Wilgotność przechowywania cukru: Normy i zalecenia
- Szczegóły
W branży gastronomicznej i spożywczej magazyn produktów suchych odgrywa bardzo ważną rolę. To właśnie w nim przechowywane są półprodukty i produkty, takie jak: ryż, makarony, kasze, pieczywo czy przyprawy. Każdy przedsiębiorca, działający w branży gastronomicznej dobrze wie, że suche magazyny żywności niechłodzone są istotnym ogniwem w łańcuchu dostaw. Od stanu technicznego i czystości magazynu zależy bowiem trwałość towaru.
Podstawowymi czynnikami, od których zależy jakość przechowywanych półproduktów, są: temperatura i wilgotność. Właściciele magazynów suchych są zobligowani do analizowania możliwych scenariuszy potencjalnych zagrożeń zanieczyszczenia albo zepsucia żywności. W każdym zakładzie indywidualnie ustalane są krytyczne punkty kontroli (z jęz. ang. CCP, Critical Control Point), czyli działania prewencyjne, mające na celu ochronę towaru i eliminację czynników ryzyka, takich jak: dostęp bakterii, grzybów czy pyłów.
Idealna temperatura i wilgotność w magazynie suchym
Zgodnie z obowiązującymi standardami, temperatura w magazynie suchym wynosi od 10ºC do 15ºC lub nawet: od 15ºC do 20ºC, w zależności od specyfiki produktów i szczegółowych zaleceń producentów danego asortymentu. Do pomiarów temperatury w magazynie suchym wykorzystywane są obecnie zarówno tradycyjne termometry cieczowe, jak i termometry elektroniczne. W dużych magazynach, które wymagają nieustannej kontroli, instalowane są corazczęściej termometry inteligentne, współpracujące z oprogramowaniem na urządzenia mobilne. Takie profesjonalne urządzenia pomiarowe mają wbudowane zarówno sensory temperatury, jak i higrometry.
Kolejnym, istotnym parametrem, który wpływa na stan produktów spożywczych, jest poziom wilgotności powietrza, znajdującego się w pomieszczeniach magazynowych niechłodzonych. W lokalu przeznaczonym do przechowywania makaronów, ryżu lub cukru, zawartość pary wodnej w powietrzu nie może przekraczać 65%. Jak dokonać pomiaru wilgotności powietrza w magazynie? Oczywiście, można zastosować w tym celu kompaktowy termo-higrometr albo zainstalować w lokalu autonomiczny wilgotnościomierz analogowy lub elektroniczny, z wbudowanym czujnikiem stężenia pary wodnej.
Wpływ wilgotności na pył cukrowy i bezpieczeństwo
Cukier jest szeroko stosowany w zakładach produkcji spożywczej i przetwórczej. Jego specyficzne właściwości, związane z tworzącym się pyłem cukrowym, stwarzają dla sił utrzymania ruchu liczne wyzwania. Wspierają je w tym firmy projektujące i montujące skrojone na miarę instalacje wentylacji, odpylania i centralnego odkurzania.
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
Pył cukrowy, powstający w procesach transportu i konfekcjonowania, sprawia, że w cukrowniach i zakładach przetwórstwa spożywczego - gdzie cukier jest tylko dodatkiem - konieczne są systemy odpylania przesypów cukru i maszyn pakujących. Jako związek organiczny, pył cukrowy, może tworzyć atmosferę wybuchową. Pojawia się on praktycznie na każdym etapie procesu przetwórczego w zakładach cukrowniczych. Jego właściwości wymagają nie tylko wysokiego standardu utrzymania czystości pomieszczeń, urządzeń i linii produkcyjnych, ale przede wszystkim zastosowania skutecznych zabezpieczeń przeciwwybuchowych i przeciwpożarowych. Te funkcje przejmuje na siebie właściwie zaprojektowany i wdrożony układ odpylania z dobranymi urządzeniami i aparaturą w standardzie Ex, zgodnymi z wytycznymi dyrektywy ATEX.
Właściwe zaprojektowanie procesów technologicznych wraz z instalacjami towarzyszącymi pozwala na wieloletnie i bezpieczne użytkowanie każdego zakładu produkcyjnego. Instalacje odpylania i wentylacji, potocznie zwane towarzyszącymi, są niejednokrotnie tymi, które w istocie w dużej mierze zapewniają bezpieczeństwo procesu, jak i wysoką jakość produktu końcowego.
Proces magazynowania cukru a wilgotność
Wysoka czystość kryształów cukru wynika nie tylko z jakości uzyskanego buraka cukrowego i jego obróbki, ale także z jakości poprawnego prowadzenia późniejszych procesów związanych z transportem i magazynowaniem samego cukru. Cukier przed podaniem do silosu musi zostać wysuszony i schłodzony do temperatury przechowywania (ok. 20-30°C), dlatego jest intensywnie napowietrzany przez zimne, filtrowane powietrze zewnętrzne. Następnie cukier jest transportowany z wykorzystaniem szeregu przenośników taśmowych oraz kubełkowych. Silosy mogą pomieścić kilkadziesiąt tysięcy metrów sześciennych gotowego produktu, co powoduje, że transport materiału odbywa się na duże wysokości. Podczas niezabezpieczonego transportu cukier kruszy się i dysperguje w powietrzu.
