Oczyszczalnia Ścieków: Definicja, Przepisy i Aspekty Techniczne
- Szczegóły
Oczyszczalnia ścieków to zespół urządzeń służących do oczyszczania ścieków przemysłowych i komunalnych przed odprowadzeniem ich do rzeki, jeziora, morza czy też gruntu. Przydomowe oczyszczalnie ścieków (POŚ) stają się coraz popularniejszym rozwiązaniem dla właścicieli domów jednorodzinnych, którzy nie mają dostępu do centralnej kanalizacji lub chcą się od niej uniezależnić. POŚ pozwalają na lokalne oczyszczanie ścieków bytowych i odprowadzanie ich do gruntu lub wód powierzchniowych, co niesie ze sobą korzyści ekologiczne i ekonomiczne.
Definicja i Rodzaje Oczyszczalni Ścieków
Zgodnie z definicją zawartą w Prawie budowlanym, przydomowa oczyszczalnia ścieków to “zespół urządzeń służących do oczyszczania ścieków bytowych z budynków mieszkalnych jednorodzinnych, spełniający wymagania określone w przepisach odrębnych”.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków:
- Biologiczne - wykorzystujące procesy tlenowe lub beztlenowe do rozkładu zanieczyszczeń organicznych. Składają się z osadnika wstępnego, komory napowietrzania i osadnika wtórnego.
- Drenażowe - oczyszczające ścieki w złożu gruntowym, przez które przepływają. Wymagają większej powierzchni działki i odpowiednich warunków gruntowo-wodnych.
Niezależnie od typu, przydomowa oczyszczalnia ścieków działa na zasadzie trzystopniowego oczyszczania:
- Mechanicznego - usuwania zawiesin i części stałych w osadniku wstępnym.
- Chemicznego - strącania fosforu za pomocą koagulantów.
- Biologicznego - rozkładu zanieczyszczeń organicznych przez mikroorganizmy w komorze napowietrzania lub złożu gruntowym.
Przepisy Prawne Dotyczące Oczyszczalni Ścieków
Decydując się na przydomową oczyszczalnię ścieków, trzeba pamiętać o licznych przepisach prawnych i wymaganiach technicznych, które należy spełnić.
Przeczytaj także: Klasyfikacja amortyzacji oczyszczalni
Prawo Budowlane
Zgodnie z Prawem budowlanym, budowa przydomowej oczyszczalni ścieków wymaga zgłoszenia lub pozwolenia na budowę, w zależności od jej wydajności:
- POŚ o wydajności do 7,5 m3 na dobę - wystarczy zgłoszenie budowy w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta.
- POŚ o wydajności powyżej 7,5 m3 na dobę - konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę.
Zgłoszenie budowy POŚ powinno zawierać:
- Oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
- Mapę z rozmieszczeniem urządzeń oczyszczalni na działce.
- Opis techniczny oczyszczalni, wraz z danymi o jej wydajności i sposobie odprowadzania ścieków.
Prawo Wodne
Prawo wodne nakłada obowiązek uzyskania zgłoszenia wodnoprawnego dla przydomowych oczyszczalni ścieków o określonej przepustowości:
- POŚ o przepustowości do 5 m3 na dobę - wymagane jest zgłoszenie wodnoprawne w Nadzorze Wodnym.
- POŚ o przepustowości powyżej 5 m3 na dobę - konieczne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.
Zgłoszenie wodnoprawne powinno zawierać informacje o:
- Ilości i jakości odprowadzanych ścieków.
- Sposobie ich oczyszczania i odprowadzania do odbiornika.
- Wpływie na stan wód powierzchniowych i podziemnych.
Inne Regulacje
Przy planowaniu i eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków należy także uwzględnić:
Przeczytaj także: Przydomowa oczyszczalnia ścieków: definicja i regulacje prawne
- Ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która zobowiązuje właścicieli nieruchomości do przyłączenia się do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy albo przydomową oczyszczalnię ścieków.
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, które określa dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do wód lub do ziemi.
Wymagania Techniczne i Lokalizacyjne
Wybierając rodzaj przydomowej oczyszczalni ścieków, trzeba wziąć pod uwagę warunki panujące na działce.
Warunki Gruntowo-Wodne
- Przepuszczalność gruntu - determinuje możliwość zastosowania oczyszczalni drenażowej. Grunt musi być na tyle przepuszczalny, aby umożliwić swobodny przepływ ścieków przez złoże.
- Poziom wód gruntowych - wysoki poziom wód uniemożliwia montaż oczyszczalni drenażowej. W takiej sytuacji lepszym rozwiązaniem będzie oczyszczalnia biologiczna.
Odległości od Obiektów
Przydomowa oczyszczalnia ścieków musi być zlokalizowana w odpowiedniej odległości od:
- Granicy działki - minimum 2 metry.
- Budynków mieszkalnych - minimum 5 metrów.
- Studni - minimum 15 metrów dla instalacji biologicznej i minimum 70 metrów dla układu drenażowego.
Powierzchnia Działki
Minimalna powierzchnia działki, na której można zamontować przydomową oczyszczalnię ścieków, zależy od rodzaju oczyszczalni:
- Oczyszczalnie biologiczne (kompaktowe) - wymagają stosunkowo niewielkiej powierzchni, rzędu kilkudziesięciu metrów kwadratowych. Są dobrym rozwiązaniem dla małych działek.
- Oczyszczalnie drenażowe - potrzebują większej powierzchni na układ rozsączający, proporcjonalnej do ilości odprowadzanych ścieków. Minimalna powierzchnia to zazwyczaj kilkaset metrów kwadratowych.
