Sterownik nawilżacza powietrza: Budowa i zasada działania

Szczegóły: Opublikowano: 16. December 2025

Suche powietrze w pomieszczeniach może prowadzić do częstych infekcji górnych dróg oddechowych, podrażnień skóry i błon śluzowych. Warto zatem zastanowić się, jak zoptymalizować jakość powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy.

Kanałowy nawilżacz powietrza w systemie rekuperacji

Rekuperacja powinna zapewniać optymalny poziom wilgotności powietrza wewnątrz obiektu, niezależnie od warunków zewnętrznych i wewnętrznych oraz działań użytkowników obiektu. Problem z nadmiernym wysuszeniem powietrza może wystąpić, jeśli przepływ powietrza w instalacji jest zbyt wysoki. Należy pamiętać, że system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest niezależny od ruchów powietrza - jego wymiana odbywa się regularnie - jednak cała instalacja musi być prawidłowo wyregulowana.

Rodzaje rekuperatorów a wilgotność powietrza

Nadmiernie wysuszone powietrze może również wynikać z rodzaju wymiennika ciepła zainstalowanego w jednostce centralnej obsługującej dany obiekt. Na problem suchego powietrza mogą uskarżać się użytkownicy wymienników krzyżowych lub prądowych. Ich budowa powoduje wykraplanie się wilgoci z powietrza nawiewanego, które w szczególności podczas zimy i mrozów, samo w sobie jest nadmiernie wysuszone. Działanie to co prawda zwiększa skuteczność wentylacji i odzysku ciepła, jest również jednak główną przyczyną problemu suchego powietrza, które nie powinno występować przy jednostce centralnej wyposażonej w wymiennik obrotowy lub entalpiczny.

Jak działa kanałowy nawilżacz powietrza?

Nawilżacz kanałowy jest urządzeniem automatycznym, który montowany jest w kanale nawiewnym za jednostką centralną. Uruchamiany jest w momencie wykrycia zbyt niskiej wartości wilgotności względnej w instalacji. Całkowicie bezobsługowo dba o dostarczanie odpowiednio nawilżonego powietrza do wszystkich pomieszczeń objętych systemem rekuperacji - wytworzona przez niego wilgoć przekazywana jest wraz z powietrzem nawiewanym kanałami wentylacyjnymi.

Zasada działania nawilżacza kanałowego

Montaż nawilżacza w systemie rekuperacji wymaga doprowadzenia do niego instalacji wodociągowej - skąd pobiera on na swoje potrzeby wodę - oraz prądu, który niezbędny jest do sterowania automatyką urządzenia oraz podgrzewania wody. Uruchomienie nawilżacza następuje po wykryciu przez sterownik pokojowy urządzenia (najczęściej jest to urządzenie bezprzewodowe, umieszczane w jednym z pomieszczeń objętych systemem rekuperacji) odchyleń od ustalonych wartości. Tworzenie wilgoci odbywa się przez nagrzewnicę, która powoduje odparowanie wtłaczanej na matrycę przefiltrowanej, czystej wody, która nawilża nawiewane przez system rekuperacji powietrze.

Przeczytaj także: Zasada Działania Oczyszczalni EKO-BIO

Alternatywne metody zwiększenia wilgotności powietrza

W przypadku kłopotów z suchym powietrzem można zdecydować się na tradycyjne metody nawilżania - czyli nawilżacze miejscowe - parowe, ewapuracyjne czy ultradźwiękowe. Niestety, w przeciwieństwie do nawilżaczy kanałowych montowanych w systemie rekuperacji, nie zapewniają one dostarczania już odpowiednio nawilżonego powietrza, które rozprowadzane jest równomiernie po całym wnętrzu, lecz działają jedynie w okolicy urządzenia.

Nawilżacz powietrza - co to jest i jak działa?

Suche domowe powietrze, może być przyczyną niespokojnego snu, ale też pojawiania się kaszlu i kataru w ciągu dnia. Można mu jednak przeciwdziałać - stosując nawilżacz powietrza.

W czasie tzw. okresu grzewczego, wilgotność powietrza w wielu domach może zmniejszyć się nawet o połowę. Taka sytuacja może prowadzić m.in. do problemów związanych z górnymi drogami oddechowymi. Aby w domu/mieszkaniu utrzymywała się właściwa wilgotność, warto zakupić profesjonalny nawilżacz powietrza, który będzie dbał o utrzymanie odpowiedniej wilgotności.

