Filtr Powietrza TRD: Budowa i Zasada Działania

Szczegóły: Opublikowano: 23. November 2025

Filtr powietrza to element, o którym posiadacze ciągników i maszyn rolniczych często zapominają. Nie zdajemy sobie sprawy, jak istotny to podzespół i jak ważną funkcję spełnia. Może dlatego, że rzadko się psuje. Jeśli jednak ulegnie awarii, jedno jest pewne: czeka nas remont silnika i spore wydatki.

Wraz z rozwojem motoryzacji, filtr powietrza pojawił się już w pierwszych konstrukcjach. Takie sitko trzeba było bardzo często czyścić z kurzu i zanieczyszczeń, bo zapchane uniemożliwiało rozruch silnika. Wzrost mocy ciągnikowych silników sprawił, że rosła także pojemność skokowa. Wraz z nią rosło zapotrzebowanie silnika na czyste powietrze.

Silniki ciągnikowe pierwszych generacji, np. Ursusa C-45, nie stawiały wysokich wymagań co do paliwa i czystości powietrza. Pracujące na wolnych obrotach i niskim stopniu sprężania silniki nie posiadały wyrafinowanych systemów filtracji. Rzecz uległa zmianie wraz z powojennym rozwojem ciągników, ponieważ rosnące wymagania wymusiły na projektantach zupełnie inne podejście do jakości powietrza zasysanego przez silniki.

Filtr Powietrza Mokry

Zastosowanie w ciągnikach mokrego filtra powietrza zaczerpnięto oczywiście z motoryzacji. Zwieńczeniem mokrego filtra powietrza w ciągniku jest zawsze filtr wstępny, monocyklon.

Filtr powietrza nazywamy mokrym dlatego, że ważną częścią filtracji jest przepuszczenie strumienia powietrza przez mgłę olejową. I tu wróćmy do budowy takiego filtra. Jak widzicie na schemacie, od spodu znajduje się miska. To właśnie do niej wlewamy oznaczoną na podziałce ilość oleju (najczęściej silnikowego).

Przeczytaj także: Sędziszów Filtr Powietrza do Astry H - Testy i Opinie

Budowa filtra powietrza typ mokry w ciągniku MTZ: filtr powietrza w ciągniku składa się z obudowy w kształcie walca z doczepianą od spodu miską. Wewnątrz znajdują się dwa lub trzy wkłady filtrujące wykonane z kłębków drutu, plastiku lub gąbki o różnym stopniu gęstości.

Zasysane przez pracujący silnik powietrze rozbryzguje olej w misce, dzięki czemu topią się w nim mniejsze zanieczyszczenia. Następnie strumień powietrza dociera do komory z wkładami filtrującymi. Dzięki zmianie średnicy powietrza jego masa zostaje gwałtownie rozprężona, co ułatwia osadzanie się oleju na wkładach filtrujących i jego powrót do dolnej misy.

W zależności od zapotrzebowania silnika na powietrze, czyli jego pojemności skokowej, wkładów filtra powietrza w ciągniku może być kilka. Ich gęstość i rodzaj wypełnienia także zależą od konstrukcji i specyfikacji silnika. Tak oczyszczone w filtrze powietrze (monocyklon-kąpiel olejowa-wkłady filtracyjne) zasysane jest już bezpośrednio do komór spalania.

Monocyklon filtra powietrza

Przed filtrem znajduje się monocyklon, czyli filtr wstępny, za zadanie wychwycić i zatrzymać grube zanieczyszczenia. Urządzenie posiada łopatki, dzięki którym zasysane przez silnik powietrze wprowadzane jest w ruch wirowy, ułatwiający odrzucanie piachu i cięższych frakcji.

Niezależnie od wyglądu lub producenta ciągnika, monocyklon ma jedno zadanie: wychwycić i odrzucić grube frakcje zanieczyszczeń. Mimo prostej budowy tego urządzenia wymaga ono od czasu do czasu naszej uwagi. Zdjęcie z rury ssącej, rozebranie i oczyszczenie ze zgromadzonego wewnątrz piachu zalecane jest szczególnie w konstrukcjach znanych nam wszystkim z produkcji Zetora czy Ursusa.

