Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków?

Szczegóły: Opublikowano: 05. December 2025

Zastanawiasz się, jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków? Własna przydomowa oczyszczalnia ścieków będzie świetnym rozwiązaniem, z powodzeniem zastąpi przestarzałe już szambo i zapewni komfortowy i ekologiczny sposób utylizacji ścieków. Takie rozwiązanie pozwala również na oszczędności finansowe za sprawą niewielkich kosztów eksploatacji i możliwości wykorzystania wody z oczyszczonych ścieków na przykład do podlewania ogrodu.

Zasada działania przydomowej oczyszczalni ścieków

Zasada działania oczyszczalni polega na przetworzeniu ścieków w taki sposób, aby możliwe było ich odprowadzenie do gruntu, rowu melioracyjnego lub rzeki bez ryzyka skażenia środowiska. Przy oczyszczaniu ścieków zachodzą intensywne procesy biologiczne. Wówczas nieczystości bytowe ulegają rozkładowi na związki mineralne, które nie szkodzą środowisku. Oczyszczanie można podzielić na dwa etapy:

Pierwszy to wstępne oczyszczanie w osadniku gnilnym. Zachodzą tam procesy biochemiczne wywołane przez bakterie beztlenowe oraz zjawiska fizyczne. W ich wyniku zbiera się osad, który ulega fermentacji i rozkłada się na proste związki rozpuszczalne w wodzie, które przechodzą razem z wodą do kolejnego etapu oczyszczania, i nierozpuszczalne, które pozostają na dnie osadnika. Następnie ścieki przechodzą przez kosz filtracyjny i płynna część przepływa do osadnika wtórnego. Etap beztlenowego oczyszczania ścieków - procesy biochemiczne zachodzą w osadniku gnilnym. Następują na skutek flotacji i sedymentacji, a część osadu fermentuje, rozkładając się na rozpuszczalne w wodzie związki oraz nierozpuszczalne sole mineralne. Zwróć uwagę, że osadnik może być jedno- lub dwukomorowy. Ten drugi obejmuje przestrzeń na ścieki surowe oraz ścieki odseparowane w formie cieczy. Dzięki temu zapewnia lepsze efekty.
W drugim etapie zgromadzone ścieki są poddawane dalszemu oczyszczaniu w warunkach tlenowych. Następuje rozkładanie i neutralizowanie zanieczyszczeń groźnych dla środowiska.

Rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to coraz bardziej popularne rozwiązanie. Nie tylko za sprawą niskich kosztów eksploatacji, ale również dzięki swojemu ekologicznemu charakterowi. Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków? Podstawowym elementem oczyszczalni jest osadnik, czyli zbiornik z tworzywa sztucznego, do którego trafiają ścieki w pierwszej kolejności. Tam dochodzi do wstępnego oczyszczania ścieków w warunkach beztlenowych. Dalszy proces oczyszczania jest uzależniony od rodzaju zastosowanej oczyszczalni. Do wyboru są oczyszczalnie biologiczne lub ekologiczne.

Ekologiczna oczyszczalnia ścieków (drenażowa)

Taka oczyszczalnia składa się z osadnika i z rur drenażowych, które zakopuje się w gruncie. W osadniku gnilnym usuwana jest większość zanieczyszczeń, a wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do drenażu. Tam są poddawane tlenowemu procesowi oczyszczania. Oczyszczalnia ekologiczna, inaczej drenażowa, potrzebuje dobrze przepuszczalnego gruntu i niskiego poziomu wód gruntowych. Nie wymaga zasilania energią elektryczną. Inwestorzy często decydują się na oczyszczalnię drenażową, która wymaga odpowiednich warunków glebowych, jednak jest tania w budowie. Oczyszczalnia z drenażem rozsączającym sprawdzi się na przepuszczalnych gruntach. Wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do studzienki rozdzielczej, a potem do rur drenarskich i pola filtracyjnego. Wielkość tej przestrzeni ustal na podstawie ilości generowanych ścieków i liczby mieszkańców w gospodarstwie domowym. Z reguły na mieszkańca przypada ok. 15 m rury PVC o średnicy 110 mm. Pamiętaj, aby obsypać ją warstwą żwiru płukanego (frakcja 16/32 mm), a tym samym zadbać o jak najlepsze warunki dla organizmów tlenowych. Na gruntach słabo przepuszczalnych stosuje się oczyszczalnie ze złożem piaskowym bądź żwirowym. Jeśli poziom wód gruntowych jest zbyt wysoki, zbuduj przepompownię ścieków oraz kopiec filtracyjny, który będzie oddzielony folią od podłoża. W kopcu ułóż żwir lub piasek i dreny. Tego typu oczyszczalnie są najtańsze i najprostsze w montażu, ale wymagają przepuszczalnego gruntu, niskiego poziomu wód gruntowych i wykorzystania stosunkowo dużej powierzchni działki, która nie może być zabudowana, intensywnie użytkowana ani obsadzana roślinami o głębokim systemie korzeniowym. W przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych lub nieprzepuszczalnego gruntu trzeba zbudować tzw.