Do najprostszych nawilżaczy zalicza się takie wykonane ze szkła albo ceramiki, które zawiesza się na grzejnikach i wypełnia wodą. O wiele bardziej wydajne są jednak nowoczesne nawilżacze elektryczne, które mogą posiadać wiele przydatnych funkcji, np. czujniki wilgotności, które same regulują jej poziom w pomieszczeniu. Takie sprzęty wyłączają się też automatycznie, gdy w ich wnętrzu zabraknie wody.

Wszystkie z nawilżaczy powietrza do swojego działania wykorzystują wodę i warto tutaj zaznaczyć, że kiedy urządzenie ma zamontowany filtr wapienny, to można wlewać do niego wodę z kranu. Kiedy nawilżacz takiego filtra nie posiada, to powinno się używać w min wody destylowanej lub przynajmniej przegotowanej.

Przeczytaj także: Zasady Działania Sterowników Nawadniania

Zazwyczaj nawilżacz składa się z pojemnika na wodę, filtra, dyszy wylotowej i w wielu przypadkach z układu zasilającego. Reszta elementów zależna jest zaś od modelu urządzenia. Pojemność zbiornika na wodę to najczęściej od 2 do 10 litrów płynu, sam pojemnik może być wyjmowany albo może stanowić z nawilżaczem całość. I tak na przykład nawilżacz o mocy 40W z (pojemność zbiornika 5l), będzie pracował (bez przerwy) przez około 16 godzin.

Działanie nawilżacza jest dość proste - opiera się na tym, że w zbiorniku znajduje się odpowiednia ilość wody, która to jest uwalniana do pomieszczenia na różne sposoby, w zależności od rodzaju urządzenia.

W sklepach można obecnie znaleźć nawilżacze, które w takcie pracy będą pod ciśnieniem wyrzucać ciepłą parę wodną albo np. modele ultradźwiękowe, w których woda jest rozpylana w postaci delikatnej mgiełki.

Warto też wiedzieć, że nawilżacz powietrza może być wyposażony w różne rodzaje filtrów. Jednak aby jak najlepiej zrozumieć różnice pomiędzy nawilżaczami powietrza, warto poznać ich cztery najpowszechniejsze rodzaje, tj. nawilżacze tradycyjne, parowe, ultradźwiękowe i ewaporacyjne.

Rodzaje nawilżaczy powietrza

Tradycyjny nawilżacz ceramiczny na grzejnik: Jest to nawilżacz klasyczny, najczęściej ceramiczny (czasem także ze szkła), który dzięki specjalnym uchwytom przywiesza się do grzejnika. Sposób użytkowania nawilżaczy ceramicznych opiera się na tym, że woda w pojemniku znajdującym się na kaloryferze paruje pod wpływem wydzielanego w czasie ogrzewania domu ciepła. Jest to rozwiązanie bardzo ekologiczne, bo woda paruje w sposób naturalny, bez zużycia energii elektrycznej.
Nawilżacze powietrza ewaporacyjne: Nawilżacz ewaporacyjny wytwarza i wypuszcza na pomieszczenie chłodną, w zasadzie niewidoczną mgiełkę. Działanie samego nawilżacza jest dość naturalne, opiera się bowiem na zjawisku ewaporacji, to znaczy na naturalnym odparowywaniu wody ze specjalnego wkładu nawilżającego. Do tego działanie nawilżacza zupełnie nie jest uciążliwie dla zwierząt (w porównaniu np. do nawilżacza ultradźwiękowego), choć nawilżacz ewaporacyjny działa dosyć głośno (chyba, że został wyposażony w tzw. tryb pracy nocnej).
Nawilżacze powietrza ultradźwiękowe: Nawilżacz ultradźwiękowy w swoim wnętrzu ma zamontowane urządzenie, które wytwarza ultradźwięki (fale o wysokiej częstotliwości).

Funkcje dodatkowe nawilżaczy powietrza

Kupując nawilżacz powietrza do swojego domu, warto zwrócić uwagę na to, że może on posiadać wiele udogodnień. Działają najczęściej na zasadzie przemywania zanieczyszczeń w wodzie, ponieważ stosuje się w nich niezwykle wydajne filtry HEPA, EPA albo ULPA.

