Jak obniżyć wilgotność w domu zimą – skuteczne sposoby

Szczegóły: Opublikowano: 03. December 2025

Z pewnością wielu z nas niejednokrotnie zmagało się z problemem wilgoci w domu. Nadmiar wilgoci w domu czy mieszkaniu może skutkować nie tylko dyskomfortem, ale też poważnymi konsekwencjami - od uszkodzeń ścian i mebli, aż po problemy zdrowotne. Czarne plamy na ścianach nie tylko nieestetycznie wyglądają, ale i znacznie obniżają komfort przebywania w pomieszczeniach. Co więcej - mogą być także szkodliwe dla zdrowia.

Przyczyny pojawiania się wilgoci we wnętrzach

Wiele osób problem wilgoci utożsamia ze starym budownictwem, zrzucając go na karby nieszczelnych instalacji czy postępującego z czasem wyeksploatowania budynku. Tymczasem okazuje się, że wbrew pozorom problem ten nie jest zarezerwowany wyłącznie dla starych mieszkań. Coraz częściej dotyka także nowych budynków. Jakie są przyczyny zbytniego zawilgocenia pomieszczeń? Zasadniczo mogą być one uwarunkowane wewnętrznie lub zewnętrznie.

Do wilgoci w mieszkaniu może dojść na skutek nadmiernych opadów, gdy rynny są zatkane lub po prostu nie nadążają z odbieraniem wody. Często wina leży także po stronie nieszczelnych obróbek blacharskich oraz uszkodzenia lub też całkowitego braku poziomej izolacji przeciwwilgociowej fundamentów i podłóg.

Wewnętrzne przyczyny powstania wilgoci - może stać za nimi uszkodzenie instalacji wodnej, niedostateczna wentylacja pomieszczeń lub ich słabe ogrzewanie. Codzienne czynności, takie jak gotowanie, kąpiel czy suszenie prania, generują parę wodną. Dodatkowo lokalizacja budynku - np. w pobliżu zbiorników wodnych - może sprzyjać jej kumulacji.

Zbyt wysoki poziom wilgotności w mieszkaniu powodowany jest wieloma czynnikami. Generalnie za wysoki poziom wilgotności w mieszkaniu najczęściej powodowany jest brakiem efektywnej, dopasowanej do potrzeb danego mieszkania czy domu wentylacji. Do dalszych czynników wpływających na nadmierny poziom wilgotności w mieszkaniu zalicza się brak nawyku regularnego otwierania okien lub wietrzenia pokoi w inny sposób (np. za pomocą rekuperacji) i niedogrzewanie niektórych pomieszczeń. Często u podstaw wilgotności w domu leżą awarie instalacji wodno-kanalizacyjnej czy grzewczej. Bywa, że wysoki poziom wilgotności w mieszkaniu czy domu powodowany jest błędami konstrukcyjnymi budynku, przeciekającym dachem, niezaizolowanymi fundamentami, nieodpowiednio wysezonowanym wykończeniem.

Przeczytaj także: Poradnik: Obniżanie wilgotności w domu

Bezpieczny poziom wilgotności w domu

Bezpieczny poziom wilgotności w domu mieści się w przedziale 40-60%. Zbyt niski poziom (poniżej 40%) prowadzi do przesuszenia śluzówek i skóry, z kolei nadmiar wilgoci (>60%) to prosta droga do rozwoju pleśni, grzybów oraz pogorszenia jakości powietrza. Nadmierny poziom wilgotności w mieszkaniu bezpośrednio przekłada się na nasze samopoczucie i zdrowie. Gdy jest bardzo wilgotno, w domu i mieszkaniu rozwija się pleśń i grzyby, których zarodniki unoszą się w powietrzu. Do najczęstszych chorób powiązanych z przebywaniem w nadmiernie zawilgoconych pomieszczeniach zalicza się osłabienie odporności i występowanie bardzo częstych infekcji układu oddechowego. Dodatkowo także alergie i problemy dermatologiczne. Osoby mieszkające w budynkach, w których poziom wilgotności w mieszkaniach przekracza dopuszczalne normy często raportują bóle głowy, mięśni i stawów.

