Jak Wybrać Oczyszczacz Powietrza na Kurz? Kompleksowy Przewodnik

Szczegóły: Opublikowano: 24. November 2025

Wbrew powszechnej opinii, kurz to nie tylko złuszczony naskórek, sierść czy odchody roztoczy, ale dziesiątki różnych substancji działających drażniąco na nasz układ oddechowy i odpornościowy. W szczególności narażone na niego są dzieci oraz alergicy. Dowiedz się, jak kurz może wpływać na zdrowie, zwłaszcza jeśli jesteś alergikiem. Odkryj skuteczne strategie na pozbycie się kurzu z mieszkania, włączając w to oczyszczacze powietrza i praktyczne porady.

Czym Tak Naprawdę Jest Kurz?

Szukając odpowiedzi na powyższe pytanie, trafiamy na definicję Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która określa kurz jako mieszaninę cząstek stałych o średnicy do 100 µm. Na pierwszy rzut oka wygląda to dość enigmatycznie.

Skład Kurzu

Skład kurzu może być różny w zależności od rodzaju pomieszczenia, lokalizacji, piętra, na którym położony jest lokal, obecności zwierząt, dzieci, kwiatów, typu stolarki okien, rodzaju mebli i wielu innych czynników. W zbiorczym badaniu Consumer Product Chemicals in Indoor Dust naukowcy wykazali, że w skład kurzu wchodzić może (w różnym zakresie) nawet 45 substancji chemicznych, polibromowane etery difenylowe, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne i związki chemiczne. Jak widać na tej liście znajdują się nie tylko składniki szkodliwe dla alergików, ale i takie, które są niebezpieczne dla każdego.

Wpływ Kurzu na Zdrowie

Wpływ kurzu na zdrowie jest dość indywidualną kwestią. U jednych nie przełoży się w żaden sposób na zdrowie i samopoczucie. Tak, jeśli weźmiemy pod uwagę kwestię odporności. Potrzebujemy bowiem kontaktu z mikroorganizmami, aby wzmacniać swój układ odpornościowy. Jednak nie trzeba robić tego w obsesyjny sposób. Oczyszczacz powietrza nie eliminuje kurzu całkowicie, ale ogranicza jego ilość. To optymalne rozwiązanie dla zdrowia, a także duże ułatwienie, ponieważ pozwala trochę rzadziej odkurzać meble.

Alergia na kurz przypomina bowiem w objawach przeziębienie (stan podgorączkowy, kaszel, nieżyt nosa). Często więc są to symptomy na tyle błahe, że przyzwyczajamy się do życia z nimi.

Przeczytaj także: Skuteczność filtrów powietrza

Alergia na Kurz i Jej Objawy

Reakcja alergiczna jest oczywiście najczęściej występującym schorzeniem w przypadku kurzu. W większości przypadków wywołują ją roztocza kurzu domowego oraz produkty przemiany materii owadów (mogą to być również ich odnóża i martwe ciała). Długotrwałe oddychanie zakurzonym powietrzem może prowadzić do przewlekłych chorób układu oddechowego, na czele z astmą oskrzelową. Osłabia również nasz układ odpornościowy, dlatego częściej doświadczamy chorób górnych dróg oddechowych. W ich przypadku prawdziwe podłoże może być trudne do zidentyfikowania.

Roztocza Kurzu Domowego

Szacuje się, że na powierzchni 1 m² żyje około 10 tysięcy roztoczy kurzu domowego. Przy 40-metrowym mieszkaniu, liczba samych cząsteczek roztoczy może więc wynosić ok. 400 tys.

Oczyszczacze Powietrza a Kurz

Najskuteczniejszym, obok odkurzaczy, narzędziem do walki z kurzem są oczyszczacze powietrza. Wszystko za sprawą wiatraka, który wymusza zwiększony przepływ powietrza oraz odpowiednich filtrów w urządzeniu. Choć obecnie wyróżniamy wiele rodzajów filtrów (m.in. Filtr HEPA wykonany z gęsto plecionych włókien polimerów - polipropylenu lub politereftalanu etylenu stanowią szczelną blokadę dla cząsteczek o wielkości nawet 0,01 mikrona. Filtr HEPA sobie więc z zatrzymywaniem cząsteczek o średnicy 70 razy mniejszej od ludzkiego włosa. I radzą sobie z tym naprawdę nieźle, osiągając skuteczność od 95 do 99,995%.

