Roczna ocena jakości powietrza w województwie podlaskim
- Szczegóły
Wypełniając obowiązek wynikający z art. 89 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) wykonuje roczne oceny jakości powietrza. Ocenie podlegają zanieczyszczenia, dla których w prawie krajowym i w dyrektywach unijnych określono normatywne stężenia w postaci poziomów dopuszczalnych/docelowych/celu długoterminowego w powietrzu, ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin.
Roczna ocena jakości powietrza w województwie podlaskim jest publikowana w formie raportu. Ocena pod kątem ochrony zdrowia ludzi została wykonana na obszarze 2 stref województwa podlaskiego (aglomeracja białostocka i strefa podlaska) odrębnie dla 12 zanieczyszczeń.
Oceniane są następujące zanieczyszczenia: dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2), tlenek węgla (CO), ozon (O3), benzen (C6H6), pył zawieszony PM10, pył zawieszony PM2,5 oraz zanieczyszczenia oznaczane w pyle zawieszonym PM10: benzo(a)pirenu (B(a)P), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni) i ołowiu (Pb).
Ocena jakości powietrza za rok 2022 wykazała poprawę jakości powietrza w województwie podlaskim w porównaniu z rokiem 2021. Stężenia większości zanieczyszczeń były niższe niż w roku 2021, a obszary przekroczeń mniejsze.
Pomimo poprawy jakości powietrza, w roku 2022 wystąpiło przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu zawartego w pyle zawieszonym PM10 na obszarze strefy podlaskiej. W obu strefach województwa podlaskiego, podobnie jak w latach wcześniejszych, przekroczony został poziom celu długoterminowego ozonu określony pod kątem ochrony zdrowia ludzi. W strefie podlaskiej przekroczony został również poziom celu długoterminowego określony w celu ochrony roślin.
Przeczytaj także: Zagospodarowanie Osadów w Elblągu
Poprawa jakości powietrza w roku 2022 jest wypadkową działań na rzecz ochrony powietrza oraz korzystnych warunków meteorologicznych.
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) opublikował swój coroczny zbiorczy raport krajowy z oceny jakości powietrza w Polsce za 2023 rok. Podsumowując wyniki oceny GIOŚ podkreślił jednak znaczną poprawę jakości powietrza w porównaniu z rokiem 2022 i latami wcześniejszymi.
„W ocenie za 2023 rok, w przypadku dwutlenku siarki, tlenku węgla, benzenu, pyłu zawieszonego PM2,5 oraz ołowiu, kadmu i niklu, zawartych w pyle zawieszonym PM10, wszystkie strefy w kraju zaliczono do klasy A. Do klasy A zaliczono także przeważającą większość stref w odniesieniu do dwutlenku azotu (42 strefy w klasie A) i arsenu (44). W ocenie pod kątem zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM10 w 2023 roku 44 strefy zostały zaliczone do klasy A, co stanowi najbardziej korzystny wynik w historii ocen dla tego zanieczyszczenia. W przypadku benzo(a)pirenu oznaczanego w pyle zawieszonym PM10 klasę A uzyskało 25 z 46 stref, co podobnie jak w przypadku pyłu zawieszonego PM10, jest wynikiem najlepszym w dotychczasowych ocenach.
„Nie ma przesady w twierdzeniu, że poprawa jakości powietrza w Polsce jest bez precedensu w naszej historii - zmiana jest spektakularna, mówimy tu o nawet kilkukrotnych spadkach. Nowa Ruda, która wciąż przoduje w rankingu, zmniejszyła stężenia rakotwórczego BAP aż czterokrotnie, a Nowy Targ i Rybnik - trzykrotnie. Nawet w Suchej Beskidzkiej, mimo pierwszej pozycji w rankingu, stężenie tej rakotwórczej substancji zmalało z 1700 proc. do 600 proc. normy. Ciekawym przypadkiem poprawy jakości powietrza jest śląska gmina Godów - niegdyś w pierwszej smogowej dziesiątce Unii Europejskiej - w kategorii średniorocznego stężenia PM10 spadła z czwartego miejsca w Polsce na odległą 60 pozycję.
Prezentujemy roczną ocenę jakości powietrza za 2024 rok. Na obszarze wszystkich województw dotrzymane zostały normy jakości powietrza dla 6 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki, tlenku węgla, benzenu oraz zanieczyszczeń oznaczanych w pyle PM10: kadmu, niklu i ołowiu.
Przeczytaj także: Szczegółowy raport o wodzie pitnej w Łódzkiem
Wyniki klasyfikacji 46 ocenianych stref zawarte zostały w wojewódzkich raportach z oceny jakości powietrza za rok 2024. Raporty te w terminie do 29 kwietnia 2025 r. zostały przekazane do właściwych terytorialnie zarządów województw. Zgodnie z obowiązkiem zawartym w art. 89 ust. 1a ustawy Poś, wprowadzonym w 2024 roku przez art.
Ocena pod kątem ochrony zdrowia ludzi została wykonana dla 12 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), ozonu (O3), benzenu (C6H6), pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5 oraz zanieczyszczeń oznaczanych w pyle PM10: benzo(a)pirenu (B(a)P), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni) i ołowiu (Pb).
Ocena wykazała jednocześnie poprawę jakości powietrza w odniesieniu do dwutlenku azotu w centrach dużych miast. Liczba stref z przekroczeniem średniorocznego poziomu dopuszczalnego dla tego zanieczyszczenia obniżyła się z 4 do 2. Przekroczenia miały charakter lokalny i wystąpiły wyłącznie na obszarach oddziaływania transportu samochodowego w Krakowie i Katowicach.
Oceniany 2024 rok, w porównaniu do roku 2023, charakteryzował się nieco wyższymi wartościami stężeń pyłu zawieszonego PM10. Średnie roczne stężenie pyłu zawieszonego PM10, obliczone jako średnia ze wszystkich stacji w kraju, w 2024 roku zwiększyło się o około 7% w porównaniu do roku 2023.
Przekroczenie średniodobowego poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 odnotowano na obszarach trzech województw: śląskiego, małopolskiego oraz dolnośląskiego (strefa dolnośląska, aglomeracja krakowska, strefa małopolska, aglomeracja górnośląska, strefa śląska). W 2024 roku przekroczenie średniorocznego poziomu dopuszczalnego PM2,5 wystąpiło na obszarach czterech stref (aglomeracje: górnośląska i łódzka, miasto Częstochowa oraz strefa łódzka).
Przeczytaj także: Rola Inspekcji w ochronie powietrza
Największym problemem zanieczyszczenia powietrza w Polsce pozostaje wysoka zawartość benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10. Średnioroczne stężenie tego zanieczyszczenia obliczone jako średnia ze wszystkich stacji w kraju w 2024 roku, pozostawało na poziomie zbliżonym do roku 2023 i wynosiło 1,52 ng/m3 (w roku 2023 - 1,53 ng/m3).
tags: #raport #jakość #powietrza #podlaskie