Warto pamiętać, że woda pochodząca z oczyszczalni ekologicznej wymaga ponownego doczyszczenia przed jej ponownym wykorzystaniem. Nie nadaje się do podlewania roślin jadalnych, ale może służyć do podlewania trawy lub roślin ozdobnych.

Biologiczna oczyszczalnia ścieków

W tym przypadku proces oczyszczania zachodzi w jednym zbiorniku. Ten rodzaj oczyszczalni może być stosowany bez względu na rodzaj gruntu i poziom wód gruntowych. Wymaga zasilania energią elektryczną. Woda pozyskana z oczyszczalni biologicznej może zostać od razu ponownie wykorzystana na przykład do podlewania trawnika i roślin ozdobnych. Oczyszczalnie biologiczne zajmują mało miejsca i można je zainstalować właściwie wszędzie, bez względu na poziom wód gruntowych lub rodzaj gruntu. Wśród rodzajów biologicznych oczyszczalni można wyróżnić:

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Oczyszczalnie z osadem czynnym - działanie polega na funkcjonowaniu mikroorganizmów, czyli osadu czynnego. Rozkładają one tlenowo ścieki przy pomocy urządzenia napowietrzającego. Technologia z wykorzystaniem osadu czynnego - obejmuje system komór, a w pierwszej z nich następuje wstępnie oczyszczanie. W drugiej zachodzi napowietrzanie, a trzecia pełni funkcję osadnika wtórnego. Mikroorganizmy będą szybko rozkładać ścieki, gdy tylko otrzymają odpowiednią ilość tlenu.
Oczyszczalnie ze złożem biologicznym - w procesie oczyszczania wykorzystuje się napowietrzone złoże biologiczne. Na jego powierzchni rozwijają się bakterie, które odżywiają się różnymi związkami ze ścieków. Technologia ze złożem biologicznym - ścieki z osadnika gnilnego trafiają do zbiornika ze złożem biologicznym (np. z kamieniami). Na jego powierzchni bytują bakterie, które czerpią pokarm ze związków ściekowych. W ten sposób je oczyszczają.
Oczyszczalnie hybrydowe - łączy ona właściwości oczyszczalni z osadem czynnym i ze złożem biologicznym. Dzięki technologii hybrydowej możliwa jest bardzo wysoka skuteczność oczyszczania ścieków.

Oczyszczalnie roślinne

Oczyszczalnie roślinne są stosunkowo kosztowne i wymagają dużych powierzchni. Jednak poprawiają estetykę przestrzeni, a jednocześnie zapewniają wysoką efektywność. Ociek możesz wykorzystać na wiele sposobów, (np. skierować go do stawu). Technologia polega na oczyszczaniu ścieków w złożach glebowo-korzeniowych i wykorzystaniu bytujących tam bakterii. Roślinne oczyszczalnie wykorzystują naturalne procesy przyrodnicze, które zachodzą w glebie dzięki obecnym w niej mikroorganizmom, naśladując ekosystem mokradeł. Poszczególne warstwy złożone z piasku, żwiru i urodzajnego gruntu wraz z roślinami są oddzielone od macierzystego gruntu specjalną folią.

