Jak wybrać odpowiedni zbiornik do przydomowej oczyszczalni ścieków?

Szczegóły: Opublikowano: 11. December 2025

Wybór odpowiedniej przydomowej oczyszczalni ścieków to decyzja, która może wpłynąć na codzienne życie i środowisko naturalne. Rozważając różne dostępne opcje, ważne jest, aby zrozumieć, jakie technologie są najbardziej efektywne, ekologiczne i ekonomiczne. W tym artykule przyjrzymy się kluczowym aspektom, które należy wziąć pod uwagę, decydując się na najlepsze rozwiązanie dla Twojego domu i rodziny.

Dlaczego pojemność oczyszczalni ścieków ma znaczenie?

W praktyce pojemność oczyszczalni ścieków powinna być dopasowana do ilości ścieków generowanych przez domowników w ciągu doby. Zbyt mała oczyszczalnia przydomowa może prowadzić do szybkiego przepełnienia systemu i zanieczyszczenia środowiska. Wybór zbyt dużego zbiornika generuje niepotrzebne koszty inwestycyjne i eksploatacyjne.

Właściwe dopasowanie wielkości przydomowego systemu oczyszczalni ekologicznej do rzeczywistej ilości ścieków pozwala na pełną optymalizację wydatków związanych z eksploatacją. Odpowiednio zwymiarowany system zapewnia stabilną pracę przez wiele lat bez konieczności częstych interwencji serwisowych.

Jak obliczyć wymaganą pojemność oczyszczalni ścieków dla domu?

Przed rozpoczęciem poszukiwania optymalnych rozwiązań dla działki należy poznać wzór pozwalający na obliczenie pojemności oczyszczalni ścieków. Wykorzystuje się proste równanie: Po = (N x Q) x 3, gdzie Po oznacza pojemność osadnika gnilnego, N to liczba użytkowników nieruchomości, a Q to ilość produkowanych ścieków.

Standardowo w przypadku domów jednorodzinnych przyjmuje się, że dobowa produkcja ścieków na jedną osobę wynosi około 150 litrów. Ta wartość uwzględnia zużycie wody do celów sanitarnych, gospodarczych i bytowych w typowym gospodarstwie domowym.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Przykładowo, dla jednorodzinnego domu zamieszkiwanego przez 3 osoby optymalna pojemność oczyszczalni ścieków powinna wynosić około 1350 litrów, czyli 1,35 m³.

Jaką oczyszczalnię przydomową wybrać?

Podczas planowania budowy domu bez dostępu do kanalizacji miejskiej należy wybrać odpowiednią przydomową oczyszczalnię ścieków. Najpopularniejsze opcje to oczyszczalnie biologiczne, tunelowe i drenażowe, każda z odmiennymi charakterystykami technicznymi.

Oczyszczalnia biologiczna

Oczyszczalnia biologiczna to technologicznie najbardziej zaawansowane rozwiązanie. Działa niezależnie od warunków gruntowych i idealnie sprawdza się na małych działkach. Wymaga zasilania elektrycznego i regularnej konserwacji, ale skuteczność oczyszczania sięga nawet 95%. Ta technologia wykorzystuje procesy biochemiczne do rozkładu zanieczyszczeń organicznych. Dobór odpowiedniego urządzenia w dużej mierze zależy od technologii oczyszczania wybranego modelu. Aby dobrać najlepsze rozwiązanie skontaktuj się z rzetelną firmą.

Oczyszczalnia tunelowa

Oczyszczalnia tunelowa łączy prostotę z efektywnością eksploatacji. Zajmuje mniej miejsca niż system drenażowy i nie wymaga zasilania elektrycznego do sprawnego funkcjonowania. Jednak wymaga przepuszczalnej gleby i niskiego poziomu wód gruntowych, co może ograniczać możliwości jej zastosowania. W tym systemie użytkownik ma najmniejszą kontrolę nad procesem oczyszczania ścieków.

Oczyszczalnia drenażowa

Oczyszczalnia drenażowa charakteryzuje się najniższymi kosztami zakupu i eksploatacji. Wykorzystuje naturalną filtrację przez grunt, ale potrzebuje dużej powierzchni i odpowiednich warunków glebowych. W tym systemie użytkownik ma małą kontrolę nad procesem oczyszczania ścieków.

Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż

Dodatkowe czynniki wpływające na wybór oczyszczalni

Dobór oczyszczalni ścieków do liczby mieszkańców to nie jedyny czynnik wymagający uwzględnienia. Istotne znaczenie ma również materiał wykonania zbiornika, na przykład polietylen PE, który zapewnia odporność na korozję i długotrwałą eksploatację.

Warunki glebowo-wodne na działce determinują możliwość zastosowania konkretnych technologii oczyszczania. Wysokie zaleganie wód gruntowych może wykluczać systemy drenażowe, podczas gdy grunty nieprzepuszczalne mogą wymagać zastosowania oczyszczalni biologicznej.

Sposób ukształtowania terenu wpływa na możliwości odprowadzenia oczyszczonych ścieków.

Pojemność przydomowej oczyszczalni ścieków jest ściśle powiązana z liczbą użytkowników oczyszczalni, a konkretnie z ilością ścieków wytwarzanych w ciągu doby. Zaleca się, by reaktor oczyszczalni biologicznej był lekko przewymiarowany, ponieważ dzięki temu przeciwdziałamy przeciążeniu oczyszczalni. Dzięki zapasowym mocom przerobowym jesteśmy w stanie obsłużyć chwilowy większy ładunek zanieczyszczeń, np.

Generalnie im większa pojemność robocza oczyszczalni (zbiornik oczyszczalni), tym więcej ścieków jesteśmy w stanie "obsłużyć" na dobę.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku

Grunty gliniaste charakteryzują się bardzo słabą przepuszczalnością z uwagi na swoją pyłowatą strukturę. W związku z tym najbezpieczniejszą metodą zagospodarowania ścieków na glinie jest oczyszczalnia hybrydowa Bio Easy Flow z napowierzchniowym systemem nawadniania Green Shower. To rozwiązanie spełnia dwa kluczowe wymogi: uzyskuje imponujący stopień oczyszczania ścieków, a jednocześnie umożliwia ich zagospodarowanie na powierzchni działki. Efekt jest taki, że oczyszczalnia staje się niewrażliwa na glinę, ponieważ woda zawarta w oczyszczonych ściekach jest wchłaniana przez rośliny, a jej nadmiar paruje do atmosfery.

Tak zwane "oczyszczalnie ekologiczne" to powszechnie stosowane określenie dla dawnych oczyszczalni drenażowych, które składają się jedynie ze zbiornika przepływowego i drenażu podziemnego. Ścieki wstępnie oczyszczone z osadnika wędrują bezpośrednio na drenaż gruntowy, gdzie następuje tzw. "doczyszczanie". Z kolei oczyszczalnie biologiczne to systemy cieszące się obecnie największą popularnością, bazujące na procesach tlenowych. Dzięki natlenianiu ścieki są szybciej neutralizowane, a podstawą procesu są mikroorganizmy tlenowe.

Dobór oczyszczalni - na co zwracać uwagę

Wybór odpowiedniej przydomowej oczyszczalni ścieków to kluczowa decyzja, która wpływa na komfort życia w Twoim domu oraz ekologiczne aspekty zarządzania ściekami. Oczyszczalnia przydomowa dzięki bakteriom oczyszcza ściek i umożliwia doprowadzenie go do gruntu bez szkód dla środowiska.

W zależności od typu, działanie oczyszczalni może się różnić. W ogólności, proces oczyszczania polega na:

Rozkładzie biologicznym: mikroorganizmy rozkładają substancje organiczne w wodzie.
Filtracji: oczyszczona woda jest filtrowana przez różne materiały, co usuwa pozostałe zanieczyszczenia.
Sedymentacji: osad z procesu oczyszczania jest usuwany, co minimalizuje ryzyko zatykania systemu.

