Rodzaje Filtrów do Akwarium: Kompleksowy Przewodnik

Szczegóły: Opublikowano: 02. November 2025

Filtry w akwarium pełnią bardzo istotną rolę - odpowiadają za uzdatnianie wody do życia roślin i zwierząt. Filtracja i napowietrzanie wody jest konieczne w każdym akwarium niezależnie od jego typu, pojemności czy nawet obsady roślinnej. Bez nich utrzymanie dobrej jakości wody jest faktycznie niemożliwe, a o dobrej zdrowotności ryb (i długiej żywotności) można zapomnieć. Dzięki filtrom możliwe jest pozbywanie się ze zbiornika zanieczyszczeń w postaci resztek roślin, odchodów ryb, kurzu, który osadzić się może na tafli wody, większych drobinek brudu i pokarmu, a także glonów.

W sprzedaży dostępne są różne rodzaje filtrów do akwarium. Różnią się mechanizmem działania, kluczowymi parametrami, rodzajem wkładów filtracyjnych i oczywiście ceną. Jaki filtr do akwarium wybrać, aby był dobry i wydajny?

Rodzaje Filtracji w Akwarium

Filtr powinien zapewniać filtrację mechaniczną, biologiczną i chemiczną.

Filtracja mechaniczna - polega na usuwaniu wszelkich odpadów i brudów z akwarium, takich jak odchody ryb, rozkładające się liście roślin, detrytus oraz resztki pokarmu. Takie filtrowanie akwarium umożliwia faktycznie każdy model filtra. Polega na wychwyceniu ze zbiornika widocznych zanieczyszczeń. Zabrudzenia zatrzymywane są na powierzchni waty filtracyjnej lub gąbki. W przypadku gąbki należy pamiętać o jej regularnym wymienianiu lub oczyszczaniu, w innym wypadku przepływ wody przez filtr zostanie zablokowany.
Filtracja biologiczna - pozwala eliminować związki azotowe, które powstają głównie w wyniku przemiany materii ryb. Ryby wydalają je w postaci białek i mocznika. Część związków jest wchłaniana przez rośliny, pozostała część jest rozkładana przez drobnoustroje do postaci trującego dla ryb amoniaku. Następnie amoniak reaguje z wodą, w wyniku czego powstają szkodliwe jony amonowe. Ta metoda oczyszczania wody pozwala na pozbycie się związków azotowych, których zbyt duża ilość jest bardzo szkodliwa i burzy stan równowagi w wodzie.
Filtracja chemiczna - eliminuje wszelkie związki, które w nadmiarze są szkodliwe dla ryb i innych żywych organizmów. To m.in. metale ciężkie, pozostałości z lekarstw lub środków ochronnych. Filtracja ta pozwala usunąć nadmiar fosforanów. Jest to najbardziej skuteczna i najcięższa filtracja wody akwariowej. Sięga się po nią wtedy, gdy akwarium jest mocno zabrudzone i inne metody mogą okazać się nieskuteczne. Filtracja chemiczna wyłapuje zanieczyszczenia chemiczne, składa się z wkładu węglowego (węgiel aktywny) i zeolitu. Tego rodzaju nie stosuje się często, bo może on niekorzystnie wpłynąć na wodę znajdującą się w akwarium.

Podział Filtrów ze Względu na Umiejscowienie

Częsty dylemat dotyczy miejsca usytuowania filtra. Filtry pod tym względem dzielimy na wewnętrzne i zewnętrzne.

Filtry wewnętrzne - pierwsze z reguły stosuje się w małych i średnich zbiornikach. Sprzęt w całości znajduje się w akwarium.
Filtry zewnętrzne - np. kubełkowe, dobrze sprawdzają się także w dużych zbiornikach. Cały pojemnik z wkładami filtracyjnymi znajduje się poza zbiornikiem, w wodzie natomiast instaluje się tylko pompę, napowietrzacz lub deszczownie. To oszczędność przestrzeni w akwarium.

Rodzaje Filtrów Dostępne na Rynku

Filtry do wody do akwarium są zróżnicowane, na rynku dostępne są mini napowietrzacze zewnętrzne, jak i duże filtry montowane wewnętrznie. Ceny filtrów do akwariów zależą od ich rodzaju i działania.