Przeczytaj także: Optymalizacja procesów w oczyszczalniach ścieków

Bardzo ciekawym rodzajem nawilżaczy są też te, które posiadają funkcje aromaterapii, to znaczy pozwalają na rozpylanie po wnętrzu olejków o przyjemnych zapachach. W sklepach znaleźć można obecnie także nawilżacze powietrza bardziej nietypowe, bo z funkcją osuszania.

Nawilżacze powietrza dla dzieci

Tego rodzaju urządzenie sprawdza się w wielu domowych pomieszczeniach, jednak szczególnie przydatne będzie w pokoju dziecka - będąc jednocześnie dla niego zupełnie bezpiecznym. Co więcej, nawilżacz przyczyni się do do poprawy samopoczucia malucha i utrzymania dobrego stanu jego zdrowia (gdyż suche i zanieczyszczone powietrze mogłoby powodować kaszel czy katar). Taki nawilżacz w pokoju dziecka będzie szczególnie ważny w sezonie grzewczym, kiedy powietrze wysusza się bardzo szybko, a wilgotność spada poniżej 30% (prawidłowa wilgotność to 50-60%).

Wielu rodziców poleca ustawianie w pokoju malucha nawilżacza ewaporacyjnego albo (częściej) ultradźwiękowego nawilżacza powietrza z jonizatorem. Zadbają one o prawidłowy klimat we wnętrzu, a jeszcze lepiej kiedy będą wyposażone w funkcje oczyszczania powietrza.

Mile widzianą opcją w nawilżaczu ustawionym w pokoju malucha będzie na pewno ta, gdy będzie on posiadał funkcje aromaterapii i inhalacji. Jest to możliwe w przypadku sprzętów wytwarzających parę wodną, do których można wlewać olejki eteryczne.

Zalety i wady nawilżaczy powietrza

Niska wilgotność powietrza w domu, szczególnie w sezonie grzewczym, może wiązać się z wieloma problemami. Powoduje ona infekcje górnych dróg oddechowych (wywołując m.in. „drapanie w gardle”, kaszel czy nawet kłopoty z oddychaniem), a także wysusza oczy (szczególnie w połączeniu z pracą przed komputerem). Wszystkim tym problemom zapobiec może zaś odpowiedni poziom nawilżenia powietrza - który można osiągnąć dzięki opisywanym tutaj urządzeniom.

Warto też wspomnieć, że suche powietrze jest niekorzystne również dla wyposażenia domu. Może ono bowiem prowadzić do nadmiernego wysychania drewnianych podłóg, drzwi i mebli. Jest ono niekorzystne także dla roślin doniczkowych i oczywiście dla zwierząt (u których efektem zbyt suchego powietrza jest nadmierne gubienie sierści, czy nawet łuszczenie się wysuszonego naskórka).

Stosowany regularnie nawilżacz powietrza pozwoli jednak na utrzymywanie w domu odpowiedniego klimatu.

Porównanie zalet i wad różnych typów nawilżaczy

Nawilżacze parowe:
- Zalety: są tanie i higieniczne (w procesie podgrzewania wody dochodzi w nich do zniszczenia części drobnoustrojów i bakterii), można w nich stosować olejki zapachowe i nie ma potrzeby regularnego dokupowania dodatkowych akcesoriów.
- Wady: zużywają dużo prądu, para wodna może podwyższyć temperaturę w pomieszczeniu, praca urządzenia jest słyszalna (szczególnie bulgotanie wody), minusem jest także ryzyko poparzenia się gorącym nawilżaczem i parującą wodą.
Nawilżacze ewaporacyjne:
- Zalety: są one uważane za najbardziej naturalną metodę nawilżania powietrza, nie istnieje też tutaj ryzyko nadmiernego nawilżenia pomieszczenia, a samo urządzenie nie pobiera wiele energii elektrycznej, obecność maty pozwala na oczyszczanie powietrza z kurzu i pyłków, do nawilżacza można włożyć także srebrną elektrodę (albo inny wkład antybakteryjny), dzięki czemu wytwarzana para wodna będzie higienicznie czysta, do wody w zbiorniku można wlewać olejki zapachowe.
- Wady: wkład w urządzeniu (filtr) musi być wymieniany średnio co 3 miesiące, dokupować trzeba również elementy antybakteryjne. Nawilżacz ewaporacyjny może też pracować zbyt głośno.
Nawilżacze ultradźwiękowe:
- Zalety: cicho pracują, zapewniają niski pobór prądu, większość modeli tych nawilżaczy ma wbudowany higrostat.
- Wady: są to urządzenia niewskazane dla właścicieli zwierząt domowych, mają zwiększoną podatność na zanieczyszczenia, generują konieczność regularnej wymiany wkładu odwapniającego, do bezproblemowego użytkowania nawilżaczy ultradźwiękowych najlepiej używać wody destylowanej, a to z kolei co generuje większe koszty.

