Jak i kiedy siać trawę i jak dbać o trawnik? Kompleksowy poradnik
- Szczegóły
Chyba każdy właściciel ogrodu marzy o gęstym, równym i zielonym trawniku niczym dywan, który ładnie się prezentuje, ale także pełni funkcje użytkowe. Aby uzyskać taki efekt, konieczna jest odpowiednia pielęgnacja. Wygląd i kondycja trawnika w dużej mierze zależy również od tego, czy został poprawnie założony.
Jaka trawę do ogrodu wybrać?
Pierwszym krokiem przy zakładaniu trawnika w ogrodzie jest wybór odpowiedniej mieszanki nasion trawy. Kluczem do uzyskania gęstego, zielonego trawnika jest przede wszystkim wybór mieszanki traw dopasowanej do warunków, jakie panują w naszym ogrodzie. W przypadku miejsc nasłonecznionych najlepiej wybrać odmiany, które mają zdolności regeneracyjne i są odporne na suszę. Taka trawa wzrasta nawet na glebach piaszczystych lub z przewagą gliny, a ponadto silnie się ukorzenia.
Na trawniki zacienione, np. pod koronami drzew czy szpalerami żywopłotów oraz w innych osłoniętych miejscach, polecane są nasiona traw o mniejszych wymaganiach świetlnych oraz tolerujące wyższy poziom wilgotności podłoża. Gdy dobierzemy odpowiednie odmiany do warunków stanowiskowych, warto wziąć pod uwagę przeznaczenie przyszłego trawnika. Jeżeli murawa będzie pełniła funkcję rekreacyjną, najlepiej wybrać mieszanki na trawnik intensywnie użytkowany. Trawy sportowe tworzą gęstą i wytrzymałą darń, odporną na uszkodzenia, w tym deptanie, nacisk i rozrywanie. Ponadto szybko się regenerują i są łatwe w pielęgnacji.
Jeżeli planujemy trawnik reprezentacyjny, wybierzmy trawy ozdobne, które tworzą efekt intensywnie zielonego dywanu. Jednak pamiętajmy, że tego rodzaju odmiany są delikatne, źle znoszą deptanie i wolno odrastają. Wymagają także odpowiedniej pielęgnacji. W bardzo dużych ogrodach można założyć trawnik składający się z traw krajobrazowych, który jest gęsty, odporny na deptanie oraz niewymagający, jeśli chodzi o zabiegi pielęgnacyjne. Urzeka także walorami estetycznymi. W składzie mieszanek krajobrazowych znajdziemy także nasiona kwiatów ozdobnych. Dzięki temu możemy osiągnąć bardzo ciekawy efekt kompozycyjny.
Dobrym wyborem są także mieszanki uniwersalne, które składają się z najsilniejszych gatunków traw. Można je zatem stosować zarówno w miejscach nasłonecznionych, jak i lekko zacienionych oraz na glebach średnio żyznych. Trawy uniwersalne sprawdzają się w większości ogrodów. Dość wolno się krzewią i nie trzeba ich często kosić. Tworzą jednak piękny i użyteczny trawnik o wysokiej odporności na deptanie.
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
Kiedy zakładać trawnik?
Wysiew traw powinien być przeprowadzony w odpowiednim terminie. Najlepszą porą na zakładanie trawnika z siewu jest późna wiosna (od połowy kwietnia do czerwca) lub wczesna jesień (od połowy sierpnia do początku października). Podczas zakładania trawnika ważna jest także odpowiednia pogoda. Najczęstszym powodem niepowodzenia w wysiewie są intensywne opady. Silny deszcz wypłukuje nasiona oraz skleja je ze sobą. Natomiast zbyt gęste rozłożenie nasion może spowodować w późniejszym czasie grzybicze porażenie trawy.
Wystąpienie opadów skutkuje zatem koniecznością powtórzenia siewu. Warto wiedzieć, że zakładanie trawnika z rolki jest możliwe przez cały sezon wegetacyjny. Trzeba pamiętać o regularnym podlewaniu, aby trawa dobrze się ukorzeniła, w czasie upalnych dni istnieje bowiem ryzyko przesuszenia darni.
Jak się sieje trawę?
Metod zakładania trawnika jest wiele. Wybór konkretnej zależy od różnych czynników, np. rodzaju trawy, typu podłoża czy wielkości ogrodu. Jeżeli trawnik wokół domu jest przerzedzony, wystarczy przeprowadzić dosiewkę trawy. Dzięki temu murawa zagęści się i odzyska ładny wygląd. Najlepsza pora to wczesna wiosna po przeprowadzeniu wiosennych zabiegów - grabieniu trawnika, aeracji, wertykulacji i nawożeniu. Trawę można dosiewać również w późniejszych terminach.