Od wilgotności w mieszkaniu zależą także względu estetyczne - nacieki na ścianach, charakterystyczny nieprzyjemny zapach, szybkie niszczenie się mebli, książek i obrazów to tylko niektóre z uciążliwości, na jakie napotykamy w takich budynkach. Za wysoki poziom wilgotności w domu, który utrzymuje się przez dłuższy czas, prowadzi do nieodwracalnych zmian w jego konstrukcji.

Domowe sposoby na zlikwidowanie wilgoci w domu

Kiedy podjęcie powyższych kroków nie rozwiąże problemu wilgoci w domu, a na jego ścianach wciąż pojawiała się będzie pleśń, czas przystąpić do jej wyeliminowania. Istnieje co najmniej kilka sposób, których możesz do tego użyć. Najbardziej podstawowym i najmniej wymagających z nich jest zastosowanie kredy.

W jaki sposób możesz ją wykorzystać do walki z wilgocią? Podziel ją na kilka niewielkich kostek, połącz taśmą i przyłóż do powierzchni, która wymaga osuszenia. Podobnie higroskopijne właściwości posiada także sól morska gruboziarnista lub soda oczyszczona. Umieszczone w pojemniku i owinięte w gazę, pochłoną wilgoć z pomieszczenia i zapobiegną pojawieniu się pleśni. Powyższe metody są skuteczne przy likwidacji delikatnego zawilgocenia.

Jeśli okażą się one niewystarczające, pomyśl o bardziej zaawansowanym narzędziu - osuszaczu powietrza. Urządzenie to skrapla znajdującą się w powietrzu parę wodną i odprowadza ją następnie w postaci wody. Mimo iż jest to nieco bardziej kosztowne rozwiązanie, pomaga niezwykle skutecznie pozbyć się nadmiaru wilgoci z mieszkania. Równie dużą efektywnością cieszą się środki grzybobójcze i pochłaniacze wilgoci. Niewątpliwą zaletą tego typu substancji jest fakt, że możesz używać ich także profilaktycznie.

Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu

Najskuteczniejsza broń - prewencja

Od dawien dawna wiadomo, że najskuteczniejszą metodą walki jest zapobieganie. Jeśli więc chcesz skutecznie wyeliminować problem zawilgocenia i pleśni w mieszkaniu - przede wszystkim nie dopuść do ich pojawienia się. Co możesz w tej kwestii zrobić? Wbrew pozorom znacznie więcej, niż mogłoby się wydawać. Podstawowa zasada głosi, że aby zmniejszyć wilgotność powietrza w domu, należy często i regularnie go wietrzyć, skutecznie ogrzewając przy tym wszystkie pomieszczenia. Jest to ważne szczególnie zimą, gdyby niska temperatura na zewnątrz zniechęca do otwierania okien. Będąc przy ich temacie, zadbaj także o zainstalowanie przy okiennicach specjalnych nawiewników, które umożliwią bezkolizyjne usuwanie zużytego powietrza do komina.

Jeśli chcemy zmniejszyć ilość wilgoci w domu to przede wszystkim powinniśmy regularnie wietrzyć pomieszczenia, stosować osuszacze powietrza, jeśli widzimy, że nasz system wentylacji nie radzi sobie z nadmiarem wilgoci oraz wspomóc wentylację łazienki i kuchni. Zgodnie z maksymą lepiej zapobiegać niz leczyć warto zwrócić uwagę na kilka symptomów ostrzegających nas, że coś jest nie tak. Są to zaparowane okna, długo nieschnąca podłoga i ręczniki, zapach stęchlizny unoszący się w powietrzu oraz czarne plamki pojawiające się na ścianie. Pomieszczeniem, na które należy zwrócić szczególną uwagę jest łazienka - to tu produkujemy najwięcej wilgoci. W innym razie grozi nam rozwój grzybów i pleśni na ścianach wraz z towarzyszącym mu nieprzyjemnym zapachem.

