Jakość wody pitnej w Olkuszu: Czy warto pić kranówkę?
- Szczegóły
Zbliżające się wielkimi krokami lato to czas, kiedy pijemy więcej wody. Większość z naszych Czytelników niejednokrotnie zastanawiała się, czy jest sens kupować wodę w butelkach, czy może lepiej pić tę z kranu? Z pytaniami i wątpliwościami zwróciliśmy się do olkuskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, które dostarcza wodę do naszych domów.
Wybór naturalnie zostawiamy konsumentom, natomiast pewne jest, że picie olkuskiej kranówki, chociaż nienależącej do najtańszych, jest wielokrotnie tańsze niż spożywanie tej z butelek, a co nie mniej ważne - dostarcza organizmowi wszystkich potrzebnych minerałów. Najważniejsze dla konsumentów są informacje, że olkuska woda jest: dobrze zmineralizowana, stabilna pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym, pod stałą kontrolą laboratorium, tańsza niż woda butelkowana i nie trzeba jej dźwigać ze sklepu. Wystarczy odkręcić kran.
Olkuska woda - charakterystyka i zalety
- Olkuska woda, wydobywana przez ZGH „Bolesław” i przetwarzana przez nasze Przedsiębiorstwo, odznacza się wysokimi walorami spożywczymi i zdrowotnymi. Zawiera właściwe proporcje najważniejszych dla zdrowia człowieka pierwiastków. Średnio twarda, o odczynie lekko zasadowym, spełnia wszystkie standardy jakościowe stawiane wodzie pitnej.
Jak wynika z informacji przekazanych przez laboratorium PWiK, olkuska woda jest dobrze zmineralizowana. Zawartość wapnia i magnezu decyduje o twardości wody i powoduje osady, które wytrącają się podczas gotowania. Olkuszanie narzekają na zakamienione czajniki elektryczne i inne urządzenia, ale zjawisko to świadczy właśnie o zmineralizowaniu wody.
Ważną wiadomością dla konsumentów jest stabilność pod względem fizykochemicznym i bakteriologicznym. Woda olkuska wykazuje niezmienny skład w zakresie składników mineralnych. Woda pochodząca z ujęcia jest wolna również od obecności jonów metali szkodliwych np. ołowiu i kadmu. Badania wody wykonywane w tym zakresie nie wykazały obecności tych metali w wodzie w ilości przekraczającej dopuszczalne wartości.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
W swoim składzie mineralnym olkuska woda zawiera m. in. wapń i magnez. Te dwa minerały decydują o twardości wody. Osady, które wytrącają się podczas gotowania wody powodując nieatrakcyjny wygląd naszych garnków świadczą o dobrej mineralizacji, a to z kolei wpływa na poprawę urody i zdrowia. Wypijając litr pitnej wody olkuskiej, zaspakajamy jedną dziesiątą dziennego zapotrzebowania na wapń, który jest niezbędny w budowie kości, paznokci czy zębów, a także dla procesu krzepnięcia krwi.
Woda ta poddawana jest całkowitej analizie fizyko-chemicznej oraz badaniom bakteriologicznym. Stały nadzór nad jakością wody i przydatnością do spożycia prowadzi Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. W ciągu roku wykonujemy około 100 tyś. różnych oznaczeń, z czego 80 tyś. to oznaczenia fizykochemiczne, a 20 tyś. badania bakteriologiczne.
Mieszkańcy Braciejówki, Podlesia Rabsztyńskiego, Zadola Kosmolowskiego, Kosmolowa, Gór Bydlińskich Podlesia i Boru Biskupiego piją wodę z małych, lokalnych ujęć wody. Co tydzień odbywają się pobory wody ze wszystkich ujęć gmin Olkusz (Braciejówka, Podlesie Rabsztyńskie, Zadole Kosmolowskie, Kosmolów), Klucze (Góry Bydlińskie, Cieślin, Bydlin, Kolbark) i Bukowno (Podlesie, Bór Biskupi) oraz wybiórczo z sieci wodociągowej według ustalonego harmonogramu.
