Wkłady do filtrów powietrza: Rodzaje i zastosowania

Szczegóły: Opublikowano: 06. October 2025

Jakość powietrza w domu czy miejscu pracy jest istotna z wielu względów. Kluczowy jest fakt, że zanieczyszczenia powietrza wpływają negatywnie na nasze zdrowie, a tym samym komfort życia. Zastosowanie odpowiedniego filtra powietrza do systemów klimatyzacyjnych i wentylacyjnych, a także innych urządzeń znajdujących się w gospodarstwach domowych czy przedsiębiorstwach, jest więc ważne. Poznanie różnych typów filtrów i wkładów filtrów powietrza jest pierwszym krokiem do uzyskania poprawy jakości powietrza.

Czym jest filtr powietrza?

Filtr powietrza (filtr cząsteczkowy) separuje cząstki stałe (pył oraz inne zanieczyszczenia) ze strumienia przepływającego powietrza oraz zatrzymuje je na swojej powierzchni.

Rodzaje filtrów powietrza

Istnieje kilka klasyfikacji tych urządzeń. Ze względu na budowę wyróżnia się filtry: kasetowe, kieszeniowe, kompaktowe oraz filtry typu V. Klasyfikacja uwzględniająca skuteczność filtracji zgodnie z normą PN EN 1822:2009 wyróżnia natomiast następujące grupy filtrów: EPA (Efficiency Particulate Air), HEPA (High Efficiency Particulate), ULPA (Ultra Low Penetration Air).

Filtry EPA, HEPA, ULPA - zastosowanie

Filtry ULPA wychwytują więcej cząstek stałych niż filtry HEPA - są skuteczne w 99,99% w usuwaniu cząsteczek o średnicy 0,12 mikrona lub większej, podczas gdy filtry HEPA są skuteczne w 99,97% w usuwaniu cząstek stałych o średnicy 0,3 mikrona lub większej. Filtry EPA/HEPA znajdują powszechne zastosowanie w urządzeniach AGD, takich jak odkurzacze czy oczyszczacze powietrza, natomiast filtry ULPA są wykorzystywane wszędzie tam, gdzie obowiązują szczególnie restrykcyjne wymagania dotyczące jakości powietrza, np. w laboratoriach biologicznych, w przemyśle farmaceutycznym, nuklearnym czy spożywczym.

Technologia minipleat

Wkłady filtracyjne powietrza wykonane w technologii minipleat, która zapewnia plisowane ułożenie włókien, są stosowane w pomieszczeniach o niskim stopniu zanieczyszczenia powietrza, w filtracji wstępnej oraz dokładnej. Wykorzystuje się je do oczyszczania powietrza w instalacjach klimatyzacyjnych, wentylacyjnych i grzewczych. Posiadają one dużą powierzchnię filtracyjną - ok. 20 razy większą niż filtry kieszeniowe. Łączą wysoką efektywność z dobrym przepływem powietrza - charakteryzują się wysoką wydajnością przy niskich spadkach ciśnień oraz wydłużoną żywotnością. Posiadają stabilną konstrukcję i są łatwe w konserwacji.

Przeczytaj także: Wkład filtra Zipp Vapor 2011

Wkłady do filtrów powietrza w samochodach

Filtr powietrza to ważny element umieszczony w komorze silnika. Jego zadaniem jest wyłapywanie kurzu, brudu i pyłu, które mogłyby przedostać się do jednostki napędowej. Wychwytuje on nawet 99,8% zanieczyszczeń, dzięki czemu bywa określany mianem „płuc samochodu”, co świadczy o jego istotnej roli.

Zarówno filtr kabinowy, jak i filtr powietrza mają za zadanie oczyścić powietrze, z tą różnicą, że filtr kabinowy oczyszcza powietrze dostające się do wnętrza kabiny, czyli to powietrze, którym oddycha kierowca i pasażerowie. Jego zadaniem jest wyłapanie pyłków, alergenów oraz innych zanieczyszczeń. Filtr powietrza natomiast oczyszcza powietrze dostające się do silnika, które jest wykorzystane w procesie spalania. Czystość powietrza w silniku wpływa na jego pracę. Filtr powietrza montowany jest w układzie dolotowym silnika a filtr kabinowy w układzie wentylacji.

Dzięki ułożeniu materiału w plisy, filtr powietrza zapewnia dużą powierzchnię filtrującą, jednocześnie nie zajmując wiele miejsca pod maską pojazdu. Zróżnicowana gęstość włókien umożliwia selektywną separację cząstek oraz wydłuża okres eksploatacji każdego egzemplarza. Jego forma sprawia, że jest on odporny na wilgoć, duże wahania temperatury czy pulsację powietrza. Szczelna obudowa zapewnia natomiast jednostajny przepływ i ogranicza dostęp wilgoci.