Przydomowa przepompownia ścieków

Przydomowa przepompownia ścieków jest urządzeniem przeznaczonym do mechanicznego przepompowywania ścieków z niskiego poziomu do wyższego, umożliwiając ich bezpieczny transport do oczyszczalni lub sieci kanalizacyjnej. Przepompownie ścieków są nieocenione w obszarach oddalonych od głównych sieci kanalizacyjnych, gdzie naturalne odprowadzanie ścieków jest niemożliwe lub nieekonomiczne. Przepompownie ścieków są kluczowymi elementami infrastruktury sanitarno-technicznej, które umożliwiają efektywne przemieszczanie ścieków z niskiego poziomu (np. piwnicy, studni kanalizacyjnej) do wyższego (np. oczyszczalni ścieków lub sieci kanalizacyjnej).

Główne elementy przepompowni ścieków:

Zbiornik ssawno-tłoczny - jest to miejsce, gdzie zbierane są ścieki z grawitacyjnej kanalizacji lub bezpośrednio z odpływu budynku.
Pompa ściekowa - jest to główne urządzenie w przepompowni, odpowiedzialne za pompowanie ścieków.
System monitoringu i sterowania - współczesne przepompownie ścieków są zazwyczaj wyposażone w zaawansowane systemy monitoringu, które kontrolują poziom ścieków w zbiorniku ssawno-tłocznym oraz pracę pompy.

Zasada działania - gdy poziom ścieków w zbiorniku ssawno-tłocznym osiąga ustaloną wartość (np. dzięki zastosowaniu pływaków czy czujników poziomu), pompa ściekowa automatycznie się uruchamia. Zbiornikowanie - przepompowane ścieki mogą być czasowo przechowywane w zbiorniku odbiorczym, gdzie są zbierane przed dalszym transportem do oczyszczalni ścieków.

Przepompownie ścieków są niezbędnym rozwiązaniem tam, gdzie naturalne odprowadzanie ścieków za pomocą grawitacji jest niemożliwe lub nieefektywne. Integracja przepompowni ścieków z przydomową oczyszczalnią biologiczną stanowi kompleksowy system, który umożliwia efektywne zarządzanie ściekami na terenie prywatnej posesji. Przepompownia jest odpowiedzialna za zbieranie i przepompowywanie ścieków z niskiego punktu do oczyszczalni, co eliminuje konieczność naturalnego odprowadzania przez grawitację. Takie rozwiązanie jest szczególnie przydatne w przypadkach, gdzie teren jest nierówny lub położony na obszarach oddalonych od głównych systemów kanalizacyjnych.

Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż

Posiadanie oczyszczalni z wbudowaną przepompownią oferuje szereg korzyści, w tym niezależność od uwarunkowań terenowych oraz możliwość efektywnego zarządzania ściekami nawet w trudno dostępnych miejscach. Takie rozwiązanie znajduje zastosowanie nie tylko w domach jednorodzinnych, ale także w mniejszych osiedlach, ośrodkach wypoczynkowych oraz na terenach wiejskich. Przy wyborze przepompowni ścieków warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych czynników, takich jak pojemność przepompowni odpowiadająca potrzebom nieruchomości, rodzaj pomp stosowanych w urządzeniu oraz zgodność z lokalnymi przepisami budowlanymi i sanitarnymi. Instalacja przepompowni powinna być przeprowadzona przez wykwalifikowanego specjalistę, który zapewni prawidłowe podłączenie do istniejącego systemu kanalizacyjnego oraz sprawny start urządzenia.

Pompy mamutowe

Pompy mamutowe to kluczowe elementy każdej biologicznej oczyszczalni ścieków. Pompy mamutowe stanowią kluczowy element oferowanych przez nas oczyszczalni biologicznych, bez których trudno wyobrazić sobie ich funkcjonowanie. Urządzenia, stosowane w naszych oczyszczalniach, charakteryzują się solidną, a jednocześnie prostą konstrukcją, bez skomplikowanych i awaryjnych uchwytów. Dzięki temu nasze pompy mamutowe nie zapychają się i posiadają duży przepływ. Istnieje możliwość rewizji pompy od góry. Kolejne zalety pomp mamutowych, stosowanych w naszych oczyszczalniach to niskie, całkowite zużycie energii oraz równomierny przepływ, powodujący brak „uderzeń hydraulicznych”. Co więcej, są to pompy bezawaryjne, których żywotność sięga kilkudziesięciu lat.

