Woda z kranu: jakość a rury – wszystko, co musisz wiedzieć
- Szczegóły
Powszechnie dostępna, przyjazna dla środowiska oraz znacznie tańsza od wody butelkowanej - woda z kranu to temat, który budzi wiele pytań. Czy jest bezpieczna? Jakie substancje zawiera? Spróbujmy rozwiać wszelkie wątpliwości.
Bezpieczeństwo wody z kranu
Wodę uważa się za bezpieczną, jeśli pochodzi z lokalnych wodociągów. Kiedy woda pitna opuszcza oczyszczalnię w drodze do domu, musi spełniać surowe normy bezpieczeństwa. Nie oznacza to jednak, że twoja woda jest wolna od wszelkich zanieczyszczeń, a jedynie że poziom ewentualnych zanieczyszczeń nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Oczywiście mogą się zdarzyć wypadki, zwłaszcza w drodze z oczyszczalni do Twojego domu. Jeśli dopływ wody zostanie zanieczyszczony przez coś, co może spowodować chorobę, dostawca musi natychmiast Cię o tym poinformować.
Woda z kranu nie stoi nie wiadomo jak długo na półkach sklepowych i hurtowniach, a w konsekwencji nie jest narażona na wysokie temperatury i różne warunki przechowania. Gwarantujemy bezpieczeństwo wody w wodociągu. Picie wody prosto z kranu to również walor ekonomiczny.
Nasza woda jest badana w zakresie określonym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia na wielu etapach jej produkcji. Wodę sprawdzamy od chwili poboru poprzez proces uzdatniania, jej przepływ w sieci, pompownie oraz końcówki sieci. W sumie badaniu poddawane jest ponad 60 różnych parametrów.
Obecnie w Polsce woda kranowa spełnia wszelkie wymogi bezpieczeństwa i jest zdatna do picia, chociaż różnice w jej jakości na terenie kraju występują. Wrocławska kranówka jest dobrą wodą. Zachowuje wszystkie parametry przewidziane rozporządzeniem ministra zdrowia, więc można ją pić bez obaw. Z piciem wody kranowej nie wiążę się absolutnie żadne ryzyko zdrowotne; bakterii nie może w niej być i nie ma, chyba że będziemy mieli do czynienia z jakąś awarią, ale wtedy zostanie to ogłoszone i picie wody z kranu zostanie zabronione - wyjaśnia prof.
Przeczytaj także: Znaczenie wody pitnej dla zdrowia
Zgodnie z wynikami badań woda kranowa w Polsce jest w pełni zdatna do spożycia. W przypadku częstych awarii lokalnej sieci, czy starej instalacji wewnątrz budynku, trudno jednak nie mieć obaw o jej walory zdrowotne i smakowe.
Zgodnie z danymi Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz analizą badań lokalnych stacji sanitarno-epidemiologicznych, woda dostarczana przez polskie przedsiębiorstwa wodociągowe spełnia wszystkie surowe normy, ustalone przez Unię Europejską i Światową Organizację Zdrowia.
Woda trafiająca do sieci miejskiej przechodzi przez złożony ciąg procesów, które zapewniają jej czystość zarówno pod względem mikrobiologicznym, jak i chemicznym. Kolejnym etapem jest koagulacja i flokulacja, podczas której do surowej wody dodaje się środki chemiczne - na przykład siarczan glinu - łączące drobne cząstki mętności i zanieczyszczeń w większe agregaty zwane flokulami. Gdy flokule osiągną odpowiednią wielkość, przeprowadza się ich sedymentację w specjalnych basenach. Grawitacja powoduje opadanie cząstek na dno, skąd są regularnie usuwane jako tzw. muł, a klarowna woda odpływa do dalszej obróbki.
Ostatnie etapy obejmują dezynfekcję i stabilizację chemiczną. Chlorowanie stanowi powszechnie stosowany sposób eliminacji bakterii, wirusów i innych patogenów, a pozostawiony w sieci niewielki zapas chloru zabezpiecza przed wtórnym zanieczyszczeniem. W nowoczesnych zakładach wykorzystuje się także ozonowanie i promieniowanie UV, które nie pozostawiają trwałego zapasu, ale skutecznie niszczą mikroorganizmy. Na zakończenie procesu woda jest poddawana korekcie pH oraz ewentualnemu wzbogaceniu związkami wapnia i magnezu, co chroni rurociągi przed korozją.
Zakłady wodociągowe co miesiąc analizują setki próbek, a wyniki publikują na stronach internetowych.
