Jakość powietrza w Oleśnicy - normy i pomiary
- Szczegóły
Już jakiś czas temu zakończył się sezon grzewczy, zatem przyszedł czas na podsumowanie jakości powietrza.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, Miasto Oleśnica zakupiło pod koniec 2019 roku 5 czujników jakości powietrza. Dodatkowy czujnik miasto otrzymało od Polskiej Spółki Gazownictwa Sp. z o.o. w ramach projektu „Przyłącz się, liczy się każdy oddech”.
Podkreślenia wymaga fakt, że odczyty pochodzące z tych czujników mają jedynie charakter poglądowy. Pomiary dokonywane przez te urządzenia nie są wykonywane w ramach państwowego monitoringu środowiska. Urządzenia te pracują w oparciu o inną metodykę pomiarową aniżeli wskazana metoda referencyjna w normie PN-EN 12341:2014 Powietrze atmosferyczne - Standardowa grawimetryczna metoda pomiarowa do określania stężeń masowych frakcji PM10 lub PM2,5 pyłu zawieszonego.
Zgodnie z ustawą z dnia 20 lipca 1991r. o Inspekcji Ochrony Środowiska wykonywanie pomiarów wielkości emisji oraz poziomu substancji występujących w środowisku należy do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska, która to dokonuje oceny poziomu substancji w powietrzu na podstawie pomiarów lub innych metod oceny.
Przedstawione dane wskazują, że wyniki pomiarów uzyskane z czujników będących w posiadaniu Oleśnicy są zbliżone do tych, które mierzone są metodą referencyjną. Ponadto pamiętać należy, że błędna jest interpretacja wyników pomiarów chwilowych (kilkuminutowych, 1-godzinnych) wykonywanych przez czujniki jakości powietrza.
Przeczytaj także: Rola Inspekcji w ochronie powietrza
Często zdarza się, że wartości stężeń zmierzonych w konkretnej chwili odnosi się do normy 24-godzinnej dla pyłu PM10, co prowadzi do mylnych wniosków na temat bieżącej jakości powietrza.
Powietrze na Dolnym Śląsku jest jednym z bardziej zanieczyszczonych w kraju. Przykładowo - pod względem średnich stężeń pyłu PM10 w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, w 2014 r. dolnośląskie zajmowało 5 miejsce, po województwie małopolskim, śląskim, łódzkim i mazowieckim.
Z kolei Wrocław znalazł się w czwórce miast, w których występują przekroczenia norm stężenia dwutlenku azotu - głównego zanieczyszczenia gazowego, występującego przede wszystkim przy ruchliwych drogach. Największym problemem są pyły PM10 i PM2,5 oraz benzo(a)piren, których stężenia na Dolnym Śląsku wyraźnie przekraczały poziomy dopuszczalne.
Stosunkowo najgorsza sytuacja jest w miejscowościach położonych w kotlinach górskich (m.in. w Nowej Rudzie, Szczawnie-Zdroju), w których ze względu na ukształtowanie terenu cyrkulacja powietrza jest utrudniona, co powoduje kumulowanie się zanieczyszczeń w powietrzu.
We Wrocławiu w 2014 r. przekroczone zostały normy dotyczące stężeń zanieczyszczeń pyłowych - dopuszczalne stężenie średniodobowe pyłu PM10 było przekroczone przez 73 dni w roku. Stężenie pyłu PM2,5 przekroczyło normę roczną o 16%. Wysoki poziom zanieczyszczenia odnotowano także w przypadku benzo(a)pirenu, którego stężenie wyniosło 400% normy. W stacji komunikacyjnej zanotowano ponadto przekroczenie poziomu średniorocznego dwutlenku azotu - 133% normy.
Przeczytaj także: Analiza jakości powietrza w Serocku
W Legnicy w 2014 r. zanotowano znaczne przekroczenia norm stężeń pyłu PM10 (stężenia średniodobowe przekraczały normę przez 80 dni w roku) oraz benzo(a)pirenu (600% normy rocznej). Nieznaczne przekroczenie stwierdzono w przypadku średniorocznego stężenia pyłu PM2.5 - 108% normy. Problemem pozostawało również wysokie stężenie arsenu - 183% normy.
W Wałbrzychu przekroczenia obowiązujących norm zanotowano w przypadku poziomu24-godzinnego pyłu zawieszonego PM10 (60 dni z przekroczeniami w 2014 r.) oraz poziomu średniorocznego benzo(a)pirenu (600% normy). Podobny poziom zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 i benzo(a)pirenem stwierdzono w pobliskim Szczawnie-Zdroju.
Podobnie jak w innych województwach, głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza na Dolnym Śląsku jest sektor komunalno-bytowy (tzw. niska emisja) emitujący ponad 50% pyłu PM10i ponad 90% benzo(a)pirenu oraz transport drogowy, który ma ponad 50% udział w emisji dwutlenku azotu. Istotny wkład ma również przemysł - na terenie województwa zlokalizowanych jest bowiem aż 137 zakładów zakwalifikowanych jako szczególnie uciążliwe dla czystości powietrza. Udział przemysłu w emisji zanieczyszczeń systematycznie się zmniejsza.
Wzrasta natomiast liczba samochodów (w latach 2000-2013 o 74%) a tym samym obserwujemy istotny udział emisji zanieczyszczeń ze źródeł transportu.
Monitoring jakości powietrza na terenie województwa prowadzony jest przy pomocy 27 stacji pomiarowych. Najwięcej takich stacji - pięć - znajduje się we Wrocławiu. W zależności od celu pomiaru wyróżniamy stacje: tła miejskiego, komunikacyjne i tła regionalnego.
Przeczytaj także: Pomiary zanieczyszczeń w Stacji Czernica
W zależności od sposobu wykonywania pomiaru rozróżniamy: pomiary automatyczne (ciągłe pomiary 1-godzinne) i pomiary manualne (pomiary codzienne, oznaczenia, czyli analizy jakościowe i ilościowe zanieczyszczeń wykonywane w laboratorium).
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska na bieżąco informuje o jakości powietrza na terenie Dolnego Śląska. Posługuje się przy tym ogólnym indeksem jakości powietrza, który uwzględnia dane o stężeniu siedmiu substancji: tlenku węgla, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, pyłów PM10 i PM2,5, ozonu oraz benzenu. Indeks określa jakość powietrza w skali sześciostopniowej - od bardzo dobrej do bardzo złej.
W przypadku wystąpienia bardzo wysokich stężeń zanieczyszczeń w powietrzu publikowane są komunikaty i ostrzeżenia dla mieszkańców. W sezonie grzewczym 2014/2015 dolnośląski WIOŚ wydał 5 komunikatów ostrzegawczych dotyczących pyłu PM10 a w sezonie letnim 2015 r.
Uzupełnieniem informacji o stanie powietrza są prognozy jakości powietrza opracowane dla całego kraju i poszczególnych województw na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
tags: #jakość #powietrza #Oleśnica #normy #pomiary