Przeczytaj także: Krok po kroku: Czyszczenie filtra powietrza w akwarium

Filtry wewnętrzne - ich budowa najczęściej obejmuje głowicę i gąbki, które zakładane są na wlocie głowicy. Wewnątrz głowicy umieszczony jest wirnik, który odpowiada za napędzanie wody. Filtry gąbkowe montuje się wewnątrz akwarium, są one szeroko dostępne, również w naszym sklepie online, a ich cena jest niska, dlatego cieszą się one dużą popularnością. Są one często wykorzystywane przez początkujących akwarystów, głównie ze względu na łatwość obsługi.
Filtry kanistrowe - są to tzw. filtry kubełkowe, które posiadają szczelne zamknięcia. W zamykanych wiaderkach znajduje się miejsce na wymienne wkłady filtracyjne, które są umieszczane w specjalnych koszach. Filtry kanistrowe są obszerne, bardzo pojemne i uniwersalne, ponieważ można je uzupełniać prawie każdym wkładem. To oznacza, że filtracja może być mechaniczna, biologiczna oraz chemiczna. Filtracja ta nadaje się do zbiorników o pojemności 150l, 200l, 300l, 500l, a nawet 1000l.
Filtry przelewowe - są to tzw. filtry kaskadowe, również dostępne w naszym sklepie internetowym. To filtry zewnętrzne, ale ich rurka wlotowa jest zanurzana w akwarium. System rurowy pobiera wodę ze zbiornika i przelewa ją przez wkłady, znajdujące się w filtrze. Filtry przelewowe są również niezwykle wydajne i mogą być wypełniane wkładem biologicznym.
Filtr gąbkowy napędzany napowietrzaczem to bardzo proste urządzenie. Jest to najczęściej plastikowa rurka, na którą nakłada się gąbkę o różnej gradacji. Podłączone napowietrzanie powoduje wymuszenie ruchu wody przez gąbkę, filtrując ją.
Filtr podżwirowy to specjalna siatka umieszczana pod podłożem w akwarium, napędzanym napowietrzaczem lub pompą wody. Jako medium filtracyjne pracuje tu podłoże.
Filtr hamburski to wykonywany samodzielnie (tzw. DIY) sprzęt. Jest to konstrukcja z gąbki i czasami w połączeniu z innymi mediami, za którą umieszcza się głowicę pompy.
Filtr narurowy to, podobnie jak filtr hamburski, urządzenie DIY, zrobione przez samego akwarystę. Jest to filtr oparty na korpusach narurowych, które montuje się w domach jako część systemu uzdatniania wody. Filtr taki ma bardzo duże możliwości rozbudowy - wystarczy dołożyć kolejny korpus, by zwiększyć pojemność filtracyjną. Do napędu służą pompy o wysokiej wydajności, np. pompy obiegowe do centralnego ogrzewania. Odpływ i dopływ jest realizowany przez rury lub węże, podobnie jak w filtrach kubełkowych. Wydajność tych filtrów można dostosować do wielkości zbiornika.
Sump to bardzo rozbudowany filtr, pod postacią osobnego zbiornika. Napędzany pompą obiegową może obsługiwać bardzo duże akwaria. Najczęściej stosowany jest w akwarystyce morskiej, jednak w słodkowodnej także sprawdzi się bardzo dobrze.

Dodatkowe Urządzenia Wspomagające Filtrację

Bioreaktor jest specjalnym urządzeniem przeznaczonym do akwariów. Jego działanie polega na regeneracji wody znajdującej się w zbiorniku w sposób naśladujący procesy zachodzące w naturalnym środowisku. Reaktory biologiczne z naszej oferty są przeznaczone do stosowania ze złożami zraszanymi. Dzięki zastosowaniu uniwersalnej konstrukcji możliwe jest zamontowanie urządzenia do nitryfikacji (proces utleniania amoniaku i soli amonowych) i denitryfikacji (redukcja azotanu do azotu) oraz do samej denitryfikacji.
Filtry RO to urządzenia, które są odpowiedzialne za proces, dzięki któremu uzyskiwana jest woda o właściwościach wody destylowanej w warunkach domowych. Filtr ten służy do przygotowania potrzebnej do akwarium wody morskiej. Oddziela on wszelkie zabrudzenia od czystej chemicznie wody, a jego skuteczność jest zależna od ilości oraz jakości zastosowanych wkładów. Korpusy filtra dostępne w asortymencie naszego sklepu akwarystycznego oczyszczają zbiornik z zanieczyszczeń mechanicznych (wkłady sedymentacyjne) i związków chemicznych (wkłady z węgla aktywnego). Stosując filtry RO do akwarium morskiego, należy dobrać żywice demineralizującą, która usunie dwutlenek węgla, krzemiany oraz inne zanieczyszczenia.
Pompy filtrujące, dostępne w naszym sklepie internetowym, to najbardziej nowoczesne i innowacyjne urządzenia, jakie może zaoferować akwarystyka.
Reaktor Aquaforest AF Air Scrubber i media pochłaniające pomagają zapobiegać szkodliwym fluktuacjom spowodowanym niskim pH, jeśli są używane prawidłowo.
Filtr ClariSea to wysoka wydajność systemu filtracji wody, który skutecznie usuwa zawieszone cząstki, takie jak mikro algi, szczątków, żywności, odpadów organicznych i pyłu żwiru z wody.
Kompaktowa pompa Nyos Torq Dock GEN 2 to nowoczesne rozwiązanie dla media reaktorów Nyos.
Nyos TORQ G2 to innowacyjny, wysokowydajny reaktor systemowy o modułowej konstrukcji do wszystkich rodzajów mediów filtracyjnych, takich jak węgiel aktywny, środek do usuwania fosforanów (GFO), zeolit i biogranulki. Media filtracyjne są niezbędnym elementem utrzymania dobrej jakości wody w akwarium. Pomagają usunąć nadmiar zanieczyszczeń i podnieść jakość wody.
Dzisiejsza generacja osmolatorów posiada mały, statyczny czujnik na podczerwień, poprzez który została osiągnięta równowaga osmotyczna w akwariach słodko- i słonowodnych dzięki dokładnemu, systematycznemu i pewnemu uzupełnianiu parującej wody.
ARKA myAQUA Multifilter 4000 to idealne rozwiązanie do wzmocnienia filtracji swojego zbiornika. Filtr idealnie nadaje się do żywicy, absorberów i innych materiałów filtracyjnych takich jak węgiel aktywny lub ceramika.
Bubble Magus C-3.5 to model odpieniacza białek przeznaczony do zbiorników słonowodnych o pojemności od 100 do 300l.

