Rośliny a wilgotność powietrza: Jak zapewnić optymalne warunki dla Twoich roślin
- Szczegóły
Większość roślin doniczkowych, jakie uprawiamy w naszych domach, pochodzi z rejonów tropikalnych. Są to rośliny, które do prawidłowego rozwoju potrzebują wysokiej wilgotności powietrza. Naszym zadaniem jest zapewnienie tym roślinom podobnych warunków w domowej uprawie. Jeśli tego nie zrobimy, to bardzo szybko zauważymy negatywne skutki zbyt suchego powietrza.
Dlaczego wilgotność powietrza jest ważna dla roślin?
Rośliny tropikalne, które często uprawiamy w naszych domach, najlepiej rosną przy wysokiej wilgotności powietrza. Kiedy wilgotność powietrza jest zbyt niska, liście roślin mogą się zwijać lub marszczyć, a ich końcówki zasychać. Dochodzi do tego szczególnie w okresie grzewczym. Dodatkowo suche powietrze sprzyja atakowi szkodników. Dowiedz się, które rośliny wymagają wysokiej wilgotności powietrza, jaka wilgotność powietrza jest optymalna dla Twoich roślin oraz jakie są sposoby na jej podniesienie.
Niestety większość roślin, które uprawiamy w naszych domach i mieszkaniach ma wymagania! Bezlitośnie nie chcą rosnąć w przeciętnych 30-40% i oczekują od nas podniesienia wilgotności do około 60%. Dzieje się tak, ponieważ pochodzą w większości z obszarów tropikalnych i subtropikalnych. Za niespełnienie tych wymagań grożą nam zasuszonymi końcówkami liści oraz inwazjami przędziorka.
Jaka wilgotność powietrza jest optymalna?
O odpowiednią wilgotność powietrza szczególnie należy zadbać w okresie jesienno-zimowym. Jest to sezon grzewczy, a poziom wilgotności powietrza w domu może spaść nawet do 30%. Wilgotność powietrza wokół roślin powinna utrzymywać się od 40 do 60%. Do mierzenia poziomu potrzebny jest miernik wilgotności roślin. Możesz zwiększyć wilgotność powietrza wokół rośliny. Jest to ważne szczególnie zimą, gdy powietrze jest suche.
Objawy zbyt suchego powietrza
Przy zbyt niskiej wilgotności powietrza możesz zaobserwować suche i brązowe końcówki liści. Oczywiście powodów takiego stanu rośliny może być więcej. Jeśli tak się dzieje, zmierz wilgotność w całym pomieszczeniu. Kolejnym objawem suchego powietrza jest zwijanie liści przez roślinę. Wiąże się to ze zjawiskiem transpiracji, w którym woda paruje przez nadziemne części rośliny, Liście chcąc ten proces ograniczyć, zwijają się w rolkę.
Przeczytaj także: Rośliny wodne w służbie środowiska
Z roślinami jest trochę jak z ludźmi - przyczyn słabego samopoczucia może być wiele i często są ze sobą połączone. Rośliny regulują poziom wody za pomocą procesu, który nazywa się transpiracją - chodzi o to, że woda paruje przez nadziemne części rośliny. Kiedy tracą dużo wody z liści przez parowanie (jest ciepło od ogrzewania) i wokół jest sucho, to liście starają się ten proces ograniczyć i zaczynają się zwijać w rolki i kurczyć.
Przędziorki to małe roztocza, które kochają suche powietrze. Nazywają się słodko, ale to jedne z najpowszechniejszych morderców roślin domowych. Są rośliny bardziej niż inne wyczulone na przesuszone powietrze. Przede wszystkim to takie, które mają delikatne, wąskie liście. Jak jest sucho i woda intensywnie paruje z takich chusteczkowych liści, to szybko się robi problem (w opozycji do np. grubych szpad sansevierii).
Rośliny wymagające wysokiej wilgotności powietrza
Alokazje, calathee i maranty zdecydowanie należą do jednych z najbardziej wrażliwych na suche powietrze roślin. Często wskutek niskiej wilgotności powietrza ich liście zasychają po bokach i na końcach, a rośliny zostają zaatakowane przez przędziorka. Na zbyt niską wilgotność powietrza podobnie reagują strelicje i krotony. Ich liście zwijają się, a rośliny są bardziej narażone na atak szkodników. Paprocie i palmy reagują zasychaniem końcówek liści. Wysoka wilgotność powietrza jest niezbędna do uprawy oplątw, roślin owadożernych, begonii, większości philodendronów i syngonium. Rośliny kochające wysoką wilgotność powietrza świetnie odnajdą się w widnych łazienkach.