Normy i kontrole jakości
Woda pitna jak żaden inny produkt spożywczy poddawana jest tak surowym normom. Codzienne i okresowe kontrole wody pozwalają zapewnić całodobową kontrolę nad jakością wody dostarczanej do odbiorców.
- Woda pitna, jak żaden inny produkt spożywczy, poddawana jest tak surowym normom. W ramach samokontroli podstawowe analizy wody pochodzącej ze Stacji Uzdatniania Wody wykonywane są co trzy godziny, codziennie również wykonywane są badania bakteriologiczne. Co tydzień odbywają się pobory wody ze wszystkich ujęć gmin Olkusz, Klucze i Bukowno oraz wybiórczo z sieci wodociągowej. Nasza woda spełnia wszelkie normy jakościowe wymagane przepisami polskimi i europejskimi dla wody pitnej, które są znacznie bardziej restrykcyjne niż dla wody mineralnej, źródlanej czy stołowej, którą kupujemy w sklepie - tłumaczą olkuskie Wodociągi.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Wymagania stawiane poszczególnym wodom przez Ministra Zdrowia pokazują jak niewielkie wymagania stawiane są dla wód mineralnych, źródlanych i stołowych, a jakim obostrzeniom podlega woda wodociągowa aby była zdatna do picia. Woda, która dostarczana jest do naszych domów jest bardzo wysokiej jakości. Na podstawie badań laboratoryjnych można stwierdzić, że badane parametry nie przekraczają dopuszczalnych wartości wskaźników, które określa Ministerstwo Zdrowia w swoich rozporządzeniach.
Laboratorium wykonuje badania wody z sieci wodociągowej z częstotliwością ok. 10 punktów na sieci raz w tygodniu przez cały rok oraz badanie ze wszystkich czynnych ujęć wody raz w miesiącu. Laboratorium posiada zatwierdzenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego na wykonywanie analiz wody w zakresie monitoringu kontrolnego i niektórych parametrów monitoringu przeglądowego w całym zakresie własnych metod.
Dezynfekcja wody w Olkuszu
Ze względu na bezpieczeństwo jakości wody Przedsiębiorstwo stosuje chlorowanie. Stanowi ono zapewne dyskomfort dla mieszkańców ze względu na charakterystyczny zapach.
PWiK prowadzi dezynfekcję wody przy pomocy podchlorynu sodu, który dozowany jest przez precyzyjne pompy do wody uzdatnionej. Podchloryn sodu używany w procesie uzdatniania spełnia wymagania jakościowe (posiada certyfikaty i dopuszczenia do obrotu zgodnie z ustawodawstwem polskim). Dezynfekcja podchlorynem sodu (potocznie chlorowanie) to najbardziej powszechny sposób dezynfekcji wody. Zaletą jest wysoka efektywność dezynfekcji, niskie koszty oraz dość długi czas działania w instalacji.
Dopuszczalne stężenie chloru wolnego w wodzie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Dz.U. 2017 poz. 2294 wynosi 0,30 mg/l w kurku czerpalnym u konsumenta. WHO podaje, że stężenie do 5,0 mg/l chloru w wodzie nie powoduje negatywnych skutków zdrowotnych, lub pogorszenia samopoczucia.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Dezynfekcja promieniami UV - Zaletą zastosowania promienników UV jest brak zmian organoleptycznych wody, a specyfika ich działania umożliwia ciągłość pracy.
Czy olkuska woda jest bezpieczna?
Tak, jest bezpieczna. Parametry naszej wody pozwalają na korzystanie z niej prosto z kranu, bez konieczności jej przegotowywania. W naszych zasobach posiadamy również wodę źródlaną o bardzo dobrych parametrach. Właściwie wykonana oraz regularnie eksploatowana wewnętrzna instalacja wodociągowa jest wystarczająca do utrzymania właściwego składu wody.