Przeczytaj także: Niezależność dzięki własnej studni
Skład mineralny wody z kranu
Mineralny skład wody kranowej odgrywa istotną rolę w codziennej diecie, wspierając układ krążenia, nerwowy i mięśniowy. Wapń i magnez to podstawowe makroelementy, które pomagają utrzymać prawidłową pracę serca oraz regulują przewodnictwo nerwowe. W wodzie kranowej obecne są także sód i potas - choć ich stężenia są zazwyczaj niższe niż w specjalistycznych napojach izotonicznych, przyczyniają się one do utrzymania prawidłowej równowagi elektrolitowej, co ma znaczenie zwłaszcza w upalne dni lub podczas wzmożonego wysiłku.
Oprócz makroelementów, w kranówce znajdziemy śladowe ilości mikroelementów, takich jak cynk, żelazo czy fluor. Choć ich udział objętościowy jest niewielki, pierwiastki wspierają odporność, procesy krwiotwórcze i ochronę szkliwa zębów.
Potencjalne zanieczyszczenia wody
Woda może być zanieczyszczona na kilka sposobów. Może zawierać mikroorganizmy, takie jak bakterie i pasożyty, które dostają się do wody z ludzkich lub zwierzęcych fekaliów. Może zawierać chemikalia z odpadów przemysłowych lub z oprysków. Azotany stosowane w nawozach mogą przedostać się do wody wraz z odpływem do ziemi. Różne minerały, takie jak ołów lub rtęć, mogą przedostawać się do wody, czasami z naturalnych złóż pod ziemią, lub częściej z powodu niewłaściwego usuwania zanieczyszczeń. Z kolei ołów może przedostać się do wody pitnej przez stare rury.
Chociaż uzdatnianie wody przeprowadzane w nowoczesnych stacjach pozbawia ją większości zanieczyszczeń, tak musimy pamiętać, że nie jest ona krystalicznie czysta. Mamy tu na myśli m.in. chlor (w minimalnych ilościach), zanieczyszczenia, których poziom nie jest badany, związki pojawiające się w wodzie incydentalnie, a także substancje, związane z lokalnymi instalacjami. To właśnie w związku z nimi woda może przybierać metaliczny smak, brązowy kolor, czy lekki osad.
Woda z kranu a woda butelkowana
Choć opakowana w butelki woda wydaje się często synonimem czystości i bezpieczeństwa, prawda bywa nieco bardziej złożona. Zakup wody butelkowanej może znacząco obciążyć domowy budżet, gdyż cena za litr wody w sklepie jest wielokrotnie wyższa niż koszt dostarczenia tej samej ilości z sieci wodociągowej. Warto jednak pamiętać, że w krajach Unii Europejskiej woda kranowa podlega bezwzględnie surowszym normom jakościowym niż wiele butelek oferowanych na rynku.
Przeczytaj także: UNICEF o dostępie do wody pitnej
Przykładowo, dyrektywy unijne narzucają wodociągom regularne analizy mikrobiologiczne i chemiczne, które są często bardziej rygorystyczne niż te wymagane od producentów wód butelkowanych. Świadomy wybór między wodą z kranu a tą z butelki powinien więc uwzględniać nie tylko preferencje smakowe, lecz także analizę ekonomiczną i ekologiczną.
Picie wody prosto z kranu to również walor ekonomiczny. Woda z kranu jest tania - można przeliczyć, że 2 litry wody z zielonogórskiej sieci wodociągowej kosztują tylko 1 grosz. Czyli zapłacimy 0,5 gr za 1 l wody!
Poprzez wybór kranówki nie finansujemy i nie przyczyniamy się do zużycia i zapotrzebowania na plastik. Według brytyjskiego dziennika The Guardian, tylko w ciągu jednego roku sprzedaje się na świecie ponad 480 mld plastikowych butelek, a ułożone przy sobie osiągnęłyby połowę długości od Ziemi do Słońca. Liczba sprzedawanych plastikowych opakowań na świecie wzrasta w geometrycznym tempie.
Wpływ rur na jakość wody
Jak kilkukrotnie pisaliśmy w naszych wcześniejszych artykułach, należy pamiętać, że zgodnie z przepisami przedsiębiorstwa wodociągowe odpowiadają za jakość wody wyłącznie do momentu jej doprowadzenia do złącza budynku. Dbanie o jakość w dalszych etapach obiegu, a więc instalacji wewnętrznej, należy do obowiązków właściciela lub zarządcy nieruchomości. W praktyce oznacza to, że wstępnie czysta woda może zostać zanieczyszczona m.in.
Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi musi być wolna od substancji szkodliwych, bakterii chorobotwórczych oraz nadmiernych ilości powszechnie występujących w niej składników (żelaza, manganu, chlorków, siarczanów azotanów, azotynów, wapnia i magnezu).
Rury polietylenowe
Rury polietylenowe są powszechnie używane w systemach dostarczania wody pitnej na całym świecie. Od wielu lat naukowcy badają wodę z instalacji wykonanej z polietylenu. Warto wiedzieć, że wyniki tych badań są pozytywne. Mity na temat wpływu wody z rur polietylenowych na zdrowie są często rozpowszechniane w Internecie.