Różnice między oczyszczalnią gnilną a biologiczną

Oczyszczalnie biologiczne: Korzystają z procesów biologicznych do przemiany ścieków. Za osadnikiem gnilnym w pierwszej komorze znajduje się komora tlenowa, w której ściek zostaje poddany działaniom Te urządzenia, takie jak bio oczyszczalnie ścieków, charakteryzują się wysoką skutecznością oczyszczania oraz niskimi kosztami eksploatacyjnymi. Zalety bio oczyszczalni obejmują m.in. efektywność oraz przyjazność dla środowiska.

Oczyszczalnie gnilne: Działają na zasadzie fermentacji beztlenowej. W procesie tym ścieki są przetwarzane przez beztlenowe bakterie gnilne, co skutkuje powstaniem osadu i metanu. Oczyszczalnie gnilne są często stosowane w miejscach, gdzie nie ma dostępu do kanalizacji.

5 najczęstszych błędów przy wyborze oczyszczalni

Brak wcześniejszej analizy potrzeb: nie uwzględnienie liczby domowników i ich zużycia wody. Wybierz odpowiedni litraż zbiornika dostosowany do ilości mieszkańców.
Nieznajomość lokalnych przepisów: każdy region może mieć inne wymogi dotyczące instalacji oczyszczalni. Zanim założysz własną oczyszczalnię, sprawdź przepisy.
Niedocenianie konserwacji: wiele osób nie myśli o kosztach i częstotliwości opróżniania. Dlatego przy zakładaniu zbiornika, sprawdź jak działa, ile razy musisz opróżniać zbiornik i jaki jest koszt zamontowania drenażu.
Zła ocena warunków gruntowych: źle dobrana oczyszczalnia w niewłaściwym miejscu może nie działać poprawnie, przez co inwestycja może się nie zwrócić.
Źle przeprowadzone kalkulacje: źle obliczona przepustowość (pojemność zbiornika) i odległości pomiędzy domem, zbiornikiem i drenażem oraz instalacja studzienki rozdzielczej może utrudnić optymalną eksploatację lub uniemożliwić działanie przydomowej oczyszczalni ścieków.

Jaką oczyszczalnię wybrać dla rodziny?

Dla trzyosobowej rodziny: Idealnym rozwiązaniem będzie przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków Aquabin OPTIMAX 4 o pojemności 2000 litrów. Ten model z jedną komorą, w której zachodzą procesy biologiczne bakterii tlenowych, zaspokaja przetwarzanie ścieków w domach do 4 osób, a większe pojemności nie są konieczne. Przy odpowiednim użytkowaniu, można liczyć na łatwe zarządzanie i niskie koszty eksploatacji.

Dla czteroosobowej rodziny: Rodziny 4-osobowe również powinny postawić na oczyszczalnię biologiczną lub osadnik gnilny, jednak warto zwrócić uwagę na modele o zwiększonej pojemności (najlepiej 3000 litrów), aby zapewnić odpowiednią wydajność. Aquabin posiada osadnik gnilny jednokomorowy, dwukomorowy lub jednokomorową biologiczną oczyszczalnię OPTIMAX 5. To rozwiązanie sprawdzi się w domach jednorodzinnych, w którym mieszka nawet 6 osób.

Przy większym zużyciu wody, warto planować opróżnianie przydomowej oczyszczalni ścieków co 1-2 lata, w zależności od intensywności użytkowania.

Dla dużej rodziny (6-8 osób): Warto zainwestować w większy zbiornik o pojemności 4000 litrów. Aquabin osadnik gnilny jednokomorowy lub dwukomorowy stworzone z wysokiej jakości polietylenu, w których zachodzą procesy sedymentacji, flotacji i fermentacji nada się do tego idealnie.

Alternatywa: Zbiorniki na szambo

Zbiornik na szambo jest jedyną z dostępnych opcji w przypadku nieskanalizowanej działki, która jest zbyt mała, aby można było korzystać z przydomowej oczyszczani ścieków. Szambo to bezodpływowy zbiornik na nieczystości bytowe, który wymaga okresowego opróżniania. Rozwiązanie to stosowane jest na terenie, gdzie nie ma doprowadzonej kanalizacji lub dopiero planuje się jej budowę. Alternatywą dla szamba jest przydomowa oczyszczalnia ścieków, jednak nie zawsze możliwa jest jej instalacja np. ze względu na niewielką powierzchnię działki.