Opadając, pokrywa warstwą podłogi, konstrukcje i urządzenia wewnątrz obiektu, stwarzając równocześnie ryzyko zapylenia. Wszystkie instalacje wewnętrze, w tym instalacje odpylania i wentylacji, należy zaprojektować, uwzględniając wymogi technologiczne i kluczowe wymogi bezpieczeństwa. W związku z klasyfikacją pyłu cukrowego do pyłów w klasie wybuchowości ST 1 dobór rodzaju urządzeń i systemów bezpieczeństwa podyktowany jest ich dostosowaniem do tej klasy i usytuowania w wydzielonych zgodnie z prawidłowym podziałem strefach zagrożonych wybuchem. Wszelkie urządzenia i układy przygotowane muszą więc być zgodnie z wymogami dyrektywy ATEX.
Orurowanie łączące całość instalacji wykonuje się z zachowaniem zasady ekwipotencjalizacji i uziemia, aby zapobiec niebezpiecznemu gromadzeniu się ładunków elektrostatycznych, a tym samym powstawaniu niekontrolowanej różnicy potencjałów w instalacjach elektrycznych (przepięcia). Zachowanie wszystkich reguł redukuje zagrożenie pożarowe i wybuchowe oraz zagrożenie dla życia pracowników w chronionej przestrzeni.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Kolejny układ odpylania związany jest z etapem magazynowania cukru w silosie. Po wysuszeniu i schłodzeniu świeżo przygotowany cukier ma nadal wilgotność resztkową. Proces kondycjonowania polega na usuwaniu z cukru nadmiernej wilgoci (zgromadzonej w procesie rafinacji) bądź - w razie potrzeby - nawilżaniu, z wykorzystaniem nawiewu powietrza o odpowiednich parametrach temperatury i wilgotności. Współpracująca z układem wentylacji instalacja odpylania komory silosu musi zapewnić pełną kompensację powietrza kondycjonującego, tak aby utrzymywać pewne nadciśnienie w jego wnętrzu.
Odpylanie i wentylacja w procesie konfekcjonowania
Zanim cukier trafi do odbiorców, przejdzie przez linie konfekcjonowania. Na tym ostatnim etapie podróżuje on przenośnikami taśmowymi, przenośnikami taśmowymi wagowymi i przenośnikami kubełkowymi do zbiorników wagowych, przesiewaczy, układu załadunku mobilnych rękawów oraz do urządzeń paczkujących. Wszystkie powyższe newralgiczne węzły powstawania pyłu wymagają podłączenia do instalacji wentylacji i odpylania o odpowiedniej wydajności - jej sercem zaś będzie główna jednostka filtracyjna.
Odpylanie w nowoczesnej cukrowni może wspierać instalacja centralnego odkurzania. Funkcjonujące w branży spożywczej uregulowania GMP, normy ISO i HACCP narzucają rodzaj materiałów, z jakich należy wykonać instalacje i urządzenia. W nowoczesnej cukrowni proces odpylania powinien zostać uzupełniony o zintegrowaną, „szytą na miarę” instalację centralnego odkurzania. Proces utrzymania czystości w obiektach produkcyjno-magazynowych cukrowni polega w dużej mierze na mechanizmie ciągłego wyłapywania i usuwania pyłu, dzięki czemu produkcja nie jest zakłócona i możliwe jest zachowanie właściwego poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy. Słowem zapobiega to przestojom i wspiera proces utrzymania ruchu.
W trakcie czynności transportowych i konfekcjonowania cukru, którego pył zaliczony został do klasy wybuchowości ST 1, pomimo obecności instalacji filtracji pyłu może dojść do niespodziewanego dodatkowego zapylenia i nadmiernego gromadzenia się cukru na urządzeniach, konstrukcjach, posadzkach i innych powierzchniach płaskich. W takich wypadkach nieodzowne jest podejmowanie doraźnych działań mających na celu usunięcie materiału, pyłu i cukru. Najlepszą aktualnie metodą dla tych czynności jest odkurzanie. W związku z tymi atutami doświadczone firmy wykonawcze, takie jak BART Sp. Specyfika pyłu cukrowego wymusza prawnie zastosowanie urządzeń i akcesoriów w wykonaniu EX - zgodnie z dyrektywą ATEX- które umożliwią bezpieczne prowadzenie procesu odpylania, odkurzania i filtracji.
Gwarancją dla bezpieczeństwa prowadzenia procesu i bezpieczeństwa pracowników będzie posiadanie wymaganych zabezpieczeń przeciwwybuchowych i przeciwzapłonowych przez wszystkie użyte urządzenia i armaturę przemysłową, potwierdzone przez deklaracje zgodności z normami i certyfikaty wydawane przez notyfikowane jednostki badawcze.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
tags: #wilgotność #przechowywania #cukru #normy
