Oczyszczalnia Ścieków Czajka: Ważne Przebudowy i Modernizacje
- Szczegóły
Oczyszczalnia Ścieków "Czajka" to największa oczyszczalnia ścieków w Polsce, zlokalizowana na warszawskiej Białołęce przy ul. Czajki. Jej historia sięga lat 70. XX wieku, kiedy ruszyła jej budowa, jednak prace mocno się przedłużyły. Zakład rozpoczął działalność w 1991 roku, zajmując się odbieraniem ścieków z dzielnic prawobrzeżnej Warszawy oraz kilku pobliskich miast.
Historia i Rozbudowa Oczyszczalni
Projekt oczyszczalni ścieków „Czajka” powstał na początku lat 70. XX wieku, a zakład uruchomiono w 1991 r. W 1991 roku oddano ją do użytku, jednak zastosowane technologie w momencie rozpoczęcia eksploatacji były już przestarzałe. Zaraz po uruchomieniu „Czajki” ścieki oczyszczano jedynie poprzez redukcję związków węgla organicznego. Z czasem dodano rozwiązania umożliwiające usuwanie ze ścieków także związków biogennych. Jednak ograniczenia wynikające z konstrukcji istniejących obiektów technologicznych nie pozwalały osiągnąć norm dla ścieków oczyszczonych, obowiązujących obecnie w Polsce i innych krajach unijnych.
W 2005 roku analizowano możliwość budowy nowego zakładu w lewobrzeżnej części Warszawy. Ostatecznie zdecydowano, że to właśnie „Czajka” zajmie się też oczyszczaniem ścieków także z Bielan, Żoliborza, Śródmieścia, Ochoty, Woli czy Bemowa. Prace nad projektem ruszyły, a Warszawa zawnioskowała o środki unijne na jej rozbudowę i stworzenie systemu przesyłu ścieków z lewobrzeżnej części stolicy.
W 2008 roku podpisano umowę na rozbudowę i unowocześnienie "Czajki" - głównym wykonawcą została firma Warbud. Modernizacja samej oczyszczalni rozpoczęła się w 2009 roku. Inwestycja obejmowała także budowę spalarni osadów i tunelu pod dnem Wisły o długości 1,3 km i średnicy 4,5 m.
Cele Inwestycji
- Zwiększenie przepustowości z 240 do 435 tys. m3/dobę.
- Poprawa efektu oczyszczania, zwłaszcza w zakresie redukcji związków biogennych.
- Spełnienie wymogów UE w zakresie gospodarki ściekami.
Proces Oczyszczania Ścieków
Do oczyszczalni dopływają obecnie ścieki komunalne zarówno z prawobrzeżnej, jak i z lewobrzeżnej części stolicy oraz z gmin ościennych. Ścieki oczyszczane są mechanicznie i biologicznie. Powstałe podczas oczyszczania osady ściekowe, w kontrolowanych warunkach, ulegają fermentacji. Wytworzony w ten sposób biogaz wykorzystywany jest do celów grzewczych i produkcji prądu elektrycznego na własne potrzeby.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
W ramach inwestycji istniejące urządzenia i procesy technologiczne zastąpiono nowymi - bardziej wydajnymi i spełniającymi współczesne standardy jakościowe gospodarowania ściekami. Pierwszy etap oczyszczania ścieków to tzw. oczyszczanie mechaniczne, podczas którego usuwane są większe zanieczyszczenia stałe. W drugim etapie, ścieki są kierowane do basenów osadu czynnego, gdzie podczas procesu biologicznego oczyszczania zostaje usunięty z nich azot i fosfor. Osady ściekowe, powstałe w procesie oczyszczania, poddawane są stabilizacji i odwodnieniu.
Wszystkie obiekty oczyszczania wstępnego oraz gospodarki osadowej, są całkowicie zhermetyzowane, zaś powietrze odciągane z obiektów technologicznych jest neutralizowane w systemie chemicznego oczyszczania powietrza. Odpady technologiczne powstałe w procesie oczyszczania ścieków i przeróbki osadów ściekowych, są unieszkodliwiane w STUOŚ, zlokalizowanej na terenie Oczyszczalni Ścieków „Czajka”.
