Jak rośliny poprawiają jakość powietrza: mechanizm i korzyści

Szczegóły: Opublikowano: 20. December 2025

Rośliny oczyszczające powietrze to skuteczny i miły dla oka sposób walki z zanieczyszczeniem powietrza. Kwiaty oczyszczające powietrze w mieszkaniu są nie tylko elementem dekoracyjnym pomieszczeń domu, ale także elementem wspierającym zdrowie domowników. Każdy lubi zielone rośliny w mieszkaniu, bo od dawna wiadomo, że zielony kolor uspokaja i wycisza. Kwiaty tworzą także dobrą atmosferę.

Zanieczyszczenie powietrza to nie tylko szkodliwe substancje w powietrzu, to również te, które kumulują się w każdym domu. Kwiaty oczyszczające powietrze osłabiają oddziaływanie wielu niewidocznych gołym okiem toksyn w powietrzu domowym. Minimalizują też działanie alergenów i drobnoustrojów.

Dlaczego kwiaty oczyszczają powietrze?

Rośliny oczyszczające powietrze wykorzystują różnorodne mechanizmy, aby usunąć zanieczyszczenia z otoczenia. Przeprowadzają one proces fotosyntezy, w którym zamieniają dwutlenek węgla na tlen, ale jednocześnie absorbują szkodliwe substancje unoszące się w powietrzu. Jednym z kluczowych mechanizmów, jakie rośliny wykorzystują do oczyszczania powietrza, jest fito wentylacja. Proces ten polega na absorpcji zanieczyszczeń przez liście roślin, które następnie transportowane są do korzeni. W tej części rośliny mikroorganizmy glebowe wchodzą do gry. Mikroorganizmy te rozkładają związki organiczne, przekształcając je w mniej szkodliwe substancje.

Należy również zauważyć, że rośliny różnią się pod względem zdolności do absorpcji poszczególnych zanieczyszczeń. Niektóre z nich są bardziej skuteczne w redukcji formaldehydu, inne lepiej radzą sobie z absorpcją ksylenów czy benzenu. Co równie istotne, odpowiednia pielęgnacja roślin, a zwłaszcza dbałość o jakość gleby oraz jej mikroflory, może znacząco zwiększyć zdolności oczyszczające roślin.

Jakie substancje najbardziej szkodzą w mieszkaniu?

Powietrze w Twoim domu może być znacznie bardziej zanieczyszczone niż to na zewnątrz. Według badań powietrze wewnętrzne jest nawet o 60% bardziej zanieczyszczone od tego na ulicy, a niektóre źródła wskazują, że może być nawet 2-5 razy bardziej skażone. Źródła zanieczyszczeń w Twoim domu są liczne i różnorodne. Pochodzą z materiałów budowlanych, elementów wyposażenia wnętrz, urządzeń gospodarstwa domowego, a także z codziennych czynności jak gotowanie czy sprzątanie.

Przeczytaj także: Poradnik: Wybór nawilżacza

Formaldehyd - znajdziesz go w płytach wiórowych, sklejkach, papierowych ręcznikach, serwetkach i tekstyliach.
Benzen - rakotwórczy związek obecny w klejach, farbach, woskach meblarskich i dymie tytoniowym.
Toluen - występuje w farbach, klejach do podłóg i zaprawach hydraulicznych.
Ksyleny - obecne w materiałach drukarskich, produktach skórzanych i malarskich.
Amoniak - znajdziesz go w płynach do czyszczenia okien i woskach do podłóg.

Oprócz wymienionych substancji, w Twoim domu mogą występować także tlenek węgla, tlenki azotu i siarki oraz radon.

Rośliny oczyszczające powietrze - przykłady

Istnieje wiele gatunków roślin, które pochłaniają szkodliwe dla nas związki i substancje chemiczne.