Jak zapewnić roślinom odpowiednią wilgotność powietrza?
Aby nasze rośliny pięknie rosły, powinniśmy im zapewnić warunki zbliżone do tych, w których występują naturalnie. Optymalna wilgotność powietrza dla roślin tropikalnych powinna wynosić około 55-65%.
Metody zwiększania wilgotności powietrza:
- Nawilżacze powietrza: To najskuteczniejsza, ale i najdroższa metoda walki z suchym powietrzem. Wybierajmy raczej nawilżacze ewaporacyjne, które pozwalają osiągnąć i utrzymać wyznaczony przez nas poziom wilgotności. Nie dają one mgiełki, gdyż cząsteczki wody są jeszcze mniejsze niż w przypadku tych, rozbijających wodę ultradźwiękami, które mogą być niebezpieczne dla naszych zwierząt.
- Grupowanie roślin: Rośliny o podobnych wymaganiach możemy trzymać w jednym miejscu, dzięki czemu woda parująca z liści i podłoża będzie nawilżać powietrze wokół pozostałych roślin i tworzyć mikroklimat. Zgrupowane rośliny nie tylko stworzą niezwykłą kompozycję, ale również będą lepiej rosnąć.
- Podstawki z keramzytem i wodą: Wystarczy ustawić rośliny wymagające wyższej wilgotności powietrza na większych podstawkach wysypanych keramzytem lub kamieniami i wypełnionych wodą. Parująca z podstawki woda podniesie wilgotność powietrza wokół rośliny. Trzeba jednak uważać, aby woda nie dotykała podstawy doniczki i nie dostawała się do korzeni, ponieważ może spowodować to ich gnicie.
- Mycie roślin pod prysznicem: Jest zabiegiem, który warto regularnie wykonywać. Pozwala on zmyć kurz i osad z roślin, dzięki czemu dociera do nich więcej światła. Prysznic powinno się wykonywać delikatnym strumieniem letniej wody. Przed włożeniem roślin do wanny czy brodzika koniecznie należy zabezpieczyć folią doniczki przed nadmiarem wody. Takie roślinne spa można wykonywać raz w miesiącu.
Czy warto zraszać rośliny?
Zraszanie roślin nie jest zbyt efektowną metodą, a dodatkowo nie zawsze jest wskazane. Zastoje wody na liściach mogą powodować problemy z chorobami grzybowymi, dlatego gdy tylko zauważymy na naszych roślinach plamy, powinniśmy zaprzestać zraszania. Niektóre rośliny, jak na przykład begonie nie tolerują moczenia liści. W ich przypadku zdecydowanie lepiej sprawdzi się nawilżacz powietrza lub podstawka wypełniona kermzytem i wodą. Jeżeli w naszym mieszkaniu jest dobra cyrkulacja powietrza, możemy co kilka dni zraszać rośliny delikatną mgiełką, robiąc to raczej w górę, niż bezpośrednio na liście roślin. Pamiętajmy jednak, aby na rośliny nie padały bezpośrednie promienie słoneczne, kiedy będą na nich kropelki wody, ponieważ może to prowadzić do powstania oparzeń. Nie używajmy również zimnej, bieżącej wody, aby rośliny nie doznały szoku termicznego, a na ich liściach nie pozostawał biały osad, który może zatkać aparaty szparkowe.
Przeczytaj także: Definicje dyfuzji, przepływu objętościowego i osmozy w roślinach
Spryskiwanie letnią wodą jest dla wielu roślin (nie wszystkich) bardzo przyjemne i pomaga, ale szczególnie zimą działa na bardzo krótko i jeżeli masz twardą wodę, to na liściach pojawi się osad.
Domowe sposoby na podniesienie wilgotności powietrza:
- Podstawka z wodą: Zwykle wykorzystujemy podstawkę, która ma średnicę o jakieś 8cm większą niż średnica donicy. Do podstawki wsyp kamyczki/keramzyt i zalej wodą tak, żeby ich zupełnie nie przykryć - na nich będzie stała donica. Następnie na takiej konstrukcji ustaw donicę z rośliną. Uważaj przy tym, żeby woda w podstawce nie dotykała spodu donicy. Woda z tacki będzie sobie parować i lokalnie podnosić wilgotność powietrza.