Problemy i Awarie
Inwestycję paraliżowały jednak opóźnienia. Oczyszczalnia miała być gotowa przed końcem 2010 roku, a jej rozruch zaczął się dopiero latem 2012 roku. Warunkiem było jej ukończenie do 2012 roku, stąd wynikał pośpiech, by w końcu oczyszczalnię uruchomić. Całkowity koszt rozbudowy i modernizacji "Czajki" wraz z kolektorami i spalarnią osadów miał początkowo wynieść 3,5 mld zł. Ostatecznie inwestycja kosztowała o 200 mln zł więcej.
Pod koniec sierpnia 2019 roku doszło do awarii obu kolektorów odprowadzających ścieki z lewobrzeżnej Warszawy. W efekcie nieczystości przez pewien czas były zrzucane do Wisły. Naprawa uszkodzonych kolektorów trwała do listopada. We wrześniu zeszłego roku prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski szacował wydatki na naprawę na 12-13 mln zł, zaś umowa z Inżynierią Rzeszów na realizację tej inwestycji opiewała na 23 mln zł netto. Ostatecznie naprawa uszkodzonych kolektorów kosztowała miasto ponad 42 mln zł.
Od sobotniego popołudnia 8 tys. litrów ścieków na sekundę znów wpadało do Wisły w okolicach Mostu Północnego. Powodem było kolejne uszkodzenie rurociągu w tunelu pod dnem Wisły. W tej sytuacji ratusz rozważał dwa scenariusze: poprowadzenie tymczasowego rurociągu po dnie Wisły lub zbudowanie tymczasowej instalacji po moście Północnym. W poniedziałek Rafał Trzaskowski zapowiedział jednak, że na razie ma powstać most pontonowy po którym poprowadzony zostanie rurociąg zapasowy, tak jak miało to miejsce rok temu.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Od listopada 2019 r. trwają bowiem prace nad stworzeniem zupełnie nowego systemu, który miałby przesyłać ścieki z lewobrzeżnej Warszawy do "Czajki".
Dane Finansowe MPWiK
"Czajka" nie jest osobnym bytem prawnym, ale częścią spółki akcyjnej Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, należącej do miasta stołecznego Warszawy. Z ostatniego dostępnego raportu wynika, że w 2017 roku firma wyprodukowała 123,1 mln metrów sześciennych czystej wody, w tym sprzedała 108,8 mln metrów sześciennych. W 2017 roku jej przychody netto ze sprzedaży wyniosły 1,192 mld zł, a koszty działalności operacyjnej opiewały na 912 mln zł.
| Rok | Wyprodukowana woda (mln m3) | Sprzedana woda (mln m3) | Przychody netto ze sprzedaży (mld zł) | Koszty działalności operacyjnej (mln zł) |
|---|---|---|---|---|
| 2017 | 123,1 | 108,8 | 1,192 | 912 |
Do połowy 2018 roku obowiązywała taryfa według której cena za metr sześcienny wody wynosiła 4,54 zł, a cena za odprowadzenie metra sześciennego ścieków - 6,93 zł. W 2018 roku MPWiK złożył wniosek do Wód Polskich o obniżenie taryf za wodę i ścieki i dostał na to zgodę. W związku z tym ceny od 2 czerwca 2018 roku spadły - w przypadku wody do kwoty 3,89 zł za metr sześcienny, a w przypadków ścieków do 5,96 zł za taką samą objętość. Ceny te obowiązywać mają do 2 czerwca 2021 rok.
Przyszłość Oczyszczalni
11 metrów pod dnem Wisły kończą się ostatnie prace nad odbudową układu rur, którymi ścieki z lewobrzeżnej Warszawy popłyną znowu do oczyszczalni Czajka. Za kilka tygodni ścieki znów popłyną tunelem kolektora pod dnem Wisły. To będzie oznaczać powrót do eksploatacji konstrukcji, która uległa najgłośniejszej w XXI w. katastrofie budowlanej w Warszawie.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
tags: #oczyszczalnia #ścieków #Czajka #ważne #przebudowy