Skrzydłokwiat - to prawdziwy sprzymierzeniec czystego powietrza. Usuwa związki alkoholu znajdujące się w naszych perfumach, a także płynach do płukania i innych kosmetykach. Pochłania również aceton znajdujący się np. w zmywaczach do paznokci. Co więcej, pozbywa się trichloroetylenu z drukarek, benzenu, który może wydobywać się z dywanów, zasłon, a także obrazów.
Wężownica - to kwiat, który obowiązkowo powinien znaleźć się w naszym domu, a zwłaszcza w sypialni. Jego działanie opiera się na pochłanianiu dużych ilości dwutlenku węgla. W zamian wężownica wydziela bardzo dużo tlenu, dzięki czemu polepsza się jakość naszego snu, a my czujemy się bardziej wyspani i pełni energii.
Dracena - ma zbawienny wpływ na oczyszczanie powietrza w domu. Pochłania toluen, który znajduje się w środkach używanych do odtłuszczania powierzchni. Ponadto usuwa z powietrza benzen zawarty między innymi w dymie tytoniowym, a także barwnikach. Pozbywa się również formaldehydu, który może wydobywać się z tekstyliów, a także z wielu często używanych w naszych domach detergentów.
Paprotka - jest niezastąpiona w usuwaniu toksyn, zwłaszcza formaldehydu, który często jest obecny w meblach, farbach, tapetach, a także wykładzinach.
Bluszcz - pozbywa się z powietrza benzenu, który często jest obecny w środkach czystości, a także lakierach. Usuwa również formaldehyd wydobywający się z mebli i dywanów. Oczyszcza powietrze z trójchloroetylenu, który znajdziemy w tuszach drukarskich.

Oto dodatkowe przykłady roślin, które warto rozważyć:

Epipremnum złociste (Epipremnum aureum): Skutecznie oczyszcza powietrze z benzenu, formaldehydu i ksylenu.
Zielistka Sternberga (Chlorophytum comosum): Usuwa toksyczne substancje, takie jak formaldehyd, ksylen, benzen, tlenek węgla, aceton, amoniak i metale ciężkie.
Bluszcz pospolity (Hedera helix): Potrafi usunąć zanieczyszczenia nawet w 80 procentach. Głównie absorbuje formaldehyd, ale również benzen, amoniak, trichloroetylen i ksylen.
Aloes (Aloe vera): Wchłania toksyny i zanieczyszczenia środowiska znajdujące się w powietrzu dzięki liściom wypełnionym żelem. Skutecznie filtruje substancje takie jak benzen, formaldehyd i trójchloroetylen.
Paproć bostońska (Nephrolepis exaltata 'Bostoniensis'): Oczyszcza powietrze z formaldehydu i ksylenu.

Rośliny pochłaniające wilgoć

Wilgoć w domu to problem, z którym boryka się wielu z nas, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Oprócz rozwiązań systemowych, jak np. rekuperacja czy osuszacze powietrza, z pomocą przychodzi również natura. Istnieje szereg roślin, które nie tylko pięknie wyglądają, ale także pochłaniają nadmiar wilgoci z powietrza.

Rośliny pochłaniają wilgoć, absorbując wodę z otoczenia przez aparaty szparkowe na liściach. Proces ten nazywa się transpiracja. W warunkach wysokiej wilgotności, aparaty szparkowe otwierają się szerzej, umożliwiając roślinie absorbcję większej ilości wody. Dzięki temu są one w stanie obniżyć poziom wilgotności w otoczeniu.

Przeczytaj także: Woda destylowana: charakterystyka

Przykłady roślin pochłaniających wilgoć:

Skrzydłokwiat w łazience.
Paproć w doniczce.
Bluszcz pospolity w doniczce.
Sansewierie w białych doniczkach.
Zielistka w białej doniczce.
Palma areka w doniczce.
Dracena w doniczce.
Białe orchidee.
Mech chrobotek.
Tillandsia o chabrowych kwiatach.
Kaladium dwubarwne.
Aloes w doniczce w lazience.
Alokazja w salonie.

Rośliny w biurze

Jakość powietrza w Krakowie jest wyzwaniem, które dotyka nie tylko mieszkańców, ale także pracowników biurowych. Zanieczyszczenia powietrza mogą wpływać na zdrowie i samopoczucie osób przebywających w zamkniętych przestrzeniach, takich jak biura. Jednym ze sposobów na poprawę jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń jest wykorzystanie roślin oczyszczających powietrze.

