspieszają proces oczyszczania. Ich regularne stosowanie, zwłaszcza po opróżnieniu osadnika lub w okresach mniejszego obciążenia (np. podczas urlopu), pomaga utrzymać stabilną i wydajną pracę mikroflory. Jest to szczególnie ważne w kontekście potencjalnych problemów z przydomową oczyszczalnią.
Tabele i Harmonogramy Serwisowe
Poniżej przedstawiamy tabelę z harmonogramem serwisu biologicznej oczyszczalni ścieków oraz szacunkowe koszty serwisu:
Tabela: Harmonogram Serwisu Biologicznej Oczyszczalni Ścieków
| Czynność serwisowa | Częstotliwość | Opis działania |
|---|---|---|
| Kontrola wizualna | Co miesiąc | Sprawdzenie pracy kompresora, brak alarmów |
| Test sedymentacyjny | Co 2-3 miesiące | Ocena ilości osadu czynnego |
| Czyszczenie filtra kompresora | Co 3-6 miesięcy | Wymiana lub czyszczenie wkładu |
| Przegląd techniczny | Co 6-12 miesięcy | Kompleksowa kontrola wszystkich elementów |
| Odpompowanie osadu | Co 6-12 miesięcy | W zależności od obciążenia |
| Wymiana membran napowietrzających | Co 3-5 lat | Według zaleceń producenta |
Tabela: Szacunkowe Koszty Serwisu Oczyszczalni (ceny na 2025 rok)
| Usługa | Koszt orientacyjny | Uwagi |
|---|---|---|
| Przegląd podstawowy | 400-600 zł | Co 12 miesięcy |
| Odpompowanie osadu | 250-400 zł | Co 6-12 miesięcy |
| Wymiana filtra kompresora | 50-60 zł | Co 3-6 miesięcy |
| Kompleksowy serwis roczny | 600-900 zł | Z wymianą części eksploatacyjnych |
| Wymiana kompresora | 600-900 zł | Co 10-15 lat |
| Biopreparaty (roczny zapas) | 200-300 zł | Stosowanie comiesięczne |
Uwaga: Podane ceny są orientacyjne i mogą się różnić w zależności od regionu, typu oczyszczalni i zakresu usług.
Podsumowanie
Oczyszczalnie przydomowe drenażowe są efektywnym i ekologicznym rozwiązaniem, które pozwala na skuteczne zarządzanie ściekami. Jak każdy system, również one mogą napotkać na pewne problemy. Kluczem do ich efektywnego rozwiązania jest regularna konserwacja, monitorowanie stanu technicznego oraz szybka reakcja na pojawiające się awarie.
tags: #przydomowa #oczyszczalnia #pekniecie #naprawa