Szamba z polietylenu są dużo lżejsze i zdecydowanie łatwiejsze w transporcie i w montażu. Również cechują się wyjątkową szczelnością oraz funkcjonalnością ze względu na rozwiązania pozwalające np. w bezpieczny sposób sprawdzić poziom nieczystości. Polecamy szamba z polietylenu przede wszystkim ze względu na ich wysoką jakość, różnorodną pojemność i możliwość szybkiego montażu.

Dobór osadnika gnilnego do oczyszczalni drenażowej

Wysokiej jakości zbiorniki najczęściej wykonane są metodą rotomouldingową. Ze względu na swoją monolityczną konstrukcję są w 100% szczelne, gdyż nie posiadają żadnych zgrzewów ani połączeń. Wykonane są z ekologicznego polietylenu, dzięki czemu charakteryzują się niewielką wagą, dużą wytrzymałością mechaniczną, odpornością na korozję i dużą trwałością. Osadnik powinien być posadowiony jak najbliżej wyjścia rury kanalizacyjnej, ponieważ dzięki temu nie dochodzi do znacznego spadku temperatury ścieków. Jeżeli odległość między rurą kanalizacyjną, a osadnikiem jest znaczna, należy zastosować izolację termiczną na rurze doprowadzającej ścieki, aby nie doszło do ich zamarzania zimą.

W celu prawidłowego doboru zbiornika należy określić ilość osób, które na stałe mieszkają w budynku. Do standaryzacji obliczeń związanych z ilością odprowadzanych ścieków wprowadzono pojęcie równoważnej liczby mieszkańców (RLM). Wskaźnik ten określa ilość ścieków odprowadzanych z gospodarstw domowych przez jednego mieszkańca w ciągu doby.

Wzór: V = RLM · L · T

gdzie:

V - minimalna objętość zbiornika, litry
L - ilość odprowadzanych ścieków przez jednego mieszkańca, litry/dobę (przeciętnie 150 litrów/dobę)
T - czas przetrzymania ścieków w zbiorniku, doba (najczęściej ścieki poddaje się 3 dniowemu procesowi oczyszczania)

Przykład: V = 4 osoby · 150 litrów/dobę · 3 doby = 1800 litrów

Stąd optymalna pojemność osadnika dla rodziny 4 osobowej wynosi około 2000 litrów.

Dobór drenażu rozsączającego standardowego

Drenaż jest układem kilku równolegle połączonych ze sobą perforowanych rur z tworzywa sztucznego, mających na celu równomierne rozprowadzenie podczyszczonych ścieków do warstwy filtracyjnej wykonanej ze żwiru lub drobnego tłucznia. Podczas projektowania instalacji niezbędne jest zachowanie minimalnej odległości wynoszącej 1,5 metra od najwyższego rocznego poziomu wód gruntowych. Poszczególne rury drenażowe powinny być oddalone od siebie o przynajmniej 1,5 m i prowadzone ze spadkiem wynoszącym od 1 do 3 promili. Maksymalna długość jednej nitki drenażowej nie powinna przekraczać 25 metrów, a zagłębienie zależne jest od strefy przemarzania gruntu.

Długość drenażu w gruntach dobrze przepuszczalnych to około 8 m/os, w gruntach słabo przepuszczalnych 12 m/os, natomiast w gruntach trudno przepuszczalnych 16m/os. Teren, na którym ułożony jest drenaż powinien być bezwzględnie wyłączony z ruchu pojazdów. Nie wolno również sadzić na tym obszarze roślin z rozwiniętym systemem korzeniowym, ponieważ mógłby on uszkodzić instalację.

Istotne jest również przestrzeganie następujących wymiarów:

odległość oczyszczalni od granicy działki - 2 metry,
odległość oczyszczalni od najbliższej studni - 15 metrów,
odległość drenażu od budynku mieszkalnego - 3 metry,
odległość drenażu od drzew i krzewów - 3 metry,
odległość drenażu od najbliższej studni - 30 metrów,
odległość drenażu od granicy działki - 2 metry.