Warto zacząć od przygotowania podłoża. Jeśli dosiewamy trawę wczesną wiosną, to warto zrobić to po wiosennych zabiegach renowacyjnych. Ważne jest także spulchnienie gleby w pustych miejscach. Oprócz tego przed dosiewką należy nisko skosić starą trawę. Na tak przygotowane podłoże wysypujemy niewielką warstwę świeżej ziemi ogrodniczej.
Trawa z rolki to najszybszy sposób na zakładanie trawnika. Gotowe rulony ziemi z już wrośniętą, dojrzałą trawą wystarczy rozłożyć na przygotowanym wcześniej podłożu. W ciągu jednego dnia możemy zyskać gęstą i bujną murawę. Szybki efekt to nie jedyna zaleta trawnika z rolki. Atutem jest także równomierne pokrycie podłoża - bez pustych przestrzeni. Ponadto trawnik z rolki możemy układać przez cały sezon wegetacyjny.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Płyty ażurowe są często wybierane do utwardzenia powierzchni wokół domu. Ich przewagą nad kostką brukową czy innymi rodzajami nawierzchni jest możliwość obsiania ich trawą. Daje to ciekawy efekt wizualny. Zabieg ten przeprowadza się, gdy płyty są już ułożone. Wówczas w wolne przestrzenie wsypujemy ziemię ogrodową, której rodzaj powinien być dobrany do mieszanki traw. Następnie przystępujemy do obsiewania.
Najpopularniejszą metodą zakładania trawnika jest ręczne sianie trawy. Zanim jednak nasiona trafią do gleby, należy odpowiednio przygotować podłoże. To bardzo ważny etap prac. Trawę możemy siać ręcznie lub za pomocą siewnika. W pierwszym przypadku najlepiej obszar podzielić na równe części i każdą z nich obsiać taką samą ilością nasion. Polecana jest zwłaszcza metoda krzyżowa. Najpierw wysiewamy nasiona w jednym kierunku, a następnie prostopadle.
W przypadku dużego obszaru warto użyć siewnika ręcznego lub pchanego z kółkami (dostępne są też modele z wbudowanym walcem). To urządzenie nie tylko przyspiesza pracę, ale także zapewnia równomierne rozłożenie nasion. Po wysianiu trawy możemy przegrabić podłoże. W ten sposób nasiona wymieszają się z ziemią. Następnie ubijamy podłoże za pomocą wału. Ma to na celu zabezpieczenie nasion przed wiatrem i ułatwia pobieranie wody z podłoża.
Przygotowanie terenu pod trawnik
Przygotowanie terenu, na którym ma wyrosnąć trawnik jest kluczowe. Przed rozpoczęciem zakładania trawnika należy zaplanować i wykonać wszystkie prace związane z wyznaczeniem i utworzeniem chodników, podjazdów oraz obiektów małej architektury na ogrodzie. Teren, na którym ma znajdować się trawnik, warto wyposażyć w specjalne siatki, które należy umieścić poniżej poziomu korzeni trawy. Głębokość na poziomie 20 centymetrów zazwyczaj jest wystarczająca. Jeśli planujesz instalację automatycznego nawadniania, to właśnie na etapie przygotowania terenu pod trawnik warto zaplanować oraz wytyczyć położenie elementów instalacji. Pozwoli to stworzyć najbardziej wydajny system nawadniania oraz uniknąć konieczności ingerencji w rosnące już na ogrodzie rośliny.
Z terenu, na którym znajdować ma się trawnik, należy usunąć ewentualne rośliny przy pomocy środków chwastobójczych. Wyznaczony oraz oczyszczony ze zbędnych roślin teren najlepiej jest przekopać na głębokość 20 cm łopatą lub użyć glebogryzarki. Następnie powierzchnię terenu należy oczyścić z resztek roślin oraz rozbić grabiami bryły ziemi. Kolejnym krokiem jest zwałowanie gleby z użyciem walca ogrodowego wypełnionego wodą. Na koniec glebę warto jeszcze raz zagrabić. Tak przygotowany teren pozwoli nasionom traw wykiełkować.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
Pielęgnacja młodego trawnika
Młode siewki trawy wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Podobnie jak trawa z rolki, także ta wysiana wymaga znacznych ilości wody w pierwszym etapie rozwoju. Podlewanie młodych roślin trawy należy jednak wykonywać w odpowiedni sposób. Ważne jest, aby młoda trawa była nawadniana codziennie w dużych ilościach, ale należy także pamiętać o wyborze właściwej pory nawadniania. Największą wydajność w tym zakresie osiąga się wczesnym rankiem lub wieczorem.