Przeczytaj także: Jak wymienić filtr w Vespa LX 50?

Wady mokrego filtra powietrza

Opisany rodzaj filtrów powietrza w ciągnikach zwany „mokrym” doskonale znamy z naszego podwórka. Stosowany przez kilkadziesiąt lat w ciągnikach Zetor, Ursus, MTZ, Jumz i T-25 Władymirec nie jest obcy żadnemu mechanikowi.

Utrzymane w odpowiedniej czystości układy zapewniały dość skuteczną filtrację powietrza pod warunkiem dokonywania okresowej wymiany wkładów filtrujących i oleju. Jego brak w szybkim tempie prowadził do zniszczenia samych wkładów i, co gorsza do awarii silnika.

Warto było także pamiętać, że odpalanie ciągnika za pomocą „kopciucha” przy takim układzie filtra powietrza w ciągniku absolutnie nie wchodzi w grę. Przytykanie żywego ognia do wlotu powietrza kończyło się zazwyczaj spaleniem samych wkładów filtrujących.

Nadchodzi Euro -3

Wprowadzenie europejskich norm i regulacji dotyczących spalin w ciągniku zmusiło producentów do zaniechania stosowania takiego rodzaju filtracji. To przez to, że oczyszczone powietrze zawierało sporą ilość porwanego z filtra oleju, a ten spalając się w silniku, powodował dymienie.

Filtr Powietrza Suchy

W związku z tym do konstrukcji ciągników wprowadzono suche filtry powietrza, będące wkładami papierowymi o różnym stopniu przepustowości. To właściwie nic innego jak wkłady papierowe o różnym stopniu przepustowości znane i stosowane od wielu lat. W przypadku ciągników wymagały one jednak pewnych zmian.

Przeczytaj także: Oczyszczacz Duux: konserwacja filtra

Na pewno większość w was zetknęła się z takimi filtrami powietrza w ciągniku. W większości zbudowane są tak, jak na rysunku poniżej. W plastikowej (rzadziej metalowej) tubie umieszczone są dwa papierowe walce umieszczone w siatkowej obudowie.

Ta siatka i gumowane brzegi mają zabezpieczyć wkłady filtra przed zassaniem i zniszczeniem ich struktury. Występują zazwyczaj w parach jako duży - wstępny i dokładny - mniejszy, zwany także czasem „bezpiecznikiem”. Ich walcowaty kształt także nie jest dziełem przypadku. Dzięki temu powierzchnia filtracji jest do maksimum wykorzystana, co przekłada się na zwiększoną żywotność takich filtrów.

Takie suche filtry powietrza w ciągniku są łatwe w utrzymaniu. Wystarczy odpiąć pokrywę obudowy i wyciągnąć oba filtry. Można je trzepać i odkurzać, pamiętając jednak o ich wymianie w czasie określonym instrukcją użytkowania ciągnika.

Wskazane jest także odkurzenie wewnątrz samej obudowy filtra, ponieważ w odróżnieniu od swoich poprzedników zwykle nie posiadają one monocyklona. Zasysane powietrze wiruje w obudowie razem z zanieczyszczeniami osadzającymi się wewnątrz tubusu filtra suchego.

W porównaniu z systemami znanymi w motoryzacji wprowadzono tu kilka zmian. W plastikowej lub metalowej tubie umieszczono dwa papierowe walce w siatkowej obudowie. Siatka ta i wykończone gumą brzegi zabezpieczają wkłady przed zassaniem i zniszczeniem ich struktury. Wkłady występują zazwyczaj w parach: duży - wstępny i mniejszy - dokładny, zwany powszechnie bezpiecznikiem.

Suche filtry powietrza w ciągnikach i maszynach rolniczych są łatwe w utrzymaniu - wystarczy odpiąć pokrywę obudowy i wyciągnąć oba filtry, które doraźnie można odkurzać.