Czyszczenie i konserwacja nawilżacza powietrza

Filtry trzeba wymieniać co kilka miesięcy, a przynajmniej raz w roku. Przy wkładaniu nowego, nawilżacz powietrza zawsze trzeba odłączyć od źródła zasilania. Podczas wymiany należy też upewnić się, że nowy filtr jest produktem oryginalnym, przeznaczonym do konkretnego modelu nawilżacza.

Równie istotną sprawą jest zadbanie o czystość nawilżacza. Przed rozpoczęciem jego mycia zawsze trzeba dowiedzieć się, które części sprzętu są zdejmowane/możliwe do rozkręcenia. Ważne jest też wybranie odpowiednich środków czyszczących. Mogą być to między innymi: woda z mydłem albo z płynem do mycia naczyń, ocet, spirytus, czasem też wybielacz (tutaj jednak czynność płukania trzeba wtedy powtórzyć przynajmniej kilka razy).

Usuwanie zanieczyszczeń (szczególnie tych z pojemnika na wodę), może odbywać się przy pomocy zużytej szczoteczki do zębów, która dotrze nawet do trudno dostępnych miejsc. Kiedy wewnątrz nawilżacza powietrza zauważy się pierwsze oznaki pleśni, to po jego wysuszeniu należy przetrzeć go ściereczką nasączoną wodą z dodatkiem soku z cytryny (który ma działanie bakteriobójcze). Z pleśnią może poradzić sobie także ocet, ale on nie będzie już tak przyjemnie pachniał.

Jeśli zaś chodzi o czyszczenie nawilżacza powietrza z zewnątrz, to zbierający się na nim kurz wystarczy przetrzeć wilgotną szmatką i na koniec nawilżacz dokładnie wytrzeć suchą, bawełnianą ściereczką.

Raz na jakiś czas sprzęt warto też odkamienić, do czego sprawdzą się np. produkty z jonami srebra. Może posłużyć do tego także ocet.

Trzeba tutaj od razu zaznaczyć, że do nawilżacza lepiej nie wlewać wody prosto z kranu, bo to zmniejszy żywotność sprzętu. Dużo lepsza będzie woda przefiltrowana, którą i tak trzeba jednak dość często wymieniać.

W związku z tym, że nawilżaczy nie używa się najczęściej przez cały rok, a jedynie w okresie grzewczym, to przed schowaniem sprzętu do pudełka należy zadbać o to by: z pojemnika pozbyć się resztek wody, kurzu i zanieczyszczeń, a cały nawilżacz dokładnie osuszyć. Wtedy można też wymienić filtry.

Po odpowiedniej konserwacji nawilżacz powietrza przetrwa w dobrym stanie do następnego okresu jego użytkowania.

Sterowniki wilgotności - Higrostaty

Higrostaty służą do podnoszenia wilgotności w powietrzu. Działa w systemie ciągłym, czujnik mierzy stale wilgotność w środowisku, przekazuje informację do "serca urządzenia". Kiedy w otoczeniu działania higrostatu (czujnik ma długość ok 93cm) następuje spadek wilgotności powietrza poniżej nastawionej przez użytkownika wartości, regulator "puszcza " prąd na urządzenie, które jest do niego podłączone. Po zwiększeniu się wilgotności do zadanej wartości, hygrostat odcina dopływ prądu do podpiętego urządzenia. Higrostat posiada cyfrowy odczyt wilgotności.

Jakie urządzenia można podłączyć do higrostatów?

