Jakość Powietrza w Rydułtowach: Aktualne Normy i Wyzwania
- Szczegóły
Za nami akcja Polskiego Alarmu Smogowego w Rydułtowach, która miała na celu zwrócenie uwagi na problem zanieczyszczenia powietrza w regionie. Przez dwa tygodnie, mieszkańcy mogli obserwować działanie mobilnych płuc, które wizualizowały poziom zanieczyszczeń w powietrzu.
Akcja "Zobacz czym oddychasz. Zmień to"
W piątek, 23 lutego, zakończyła się w Rydułtowach akcja „Zobacz czym oddychasz. Zmień to”. Przed Rydułtowskim Centrum Kultury stanęły mobilne płuca, które są częścią akcji Polskiego Alarmu Smogowego. Dwumetrowe modele ludzkich płuc pojawiają się w polskich miejscowościach, aby unaocznić problem smogu. Płuca „oddychają” przepuszczanym przez nie powietrzem i filtrują zawieszone w nim zanieczyszczenia.
W ramach tej akcji siedem instalacji mobilnych płuc jeżdżą po Polsce. W tegorocznej akcji płuca odwiedzą 60 miejscowości. Płuca "oddychały" rydułtowskim powietrzem dwa tygodnie, od 9 lutego.
Lokalizacja i Obawy
Ważna jest lokalizacja. Jesteśmy w takim miejscu, gdzie ta zabudowa nie jest stosunkowo gęsta, jak na śląskie warunki. Mamy tutaj ośrodek zdrowia, szkołę, centrum kultury, tężnię, staw. Tej zabudowy nie jest dużo. Towarzyszyły nam obawy, czy ze względu na łagodną zimę, płuca spełnią swoją funkcję i pokażą jak zła jest jakość powietrza. Średnia temperatura w ciągu tych dwóch tygodni to 8 stopni. Mimo to, udało się pokazać, to na czym nam zależało.
Organizatorzy akcji stwierdzili, że powietrze jest traktowane jak darmowy ściek, do którego można "wyrzucać" to, czym palimy w piecu. Traktujemy powietrze jako darmowy ściek, do którego możemy bezkarnie odprowadzać, to co palimy w piecach. To szkodzi nam, dzieciom, starszym, schorowanym osobom. Stan tych płuc pokazuje, że mimo 8 lat działania PAS w województwie śląskim, wciąż jeszcze dużo jest do zrobienia.
Przeczytaj także: Rola Inspekcji w ochronie powietrza
Normy Zanieczyszczeń i Wyniki Pomiarów
W instalacji mobilnych płuc znajduje się pyłomierz. Taki sam znajduje się także na szkole. Przez te dwa tygodnie średnie stężenie pyłu zawieszonego to było 45 μg w stężenu dobowym. Norma mówi o 50 μg. Czujnik pokazał, że były trzy takie dni w ciągu tych dwóch tygodni, kiedy to stężenie było zdecydowanie powyżej 50, co oznacza, że przez te trzy dni dzieci nie powinny wychodzić z domu. Od początku sezonu grzewczego stacja w Rybniku pokazała 12 dni z przekroczeniem normy dobowej pyłu zawieszonego, stacja w Wodzisławiu 13.
Stan płuc pokazuje, że w Rydułtowacj jest złe powietrze. Jest źle. Stan tych płuc to pokazuje. Natomiast my jako PAS, mamy rekomendacje i propozycje, co należy robić.
Porównanie z Innymi Miastami
Porównaniem dla nas jest Rybnik. W pierwszej kolejności należy przekonać władze lokalne i społeczność, że walka ze smogiem powinna być priorytetem. To nie jest tak, że zatruwają nas samochody, ale my jako mieszkańcy za to odpowiadamy. Ze smogiem bardzo dobrze poradził sobie między innymi Kraków, czy sąsiedni Rybnik. Dzisiaj te miasta są liderami.
Działania i Kontrole
Nie wystarczy zmiana kotłów w kilku domach. Przedstawiciele PAS-u przytoczyli przykład, że jeżeli w pokoju jest 20 osób i dwie palą to nadal jest tam dym i śmierdzi, tak samo jest z powietrzem. Aby doszło do zmian potrzebne są kontrole. Problemem jest jednak to, co się dzieje w trakcje kontroli. 48 wykroczeń stwierdzono w 2022 roku, nałożono tylko dwa mandaty.
Mieszkańcy Rydułtów wymienili 51% kotłów starej generacji. Do 2027 roku wymieniać będą kolejne kotły. Przez ostatnie dwa lata przeprowadzono 700 kontroli.
Przeczytaj także: Analiza jakości powietrza w Serocku
Wpływ Hałd i Innych Czynników
Sąsiedztwo kopalni i pylącej hałdy ma wpływ na stan powietrza i mogło wpłynąć na wygląd płuc. Myślę, że tak, ale natomiast nie jesteśmy w stanie określić, jak duży jest ten wpływ. Zdrowy rozsądek podpowiada jednak, że dominuje tutaj wpływ naszych domowych kopciuchów. W granicach miasta są dwie dymiące hałdy, jest to duży problem dla mieszkańców.