Formalności Krok po Kroku
Jak zalegalizować przydomową oczyszczalnię ścieków?
- Zgłoszenie budowy w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta (dla POŚ o wydajności do 7,5 m3 na dobę).
- Zgłoszenie wodnoprawne w Nadzorze Wodnym (dla POŚ o przepustowości do 5 m3 na dobę).
- Uzyskanie pozwolenia na budowę (dla POŚ o wydajności powyżej 7,5 m3 na dobę) lub pozwolenia wodnoprawnego (dla POŚ o przepustowości powyżej 5 m3 na dobę), jeśli jest wymagane.
- Montaż i odbiór przydomowej oczyszczalni ścieków przez uprawnionego instalatora.
- Zgłoszenie zakończenia budowy do nadzoru budowlanego (dla POŚ wymagających pozwolenia na budowę).
Eksploatacja i Konserwacja
Aby zapewnić długotrwałe i efektywne działanie przydomowej oczyszczalni ścieków, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Zasady Prawidłowej Eksploatacji
- Regularnie usuwać osady z osadnika wstępnego, zgodnie z zaleceniami producenta (zazwyczaj raz na 6-12 miesięcy).
- Nie wrzucać do oczyszczalni substancji szkodliwych, takich jak środki chemiczne, oleje, tłuszcze, resztki jedzenia, które mogą zaburzyć procesy biologiczne.
- Stosować biopreparaty wspomagające rozkład tłuszczów i innych zanieczyszczeń organicznych.
- Nie dopuszczać do przeciążenia oczyszczalni nadmierną ilością ścieków (np. poprzez oszczędne gospodarowanie wodą).
Najczęstsze Błędy Eksploatacyjne
Do najczęstszych błędów popełnianych przez użytkowników przydomowych oczyszczalni ścieków należą:
- Nieregularne usuwanie osadów z osadnika wstępnego.
- Wprowadzanie niedozwolonych substancji.
- Dostawanie się wody opadowej do oczyszczalni.
Serwis i Konserwacja
Regularne przeglądy i konserwacja to klucz do bezawaryjnej pracy przydomowej oczyszczalni ścieków. Należy:
- Przestrzegać harmonogramu opróżniania osadnika wstępnego.
- Kontrolować stan techniczny urządzeń oczyszczalni.
- Monitorować jakość odprowadzanych ścieków.
Ochrona Środowiska i Aspekty Ekologiczne
Przydomowe oczyszczalnie ścieków, przy prawidłowej eksploatacji, mają pozytywny wpływ na środowisko. Redukują zanieczyszczenia, umożliwiają bezpieczne odprowadzanie oczyszczonych ścieków i zmniejszają ryzyko skażenia wód gruntowych.
Posiadanie przydomowej oczyszczalni ścieków niesie ze sobą dodatkowe korzyści ekologiczne: oczyszczone ścieki można wykorzystać do nawadniania ogrodu, zmniejszają obciążenie lokalnej infrastruktury kanalizacyjnej i przyczyniają się do zachowania naturalnego obiegu wody w przyrodzie.
Koszty i Oszczędności
Decydując się na przydomową oczyszczalnię ścieków, warto przeanalizować jej koszty w porównaniu z tradycyjnym odprowadzaniem ścieków do szamba lub sieci kanalizacyjnej.
Tabela Kosztów i Oszczędności
| Rodzaj Kosztu | POŚ (Rocznie) | Szambo (Rocznie) | Kanalizacja (Rocznie) |
|---|---|---|---|
| Energia Elektryczna | 50-200 zł | 0 zł | 0 zł |
| Wywóz Osadów | 200-500 zł | 0 zł | 0 zł |
| Serwis i Konserwacja | 100-500 zł | 0 zł | 0 zł |
| Wywóz Ścieków | 0 zł | 2000-3000 zł | 0 zł |
| Odprowadzanie Ścieków | 0 zł | 0 zł | 500-1500 zł |
Inwestycja w przydomową oczyszczalnię ścieków zwraca się zazwyczaj po 5-10 latach użytkowania, w zależności od jej wielkości i kosztów alternatywnych rozwiązań.
Jak Uniknąć Błędów?
Aby uniknąć kosztownych pomyłek i problemów eksploatacyjnych, warto przestrzegać kilku zasad przy wyborze i montażu przydomowej oczyszczalni ścieków:
- Dokładnie przeanalizuj warunki gruntowo-wodne na działce.
- Zwymiaruj oczyszczalnię adekwatnie do liczby użytkowników.
- Wybierz sprawdzonego producenta i model oczyszczalni.
- Zleć montaż oczyszczalni doświadczonej firmie instalacyjnej.
- Dopilnuj odbioru technicznego oczyszczalni.
- Zapoznaj się z instrukcją obsługi i przestrzegaj jej zaleceń.
- Regularnie serwisuj oczyszczalnię.
Dofinansowanie
Inwestycja w przydomową oczyszczalnię ścieków może być częściowo sfinansowana z dotacji lub preferencyjnych pożyczek, oferowanych przez różne instytucje, takie jak NFOŚiGW, WFOŚiGW oraz niektóre gminy.
Budynek Oczyszczalni jako Obiekt Użyteczności Publicznej
Oczyszczalnia ścieków z pomieszczeniami biurowymi dla pracowników obsługujących zadania publiczne gminy może być uznana za budynek użyteczności publicznej w rozumieniu § 3 pkt 6 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych.
tags: #oczyszczalnia #ścieków #budynek #definicja