Podsumowanie doboru oczyszczalni tradycyjnych drenażowych

Przydomowe oczyszczalnie z drenażem rozsączającym warto budować (ze względu na niskie koszty inwestycyjne), jeśli pozwalają na to warunki gruntowo-wodne, do których należą: spora działka, niski poziom wody gruntowej oraz dobra przepuszczalność gleby (grunty piaszczyste ewentualnie gliniasto-piaszczyste). Niestety, w rozwiązaniu tego typu utrudnione jest prowadzanie kontroli efektywności oczyszczania ścieków i w związku z tym możliwość określenia czy oczyszczone ścieki trafiające do środowiska spełniają wytyczne zawarte w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2014 roku.

Rodzaje Biologicznych oczyszczalni ścieków

Metody biologicznego oczyszczania ścieków opierają się na intensyfikacji procesów samooczyszczania wód i gleb naturalnie następujących w środowisku metodami inżynieryjnymi.

Oczyszczalnia ścieków typ SBR

Technologia SBR oparta jest na sekwencyjnych reaktorach, w których proces oczyszczania zachodzi cyklicznie. Ścieki są przejściowo magazynowane, a następnie partiami poddawane biologicznemu oczyszczaniu. Cały proces odbywa się cyklicznie co 8, 12 lub 24 godziny i składa się z pięciu faz. Oczyszczona woda kierowana jest do studzienki rozdzielającej, a następnie odprowadzana jest do systemu rozsączającego.

Oczyszczalnia ścieków typ osad czynny

Oczyszczanie ścieków za pomocą osadu czynnego polega na wprowadzeniu do ścieków specjalnych mikroorganizmów, tworzących kłaczki. Po zakończeniu napowietrzania ścieki kierowane są do osadnika wtórnego, gdzie następuje oddzielenie cieczy od osadu czynnego. W dalszym etapie oczyszczona ciecz, tak jak w przypadku oczyszczalni SBR kierowana jest do systemu rozsączającego.

Oczyszczalnia ścieków typ hybrydowa

Hybrydowa oczyszczalnia ścieków działa na zasadzie osadu czynnego i złoża biologicznego. Zbiornik łączy w sobie procesy tlenowe i beztlenowe oczyszczania ścieków. Dzięki zastosowaniu mieszanej technologii oczyszczalnia osiąga bardzo wysoki stopień redukcji zanieczyszczeń.

Cenne wskazówki przed przystąpieniem do budowy przydomowej oczyszczalni ścieków

Przed przystąpieniem do budowy przydomowej oczyszczalni ścieków, warto udać się do Urzędu Gminy. Często gminy dysponują środkami na dofinansowanie inwestycji. Wtedy budowa jest bardziej korzystna finansowo. Można również uzyskać dotację z NFOŚ lub niskooprocentowany kredyt w BOŚ.
Warto skonsultować się z firmą specjalizującą się w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Firma ustali warunki wodno- gruntowe, powierzchnię zabudowy oraz najbardziej skuteczną technologię oczyszczania ścieków. Dobór odpowiedniej technologii jest bardzo ważny, ponieważ wtedy można liczyć na wieloletnią i bezawaryjną pracę.
Planując budowę przydomowej oczyszczalni ścieków należy zgłosić to w Starostwie Powiatowym. Zgodnie zobowiązującymi przepisami budując oczyszczalnię ścieków do 7,5 m3/d wymagane jest zgłoszenie inwestycji w Wydziale Budownictwa i Architektury Starostwa Powiatowego. Do zgłoszenia należy dołączyć wymagane dokumenty: mapkę sytuacyjno- wysokościową z lokalizacją oczyszczalni, oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością oraz szkic projektu opisujący rodzaj i działanie technologii. Starostwo ma 30 dni na wniesienie sprzeciwu, jeśli to nie nastąpi można rozpocząć budowę. W przypadku kiedy wydane jest pozwolenie na budowę zbiornika bezodpływowego (szamba), można się starać o zamienne pozwolenie na budowę przydomowej oczyszczalni ścieków.

tags: #przydomowa #oczyszczalnia #ścieków #jaki #zbiornik #wybrać