Podlewanie młodego trawnika za dnia, gdy słońce znajduje się wysoko, nie jest zalecane. Krople znajdujące się na liściach tworzą soczewki światła, które mogą doprowadzić do ich spalenia. Istotny jest także strumień wody, jakim wykonujesz podlewanie. Polewanie młodej trawy silnym strumieniem wody może spowodować więcej szkód niż korzyści. Najlepsze dla młodych trawników są zraszacze emitujące rozproszony strumień wody.
Z czasem na trawnikach często tworzy się warstwa filcu, która znacznie utrudnia zdrowy wzrost roślin. Przenikanie wody przez tę barierę jest znaczeni utrudnione. Rozwiązaniem jest wertykulacja trawy. Choć nawadnianie to podstawowy zabieg pielęgnacyjny, to należy pamiętać także o innych czynnościach, które wpływają na zdrowy rozwój młodych trawników. Dostarczenie roślinom niezbędnych mikroelementów jest kluczowe dla ich wzrostu. W tym celu należy regularnie nawozić młody trawnik.
Nawożenie trawnika
Prawidłowe nawożenie trawnika to jeden z głównych zabiegów, który gwarantuje nam zdrową, gęstą i zieloną murawę. Aby utrzymać okazały wygląd trawnika, musimy go stale dokarmiać, gdyż trawa płytko się korzeni i szybko zużywa zapasy substancji odżywczych. Na ogół trawnik powinno nawozić się 3 razy w roku. Pierwsze to nawożenie wiosenne. Przeprowadzamy je na przełomie marca i kwietnia, po ówczesnym koszeniu. Nawóz do trawy na wiosnę rozsypujemy równomiernie na całej powierzchni. Przed rozsypaniem nawozu warto nieco mocniej wygrabić darń, aby lekko spulchnić glebę.
Nawóz do trawy wiosenny szybciej wtedy wniknie w powierzchnię. Aby mieć pewność, że taka sytuacja nie będzie miała miejsca, warto do zabiegu nawożenia użyć specjalnego siewnika. Musimy także unikać przenawożenia trawnika. Do nawożenia trawników możemy użyć specjalnych nawozów mineralnych do trawników oraz organicznych. Mineralny nawóz do trawnika przeważnie dostępny jest w formie płynnej, proszku lub granulatu. Najwygodniejsze jest użycie granulowanego nawozu, który równomiernie rozsypiemy na całej powierzchni. Płynne nawozy natomiast dadzą nam najszybszy efekt.
Do wyboru mamy także nawozy wieloskładnikowe długo działające i krótko działające. Najkorzystniej jest wybrać nawóz wieloskładnikowy długo działający, który powoli się rozpuszcza, składniki pokarmowe uwalniane są roślinom stopniowo. Szybko działające nawozy do trawników najlepiej sprawdzą się przy letnim nawożeniu. Jest ono dość ważne dla utrzymania odpowiedniej barwy trawnika. Ostatni termin to druga połowa sierpnia, wtedy do trawników wybieramy nawozy jesienne. Mają one bardzo małą zawartością azotu, która ogranicza rozwój chwastów i jednocześnie nie pobudza trawy do wzrostu. Nawóz do trawników jesienny zawiera potas i fosfor, które wpływają na mrozoodporność trawy.
Przyjmuje się, że wiosenne nawożenie trawnika można rozpocząć już w połowie marca. Nie jest to termin sztywny i w zależności od warunków pogodowych termin ten może ulec przesunięciu. Dłuższe niż zwykle zaleganie pokrywy śnieżnej i utrzymujące się mrozy sprawiają, że wiosenne nawożenie trzeba odłożyć na późniejszy termin. Wilgoć w glebie jest podstawowym warunkiem skutecznego nawożenia, ponieważ składniki pokarmowe trafiają do korzeni roślin w postaci roztworów wodnych. Korzenie traw nie są w stanie pobierać składników pokarmowych z zamarzniętej jeszcze gleby.