Rola filtra powietrza w samochodzie

Zadaniem wkładu filtrującego jest oczyszczanie powietrza, dostającego się do silnika przez układ dolotowy. Wyłapuje on różnego rodzaju zanieczyszczenia - głównie w postaci drobnych pyłów - które mogłyby negatywnie wpływać na pracę oraz żywotność jednostki napędowej.

Brudny filtr powietrza nie zabezpieczy silnika w wystarczający sposób, sprawiając, że niepożądane drobiny znajdą się między innymi w oleju czy pomiędzy pierścieniami tłokowymi. W samochodach wyposażonych w turbosprężarkę, mogą one również doprowadzić do szybszego zużycia jej łożysk.

Przeczytaj także: Filtr powietrza Kymco Super 8 2T - dlaczego jest ważny?

Czysty filtr do powietrza wpływa natomiast na równomierną pracę motoru, ograniczając opory ssania. Ma duże znaczenie dla odpowiedniej mocy jednostki napędowej oraz przyspieszenia - istotnych zwłaszcza podczas manewru wyprzedzania. Minimalizuje także poziom hałasu oraz sprawia, że samochód zużywa mniejszą ilość paliwa, dzięki czemu jego bieżąca eksploatacja jest bardziej ekonomiczna.

Rodzaje filtrów powietrza w samochodach

Filtry powietrza w samochodzie dzielimy według typu materiału filtrującego. W sprzedaży dostępne są dwie podstawowe wersje:

Suche - wykonane z papieru (celulozowego lub poliestrowego), włókniny bądź bawełny, które najczęściej znajdują się w autach osobowych.
Mokre - stosowane zazwyczaj w pojazdach sportowych oraz typu off-road, w których powietrze jest filtrowane m.in, przez włóknina nasączona olejem.

Dodatkowo filtry powietrza samochodowe są produkowane w różnych kształtach. Prócz najpopularniejszych, prostokątnych egzemplarzy, w swoim aucie możesz zastosować model stożkowy bądź grzybek. Jakie są różnice między nimi?

Filtr powietrza stożek (sportowy)

Niektórzy kierowcy, chcący zwiększyć moc swojego pojazdu, montują w nim filtr powietrza stożek. Pozwala on na zyskanie dodatkowych koni mechanicznych - w zależności od pojemności i konstrukcji silnika. Zarazem w sytuacji, kiedy jest on niepoprawnie zamontowany, może pogarszać moment obrotowy i przepuszczać większą ilość zanieczyszczeń. Z tego względu jego wybór powinien być przemyślany, a montaż - przeprowadzony przez doświadczonych specjalistów.

Filtr powietrza grzybek

W pojazdach z silnikiem wolnossącym lub turbodoładowanym można zamontować również filtr powietrza grzybek, efektywnie wyłapujący drobiny kurzu i pyłu. Dzięki dostarczaniu do jednostki napędowej większej ilości powietrza, umożliwia wzrost jej mocy oraz sprzyja ograniczeniu ilości zużywanego paliwa.

Przeczytaj także: Jak wymienić filtr powietrza w Oplu Astrze?

Budowa systemu filtracji powietrza w samochodzie

System filtrujący powietrze dostarczane do jednostki napędowej składa się z kilku elementów. W pojazdach osobowych i dostawczych zazwyczaj znajduje się on pod maską, w komorze silnika. W jego początkowym odcinku umieszczony jest przewód rurowy z wlotem powietrza, prowadzący do obudowy. W jej wnętrzu znajduje się wkład, który - jak już zostało wspomniane - wykonywany z papieru, papieru z włókniną bądź samej włókniny z tworzywa sztucznego.

W sprzedaży znajdziesz także materiałowy filtr powietrza fabrycznie nasączony olejem, który cechuje się pięciokrotnie wyższą zdolnością pochłaniania pyłów, niż jego papierowy odpowiednik. Dalej umieszczono przewód wraz z przepływomierzem, czyli czujnikiem elektronicznym.

Dlaczego warto wymieniać filtr powietrza w samochodzie?

Systematyczne stosowanie nowego filtra powietrza do auta niesie za sobą długofalowe korzyści. Pozytywnie wpływa na kondycję jednostki napędowej, minimalizując ryzyko wystąpienia jej usterek i wydłużając żywotność silnika. Regularnie zmieniany wkład uniemożliwia przedostawanie się do wnętrza groźnych zanieczyszczeń, chroniąc przed spadkiem mocy i obniżeniem osiągów.