Oprócz czystych mebli, jedną z największych zalet oczyszczaczy jest przede wszystkim redukcja alergenów i szkodliwych pyłów. Oczyszczacz powietrza nie wykreśli sprzątania z listy naszych obowiązków. Może jednak ten proces bardzo ułatwić. Ogranicza bowiem ilość zanieczyszczeń (pyłów zawieszonych, lotnych związków organicznych, pyłków roślin, drobnoustrojów czy kurzu) unoszących się powietrzu, jak i osiadających na powierzchniach.

W tym miejscu musimy z przykrością zdementować pojawiające się w wielu miejscach informacje, jakoby oczyszczacz powietrza eliminował całkowicie problem kurzu w domu. Tak jak nie zrobi tego w pełni również sam odkurzacz. O ile bowiem odkurzacz wciąga do siebie większość pyłów i kurzu, o tyle nie jest w stanie pochłonąć wszystkich zanieczyszczeń (tzw. reemisja kurzu). Jego skuteczność będzie naturalnie większa przy podłodze i powierzchniach płaskich. Wszystkie wzniecone w powietrze cząsteczki bez problemu zneutralizuje oczyszczacz powietrza.

Przeczytaj także: Aplikacje do monitorowania wilgotności powietrza

Dzięki zastosowaniu silnika, napędzającego wiatrak, oczyszczacze są w stanie wygenerować naprawdę spory ruch powietrza, odrywając cząstki, które osiadły na powierzchniach podłóg, ścian czy mebli. Pamiętajmy jednak, iż największą skuteczność osiągają w przypadku otwartych powierzchni.

Czy oczyszczacz powietrza pochłania kurz? Tak, ale po pierwsze nie każdy, a po drugie żaden nie wyeliminuje go w pełni. Oczyszczacze Klarta są przystosowane do zatrzymywania m.in. kurzu, ale nie sprawią, że całkowicie zniknie on z domu. Zaczniemy od filtra wstępnego, ponieważ to właśnie on stanowi pierwszy etap oczyszczania powietrza, podczas którego zatrzymane zostają większe zanieczyszczenia, a więc m.in. kurz. Filtr ten ma postać drobnej siatki, która znajduje się tuż za zdejmowaną klapą oczyszczacza. Kolejnym elementem systemu filtrującego, który usuwa z powietrza kurz, jest technologia HEPA.

Filtr wstępny i filtr HEPA doskonale radzą sobie z usuwaniem kurzu, ale oczyszczacze powietrza Klarta Forste 4 i Klarta Stor 3 mają jeszcze jedną technologię, która wspomaga jego eliminację.

Tak jak nie zrobi tego w pełni również sam odkurzacz. O ile bowiem odkurzacz wciąga do siebie większość pyłów i kurzu, o tyle nie jest w stanie pochłonąć wszystkich zanieczyszczeń (tzw. reemisja kurzu). Jego skuteczność będzie naturalnie większa przy podłodze i powierzchniach płaskich. Wszystkie wzniecone w powietrze cząsteczki bez problemu zneutralizuje oczyszczacz powietrza.

Co przemawia za oczyszczaczami w walce z kurzem to fakt, że może być włączony cały czas i może wciągnąć kurz, zanim ten osiądzie na meblach. Odkurzacz włączamy tylko doraźnie, gdy chcemy posprzątać i zasysa zanieczyszczenia znajdujące się na podłodze. Z naszych obserwacji i opinii klientów wynika, że postawienie w pomieszczeniu wydajnego oczyszczacza widocznie zmniejsza tempo gromadzenia się kurzu i częstotliwość wymaganego odkurzania.

Przeczytaj także: Przydomowa oczyszczalnia: jak podłączyć do domu?

Jonizacja a Kurz

Wbrew niektórym źródłom polecającym jonizację jako skuteczny sposób na pozbycie się kurzu, niestety sam jonizator nie jest w stanie zneutralizować cząsteczek roztoczy. W warunkach laboratoryjnych zestawiono ze sobą komercyjny jonizator oraz wspomniane odmiany roztoczy. Neutralizacja roztoczy na zadowalającym poziomie (ok. W tym miejscu warto podkreślić, że dane te uzyskano poddając jonizacji cząsteczki roztoczy dryfujące swobodnie w powietrzu. W przypadku zaś tych ukrytych w materacach czy zasłonach, skuteczność ta zdecydowanie spada - ok. 10% po 24 godzinach, ok. 65% po 72h.

