Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków: Wymagania i Odbiór dla Domu Jednorodzinnego
- Szczegóły
Wraz ze wzrostem świadomości ekologicznej, coraz więcej właścicieli domków jednorodzinnych decyduje się na budowę przydomowej oczyszczalni ścieków zamiast szamba. Przydomowa oczyszczalnia ścieków to innowacyjne rozwiązanie, które coraz częściej doceniane jest przez osoby poszukujące ekologicznych i efektywnych sposobów utylizacji ścieków w swoich domach. Poniższy artykuł przedstawia zagadnienia prawne pozwalające poznać legalny aspekt budowy i eksploatacji domowej oczyszczalni ścieków.
Przydomowe Oczyszczalnie Ścieków - Przepisy 2024
Zakup i instalacja przydomowej oczyszczalni ścieków wiąże się z koniecznością dopełnienia kilku formalności prawnych. W Polsce, zgodnie z obowiązującymi przepisami, instalacja taka wymaga zgłoszenia budowlanego, pod warunkiem że gospodarstwo domowe generuje nie więcej niż 7,5 m³ ścieków na dobę. Zważywszy, że przeciętna sześciosobowa rodzina w Polsce wytwarza mniej niż 1 m³ ścieków dziennie, niemal wszystkie instalacje przydomowych oczyszczalni się mieszczą w tym limicie.
Wymagania Prawne
Podstawowymi problemami, które towarzyszą planowaniu budowy własnego systemu oczyszczania ścieków są wymagania prawne. Najczęściej pojawia się pytanie, czy konieczne jest pozwolenie na budowę, czy tylko zgłoszenie? Według aktualnych przepisów Prawa Budowlanego na budowę oczyszczalnia ścieków o wydajności do 7,5 m3/d lub zbiornika bezodpływowego o pojemności do 10 m3 wystarczy jedynie zgłoszenie.
Oprócz pozwolenia na budowę należy mieć na uwadze pozwolenie wodnoprawne na wprowadzenie ścieków do środowiska. W tym przypadku, jeżeli odprowadzamy ścieki z własnego gospodarstwa domowego lub rolnego w ilości do 5 m3 pozwolenie nie jest konieczne. Przepisy określają to jako zwykłe korzystanie z wód.
Pozwolenie jest obligatoryjne zawsze wtedy, gdy na terenie działki prowadzona jest działalność gospodarcza. Gdy ścieki będą odprowadzane do urządzeń wodnych (np. wyloty urządzeń kanalizacyjnych, za pośrednictwem których ścieki będą kierowane do ziemi, rowów, stawów i innych zbiorników wodnych, etc.) wymagane jest pozwolenie na wykonanie urządzenia wodnego.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Aktem prawnym, który reguluje warunki, jakie trzeba spełnić przy wprowadzeniu do wód lub ziemi ścieków oraz wód opadowych i roztopowych jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. Budowa oczyszczalni wiąże się także z uwzględnieniem parametrów wodnogruntowych.
Prawo (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r.) warunkuje również stopień czystości ścieków, które będą odprowadzane do wód z oczyszczalni. Rozróżnia obszary lokalizacji oczyszczalni poza aglomeracją oraz w aglomeracji. Ścieki, pochodzące z aglomeracji, nie powinny przekraczać najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń, właściwych dla RLM (tabela). W przypadku obszarów poza aglomeracją, wartości zanieczyszczeń ścieków powinny wynosić min 20% dla BZT5 oraz min 50% dla zawartości zawiesin ogólnych.
Reasumując, aby odprowadzanie ścieków odbywało się w ramach zwykłego korzystania z wód na własnej działce bez konieczności pozwolenia na budowę i wodnoprawnego, powinny być spełnione warunki:
- zapewnienie dostatecznego oczyszczenia ścieków z zanieczyszczeń,
- ścieki odprowadzane są w ilości do 5 m3
- wydajności oczyszczalni do 7,5 m3/d lub zbiornika bezodpływowego o pojemności do 10 m3
- wody gruntowe są oddzielone minimum 1,5 m warstwą gruntu od miejsca wprowadzenia ścieków
Jakie Dokumenty i Gdzie Należy Złożyć?