Źle oczyszczone powietrze dostające się do silnika powoduje jego szybsze zużywanie się. Tworząca się „pasta ścierna” z kurzu, drobinek piasku oraz innych zabrudzeń znaczącą przyspiesza procesy zużycia poprzez wzrost tarcia pomiędzy współpracującymi elementami. Dodatkowo w układzie dolotowym znajdują się urządzenia wpływające na prawidłową pracę silnika, takie jak przepustnica, przepływomierz powietrza czy silniczek obrotów biegu jałowego. Zabrudzenia mogą uszkodzić te elementy.

Czysty filtr powietrza w samochodzie ogranicza także zużycie paliwa oraz przyczynia się do harmonijnej współpracy podzespołów pod maską, dzięki czemu jazda jest nie tylko bardziej komfortowa, ale również ekonomiczna. Z tego względu warto systematycznie go wymieniać, a od czasu do czasu dodatkowo kontrolować jego stan - między innymi w ramach przygotowania auta do dłuższej podróży.

Jak często wymieniać filtr powietrza w samochodzie?

Wymiana filtra powietrza to jeden z elementów okresowego przeglądu samochodu. Zależnie od modelu pojazdu, wymiana powinna mieć miejsce po przejechaniu 15-30 tysięcy kilometrów. Niemniej zazwyczaj robi się to częściej, przy okazji wymiany oleju silnikowego i filtru oleju. W autach intensywnie użytkowanych, wkład filtrujący warto wymienić co 10 000 km lub nawet mniej. Przy niewielkich przebiegach, wystarczające będzie zamontowanie nowego egzemplarza co 2-3 lata. Nie bez znaczenia będzie tutaj jakość wykonania samego elementu, która wpływa na żywotność, a w konsekwencji - okres pomiędzy kolejnymi wymianami.

Filtr kabinowy, nierzadko mylony z filtrem powietrza, wymienia się raz do roku bądź co 15 000 km. Nowy wkład można zamontować samodzielnie bądź skorzystać z usług specjalisty, choćby przy okazji okresowej wymiany oleju lub serwisu klimatyzacji.

Objawy zużytego lub uszkodzonego filtra powietrza w samochodzie

Zatkany filtr powietrza w aucie powoduje spadek mocy silnika, jego nierównomierną pracę oraz zwiększone zużycie paliwa. Te symptomy mogą pojawić się także w przypadku, gdy dojdzie do przerwania wkładu. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, trzeba pamiętać o regularnej wymianie tego ważnego elementu. Nie warto czekać, aż objawy zapchanego filtra powietrza albo jego uszkodzenia, dadzą o sobie znać.

Brak systematycznej wymiany nowych wkładów filtrujących może doprowadzić do znacznego nagromadzenia osadu, a w konsekwencji - zablokowania właściwego przepływu powietrza przez materiał. Objawy zatkanego lub zanieczyszczonego filtra powietrza to zwiększone spalanie, nierównomierna praca silnika czy problemy z jego uruchomieniem.

Z rury wydechowej może wydostawać się ciemny dym, a w kabinie pojazdu wyczuwalny będzie zapach paliwa. Możesz także zauważyć zapalenie się nowej kontrolki na desce rozdzielczej w pojeździe, sygnalizującej brudny filtr powietrza.

Czasami może zdarzyć się, że obudowa filtra jest dziurawa. W takiej sytuacji do silnika przedostaje się nieoczyszczone powietrze, a mieszanka paliwowa ulega rozrzedzeniu. Oznaki, które mogą wskazywać na taką usterkę, to wyraźny spadek mocy, nierówna praca jednostki napędowej na niskich obrotach oraz hałas podczas przyspieszania.

Jeżeli Twoje auto zostało fabrycznie wyposażone w turbosprężarkę, objawy nieszczelnego filtra powietrza to także dymienie na czarno z układu wydechowego i charakterystyczny gwizd turbiny. Pamiętaj jednak, że takie symptomy mogą również towarzyszyć awarii innych podzespołów.

Kolejnym problemem, wywoływanym wadliwą pracą innych części jednostki napędowej, jest filtr powietrza zalany olejem. Takie zjawisko będzie związane z zapieczonymi pierścieniami tłokowymi, uszkodzonym separatorem oleju w odmie bądź usterką turbosprężarki. Nawet niewielkie ślady tłustego osadu na obudowie bądź wkładzie filtrującym są sygnałem do zdiagnozowania przyczyny oraz dokonania niezbędnych napraw w obrębie silnika.

Jak wymienić filtr powietrza w samochodzie?

