Czy woda gazowana szkodzi zdrowiu? Fakty i mity
- Szczegóły
Na temat wody gazowanej powstało sporo mitów. Są jej zwolennicy, którzy uwielbiają musujące bąbelki, jak i przeciwnicy, twierdzący, że jest ona niezdrowa. Jak jest naprawdę? Czy rzeczywiście woda gazowana szkodzi zdrowiu?
Rodzaje wód butelkowych
Obecnie na polskim rynku wyróżnia się trzy rodzaje wód butelkowych. Wody można podzielić również w zależności od zawartości sumy rozpuszczalnych składników mineralnych w 1 litrze wody.
- Woda mineralna
- Woda źródlana
- Woda gazowana
Te ostatnie są otrzymywane poprzez dodanie do wody źródlanej naturalnej wody mineralnej lub soli mineralnych, które mają znaczenie fizjologiczne. Woda gazowana powstaje w wyniku wysycenia pod ciśnieniem niegazowanej wody mineralnej lub źródlanej dwutlenkiem węgla (CO2).
Woda gazowana i woda sodowa
Chociaż termin wody gazowanej i sodowej często jest używany zamiennie, to jednak występują między nimi różnice. Wspólną ich cechą jest z pewnością obecność pęcherzyków gazu w postaci CO2.
Woda sodowa jest otrzymywana ze zwykłej wody pozyskanej z dowolnego miejsca. Jest ona sztucznie przetwarzana - jej produkcja zachodzi z udziałem człowieka. Składa się z różnych dodatków. Dodawany jest do niej m.in. cytrynian sodu, sól kuchenna czy wodorowęglan sodu. Od zastosowanych dodatków zależy jej smak. Z kolei woda gazowana jest otrzymywana z naturalnego źródła lub studni. Jest naturalnie przetwarzana. W jej produkcji nie ma ingerencji człowieka. Składa się z naturalnych składników mineralnych (wapń, magnez, potas).
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Czy woda gazowana jest zdrowa?
Woda gazowana jest napojem orzeźwiającym. Gaz z pewnością poprawia jej smak. Woda gazowana od wody niegazowanej różni się jedynie obecnością dwutlenku węgla, z tego względu drażni dodatkowo kubki smakowe, co wywołuje uczucie orzeźwienia, a ponadto woda gazowana lepiej gasi pragnienie. Woda gazowana jest też bardziej bezpieczna pod względem bakteriologicznym od wody niegazowanej. Obecny bowiem w wodzie gazowanej dwutlenek węgla działa bakteriostatycznie, co utrudnia rozwój flory bakteryjnej.
Wpływ na zęby
Jednym z problemów związanym z piciem wody gazowanej jest jej wpływ na zdrowie zębów. Przypuszcza się, że może sprzyjać erozji szkliwa zębów. Wszystko za sprawą obecności kwasu węglowego. Jednakże istnieje mało badań, które by to potwierdzały. Jedno z badań wykazało, że gazowana woda uszkadza szkliwo tylko nieznacznie więcej niż woda niegazowana. Poza tym należy mieć na uwadze, że niegazowane napoje z dodatkiem cukru są bardziej erozyjne niż woda gazowana. Zwykła woda gazowana wydaje się stanowić niewielkie zagrożenie dla zdrowia zębów.
Wpływ na kości
Obecnie nie ma dowodów, że picie wody gazowanej pogarsza stan kości. Tucker i wsp. przeprowadzili badanie na grupie ponad 2500 osób. Badali wpływ działania napojów gazowanych na gęstość mineralną kości (BMD). Ich obserwacje wykazały, że spożycie jedynie coli wiązało się z niskim BMD.
Woda gazowana a uczucie sytości i odchudzanie
Woda gazowana w większym stopniu zwiększa uczucie sytości niż niegazowana. Przeprowadzono badanie z udziałem 19 młodych kobiet. Po spożyciu 250 ml wody gazowanej obserwowano wzrost pełności niż po spożyciu wody niegazowanej. Wyniki tego badania sugerują, że woda gazowana może wywołać krótkotrwałe, ale znaczące uczucie sytości. Woda gazowana może być zatem pomocna w procesie odchudzania. Woda nie dostarcza energii. Pod warunkiem, że nie jest to woda smakowa.