- Terraria: Woda, którą oddaje w transpiracji roślina jest zatrzymywana w małym światku zamkniętej przestrzeni. Jest wersja premium dla małych roślin i to są piękne szklane terraria, albo mniej piękna i mniej premium, ale bardzo skuteczna, szczególnie w krytycznych sytuacjach. Przezroczyste foliowe worki zakładane na roślinę. Wykorzystujemy tę metodę kiedy roślina jest chora i musimy szybko i trwale podnieść wilgotność powietrza wokół niej. Ten sposób naprawdę świetnie się sprawdza w wyprowadzaniu rośliny z dramatu niskiej wilgotności i podczas leczenia z infekcji przędziorkami. W donicę wbij tyczki i na nich oprzyj przezroczysty worek, w którym zamkniesz roślinę.
Jeżeli nie chcesz walczyć z wilgotnością powietrza w domu to są rośliny, którym suche powietrze za bardzo nie przeszkadza. Rośliny o grubych, woskowych liściach albo pokrytych mikro-włoskami są zwykle mniej wrażliwe na utratę wody i suche powietrze.
Rośliny domowe jako naturalne nawilżacze powietrza
Rośliny domowe to nie tylko piękna dekoracja, ale także naturalne nawilżacze powietrza. Dzięki procesowi transpiracji, rośliny wydzielają parę wodną, która zwiększa wilgotność powietrza w pomieszczeniu. To niezwykle ważne, zwłaszcza w sezonie grzewczym, kiedy powietrze w naszych domach staje się wyjątkowo suche.
Rośliny domowe, które naturalnie zwiększają wilgotność powietrza:
- Paprotka
- Storczyki
- Fiołki afrykańskie
- Bluszcz
- Aloes
Rośliny pochłaniające wilgoć
Istnieje szereg roślin, które nie tylko pięknie wyglądają, ale także pochłaniają nadmiar wilgoci z powietrza.
Przykłady roślin pochłaniających wilgoć:
- Skrzydłokwiat
- Paprocie
- Bluszcz pospolity
- Sansewierie
- Zielistka
- Palma areka
- Dracena
- Storczyki
- Mech chrobotek
- Oplątwa
- Kaladium dwubarwne
- Aloes
- Alokazja
Zalety i wady stosowania roślin do regulacji wilgotności
| Zalety | Wady |
|---|---|
| Oczyszczanie powietrza z toksyn i zanieczyszczeń (np. skrzydłokwiat czy sansewieria filtrują formaldehyd, benzen i 3-chloroetylen) | Niewielka regulacja poziomu wilgotności w pomieszczeniach (z jednej strony rośliny pobierają wodę w trakcie transpiracji, z drugiej wymagają zraszania lub podlewania, co też podnosi poziom wilgotności) |
| Poprawa mikroklimatu w naszych domach (kontakt z roślinami redukuje stres, poprawia koncentrację i produktywność, obniża również poziom CO2 w otoczeniu) | Wysoki koszt zakupu i utrzymania roślin (aby osiągnąć pożądany efekt, wymagany jest zakup wielu roślin, ziemi, doniczek, niektóre wymagają nawożenia) |
| Niewątpliwa wartość estetyczna (aranżacje z roślin, które oplatają meble lub tworzą całe zielone ściany zawsze ożywiają i ocieplają wnętrze) | Duży nakład czasu i sił (opieka nad roślinami wymaga regularnie wkładanego wysiłku, aby zapewnić im komfortowe warunki do rozwoju) |
| - | Efektywność trudna do zmierzenia |
Alternatywne metody na obniżenie wilgotności
Oprócz roślin pochłaniających wilgoć, istnieje kilka prostszych, a często skuteczniejszych sposobów na obniżenie poziomu wilgotności. Warto w pierwszym kroku sprawdzić drożność wentylacji i zastanowić się, jak często wietrzymy pomieszczenia. W codziennym życiu warto pamiętać np. o włączeniu okapu podczas gotowania czy otwarciu drzwi do łazienki po prysznicu.
Przeczytaj także: Filtracja a rośliny w akwarium
Przykłady:
- Osuszacz powietrza
- Prawidłowa wentylacja
- Umiejętne wietrzenie mieszkania
tags: #rośliny #a #wilgotność #powietrza