- Jeżeli zdecydujemy się na montaż przydomowej oczyszczalni ścieków na samym początku drogi prowadzącej do wybudowania domu, najprościej jest wpisać oczyszczalnię do projektu budowlanego jako rozwiązanie gospodarki ściekowej. Dzięki temu, po uzyskaniu pozwolenia na budowę mamy również zgodę na montaż przydomowej oczyszczalni ścieków.
- Jeżeli oczyszczalnia nie została wpisana do projektu należy dokonać zgłoszenie budowlane.
Mimo, że budowa oczyszczalni o przepustowości do 7,5 m3/d nie wymaga pozwolenia na budowę, to należy zgodnie z Prawem budowlanym, zgłosić ten fakt przynajmniej 21 dni przed rozpoczęciem robót budowlanych w administracji budowlanej - Wydział Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego.
Do zgłoszenia należy dołączyć:
Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż
- mapkę sytuacyjno-wysokościową
- druk zgłoszenia budowy
- oświadczenie o prawie własności do działki
- dokumentację techniczną oczyszczalni
Jeśli w ciągu 21 dni od daty złożenia wniosku nie będzie sprzeciwu, oznacza to, że otrzymaliśmy zgodę na wybudowanie przydomowej oczyszczalni ścieków (to tzw. milcząca zgoda), która jest ważna przez dwa lata (licząc od daty wskazanej jako termin rozpoczęcia robót).
Zgłoszenie Wodnoprawne
Przede wszystkim, art. 394 ust. 1 pkt 13 ustawy Prawo Wodne wymaga zgłoszenia wodnoprawnego dla urządzeń, które wprowadzają oczyszczone ścieki do ziemi. Ten wymóg odnosi się do konstrukcji, takich jak studnie chłonne czy drenaże rozsączające, które są powszechnie stosowane w systemach oczyszczania ścieków.
Z drugiej strony, występują okoliczności, w których działania związane z odprowadzaniem ścieków po ich oczyszczeniu nie podlegają obowiązkowi zgłoszenia w ramach przepisów wodnoprawnych. Przykładem takiej sytuacji jest wykorzystanie oczyszczonych ścieków do nawadniania terenów zielonych. Rozprowadzanie wody po oczyszczeniu po powierzchni gruntu w tym kontekście nie jest klasyfikowane jako działalność wymagająca uzyskania statusu urządzenia wodnego zgodnie z obowiązującą ustawą.
Pozwolenie Wodnoprawne
Są to dwa odrębne pozwolenia. W niektórych przypadkach konieczne jest zdobycie obu pozwoleń wodnoprawnych.
- jest wymagane, gdy korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej nie stanowi zwykłego korzystania z wód (bez wglądu na ilość ścieków),
- nie jest wymagane, gdy wprowadzanie przez właściciela gruntu do ziemi oczyszczonych ścieków z własnego gospodarstwa domowego (lub rolnego) w ilości do 5m3 na dobę, stanowi zwykłe korzystanie z wód. Wówczas wystarczy zgłoszenie wodnoprawne. Należy dokonać go przed dokonaniem zgłoszenia budowlanego w Nadzorze Wodnym właściwym dla miejsca inwestycji.
Pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzenia wodnego - czyli fizyczne wykonanie urządzenia technicznego służące do odprowadzania ścieków do środowiska, m.in.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku
- z obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzenia wodnego zwolnione są te urządzenia wodne, które służą do wprowadzania do ziemi ścieków w ramach zwykłego korzystania z wód (jeżeli system odprowadzania ścieków z przydomowej oczyszczalni stanowi integralną część tej oczyszczalni),
- należy je uzyskać, gdy ilość odprowadzanych ścieków będzie przekraczać ponad 5m3 dziennie.
Jakie Zachować Odległości Przy Budowie Oczyszczalni?