Rośliny w biurze działają jako naturalne nawilżacze, co jest korzystne szczególnie w okresie zimowym, kiedy powietrze w pomieszczeniach jest często przesuszone przez ogrzewanie. Kolejną korzyścią płynącą z obecności roślin oczyszczających powietrze w biurze jest ich zdolność do redukcji poziomu stresu. Znikome połączenie z naturą, które daje obecność roślin, może przynieść ulgę od codziennych napięć.

Przykłady roślin do biura:

Skrzydłokwiat
Sansewieria gwinejska
Bluszcz pospolity
Palma bambusowa
Zielistka Sternberga

Pielęgnacja roślin oczyszczających powietrze

Pielęgnacja roślin oczyszczających powietrze w biurze jest kluczowa dla ich zdrowego rozwoju i efektywności w usuwaniu zanieczyszczeń. Regularne podlewanie jest jednym z podstawowych aspektów dbałości o te rośliny. Większość z nich preferuje umiarkowaną wilgotność gleby, dlatego ważne jest, aby kontrolować wilgotność podłoża. Zbyt suche lub zbyt mokre warunki mogą prowadzić do obumierania rośliny.

Przeczytaj także: Filtr sportowy do Audi TT 8N: Recenzja

Podstawowym aspektem pielęgnacyjnym jest zapewnienie odpowiedniego nawożenia. Większość roślin oczyszczających powietrze nie wymaga specjalistycznych nawozów, jednak regularne stosowanie uniwersalnych nawozów do roślin doniczkowych może wspomóc ich wzrost i wydajność.

Oświetlenie jest kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na dobrostan roślin oczyszczających powietrze. Wiele z tych roślin dobrze radzi sobie w warunkach pośredniego oświetlenia, dlatego najlepiej ustawiać je w miejscach, gdzie nie będą narażone na bezpośrednie działanie słońca przez cały dzień.

Alternatywy dla roślin pochłaniających wilgoć

Oprócz roślin pochłaniających wilgoć, istnieje kilka prostszych, a często skuteczniejszych sposobów na obniżenie poziomu wilgotności. Warto w pierwszym kroku sprawdzić drożność wentylacji i zastanowić się, jak często wietrzymy pomieszczenia. W codziennym życiu warto pamiętać np. o włączeniu okapu podczas gotowania czy otwarciu drzwi do łazienki po prysznicu.

Osuszacz powietrza to urządzenie dedykowane do odbierania wilgoci z otoczenia. Najmocniejsze osuszacze powietrza są w stanie zebrać nawet 40-50 l wody w ciągu doby. Warto zainwestować w osuszacz powietrza, gdyż w zasadzie każdy model posiada higrometr, czyli wskaźnik aktualnej wilgotności oraz higrostat, pozwalający ustawić docelowy poziom wilgotności w pokoju.

Zalety i wady stosowania roślin

Zalety	Wady
Oczyszczanie powietrza z toksyn i zanieczyszczeń. Filtracja pyłów zawieszonych, jak i LZO, np. skrzydłokwiat czy sansewieria filtrują formaldehyd, benzen i 3-chloroetylen.	Niewielka regulacja poziomu wilgotności w pomieszczeniach. Z jednej strony rośliny pobierają wodę w trakcie transpiracji, z drugiej wymagają zraszania lub podlewania, co też podnosi poziom wilgotności.
Poprawa mikroklimatu w naszych domach. Kontakt z roślinami redukuje stres, poprawia koncentrację i produktywność. Obniża również poziom CO2 w otoczeniu.	Wysoki koszt zakupu i utrzymania roślin. Aby osiągnąć pożądany efekt, wymagany jest zakup wielu roślin. Do każdej z nich należy zakupić ziemię, doniczki, niektóre wymagają nawożenia.
Niewątpliwa wartość estetyczna. Aranżacje z roślin, które oplatają meble lub tworzą całe zielone ściany zawsze ożywiają i ocieplają wnętrze.	Duży nakład czasu i sił. Opieka nad roślinami wymaga regularnie wkładanego wysiłku, aby zapewnić im komfortowe warunki do rozwoju.
-	Efektywność trudna do zmierzenia. Trudno zmierzyć efektywność takiego działania.

tags: #jak #rośliny #poprawiają #jakość #powietrza #mechanizm