Grzyby i pleśnie lubią miejsca wilgotne, ciemne i słabo wentylowane, ale również te zakurzone (za ciężkimi meblami, w trudnodostępnych rogach). Grzyby charakteryzują sie tym, że jeśli zakorzenią się głęboko w ścianę są bardzo trudne do usunięcia. Wtedy jedynym ratunkiem jest generalny remont. W przypadku głębokiego zaatakowania ścian przez grzyb prace należy rozpocząć od likwidacji grzybni - mechaniczne oczyszczenie (szczotką lub skucie tynku), po czym miejsce to należy zabezpieczyć środkiem grzybobójczym.

Dodatkowe porady

Przykrywaj garnki podczas gotowania, korzystaj z okapu i skracaj czas kąpieli.
Suszenie ubrań w zamkniętym pomieszczeniu bez wietrzenia to prosta droga do zawilgocenia.
Choć brzmi banalnie, wietrzenie jest jedną z najskuteczniejszych metod ograniczania wilgoci.
Klimatyzacja to urządzenie, które nie tylko chłodzi, ale także osusza powietrze.
Najskuteczniejsze rozwiązanie to zakup profesjonalnego osuszacza powietrza. Nowoczesne modele wyposażone są w higrostaty i potrafią usuwać nawet kilkadziesiąt litrów wody na dobę.

Wiele mówi się o potrzebie termomodernizacji budynków mieszkalnych tak, aby wymagały jak najmniejszej ilości energii celem ich ogrzania. Pamiętać jednak trzeba, że szczelny budynek, w którym nie rozwiązano prawidłowo kwestii wentylacji przypomina termos. Jest co prawda w nim ciepło, ale przez fakt braku wymiany powietrza z zewnętrzem, dochodzi do skraplania się płynu po wewnętrznej stronie jego ścianek.

Do podstawowych działań mających na celu ograniczenie zbierania się wilgoci w domu jest przykrywanie gotujących się potraw pokrywkami i/lub stosowanie okapu. Sprzątając na mokro, czyli używając mopa zwykłego lub parowego, włączajmy wentylację lub otwierajmy okna. Nie suszmy ubrań w domu na rozkładanych suszarkach, a zwłaszcza nie na kaloryferach (co obniża ich sprawność). Lepiej zainwestujmy w suszarkę lub pralko-suszarkę, w ostateczności suszmy pranie na balkonie czy w ogrodzie. Biorąc prysznic czy kąpiąc się, załączajmy wiatraczki łazienkowe lub - jeśli mamy taką możliwość i pora roku na to pozwala - uchylajmy okno.

Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum

W ograniczeniu poziomu wilgotności w powietrzu pomogą także konkretne gatunki roślin - zalicza się do nich paprocie, bluszcze, skrzydłokwiaty i różne rodzaje gruboszów. Poziom wilgotności w mieszkaniu mogą pomóc kontrolować takie urządzenia elektryczne jak osuszacze. Działanie takiego urządzenia polega na obniżaniu wilgotności względnej powietrza przez jej pochłanianie i skraplanie wody do zamontowanych pojemników. Tak pozyskaną wodę możemy użyć do mycia podłogi lub po prostu wylać do kanalizacji.

Zima a wilgotność w domu

Nadejście pory zimowej oznacza deszcz i zimno. Aby zimno nie dostawało się do wewnątrz, dzisiejsze domy buduje się z myślą o izolacji i wydajności energetycznej. Bez naturalnej wentylacji i bez możliwości dostania się powietrza z zewnątrz do środka nadmiar wilgoci zostaje uwięziony wewnątrz.