Filtr powietrza to wymienny element układu dolotowego. Oznacza to, że w określonych odstępach czasu możesz samodzielnie - lub z pomocą specjalisty - zastąpić go nowym egzemplarzem. Czynność ta jest wyjątkowo prosta i szybka; wystarczy, że masz nieco chęci i wolnego czasu.

Wymiana filtra powietrza krok po kroku

Aby założyć nowy filtr powietrza, zazwyczaj należy podążać za poniższymi wskazówkami:

zlokalizuj obudowę filtra pod maską - jest połączona z rurą dolotową powietrza;
zdemontuj górną pokrywę obudowy, odkręcając kilka śrub lub klipsów;
wymontuj zużyty filtr powietrza, zachowując ostrożność, aby nie wysypać obecnych w nim zanieczyszczeń do obudowy;
umieść w tym samym miejscu nowy wkład;
przykręć obudowę i upewnij się, że jest prawidłowo założona.

Powyższe informacje służą wyłącznie jako wskazówki - mogą różnić się w zależności od marki, modelu i wersji pojazdu. Jeśli masz wątpliwości, czy jesteś w stanie prawidłowo wymienić filtr powietrza, skorzystaj z usług specjalisty w profesjonalnym serwisie.

Koszty wymiany filtra powietrza

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wpływ na ostateczną cenę ma między innymi rodzaj oraz jakość nowego wkładu czy czas, jaki specjalista spędzi na realizacji usługi. Ile natomiast może kosztować filtr powietrza samochodowy? Cena w przypadku np. Audi A4 B6 wyniesie od 20 do 100 zł. Na podobną stawkę przygotuj się, planując wymianę filtra powietrza w Skodzie Fabii. Trzeba jednak zauważyć, że ogólny rozstrzał jest naprawdę duży. Ceny nowych wkładów zaczynają się od 10 zł za prosty, tradycyjny model i sięgają nawet 700 zł, jeśli to sportowe wersje o zwiększonej przepustowości.

Filtry powietrza w ciągnikach

Gdy filtr powietrza w ciągniku jest zapchany, zanieczyszczenia mają wolną drogę do niemal wszystkich zakamarków pojazdu. Docierają do układu wtryskowego, chłodnicy i silnika. Tam dokonują podstępnych zniszczeń.

Filtry najczęściej wymienia się po osiągnięciu wartości 250 przepracowanych motogodzin. Jednak, gdy stan filtra tego wymaga, powinniśmy dokonywać wymiany częściej. Pamiętaj o tym, by wybierać produkty odpowiedniej jakości i pochodzące od sprawdzonych dostawców. Filtr powietrza w ciągniku jest istotnym podzespołem. Dzięki niemu możliwe jest oczyszczenie powietrza z zarówno drobnych, jak i całkiem sporych zanieczyszczeń.

Rodzaje filtrów powietrza w ciągnikach

Obecnie filtry powietrza dzieli się na mokre i suche.

Mokry filtr powietrza ma formę walca. Składa się z obudowy i misy. Do misy wlewamy olej, który roztapia mniejsze zanieczyszczenia. Dzięki kąpieli olejowej ciecz osadza się na elementach filtrujących i wraca do misy. We wnętrzu znajduje się wkład filtrujący z gąbki, drutu lub plastiku. Jego częścią stałą jest również monocyklon. Koniecznie musimy systematycznie sprawdzać stan oleju. Musi on być nie tylko dobrej jakości. Nigdy nie może go zabraknąć!
W przypadku filtra suchego filtracja zachodzi bez wykorzystania żadnej cieczy. Wkłady filtrujące można zatem wytrzepać i odkurzyć. Ich budowa jest zbliżona do filtrów mokrych. Cechą charakterystyczną jest siatka i gumowe brzegi obudowy. Zabezpieczają one wkład filtra przed zassaniem.

Skutki zaniedbania filtra powietrza w ciągniku

Mimo że filtr powietrza w ciągniku rzadko się psuje, może doprowadzić do wystąpienia poważnej awarii. Ta skutkuje natomiast najczęściej unieruchomieniem maszyny. Unieruchomienie pociąga za sobą straty dla rolnika. Nie mając sprawnego sprzętu, nie może on przecież pracować.

Duże wysilenie silnika może skutkować osłabieniem jego siły. Kierowca odczuje wobec tego spadek mocy ciągnika i zauważy wzrost ilości spalanego paliwa. To pierwsze oznaki, że z naszym sprzętem nie dzieje się dobrze. Problem może tkwić właśnie w filtrze powietrza. W drugiej kolejności maszyna może nam „gasnąć”, zwłaszcza podczas wymagającej pracy.