Niezależnie od tego, jaki macie filtr powietrza w ciągniku, warto poznać jego budowę i zasadę działania. Trzeba też pamiętać o jego właściwym czyszczeniu i wymianie samych wkładów (jak i oleju). Czysty filtr to czyste powietrze, a takie silnik lubi najbardziej.

Po upływie przewidzianego przez producenta ciągnika czasu wkład filtracyjny w filtrze suchym ulegnie zapchaniu, a olej w filtrze mokrym, podobnie jak separator, będzie zbyt zanieczyszczony, by móc dalej efektywnie pracować. Dla zachowania silnika w dobrym stanie konieczne będzie systematyczne czyszczenie filtrów oraz ich wymiana. W większości maszyn dopuszczalny czas pracy wynosi około kilkuset motogodzin i jest ściśle uzależniony od specyfiki danej konstrukcji.

W przypadku filtrów suchych najlepszym rozwiązaniem jest ich delikatne przedmuchanie sprężonym powietrzem tak, by zgromadzone zanieczyszczenia zostały wyrzucone na zewnątrz. Strumień powietrza powinien być skierowany od strony wylotu filtra, a jego siła dobierana w ten sposób, aby gwałtowny podmuch nie uszkodził powierzchni filtracyjnej. Zabiegi te mogą przedłużyć trwałość filtra, nie eliminują jednak konieczności jego wymiany, która powinna być połączona nie tylko z wyjęciem starego filtra i włożeniem nowego, ale również z dokładnym czyszczeniem obudowy, w jakiej się znajduje.

Stożkowy Filtr Powietrza

Podkręć osiągi swojego samochodu, odkrywając tajniki stożkowego filtra powietrza - kluczowego komponentu, który może zmienić zasady gry pod maską Twojego pojazdu. Zrozumienie, jak działa ten niepozorny element, ujawnia jego potencjał w optymalizacji pracy silnika.

Filtr stożkowy, jak sama nazwa wskazuje, ma kształt stożka i jest wykonany z materiałów o wysokiej jakości, takich jak bawełna, drut aluminiowy czy siatka syntetyczna. Jego głównym zadaniem jest oczyszczanie powietrza zasysanego do silnika, co jest kluczowe dla prawidłowego spalania paliwa. To właśnie zasada działania filtra stożkowego powietrza sprawia, że jest on wybierany przez entuzjastów motoryzacji.

Filtr ten nie tylko skutecznie oczyszcza powietrze z nieczystości, ale także poprawia przepływ powietrza do silnika. A to z kolei przekłada się na lepszą reakcję na gaz i ogólną efektywność pojazdu.

Zalety Stosowania

Zalety stosowania stożkowego filtra powietrza są nie do przecenienia, szczególnie dla miłośników motoryzacji, którzy pragną w pełni wykorzystać potencjał swojego pojazdu. Pierwszą i najważniejszą korzyścią jest zdecydowanie zwiększony przepływ powietrza do silnika.

Drugą, równie istotną zaletą stosowania filtra stożkowego, jest jego trwałość i możliwość wielokrotnego użytku. W przeciwieństwie do tradycyjnych filtrów, które wymagają regularnej wymiany, filtry stożkowe można czyścić i używać wielokrotnie, co przekłada się na oszczędności.

Wady i Potencjalne Ryzyka

Mimo licznych zalet, stosowanie stożkowego filtra powietrza może wiązać się z pewnymi ryzykami i potencjalnymi wadami. Jedną z nich jest fakt, że filtry te są często montowane w miejscach, gdzie mogą być narażone na bezpośredni wpływ ciepłego powietrza z silnika.

Inną potencjalną wadą jest konieczność regularnego czyszczenia i konserwacji, co może być dla niektórych użytkowników uciążliwe. Ponadto, niewłaściwe czyszczenie filtra stożkowego może prowadzić do uszkodzenia jego struktury, a tym samym do zmniejszenia jego efektywności.

Różnice między filtrami

Filtr powietrza w kształcie stożka różni się od tradycyjnych filtrów panelowych głównie ze względu na swoją konstrukcję i sposób montażu. Filtry panelowe są zazwyczaj prostokątne i pasują do standardowej obudowy w komorze silnika, co sprawia, że ich wymiana jest szybka i bezproblemowa.