Rury polietylenowe powodują raka: Nie ma naukowych dowodów na to, że rury polietylenowe powodują raka.
Rury polietylenowe są gorsze dla zdrowia niż rury stalowe lub miedziane: To nieprawda. Rury polietylenowe są uważane za bezpieczne i zdrowe, oczywiście pod warunkiem, że są prawidłowo utrzymane.
Polietylen w rurach powoduje hormonalne zaburzenia: Nie ma dowodów naukowych, które by potwierdziły tę tezę.
Rury polietylenowe zatruwają wodę: Rury polietylenowe są generalnie uważane za bezpieczne i nie zatruwają wody.
Podsumowując, rury polietylenowe są bezpiecznym i skutecznym rozwiązaniem dla systemów dostarczania wody pitnej. Mity na ich temat często krążą w Internecie, ale naukowe dowody potwierdzają ich bezpieczeństwo.
Ołowiane rury
W niektórych sytuacjach w wodzie pitnej może znajdować się zbyt dużo ołowiu. Ołowiane rury wodociągowe mogą być nadal obecne w domach zbudowanych przed 1960 rokiem. Cząsteczki ołowiu mogą również znaleźć się w wodzie w ciągu pierwszych 3 miesięcy po zainstalowaniu nowego kranu lub nowej instalacji wody pitnej. Dlatego zaleca się wymianę ołowianych rur wodociągowych w domu i odczekanie kilku minut przed wypiciem wody pobranej z kranu w nowo wybudowanym domu. Można również użyć dzbanka filtrującego ZeroWater, który odfiltruje cały ołów z wody pitnej, dzięki czemu będzie można ją bezpiecznie pić.
Jak poprawić jakość wody w domu?
Aby zwiększyć bezpieczeństwo wody pitnej, często używa się w domu filtrów do wody. Istnieją cztery główne rodzaje:
- Filtry z węglem aktywowanym mogą usuwać pewne zanieczyszczenia organiczne, które wpływają na smak i zapach. Niektóre systemy są również zaprojektowane do usuwania produktów ubocznych chlorowania, rozpuszczalników i pestycydów lub niektórych metali, takich jak miedź lub ołów. Są to specjalne filtry podkranowe, stosowane punktowo.
- Zmiękczacze jonowymienne mogą usuwać wapń i magnez, które powodują, że woda jest twarda i osadza się w całym domu w postaci kamienia.
- Odżelaziacze stosowane do wody studziennej, pozbawiają ją żelaza, manganu, amoniaku i siarkowodoru, czyli najczęstszych zanieczyszczeń występujących w wodzie z własnego ujęcia.
Żaden system nie usunie wszystkich zanieczyszczeń wody. Jeśli zdecydujesz, że chcesz zainstalować system, musisz najpierw przetestować wodę, aby dowiedzieć się, co się w niej znajduje. Bez względu na to, który system filtrowania wody wybierzesz, musisz dbać o eksploatację urządzenia, zwłaszcza w przypadku wymiennych wkładów w podkranowych filtrach. W przeciwnym razie zanieczyszczenia nagromadzą się w filtrze.
Badanie jakości wody
W niektórych sytuacjach warto zlecić badanie jakości wody wyspecjalizowanej firmie. Mówimy tu na przykład o zmianie źródła wody, czy uzasadnionym podejrzeniu wzrostu stężenia zanieczyszczeń. Usługę tego typu zlecają regularnie placówki, w których jakość kranówki musi być na możliwie jak najwyższym poziomie, a więc przede wszystkim restauracje, hotele i obiekty medyczne.
Proces badania jakości wody z kranu przeprowadza wykwalifikowany personel, który pobiera stosowne próbki z instalacji lub ujścia klienta. Następnie są one transportowane do laboratorium w warunkach, gwarantujących ich nienaruszalność. W kolejnym kroku wykonuje się szereg analiz chemicznych, mikrobiologicznych i fizycznych, mających na celu określenie obecności potencjalnych zanieczyszczeń. Weryfikowane są m.in.
- obecność bakterii grupy coli
- Escherichia coli
- enterokoków kałowych
- Clostridium perfringens
- Legionella
Badanie jakości wody obejmuje również analizę organoleptyczną.
Warto wiedzieć, że samodzielne sprawdzenie jakości kranówki również jest możliwe. Pozwalają na to dostępne na rynku testery wody w formie pasków testowych lub elektronicznych urządzeń, względnie dokładnie mierzących podstawowe parametry, takie jak pH, twardość, poziom chloru, czy obecność metali ciężkich. Należy pamiętać, że testery wody nie są niestety w stanie zastąpić nam pełnoprawnego badania przez wyspecjalizowaną firmę. Stanowią jednak doskonałe narzędzie do okresowego sprawdzania jej jakości np.
tags: #pitna #woda #z #kranu #jakość #a