Planując lokalizację przydomowej oczyszczalni ścieków oraz rozsączenia trzeba pamiętać o zachowaniu określonych odległości od różnych elementów infrastruktury znajdujących się na działce, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Warto pamiętać, że obowiązek zachowania określonych odległości dotyczy zarówno działki inwestora, jak i działek sąsiednich. Zatem przykładowo: rozsączenie musi zostać zaprojektowane 30 metrów od ujęcia wody pitnej znajdującego się na naszej działce, jak i na działce sąsiada.
Lokalizacja prywatnej oczyszczalni ścieków jest ściśle określona w przepisach prawa. Aktem, który zawiera takie wytyczne jest m. in. Prawo Wodne. Opisano w nim dopuszczalne odległości oczyszczalni od wybranych miejsc.
Minimalne Odległości Posadowienia Zbiornika:
| Wyszczególnione Obszary | Element przydomowej oczyszczalni ścieków | Minimalne odległości [m] |
|---|---|---|
| Dla zbiornika do 10 m3 | ||
| Studnia wody pitnej | Korpus zbiornika na nieczystości ciekłe | 15 |
| Instalacji rozsączania wody w gruncie | 30 | |
| Budynek jednorodzinny, rekreacyjny lub o zabudowie zagrodowej* | Zbiornik na nieczystości ciekłe | 5 |
| Pozostałe budynki | 15 | |
| Granica sąsiedniej działki***, droga, ciąg pieszy dla budynków jednorodzinnych, rekreacyjnych lub o zabudowie zagrodowej | Zbiornik na nieczystości ciekłe | 2 |
| Dla pozostałych budynków | 7,5 | |
| Kąpieliska, plaże publiczne*** | Przydomowa oczyszczania ścieków | 1000 |
| Przewody telekomunikacyjne | Elementy przydomowej oczyszczalni ścieków np. szambo ekologiczne, system rozsączania oczyszczone ścieków w gruncie | 1,0 |
| Przewody elektryczne | 0,5 - 3,0 | |
| Wodociąg | 0,8 | |
| Przyłącze gazowe | 1,5 | |
| Roślinność (drzewa i inne) | Przydomowa oczyszczania ścieków | Zalecenie min. 3 |
*Wyjątkiem jest, gdy przepływowy szczelny zbiornik podziemny oczyszczalni jest podłączony do instalacji wentylacyjnej powyżej 0,6 m nad górną krawędzią okien i drzwi. W takiej sytuacji zbiornik może być posadowiony w dowolnej odległości od budynków.
***Dopuszcza się usytuowanie zbiorników bezodpływowych w odległości mniejszej niż 2 m od granicy działki, jeżeli na działce sąsiedniej znajdują się podobne urządzenia, ale pod warunkiem zachowania pozostałych odległości.
Zalecenia dotyczące lokalizacji zbiornika w odpowiedniej odległości od roślinności wynikają z podejścia zdroworozsądkowego. System korzeniowy mógłby uszkodzić w dalszej perspektywie elementy oczyszczalni. Oprócz tego korzenie utrudniają prace związane z posadowieniem i konserwacją instalacji. Niekorzystne jest umieszczanie zbiornika w zagłębieniach terenu, z uwagi na możliwość zalewania przez wody opadowe. W rezultacie może to powodować wypływanie ścieków. Ponadto niepotrzebnie obciąża to instalację. Takie umieszczenie oczyszczalni może skutecznie obniżyć jej efektywność.
Warto również zwrócić uwagę na korzystne umiejscowienie instalacji względem drogi dojazdowej. Dzięki temu wszelkie prace konserwatorskie oraz wizyty ekipy asenizacyjnej będą znacznie ułatwione. Należy pamiętać o możliwości wydobywaniu się nieprzyjemnych zapachów z wnętrza zbiornika. Prawidłowo działająca instalacja nie powinna generować ich w dużych ilościach. Jednakże zaleca się, aby uwzględnić ten aspekt przy planowaniu budowy.