Dokładne ustalenie terminu wiosennego nawożenia trawnika zależy od pogody. Pierwsze wiosenne nawożenie należy przeprowadzić, gdy ziemia jest już dobrze rozmarznięta, a temperatura gleby osiągnie około 5°C. To może być równie dobrze połowa marca, jak i początek kwietnia. Nawóz w postaci płynnej aplikujemy w pochmurny dzień, żeby uniknąć poparzenia liści. Przed wysianiem nawozu granulowanego warto sprawdzać prognozy pogody i przystąpić do nawożenia przed spodziewanymi opadami deszczu. Woda opadowa spowoduje rozpuszczenie granul i uwolnienie składników mineralnych do roztworów glebowych.
Nie trzeba czekać na deszcz, jeśli się ma własny system podlewania trawnika. Podlewanie robimy zawsze po nawożeniu, a nie przed. Trzeba unikać rozsiewania nawozu na mokrą trawę, żeby nawóz nie przylepiał się do roślin. Nawożenie w czasie suszy grozi nadmierną koncentracją nawozu w niektórych miejscach trawnika. Jego działanie będzie mało skuteczne i spowoduje lokalne spalenie roślin.
Jakich składników pokarmowych potrzebuje trawa?
Żeby cieszyć się pięknym trawnikiem, warto znać potrzeby pokarmowe trawy i reakcję na ich niedobór lub nadmiar. Tylko kompletny zestaw składników pokarmowych w odpowiednich proporcjach zapewni trawie zdrowy wygląd. Żadnych roślin nie należy nawozić na chybił trafił, warto więc przed nawożeniem zrobić analizę gleby. Azot (N) to podstawowy materiał budulcowy komórek, odpowiadający za rozwój całej rośliny i przyrost masy liści. Trawa zaopatrzona w azot intensywnie rośnie i ma świeży zielony kolor. Fosfor (P) wpływa na rozwój systemu korzeniowego, pobieranie z gleby składników odżywczych oraz odporność na choroby. Potas (K) jest odpowiedzialny za przepływ płynów i gospodarkę wodną rośliny. Dzięki niemu trawa lepiej znosi suszę i przymrozki. Wapń (Ca) reguluje odczyn pH gleby (trawa najbardziej lubi gleby o pH 5,5-6,5) i wpływa na sztywność ścian komórkowych.
Trawnik powinien być nawożony co najmniej trzy lub cztery razy w sezonie. Tradycyjnie stosuje się nawożenie wiosenne z większą ilością azotu, letnie wieloskładnikowe i jesienne, przygotowujące trawnik do zimowania, z ograniczoną dawką azotu. Nawożąc trawnik wiosną, trzeba pamiętać o tym, że składniki nawozu potrzebują odpowiedniego czasu i warunków, żeby osiągnąć postać przyswajalną dla korzeni roślin. Trawy korzenią się płytko i jeśli składniki mineralne zostaną z powierzchniowej warstwy gleby wypłukane w głąb, staną się niedostępne dla roślin. W ten sposób pomimo zbilansowanego nawożenia trawnik może odczuwać niedobory niektórych składników.
Dlatego warto nawozić trawnik częściej, nawet do 6 razy w roku, lub stosować nawozy o przedłużonym działaniu, których składniki stopniowo uwalniają się do roztworów glebowych. Nawożenie należy zacząć wraz z nadejściem wiosny i rozpoczęciem wegetacji. To najlepsza pora, żeby dostarczyć trawom dawki pożywienia na zdrowy start. Kolejne nawożenie, bogate w potas, wykonane na przełomie wiosny i lata ma zapewnić piękny wygląd trawnika w okresie letnich upałów i suszy. Po okresie zimy budząca się do wegetacji trawa zaczyna przyswajać składniki pokarmowe zawarte w powierzchniowej warstwie gleby. Może ich być zbyt mało w stosunku do zapotrzebowania. W okresie zimy szczególnie niekorzystnym dla roślin przemianom podlegają związki azotu, dlatego powinien być uzupełniony w pierwszej kolejności.
Przykłady Nawozów
Do wiosennego nawożenia trawnika warto wybrać nawóz wieloskładnikowy (NPK) o większej zawartości azotu. Stosowany przy nazwie nawozu symbol np. „NPK 21-5-10” określa procentowy udział podstawowych składników mineralnych w nawozie (w tym przypadku: 21% azotu, 5% fosforu i 10% potasu). Standardowy nawóz utrzymuje się w glebie około miesiąca i w miarę upływu czasu możliwości pobierania go przez rośliny maleją. W związku z tym godne polecenia są nawozy o przedłużonym działaniu i spowolnionym uwalnianiu azotu, które mogą działać w glebie nawet pół roku. Nawóz w formie pylaste jest niewygodny i niezdrowy w użyciu. Nawóz płynny działa szybciej, ale zrobienie odpowiedniego roztworu i aplikacja nawozu mogą sprawić kłopot. Najwygodniejszy do równomiernego rozprowadzenia jest nawóz w postaci granulatu.