Wszystkie, które podnoszą wilgotność powietrza. Mogą to być: nawilżacze powietrza, spryskiwacz elektryczny, generator pary, zraszacze elektryczne, wytwornica mgły lub grzałka elektryczna włożona do wody. WAŻNE! Do sterownika wilgotności można podłączyć wiele urządzeń jednocześnie, ale nie można przekroczyć ich łącznej mocy 1000W.

Budowa sterownika wilgotnością RT-2CRH

Hygrostat wyposażony jest w:

przewód zasilający o długości 130 cm
kabel zakończony czujnikiem wilgotności o długości ok. 93 cm.
diodę LED wskazującą pracę sterownika
wyświetlacz LCD - pokazuje aktualną wilgotność wychwytywaną przez czujkę
przycisk NASTAWA służący do ustawienia maksymalnej wilgotności

Sposób podłączenia sterownika wilgotności z innymi urządzeniami

Ustawiamy na higrostacie wartość wilgotności na pożądany wynik np 80%. Do higrostatu podłączamy urządzenie, które podnosi wilgotność (np zamgławiacz, fogger, nawilżacz, zraszacz itp). Wtyczkę od nawilżacza wkładamy do gniazdka, w które wyposażony jest higrostat RT-2CRH ( z boku urządzenia higrostatu są otwory na wtyczkę). Hygrostat podłączamy do prądu. Na wyświetlaczu widzimy aktualny pomiar wilgotności. Należy pamiętać, że urządzeniu do podnoszenia wilgotności musu być cały czas woda!

Zastosowanie regulatorów wilgotności RT2CRH:

Wszędzie tam gdzie jest konieczność utrzymania stałej wilgotności w powietrzu. Przykład wykorzystania higrostatu TOMAR RT2CRH: terrarium, wiwarium, akwaterrarium, palludarium, inkubator dla gadów, reptile inkubator, inkubator do jaj dla ptaków, małe przydomowe szklarnie, pojemniki z rozsadami roślin, małe domowe ogrody zimowe, kwiaciarnie, pokoje dla dzieci, apteki, humidory.

Dane techniczne higrostatów serii RT2CRH:

Zakres pomiarowy: 0% - 99%
Zakres regulacji: 0% - 99%
Dokładność pomiaru: +/- 2%
Czujnik wilgotności: zasilany z regulatora, na kablu ok 93 cm
Wyświetlacz: LCD 3 ½”
Zasilanie: 230 V
Max moc podłączanych urządzeń: 1000 W

Automatyzacja nawilżacza i osuszacza powietrza

Użytkownik poszukuje sposobu na automatyzację włączania nawilżacza i osuszacza powietrza za pomocą sterownika wilgoci Inkbird IHC-200. Urządzenia wymagają wciśnięcia przycisku microswitch, aby się uruchomiły. Odpowiedzi sugerują, że nowoczesne urządzenia działają na mikrokontrolerach, co utrudnia bezpośrednie obejście tego mechanizmu.

System cyrkulacji powietrza w laboratoriach

Czyste powietrze w laboratorium to podstawa zarówno dla przeprowadzonych tam doświadczeń, jak i komfortu użytkowników obiektów laboratoryjnych. System cyrkulacji powietrza SmayLab zapewnia stałą ilość wymian i pozwala zarządzać powietrzem w laboratoriach. Pomieszczenia laboratoryjne ze względów na przeprowadzane tam doświadczenia i możliwość wystąpienia w powietrzu związków lotnych, szkodliwych dla zdrowia człowieka, projektowane są do pracy w 100% w czystym powietrzu. Oznacza to konieczność usuwania całego powietrza wyciąganego z pomieszczenia.

Podsumowanie

Wybór odpowiedniego sterownika i nawilżacza powietrza zależy od indywidualnych potrzeb i warunków panujących w pomieszczeniu. Należy uwzględnić rodzaj nawilżacza, jego funkcje, zalety i wady, a także sposób czyszczenia i konserwacji. W przypadku systemów rekuperacji warto rozważyć zastosowanie kanałowego nawilżacza powietrza, który zapewnia równomierne nawilżenie w całym budynku. Systemy cyrkulacji powietrza w laboratoriach wymagają specjalnych rozwiązań, które zapewniają czyste i bezpieczne powietrze.

tags: #sterownik #nawilżacza #powietrza #budowa #i #zasada