Filtry powietrza sprężarkach

Filtr powietrza jest jedną z najważniejszych części zamiennych w sprężarce. Jego rolą jest oczyszczenie powietrza zanim dotrze ono do wnętrza sprężarki. Regularna wymiana filtra chroni przed przedostaniem się do sprężarki wszelkich zanieczyszczeń zmniejszających przepływ powietrza.

Rodzaje wkładów do filtrów powietrza w sprężarkach

Wkłady do filtrów powietrza są jednym z kluczowych elementów w systemach pneumatycznych, a ich wybór może mieć ogromny wpływ na wydajność całego systemu.

Wkłady mechaniczne to najprostsze i najtańsze rozwiązanie. Składają się z kilku warstw o różnych stopniach filtracji, które usuwają zanieczyszczenia mechaniczne, takie jak pył i kurz.
Wkłady węglowe są wykorzystywane, gdy potrzebna jest dodatkowa ochrona przed zanieczyszczeniami zapachowymi. Składają się z węgla aktywowanego, który usuwa nie tylko zanieczyszczenia mechaniczne, ale także zapachy i nieprzyjemne smaki.
Wkłady z ceramiką są dedykowane aplikacjom, gdzie wymagana jest ochrona przed zanieczyszczeniami wody. Składają się z ceramicznych kulek, które usuwają zanieczyszczenia mechaniczne oraz wodę.
Wkłady adsorpcyjne składają się z materiałów adsorpcyjnych, takich jak węgiel aktywowany lub molekuły zeolitu, które usuwają zanieczyszczenia chemiczne, takie jak pary oleju i innych związków organicznych.
Wkłady olejowe są stosowane w aplikacjach, gdzie wymagana jest ochrona przed zanieczyszczeniami olejowymi. Składają się z włókien filtracyjnych, które usuwają olej i smary z powietrza.

Filtry powietrza w systemach wentylacyjnych

Filtry powietrza odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu systemów wentylacyjnych, zarówno nawiewnych, jak i wywiewnych. W systemach nawiewnych oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń, chroniąc komponenty, takie jak wymienniki ciepła i wentylatory, przed uszkodzeniami.

Filtry powietrza stosowane w systemach wentylacyjnych można podzielić na trzy podstawowe grupy: wstępne, dokładne i absolutne.

Filtry wstępne są pierwszym etapem filtracji, usuwając z powietrza największe zanieczyszczenia, takie jak kurz czy pył. Chronią elementy systemów wentylacyjnych, takie jak wentylatory i wymienniki ciepła przed uszkodzeniem.
Filtry dokładne stanowią drugi stopień filtracji, zatrzymując mniejsze cząsteczki, takie jak drobny pył czy mikroorganizmy.
Filtry absolutne to trzeci stopień filtracji, stosowany w miejscach o najwyższych wymaganiach higienicznych, takich jak szpitale, czy laboratoria. Te filtry charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością zatrzymywania nawet submikronowych cząstek.

Klasy filtrów powietrza w systemach wentylacyjnych

Normy europejskie precyzyjnie określają klasy filtrów w zależności od ich skuteczności. Przykładowo filtry wstępne są oznaczane jako G1-G4, filtry dokładne jako M5-M6 i F7-F9, a filtry absolutne jako H10-H14 (HEPA) lub U15-U17 (ULPA).

Materiały filtracyjne

Materiały filtracyjne stosowane w filtrach powietrza to najczęściej włókna szklane, polipropylenowe lub syntetyczne, które zapewniają wysoką skuteczność przy niskim oporze przepływu.

Konserwacja i wymiana filtrów w systemach wentylacyjnych

Regularna wymiana i konserwacja filtrów to kluczowe działania zapewniające sprawność systemów wentylacyjnych, optymalną jakość powietrza oraz długą żywotność instalacji. Okresy wymiany filtrów zależą od rodzaju filtra oraz warunków pracy instalacji.

Rodzaj filtra	Częstotliwość wymiany
Filtry wstępne	Co 3-6 miesięcy

Procedury konserwacji obejmują kontrolę stanu filtrów, czyszczenie instalacji i regularne sprawdzanie szczelności systemu. Zaniedbanie wymiany filtrów i ich konserwacji może prowadzić do zwiększenia kosztów eksploatacyjnych, obniżenia jakości powietrza oraz uszkodzenia elementów systemu, takich jak wymienniki ciepła czy wentylatory. Regularna kontrola i odpowiednia konserwacja to najlepszy sposób na utrzymanie sprawnego działania systemów wentylacyjnych.

tags: #wkład #filtra #powietrza #rodzaje