Skieruj na zewnątrz ciepłe i wilgotne powietrze generowane przez kuchnię gazową i suszarkę do ubrań, tak aby nie podwyższało ono poziomu wilgotności i tak już ciepłego i wilgotnego powietrza w domu.
Zimne zimowe powietrze zawiera mniej wody, a więc jest mniej wilgotne. Takie powietrze po dostaniu się do domu zmniejsza poziom wilgotności.
Trzecim sposobem pozwalającym zapanować nad wilgotnością jest podwyższenie temperatury wewnątrz domu. Ogrzanie domu przy pomocy centralnego ogrzewania lub kominka obniży wilgotność względną, gdyż w wyższej temperaturze powietrze może zawierać więcej wody.
Zalecana wilgotność powietrza w mieszkaniu zimą wynosi 45 - 60%.

Dla uzupełnienia dodamy, że latem mamy do czynienia z odwrotnym problemem, gdy wilgotność jest zbyt niska! Latem optymalne wartości powinny mieścić się w przedziale 40 - 55%. Często jednak spadają one poniżej 40%, a dodatkowo pojawiają się nieprzyjemne skutki dla zdrowia i sprzętu.

Co robić, gdy masz problem z wilgocią?

W takim przypadku należy podjąć działania mające na celu zmniejszenie wilgotności powietrza w mieszkaniu zimą. Wilgotność powietrza nie jest tylko wartością statystyczną, jak wskazaliśmy we wstępie, jest to istotny czynnik decydujący o naszym zdrowiu. Oczywiście ma to bezpośredni wpływ na stan naszych sprzętów i samego mieszkania. Zwiększona wilgotność sprzyja rozwojowi pleśni i jest popularna wśród roztoczy, które żyją w żyzniejszym podłożu. Może to prowadzić do problemów z oddychaniem (w tym astmy), łzawienia oczu, niewyraźnego widzenia, drapania w gardle i zmęczenia (wraz z pogorszeniem jakości snu).

Utrzymuj odpowiednią temperaturę w pomieszczeniach. Optymalna temperatura w mieszkaniu, czyli w pomieszczeniach, w których „mieszkamy” (a nie tylko przechodzimy) wynosi maksymalnie 21°C. W pokojach, w których śpimy, nawet 18°C.
Zapewnij odpowiednią wentylację. Dwa lub trzy razy dziennie wystarczy szeroko otworzyć okno na kilka minut i wymienić powietrze.
Wzmocnij wentylatory w łazience i okap w kuchni. Są to dwa miejsca, w których naturalnie występuje więcej wilgoci niż w pozostałej części mieszkania/domu. Zawsze wycieraj łazienkę do sucha i regularnie czyść filtry w okapie, aby mógł on skutecznie usuwać opary.
Uważaj na pranie. Suszenie prania na balkonie zimą po prostu nie jest możliwe, dlatego jeśli to możliwe, zaopatrz się w suszarkę.
Regularnie sprawdzaj obszary ryzyka. Mimo wszelkich starań, w każdym mieszkaniu i domu są miejsca, które przyciągają wilgoć. Zazwyczaj są to narożniki, przestrzenie wokół okien lub same okna.

Jeśli masz problem z nadmierną wilgotnością lub suchym powietrzem w swoim mieszkaniu, najlepszym i najszybszym rozwiązaniem będzie zakup osuszacza lub nawilżacza powietrza. Osuszacze powietrza skutecznie usuwają nadmiar wilgoci, która może powodować rozwój pleśni i negatywnie wpływać na zdrowie. Te nowoczesne urządzenia można z łatwością ustawić na optymalny poziom wilgotności, tworząc zdrowsze środowisko w całym domu.

Innym sposobem radzenia sobie z wilgocią w mieszkaniu jest zakup roślin, które naturalnie ją pochłaniają. Rośliny takie jak storczyki, palmy bambusowe, bluszcz pospolity i paprocie nie tylko pomagają obniżyć wilgotność powietrza, ale także poprawiają jego jakość. Są świetnym uzupełnieniem wyposażenia mieszkania i łazienki, a przy tym mają wiele korzyści zdrowotnych - pomagają w walce z przeziębieniami, alergiami lub problemami skórnymi, takimi jak atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca.

tags: #jak #obniżyć #wilgotność #w #domu #zima