Wytwarzając pole elektrostatyczne, jonizatory powietrza będą natomiast skutecznie przyciągać do siebie większe cząsteczki kurzu i brudu.

Jak Wybrać Oczyszczacz Powietrza na Kurz?

Poszukując oczyszczacza powietrza do pomieszczenia, należy pamiętać, że im większa wydajność oczyszczacza powietrza, tym lepiej będzie zbierał kurz. Dobrą praktyką jest dobieranie oczyszczacza powietrza z zapasem wydajności, nigdy na „styk”. Przykład: W przypadku Winix Zero deklarowana powierzchnia przez producenta to 99 m². Według nas, oczyszczacz powinien pracować na max. 57 m². Co ciekawe, w przypadku kurzu dobrze sprawdzają się oczyszczacze z czujnikami jakości powietrza na podczerwień, a nie laserowymi. Choć tego typu czujniki gorzej radzą sobie ze smogiem, to naprawdę nieźle wychwytują większe cząsteczki jak właśnie kurz, różnego rodzaju paproszki czy okruszki.

Drugą cechą determinującą skuteczność oczyszczacza powietrza w usuwaniu kurzu jest CADR, czyli wydajność oczyszczania. Na zapotrzebowanie istotny wpływ ma powierzchnia pomieszczenia, w którym ma pracować urządzenie. Klarta Forste 4 z wydajnością 300 m³/h sprawdzi się w pomieszczeniach o powierzchni do 40 m². Klarta Stor 3, której wydajność to 600 m³/h, będzie odpowiednia do pomieszczenia o powierzchni do 80 m².

Podczas wyboru oczyszczacza powietrza na roztocza i kurz warto zwrócić szczególną uwagę na wydajność oczyszczania. Im jest ona wyższa, tym szybciej usuwane są zanieczyszczenia i tym większą powierzchnię urządzenie jest w stanie obsługiwać bez częstego używania wysokich prędkości (a te są dość głośne). Jednak obliczenia te wykonują na różne sposoby. Warto zatem porównywać także wydajność, czyli CADR.

Uwaga: oczyszczacz powietrza zawsze dobieramy do pokoju, nie całego mieszkania.

Wiosna to bardzo trudny okres dla alergików. Pylące kwiaty, drzewa i krzewy wywołują reakcje alergiczne, do których możemy zaliczyć m.in. kichanie, kaszel, osłabienie, ból głowy, zaczerwienienie spojówek. Niezależnie jednak od pory roku, w naszych mieszkaniach i domach gromadzi się ogromna ilość kurzu. Latem często jest go nawet więcej niż zimą. Przez otwarte okna do mieszkań i domów dostaje się dużo mikro i makroskopowego pyłu pochodzenia mineralnego i organicznego, pochodzącego m.in.

Oczyszczacze powietrza to urządzenia, które najczęściej kojarzą się nam z redukcją zanieczyszczeń powietrza, takich jak PM2.5. O oczyszczaczach najwięcej mówi się zimą, gdy poziom zanieczyszczenia powietrza przyjmuje alarmująco wysoki poziom.

Dobry oczyszczacz powietrza może stanowić ogromną pomoc dla osób zmagających się z alergią na roztocza. Ważny jest zarówno wybór odpowiedniego urządzenia, jak i prawidłowe korzystanie z niego.

Jeśli chodzi o technologie oczyszczania, to sprawdzi się oczyszczacz wyposażony w filtr HEPA.

Alergenem roztoczy kurzu domowego są odchody tychże pajęczaków.

Przykładowe Modele Oczyszczaczy Powietrza

Oczyszczacze powietrza wymienione w rankingu to te urządzenia, na zakup których najczęściej decydują się klienci RTV EURO AGD, oraz te cieszące się najlepszymi opiniami. Nie zabrakło modeli, które łączą funkcje kilku urządzeń, m.in. nawilżaczy (najpopularniejsze tego typu modele znajdziesz w rankingu oczyszczaczy powietrza z nawilżaczem) czy jonizatorów, dzięki którym jeszcze lepiej i sprawniej zadbasz o najlepszą jakość powietrza w domu. Na oczyszczacz decydują się nie tylko osoby, które zmagają się z alergiami czy mają małe dzieci, ale każdy, komu zależy na poprawie jakości powietrza, pozbyciu się nieprzyjemnych zapachów, wyeliminowaniu alergenów, kurzu, a nawet zarodników pleśni, wirusów czy bakterii.