Dla wielu wciąż wątpliwe jest, czy wodę można pić prosto z kranu, czy może lepiej uprzednio ją przegotować lub przefiltrować w specjalnych filtrach do wody. Pracownicy laboratorium nie mają wątpliwości co do tego, że instalowanie filtrów do wody znacznie pogarsza jej jakość, co potwierdzają badania. - Głównie pogorszeniu ulega skład bakteriologiczny wody i dlatego każde działanie ingerujące w jej jakość (filtry i inne) prowadzi do zachwiania odpowiedniego składu wody.
Bakterie w wodzie
Bakterie są „wszędobylskie”. W naturalny sposób są obecne również w wodzie. Rolą zakładów wodociągowych jest dostarczenie wody do spożycia, która spełnia obowiązujące standardy jakościowe, czyli między innymi zapewnia bezpieczeństwo mikrobiologiczne wody. Dobre źródło wody nie daje gwarancji, iż woda pobierana przez mieszkańców, jest równie dobrej jakości. Przyczyną tego może być wtórny rozwój mikroorganizmów zachodzący w wodzie rozprowadzanej w sieci wodociągowej i na powierzchni osadów tworzących się w sieci wodociągowej.
Woda podawana do klientów przez wodociągi olkuskie jest transportowana siecią o długości ok. 37 m3/min. Zatem - celem dezynfekcji jest całkowite zniszczenie żywych form mikroorganizmów oraz form przetrwalnikowych przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa dla odbiorcy i zminimalizowaniu negatywnego oddziaływania na materiał instalacji. utrzymanie sieci wodociągowej (np. zapobieganie zanieczyszczeniom wtórnym, które postają np. Drobnoustroje, dla których woda jest normalnym środowiskiem bytowania i rozwoju. Należą tutaj przede wszystkim bakterie siarkowe oraz bakterie żelaziste np. Drobnoustroje chorobotwórcze czyli np. Bakterie chodzące w skład tzw. ogólnej liczby mikroorganizmów, które hodowane są w laboratorium w temperaturze 22°C (potocznie nazywane „zimnolubnymi” potencjalnie nieszkodliwe dla zdrowia człowieka).
Wpływ wody na organizm
W swoim składzie mineralnym olkuska woda zawiera m. in.:
- Wapń, który wchodzi w skład materiału budulcowego kości i szkliwa. Wapń przez cały czas podlega przemianom polegającym na wbudowywaniu do kości i szkliwa oraz resorpcji. Pełni rolę w przewodzeniu impulsów nerwowych, mechanizmie skurczu mięśni, przepuszczalności błon komórkowych, w regulacji procesu krzepnięcia krwi, regulacji rytmu serca oraz wchłaniania witaminy B12, wpływa na kontrolę ciśnienia tętniczego.
- Żelazo, które jest składnikiem czerwonego barwnika krwi (hemoglobiny), niezbędny także w procesie tworzenia czerwonych ciałek krwi w szpiku kostnym. Żelazo wiąże dwutlenek węgla w hemoglobinie i transportuje go do płuc, skąd jest on usuwany. Pierwiastek ten jest także składnikiem wielu enzymów i białek biorących udział w metabolizmie organizmu. Bierze udział w syntezie DNA.
- Fluor jest składnikiem kości i zębów, wzmacnia szkliwo, zębinę, zapobiega występowaniu próchnicy, zmniejsza rozpuszczalność szkliwa. U osób dorosłych pełni również ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu kośćca. Wpływa na gospodarkę wapnia i fosforu w organizmie.
- Fosfor składnik kości, zębów, związków wysokoenergetycznych, kwasów nukleinowych, kefaliny, lecytyny, błon komórkowych oraz krwi.
Jak pobrać próbkę wody do badania?