- Agromaster 24-5-10 jest skoncentrowanym nawozem mineralnym, który zawiera wysokie stężenia azotu (24%), fosforu (5%) i potasu (10%).
- NovaTec N-Max 24-5-5 jest nawozem granulowanym przeznaczonym dla roślin o zwiększonym zapotrzebowaniu na azot.
- NovaTec Classic 12-8-16 jest wieloskładnikowym nawozem o wydłużonym działaniu, który również zawiera nowoczesny dodatek w postaci inhibitora 3,4-DMPP, hamującego aktywność bakterii Nitrosomonas.
- Blaukorn Classic NPK 12-8-16 to nawóz wieloskładnikowy o wydłużonym działaniu, który również zawiera 3,4-DMPP, czyli skuteczny inhibitor nitryfikacji.
- Blaukorn Suprem NPK 21-5-10 to nawóz wieloskładnikowy z wysoką zawartością azotu.
- YaraMila Complex NPK 12-11-18 (znany wcześniej pod nazwą Hydrocomplex) to popularny nawóz wieloskładnikowy do stosowania przez cały sezon wegetacyjny, zawierający 12% azotu, 11% fosforu, 18% potasu, 2,7% magnezu, 20% siarki oraz bor, żelazo, mangan i cynk w granulkach o identycznym składzie.
Napowietrzanie trawnika
Regeneracja trawnika po zimie zaczyna się wczesną wiosną, po stopnieniu śniegu. Pierwszym zabiegiem, jaki wykonujemy po obeschnięciu trawy, jest grabienie. Do niewielkiej powierzchni możemy wykorzystać zwykłe grabie do trawy. Pomocne mogą być grabie do wertykulacji trawnika. Pozbywamy się suchych źdźbeł trawy oraz mchu, liści i igliwia. Powstały z tej mieszanki filc zatrzymuje wilgoć na powierzchni i utrudnia pobieranie powietrza. Sprzyja on także powstawaniu chorób. Zabieg wertykulacji przeprowadzamy raz bądź dwa razy w sezonie. Urządzenie to nacina darń pionowo, jednocześnie usuwając z trawnika obumarłe resztki, chwasty i mech. Dzięki wertykulacji murawa ma lepszy dostęp do składników pokarmowych, powietrza i wody.
Aeracja trawnika to zabieg, który wykonujemy rzadziej. Po zimie może się również okazać, że musimy dokonać dosiewu w miejscach z ubytkami. Powierzchnię spulchniamy i dosiewamy trawę, ale taką mieszanką, jaką wysialiśmy cały trawnik. Przy pielęgnacji trawnika ważne jest też pierwsze koszenie. Przeprowadzamy je wtedy, kiedy nasza murawa wypuści pierwsze źdźbła. Kiedy osiągnie około 6 cm, skracamy ją nieznacznie, około 2 cm.
Ściółkowanie skoszoną trawą
Ściółkowanie skoszoną trawą to praktyka ogrodnicza polegająca na rozłożeniu świeżej trawy na powierzchni gleby. Ściółkowanie trawą jest metodą, która pomaga w ochronie gleby przed erozją i wysychaniem. Skoszona trawa jest bogata w składniki odżywcze, takie jak azot, fosfor i potas, które są niezbędne dla zdrowego wzrostu roślin. Warstwa skoszonej trawy działa jak naturalna bariera przeciwko chwastom, utrudniając im wzrost i konkurencję z uprawianymi roślinami. Ściółka z trawy może pomóc w regulowaniu temperatury gleby.
Aby przeprowadzić ściółkowanie skoszoną trawą, wystarczy równomiernie rozłożyć warstwę ścinków o grubości około 5 centymetrów na powierzchni gleby (wokół kwiatów na rabacie, krzewów i drzew oraz warzyw i owoców: mali, truskawek, pomidorów, itd.). Nadaje się do większości roślin (z wyjątkiem kwasolubnych). Skoszoną trawę można dodawać sukcesywnie w ciągu całego sezonu wegetacyjnego, by podsypywać nią różne rośliny uprawne w każdej fazie rozwoju (nawet młode sadzonki). Najlepiej stosować świeżą trawę tuż po skoszeniu, ale nie jest to warunek konieczny.
tags: #wilgotność #świeżej #trawy #skład