Przydomowa oczyszczalnia VH PREMIUM jest zaawansowanym technologicznie rozwiązaniem, które wyróżnia się zastosowaniem systemu podwójnego przepompowywania osadu czynnego (podwójna recyrkulacja). Kluczowym elementem tego systemu są dwie pompy powietrza, popularnie nazywane pompami mamutowymi. Ich działanie opiera się na zasilaniu powietrzem pochodzącym z kompresora, co umożliwia efektywne przepompowywanie osadu czynnego między poszczególnymi komorami wewnątrz oczyszczalni.

Jedna z tych pomp ma za zadanie przepompowywać osad czynny z dolnej części komory separatora do przestrzeni aktywacji, realizując tym samym proces recyrkulacji zewnętrznej. Druga pompa mamutowa w przydomowej oczyszczalni VH PREMIUM odgrywa równie istotną rolę w procesie oczyszczania, realizując recyrkulację wewnętrzną osadu czynnego. Jej zadaniem jest przepompowanie osadu z głównej komory natleniania bezpośrednio pod kosz prętowy, co jest kluczowe dla utrzymania ciągłości procesu biologicznego oczyszczania ścieków.

Koszty inwestycji i eksploatacji

Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków jest droższa niż instalacja szamba, ale początkowy koszt szybko się zwraca dzięki znacznemu obniżeniu kosztów eksploatacyjnych. Przydomowe oczyszczalnie ścieków, w przeciwieństwie do szamba, nie wymagają częstego wywożenia nieczystości. Obsługa przydomowej oczyszczalni ścieków jest mało angażująca, gdyż poza sporadycznym wywożeniem osadów zebranych w zbiorniku gnilnym, musisz jedynie uzupełniać złoże biologiczne. Nie bez znaczenia są też kwestie ekologiczne. Jak wiadomo, szambo nie oczyszcza ścieków, a ich wywóz generuje ślad węglowy. Ponadto wszelkie nieszczelności powodują wydostanie się zanieczyszczeń, które negatywnie wpływają na środowisko naturalne.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku

Ceny przydomowych oczyszczalni ścieków znacznie się różnią, w zależności od ich rodzaju. Najtańsze są drenażowe oczyszczalnie, za które wraz z montażem trzeba zapłacić około 7 tysięcy złotych. W przydomową oczyszczalnię ścieków ze złożem biologicznym trzeba zainwestować około 10 tysięcy złotych, przy czym największy wpływ na ostateczną cenę ma pojemność instalowanych zbiorników. Choć koszt inwestycji jest większy niż w przypadku budowy szamba, to na takie ekologiczne rozwiązanie możesz uzyskać dofinansowanie ze środków gminnych lub unijnych.

Podsumowanie

Niezależnie od rodzaju przydomowych oczyszczalni, ścieki zawsze oczyszczane są w dwóch etapach - beztlenowym i tlenowym. Pozostaje pytanie, czy przydomowa oczyszczalnia ścieków jest rozwiązaniem ekonomicznie uzasadnionym? W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i dążenia do zrównoważonego rozwoju, technologie przyjazne środowisku zyskują na znaczeniu. Własna przydomowa oczyszczalnia ścieków będzie świetnym rozwiązaniem. Z powodzeniem zastąpi przestarzałe już szambo i zapewni komfortowy i ekologiczny sposób utylizacji ścieków. Takie rozwiązanie pozwala również na oszczędności finansowe za sprawą niewielkich kosztów eksploatacji i możliwości wykorzystania wody z oczyszczonych ścieków na przykład do podlewania ogrodu. Sprawdź, czym jest i jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków.

tags: #przydomowa #oczyszczalnia #ścieków #jak #działa #pompy