Wilgotność Powietrza: Kluczowy Element Danych Meteorologicznych IMGW-PIB
- Szczegóły
Wilgotność powietrza jest jednym z kluczowych elementów danych meteorologicznych, wpływającym na wiele aspektów pogody i klimatu. W tym artykule omówimy, czym jest wilgotność powietrza, jak jest mierzona przez IMGW-PIB (Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy) i jakie ma znaczenie dla prognoz pogody.
Źródła Danych Meteorologicznych IMGW-PIB
IMGW-PIB wykorzystuje różnorodne źródła danych do monitorowania i prognozowania pogody, w tym wilgotności powietrza. Do najważniejszych należą:
- Stacje synoptyczne: Dostarczają aktualnych danych meteorologicznych, aktualizowanych co godzinę, w tym pomiarów wilgotności.
- Sondaże aerologiczne: Wykonywane za pomocą radiosond, które mierzą wilgotność w pionowym profilu atmosfery.
- Modele numeryczne pogody: Wykorzystują dane o wilgotności do obliczania przyszłego stanu atmosfery.
Stacje Synoptyczne i Pomiar Wilgotności
Aktualne dane meteorologiczne ze stacji synoptycznych IMGW-PIB są aktualizowane co godzinę i obejmują m.in. pomiary wilgotności. Stacje synoptyczne to stacje meteorologiczne opracowujące depeszę SYNOP, która jest szyfrowana według obowiązującego na całym świecie międzynarodowego klucza.
Sondaż Aerologiczny i Diagram Skew-T
Sondaż aerologiczny, zwany również radiosondażem, to pomiary wartości wielkości fizycznych, wykonane przy pomocy radiosondy, w pionowym profilu atmosfery. Radiosonda zawiera zestaw czujników mierzących ciśnienie, temperaturę, wilgotność oraz pozycję. Dane z profili pionowych atmosfery są wykorzystywane do szerokiego zakresu analiz oraz prognoz meteorologicznych. Przystępną formą ich prezentacji jest diagram termodynamiczny Skew-T z hodografem.
Izogramy to linie łączące punkty o takim samym współczynniku zmieszania/wilgotności właściwej w pionowym profilu atmosfery. Poszczególne punkty izogramy w pionowym przekroju atmosfery charakteryzują się takim samym współczynnikiem zmieszania/wilgotnością właściwą, ale innym ciśnieniem i temperaturą.
Przeczytaj także: Majowa wilgotność powietrza w Polsce: statystyki
Punkt rosy to temperatura, po osiągnięciu której zawarta para wodna w powietrzu osiąga stan nasycenia względem płaskiej powierzchni wody. W temperaturze punktu rosy rozpoczyna się proces skraplania pary wodnej. Kiedy temperatura powietrza osiągnie temperaturę punktu rosy wówczas wilgotność względna powietrza wynosie 100 %.
Modele Numeryczne i Znaczenie Wilgotności
Numeryczne modele pogody są zaawansowanymi programami komputerowymi, które rozwiązują równania fizyki, opisujące w sposób matematyczny, jak stan pogody i atmosfery zmienia się w czasie i przestrzeni. Modele pogody obliczają przybliżone efekty procesów podskalowych za pomocą specjalnych procedur zwanych parametryzacjami. Przybliżają one sumaryczny efekt procesu, zagregowany dla całego oczka sieci obliczeniowej modelu.
Obliczenia prognostyczne muszą uwzględnić istotną rolę procesów wymiany ciepła i wody pomiędzy atmosferą a podłożem. Do tego celu wykorzystuje się dodatkowe specjalne modele, które obliczają ewolucję stanu podłoża oraz wielkość tej wymiany, w zależności od prognozowanej sytuacji meteorologicznej.
Wpływ Wilgotności na Zjawiska Atmosferyczne
Wilgotność powietrza odgrywa kluczową rolę w powstawaniu wielu zjawisk atmosferycznych, takich jak:
- Chmury i opady: Wysoka wilgotność jest niezbędna do kondensacji pary wodnej i tworzenia chmur oraz opadów deszczu, śniegu lub gradu.
- Mgła: Powstaje, gdy wilgotne powietrze ochładza się, a para wodna kondensuje się w pobliżu powierzchni ziemi.
- Burze: W warunkach stromych gradientów temperatur oraz obecności wilgotnego powietrza dochodzi do rozwoju procesu głębokiej wilgotnej konwekcji, rozbudowanych pionowo chmur Cb i gwałtownych burz.
Modele Nowcastingowe i Prognozy Krótkoterminowe
Prognoza tworzona przez modele nowcastingowe, których cechą jest wysoka rozdzielczość czasowa i przestrzenna (odpowiednio rzędu 5-10 min i 1 km) oraz duża sprawdzalność dla krótkich czasów wyprzedzenia - do ok. 2 godz. dla pola opadu i do ok. 6 godz. w przypadku pozostałych pól meteorologicznych.
Przeczytaj także: Aplikacje do monitorowania wilgotności powietrza
Ostrzeżenia Meteorologiczne
Informacja opracowana przez synoptyka meteorologa w celu powiadomienia organów państwowych i społeczeństwa o prognozowanym wystąpieniu lub występowaniu niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych. Ma najwyższy priorytet w operacyjnej pracy biur prognoz. Jest szeroko rozpowszechniana, w tym publikowana w serwisach IMGW-PIB.
Przeczytaj także: Pielęgnacja Rosiczki
tags: #imgw #wilgotność #powietrza #co #to #jest