Podczas gdy filtry boksowe są zamknięte w hermetycznych obudowach, chroniąc silnik przed wysoką temperaturą, filtry stożkowe mogą być na nią bardziej narażone. Może to wpływać na temperaturę zasysanego powietrza, która jest niższa w przypadku filtrów boksowych.

Nowoczesne filtry stożkowe często wykorzystują wielowarstwowe materiały filtracyjne nasączane olejem, które są w stanie zatrzymać drobniejsze zanieczyszczenia niż tradycyjne filtry papierowe.

Wybór i Instalacja

Wybierając stożkowy filtr powietrza, zwróć uwagę na markę i materiał, z którego jest wykonany. Przed montażem filtra upewnij się, że pasuje on do Twojego modelu samochodu. Instalacja stożkowego filtra powietrza powinna być wykonana w sposób, który umożliwia uniknięcie narażenia na ciepło pochodzące z silnika. Pamiętaj o regularnej konserwacji i czyszczeniu filtra, aby utrzymać jego wysoką efektywność.

Stożkowy filtr powietrza to innowacyjne rozwiązanie, które może znacząco wpłynąć na poprawę dynamiki i efektywności Twojego samochodu. Dzięki lepszemu przepływowi powietrza i zdolności do zatrzymywania drobniejszych zanieczyszczeń, jest to komponent, który zasługuje na uwagę każdego entuzjasty motoryzacji. Pamiętaj jednak, że każda modyfikacja wymaga odpowiedniej wiedzy i dbałości o regularną konserwację.

Inne Rodzaje Filtrów i Rozwiązania Filtracyjne

Filtry kabinowe kategorii 4 w 2025 roku: MANN+HUMMEL oferuje filtry ENTARON CA spełniające normę DIN EN 15695-2 kategorii 4. Dlatego rozwiązania te chronią operatora przed pyłami, aerozolami i chemikaliami podczas pracy polowej. Ponadto zastosowanie aktywnego węgla zwiększa skuteczność ochrony przed oparami pestycydów.
Nowe standardy skuteczności filtrów: W 2025 roku MANN+HUMMEL informuje o wprowadzeniu mediów filtracyjnych spełniających klasę skuteczności MERV 16. Dlatego filtry te zatrzymują cząstki o wielkości od 0,3 mikrometra z efektywnością 95 procent.
Rozwiązania filtracyjne dla rolnictwa: W 2025 roku producenci podkreślają rosnące znaczenie filtrów chroniących operatorów przed pyłem krzemionkowym. Dlatego nowe media filtracyjne uzyskały skuteczność separacji zgodną z wymaganiami bezpieczeństwa pracy.
Filtr elektrostatyczny: Działa na zasadzie elektrycznej aktywacji, a następnie separacji wszelkich zanieczyszczeń. Powietrze wpływające do urządzenia przechodzi przez elektryczny aktywator. W skrócie, to tam następuje elektryzacja zanieczyszczeń oraz aerozoli.

Podsumowanie

Odpowiedni dobór i regularna wymiana filtrów powietrza w maszynach rolniczych, ciągnikach oraz samochodach jest kluczowa dla zachowania sprawności silnika, zmniejszenia zużycia paliwa i ochrony środowiska. Wybór odpowiedniego filtra zależy od specyfiki maszyny i warunków pracy.

Porównanie Filtrów Powietrza
Typ Filtra	Zalety	Wady	Zastosowanie
Mokry	Skuteczna filtracja w trudnych warunkach	Zawiera olej, potencjalne dymienie, wymaga częstej wymiany oleju i wkładów	Starsze modele ciągników (Zetor, Ursus, MTZ)
Suchy	Łatwy w utrzymaniu, brak oleju	Mniej skuteczny w bardzo zapylonych warunkach	Nowoczesne ciągniki
Stożkowy	Zwiększony przepływ powietrza, poprawa dynamiki	Potencjalne narażenie na ciepło z silnika, wymaga regularnego czyszczenia	Samochody, tuning

tags: #filtr #powietrza #trd #budowa #zasada #działania