Sytuacja w Innych Miejscowościach
Są pierwsze wyniki badań powietrza w Radlinie, gdzie we wrześniu częściowo osunęła się hałda. We wrześniu osunęła się część hałdy, na skutek czego w powietrze wzbiła się chmura pyłu, który później opadł na domy, samochody, ulice i podwórka. Jak powiedziała Małgorzata Zielonka, rzeczniczka Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, "badania były prowadzone pod kątem stężenia fenolu, siarkowodoru oraz amoniaku czyli charakterystycznych dla procesów koksowniczych zanieczyszczeń". Oznacza to, że pomiary wykazały stężenia dużo niższe niż przewidziane normy.
W okresie 29.09-10.10.2023 r., pomiary jakości powietrza nie wykazały przekroczeń wartości odniesienia dla pyłu zawieszonego PM10, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu.
Alarmujące Poziomy Zanieczyszczeń w Regionie
Najgorsza sytuacja miała miejsce dziś rano w mieście Rydułtowy, tam poziom PM 2,5 wyniósł aż 1196 procent normy. Wczesnym popołudniem sytuacja się poprawiła, jednak wciąż nie jest dobra. Stężenie pyłu przekracza 230 procent normy. W wielu miejscowościach południowej Polski rano poziom zanieczyszczeń w powietrzu przekraczał normy nawet ośmiokrotnie. Obecnie jest lepiej, ale stan powietrza wciąż jest zły.
W Zabrzu czujniki PM 2,5 podają ponad 520 procent normy, w Gliwicach 480 procent, w Katowicach ponad 300, a w Rybniku około 150. Niektóre czujniki w Krakowie informują o stężeniu PM 2,5 na poziomie około 250 procent, większość stacji podaje jednak informacje o braku przekroczenia norm obecności pyłów w powietrzu.
Przeczytaj także: Pomiary zanieczyszczeń w Stacji Czernica
Niestety, nie widać poprawy w stolicy. Czujniki w centrum ciągle informują o ponad dwukrotnym przekroczeniu norm w całym mieście. Dane z ulicy Marszałkowskiej mówią o stężeniu PM 2,5 na poziomie 248 procent. Oddychać swobodnie może większość mieszkańców Trójmiasta i Wrocławia. Po południu nie notuje się tam znaczącego przekroczenia norm. Niestety, nie da się tego samego powiedzieć o Szczecinie. Tam stężenie PM 2,5 sięga 180 procent normy. Także Poznań wciąż nie może cieszyć się czystym powietrzem. Stężenie pyłów sięga ponad 270 procent.
Apeluje się także, żeby korzystać z komunikacji miejskiej i nie pogarszać sytuacji, korzystając z samochodów. Dobrym pomysłem z pewnością będzie użycie maski przeciwsmogowej, a także zgłaszanie do odpowiednich służb podejrzeń o paleniu śmieci.
Komentarze Mieszkańców i Propozycje Rozwiązań
Wielu mieszkańców wyraża swoje obawy i frustracje związane z jakością powietrza w Rydułtowach i okolicach. Podnoszone są kwestie braku egzekwowania prawa, niskiej jakości węgla, palenia śmieciami oraz wpływu transportu samochodowego.
Pojawiają się propozycje rozwiązań, takie jak:
- Zakaz palenia węglem i innymi paliwami stałymi.
- Dotacje na wymianę pieców i termomodernizację budynków.
- Zwiększenie ilości zieleni w mieście.
- Edukacja społeczeństwa na temat prawidłowego spalania węgla.
- Karanie osób palących śmieciami.
- Optymalizacja transportu publicznego.
Jeden z mieszkańców zaproponował nawet zakaz ruchu samochodów w dniach o wysokim stężeniu smogu, aby uświadomić mieszkańcom skalę problemu.
Inni zwracają uwagę na problem braku możliwości podłączenia do sieci ciepłowniczej i gazowej, co zmusza ich do korzystania z pieców węglowych.
Wielki Smog Londyński jako Przestroga
Jeden z komentujących przypomniał o Wielkim Smogu Londyńskim z 1952 roku, który doprowadził do śmierci tysięcy osób. To tragiczne wydarzenie powinno być przestrogą i motywacją do podjęcia zdecydowanych działań na rzecz poprawy jakości powietrza.
Podsumowanie
Problem smogu w Rydułtowach i okolicach jest poważny i wymaga kompleksowych działań. Potrzebna jest współpraca władz lokalnych, mieszkańców i organizacji pozarządowych, aby skutecznie walczyć z zanieczyszczeniem powietrza i zapewnić mieszkańcom zdrowe środowisko życia.
| Miasto | Stężenie PM2.5 (procent normy) |
|---|---|
| Rydułtowy | 230 (po południu, wcześniej 1196) |
| Zabrze | 520 |
| Gliwice | 480 |
| Katowice | 300 |
| Rybnik | 150 |
| Kraków | 250 (w niektórych miejscach) |
| Szczecin | 180 |
| Poznań | 270 |
tags: #rydultowy #jakość #powietrza #normy