Obszar Oddziaływania
Obszar oddziaływania przydomowej oczyszczalni ścieków jest ważnym zagadnieniem, które powinno być wzięte pod uwagę przed planowaniem i instalacją takiego systemu. Obszar ten to przestrzeń, na którą wpływa oczyszczalnia ścieków wraz z systemem rozsączającym i która może być zagrożona przez nieczystości w skutek np. awarii oczyszczalni ścieków. Właściwie zaplanowany obszar oddziaływania jest kluczowy dla skuteczności i bezpieczeństwa instalacji.
Formalności Przy Budowie
Przy budowie przydomowej oczyszczalni ścieków należy złożyć zgłoszenie budowlane do Starostwa Powiatowego, pamiętając o zachowaniu odpowiednich odległości od innych elementów infrastruktury, takich jak studnie, droga, drzewa, czy linie gazowe i elektryczne. W przypadku niektórych sytuacji, takich jak odprowadzenie oczyszczonych ścieków do wód lub większy zrzut ścieków, konieczne może być uzyskanie dodatkowego pozwolenia wodnoprawnego.
Wymagane formalności przy budowie oczyszczalni ścieków:
- Przygotowanie mapki sytuacyjno-wysokościowej wraz z naniesieniem miejsca instalacji oczyszczalni.
- Wypełnienie i złożenie druku zgłoszenia budowy.
- Przedstawienie oświadczenia potwierdzającego prawo własności do działki.
W zależności od okoliczności, mogą zostać nałożone dodatkowe wymagania formalne, takie jak uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego lub opinii geotechnicznej. Dlatego przed przystąpieniem do budowy oczyszczalni ścieków, zawsze warto skonsultować się z lokalnymi organami administracji, aby upewnić się, że spełnione są wszelkie wymagane formalności i regulacje.
Czy Budowa Wymaga Opinii Geotechnicznej?
W przypadku budowy przydomowej oczyszczalni ścieków, nie zawsze jest konieczna opinia geotechniczna. To jednak wskazane skonsultowanie się ze specjalistą, który pomoże dokładnie określić warunki terenowe i procedury budowy oczyszczalni.
Czy Potrzebna Jest Zgoda Sąsiadów?
Przy budowie przydomowej oczyszczalni ścieków nie jest wymagana zgoda sąsiadów. Wystarczy jedynie złożyć zgłoszenie budowy do Starostwa Powiatowego.
Jednak warto pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości od sąsiednich działek, aby uniknąć ewentualnych sporów. Informowanie sąsiadów o planowanej budowie oczyszczalni może przysporzyć się do zrozumienia i współpracy.
Jak Długo Ważne Jest Zgłoszenie Budowy?
Zgłoszenie budowy przydomowej oczyszczalni ścieków jest ważne przez okres 2 lat, licząc od daty wskazanej jako termin rozpoczęcia robót. Jeżeli w ciągu 21 dni od złożenia wniosku nie ma sprzeciwu, otrzymuje się tzw. decyzję zgodnie z art. 59 ustawy o prawie budowlanym. “milczącą zgodę”.
Oczyszczalnia Przydomowa Czy Szambo?
Oczyszczalnia przydomowa to wygoda i niskie koszty bieżące, jeśli warunki gruntowe na to pozwalają. Szambo pozostaje rozwiązaniem uniwersalnym, lecz generuje regularne koszty wywozu.
Koszty
Koszty inwestycyjne oczyszczalni biologicznej są wyższe w porównaniu do zakupu i instalacji tradycyjnego szamba. Jednak w perspektywie czasu przydomowa oczyszczalnia ścieków staje się bardziej ekonomiczna, ponieważ oczyszczalnie biologiczne wymagają znacznie mniejszej ingerencji w ich koszty utrzymania. Brak potrzeby regularnego wywozu nieczystości i mniejsze ryzyko zanieczyszczenia środowiska naturalnego to niewątpliwe atuty nowoczesnych oczyszczalni, które przekładają się na zdecydowane korzyści finansowe i ekologiczne.
tags: #przydomowa #oczyszczalnia #odbior #domu #jednorodzinnego #wymagania