Wpływ na układ pokarmowy
Zawarty CO2 w wodzie gazowanej w większości nie dociera do żołądka. Po otwarciu butelki z wodą w znacznej ilości CO2 ulega ulotnieniu. Z tego powodu znaczna część CO2 obecnego w wodzie nie dociera do przewodu pokarmowego. Działanie CO2 zależy w głównej mierze od stanu czynności żołądka. Gdy żołądek jest pusty, płyn szybko przechodzi do dwunastnicy. Tam CO2 ulega przekształceniu do wodorowęglanu. Wolny CO2 może ulec odbiciu. Jeżeli rozszerzający się gaz zwiększy ciśnienie i pobudzi dno żołądka, zostanie uruchomiony mechanizm odbijania. Natomiast jeśli woda gazowana jest spożywana po posiłku lub w jego trakcie, CO2 lokalizuje się w górnej części żołądka.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Dostarczony z wodą CO2 może się również utrzymać w żołądku. Spowoduje to wzdęcie brzucha w wyniku nagromadzenia gazu. Obwód brzucha jest powiększony oraz towarzyszy uczucie dyskomfortu. Pomocne w tym przypadku może okazać się picie wody małymi łykami i powoli. Szybkie picie przyczynia się bowiem do połykania większej ilości powietrza.
Zawarty w wodzie CO2 może wspomagać procesy trawienia. Wpływa bowiem na tworzenie i wydzielanie kwasu solnego. Odgrywa on ważną rolę w procesie trawienia. Ma poza tym znaczący wpływ na działanie niektórych enzymów trawiennych. Z tego też względu często woda gazowana polecana jest kobietom w okresie ciąży. Ponieważ zawarty w niej CO2 stymuluje produkcję soków żołądkowych, a tym samym wspomaga proces trawienia. Jednak warto dodać, że nadmiar kwasu solnego może prowadzić do nadkwasoty. Może to powodować zgagę, kwaśne odbijania lub uczucie pieczenia za mostkiem. Osoby z takimi dolegliwościami powinny raczej unikać wody gazowanej. W przeciwnym razie dolegliwości mogą nawracać i być bardziej dokuczliwe.
Wpływ na zaparcia
Zaburzenia pracy układu pokarmowego związane z zaparciami obecnie występują w społeczeństwie dość często. Jednym z ważnych zaleceń w przypadku zaparć jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Zaleca się przede wszystkim wodę. Jedno z takich badań zostało przeprowadzone przez Cuomo i wsp. Jego celem była ocena wpływu wody gazowanej u osób z dyspepsją (niestrawnością) oraz zaparciami. Obserwacje trwały 15 dni. Jedna grupa (10 osób) piła wodę gazowaną. Drugiej grupie (11 osób) podawano wodę z kranu. Wykazano, że objawy niestrawności uległy zmniejszeniu u osób spożywających wodę gazowaną. Również w tej grupie znacznie spadła częstość zaparć w porównaniu do drugiej grupy. Woda gazowana może być zatem pomocna w przypadku występowania zaparć.
Wpływ na równowagę kwasowo-zasadową
Woda gazowana wykazuje wpływ na zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej. W wodzie gazowanej wytwarzany jest kwas węglowy (H2CO3). Jest to jej istotny składnik niezbędny do utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej. Kwas ten ulega dysocjacji do anionu HCO3- i jonu wodorowego H+. Stężenie tego kationu odpowiada za pH krwi oraz tkanek. Wpływ wody gazowanej na równowagę kwasowo-zasadową badali Bottje i wsp. Badanie przeprowadzone zostało na 20 kogutach. Poddano je działaniu stresu cieplnego. Ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla (pCO2) oraz pH krwi mierzono co 15 minut w czasie trwania okresu ciepła naturalnego (25°C, 90 minut) i okresu natężenia ciepła (37°C, 90 minut).
Kto powinien unikać wody gazowanej?
Woda gazowana zwykle nie szkodzi zdrowym osobom, jednak może wywołać nieprzyjemne dolegliwości u osób z chorobami przewlekłymi, np. zmagających się z zespołem jelita drażliwego, refluksem czy innymi problemami układu pokarmowego. Zrezygnować z takiej wody powinny osoby, które często miewają infekcje układu oddechowego, np. zapalenie krtani, strun głosowych. Dwutlenek węgla w wodzie może dodatkowo podrażniać śluzówkę.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Podsumowanie
Nie ma wystarczających dowodów na to, że woda gazowana jest niezdrowa. Jest tak samo dobrym źródłem nawodnienia, jak woda niegazowana. Ponadto zawarty w niej CO2 poprawia jej smak i zwiększa uczucie orzeźwienia. Badania pokazują, że może być ona pomocna w leczeniu zaparć oraz wpływa korzystnie na równowagę kwasowo-zasadową. Jeżeli lubimy wodę gazowaną i nie występują po niej żadne dokuczliwe dolegliwości, możemy ją śmiało pić.
tags: #woda #gazowana #skutki #uboczne