Oczyszczacze powietrza Klarta:

Klarta Forste 4 to oczyszczacz dostępny w siedmiu kolorach. Wykorzystuje filtr wstępny, HEPA i węglowy oraz jonizator plazmowy.
Klarta Stor 3 to oczyszczacz sprzedawany w czterech wersjach kolorystycznych. Także i tutaj znalazły się filtr wstępny, HEPA i węglowy oraz jonizator plazmowy.

Inne popularne modele:

Electrolux PA91-404DG to oczyszczacz dostępny w dwóch kolorach. Urządzenie ma filtry wstępny, węglowy i HEPA. Bardzo dobra wydajność idzie w parze z cichą pracą.
Samsung AX60R5080WD to oczyszczacz powietrza wyposażony w filtr wstępny, węglowy i HEPA.

Przykłady wykorzystania oczyszczaczy powietrza w zależności od metrażu

Jeśli poszukujesz oczyszczacza do standardowej wielkości pokoi - ok.
W przypadku dużych otwartych przestrzeni, np.

Dodatkowe Wskazówki w Walce z Kurzem

Oczyszczacz powietrza nie wykreśli sprzątania z listy naszych obowiązków. Niestety nic nie zastąpi regularnego odkurzania, mycia podłóg i ścierania kurzu z mebli.

Jak Sprzątać Efektywnie?

2-3 razy w tygodniu w przypadku powierzchni łatwo dostępnych oraz minimum 1 na tydzień w zakamarkach i innych miejscach o ograniczonej dostępności.
Odkurzając, pamiętajmy aby najpierw zetrzeć kurz z blatów, szafek i półek.
W miarę możliwości starajmy się również pamiętać o praniu zasłon i firanek, przecieraniu żaluzji oraz trzepaniu mebli tapicerowanych.
Kurzu z elementów wyposażenia najlepiej pozbywać się za pomocą ściereczki z mikrofibry lub ręcznika papierowego.

Jak Zmniejszyć Ilość Kurzu w Domu?

Im mniej sprzętów i akcesoriów w mieszkaniu, tym mniej powierzchni, na których potencjalnie może gromadzić się kurz. Jest to szczególnie ważne w przypadku alergików. Mając w rodzinie takie osoby, ograniczmy ilość mebli do niezbędnego minimum. Pamiętajmy również, aby nie zostawiać trudno dostępnych szpar (np. pod kanapą lub pomiędzy szafą a sufitem). Polecamy meble na nóżkach, pod które bez problemu wjedzie odkurzacz lub takie, które zrównają się z powierzchnią podłogi czy sufitu.
Wymieniaj filtry w urządzeniach AGD (np. wentylatorach, odkurzaczach) - dzięki temu będziesz w stanie zebrać większą ilość kurzu. Filtry należy wymieniać także w urządzeniach kuchennych np. frytkownica czy okap kuchenny.
Unikaj dywanów - położone na podłodze dywany to prawdziwe pochłaniacze kurzu. Kolorowe wzory często maskują osiadający się kurz, ziarenka piasku i inne pyłki.

Dla Alergików

Wielu alergików obserwuje nasilenie się objawów wieczorem, gdy kładą się spać lub przy porannej pobudce. Przyczyna może leżeć w uczulających materiałach lub…sporej ilości roztoczy nagromadzonych w pościeli czy prześcieradle. Regularne pranie poszewek i prześcieradeł, co 1-2 tygodnie w temp. 60 st. C.
Materace są jednym z głównych siedlisk roztoczy w domu. Nic dziwnego, gdyż mogą tam liczyć na spore ilości naskórka łuszczącego się w trakcie naszego snu.

Podsumowanie

Oczyszczacz powietrza nie eliminuje kurzu całkowicie, ale ogranicza jego ilość. To optymalne rozwiązanie dla zdrowia, a także duże ułatwienie, ponieważ pozwala trochę rzadziej odkurzać meble. Warto zatem mieć oczyszczacz i korzystać z niego.

tags: #jak #wybrać #oczyszczacz #powietrza #na #kurz