- Przed pobraniem należy zdjąć z kranu/zaworu urządzenia przeciwbryzgowe (np. perlatory). Odkręcić kurek/zawór z zimną wodą i spuszczać wodę swobodnym strumieniem przez co najmniej 3 minuty. Zamknąć kurek/zawór. W przypadku pobierania z węża z tworzywa sztucznego - obciąć końcówkę węża ok. 2 cm. Nie dotykając kranu pobrać wodę, która powinna swobodnie wypływać z kurka/zaworu wprost do pojemnika, zostawiając pęcherz powietrza.
- Przed pobraniem należy zdjąć z kranu/zaworu urządzenia przeciwbryzgowe (np. perlatory). Kurek/zawór należy dokładnie umyć i ustawić strumień wypływającej wody, tak aby sie nie rozpryskiwała. Wodę wlewamy do pojemnika ciągłym strumieniem aż do przelania sie (ważne jest aby pojemnik był napełniony wodą bez pęcherzyków powietrza tzn. bez pęcherzy powietrza pod powierzchnią lustra wody).
- W przypadku gdy to Klient dostarcza próbkę do badań, laboratorium nie odpowiada za sposób pobierania próbki oraz stan pojemników po przekazaniu Klientowi.
Laboratorium nie udziela żadnych informacji dotyczących wyników analiz przed wcześniejszym uiszczeniem opłaty, która pobierana jest po wystawieniu sprawozdania z badań. Wyniki badań wraz z fakturą można odebrać w kasie Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji na ul. 32-300 Olkusz, ul.
Historia zaopatrzenia Olkusza w wodę
Woda - żywioł który przez wieki bronił dostępu do olkuskich podziemnych skarbów. Kiedy człowiek ujarzmił go, to bogactwo tych ziem stało się dostępne dla górników. Najpierw ołów i srebro, a potem cynk wydobywane i przetwarzane dawały pracę i chleb mieszkańcom tych ziem. Ale woda z olkuskich kopalń to nie tylko wróg.
W tym czasie trwała budowa nowego osiedla mieszkaniowego w Olkuszu dla załogi budującej się Huty Katowice. Olkusz potrzebował coraz więcej wody pitnej dla rosnącej liczby mieszkańców. Co prawda budowany był rurociąg grupowy wody pitnej Sławków - Bolesław - Olkusz, ale zbyt długo trwały dyskusje, skąd czerpać dobrą wodę pitną dla tego przedsięwzięcia. Woda z przekopu była wielokrotnie badana i nie różniła się jakością od innych ujęć wody z utworów triasowych. Dla ochrony ujęcia wstrzymano w tym rejonie wszystkie roboty górnicze, aby nie spowodować zanieczyszczenia wody.
W rejonie przekopu wykonano rozdzielnię energii elektrycznej RD-6 i komorę pomp wyposażoną w dwie pompy wielostopniowe o takiej wydajności, aby można było nimi podawać wodę bezpośrednio do sieci wodociągowej. W ten sposób woda z kopalni uratowała miasto Olkusz i okolice przed zagrożeniem braku wody pitnej dla stale rosnącej liczby mieszkańców.
Incydenty związane z jakością wody
Olkuski Sanepid wydał w poniedziałek decyzję, w której stwierdzono brak przydatności wody do spożycia w ciągu publicznym SUW Olkusz. Poinformowano, że 8 lutego do olkuskiego Sanepidu wpłynęły wyniki analiz laboratoryjnych próbek wody podawanej do sieci, które pobrano dzień wcześniej w Stacji Uzdatniania Wody w Olkuszu w ramach kontroli wewnętrznej. W próbkach stwierdzono obecność bakterii E. coli oraz enterokoków, co stanowi naruszenie wymagań określonych przepisami prawa.
- Natychmiast po otrzymaniu komunikatu z Sanepidu jako gmina rozpoczęliśmy akcję informowania mieszkańców. Podczas spotkania zespołu kryzysowego, w którym wziąłem udział, zostały przedstawione działania, jakie podjąć musi PWiK, aby wyeliminować zagrożenie oraz zabezpieczyć mieszkańców czterech gmin w wodę pitną.
tags: #woda #pitna #olkusz #jakość