Kluczowe Parametry Filtrów

Rodzaj filtra jest istotny, wciąż jednak w pierwszej kolejności powinniśmy zwracać uwagę na kluczowe parametry.

Wydajność - najważniejsza jest wydajność liczona w litrach wody, które przepłyną przez urządzenie w danej jednostce czasu (zwykle w ciągu godziny). Warto sprawdzić wcześniej preferencje hodowanych ryb - jedne lubią rwący nurt odzwierciedlający ich naturalne środowisko, inne prawie „stojącą” wodę.
Pobór energii - kolejna sprawa - pobór energii. To element, który często się bagatelizuje, choć ma spore znaczenie. Pojedyncze urządzenie może nie robi znaczącej różnicy w wysokości rachunków za prąd, jednak w połączeniu z pozostałymi (filtr z pompą, oświetlenie, grzałka, inne) generuje już odczuwalne koszty.

Wkłady Filtracyjne

Dla samego oczyszczania bardzo ważna jest „zawartość” filtra. Jakie wkłady filtracyjne stosować do akwarium roślinnego? To m.in. gąbka, bioceramika, węgiel aktywny, włóknina i zeolit.

Praktyczne Porady Dotyczące Użytkowania Filtrów

Wodę filtruje się w akwarium średnio przez kilka do kilkunastu godzin dziennie. W praktyce jednak filtr powinien chodzić cały czas. Jeśli jego praca przeszkadza, choć zwykle urządzenia są względnie ciche, warto przy nim chwilę pomajsterkować, wcześniej kontaktując się ze sprzedawcą. Nieprzyjemny, zgrzytający dźwięk jest często związany ze stykiem pompy z szybą. Przesunięcie urządzenia lub poprawienie przyssawek może wyeliminować problem.
Intensywność filtrowania dostosowuje się do wielkości zbiornika i preferencji ryb.
Wodę w akwarium powinno się regularnie podmieniać, nawet jeśli posiada się wydajny filtr. Średnio wymienia się 20-30% wody co 1-3 tygodnie.
Filtr czyści się raz na kilka tygodni (to sprawa indywidualna). Warto przy tym używać wody ze zbiornika, dzięki czemu zachowa się pożyteczną florę bakteryjną.

Jak Wybrać Odpowiedni Filtr?

Wybór odpowiedniego filtra do akwarium to kluczowa decyzja dla każdego akwarysty. Filtr pełni rolę „silnika” akwarium, zapewniając czyste i zdrowe środowisko dla ryb i roślin.

Błędy, których należy unikać przy wyborze filtra:

Niedostateczna wydajność filtra: Wybranie filtra o zbyt małej wydajności w stosunku do wielkości akwarium.
Ignorowanie specyfiki akwarium: Każde akwarium ma swoje unikalne wymagania.
Skupianie się tylko na cenie: Najtańszy filtr nie zawsze jest najlepszym wyborem.
Zaniedbywanie konserwacji: Nawet najlepszy filtr będzie działał źle, jeśli nie będzie odpowiednio konserwowany.

Nowoczesne rozwiązania w filtracji akwariowej:

Przeczytaj także: Sędziszów Filtr Powietrza do Astry H - Testy i Opinie

Filtry UV: Wykorzystują promieniowanie ultrafioletowe do eliminacji szkodliwych mikroorganizmów.
Filtry z automatycznym czyszczeniem: Posiadają mechanizmy samoczyszczące, co zmniejsza potrzebę ręcznej konserwacji.
Inteligentne filtry: Wyposażone w czujniki monitorujące jakość wody i automatycznie dostosowujące pracę filtra.
Filtry nano: Specjalnie zaprojektowane dla małych akwariów, oferują zaawansowaną filtrację w kompaktowej formie.

Pamiętaj, że świat filtracji akwariowej stale się rozwija. Warto śledzić najnowsze trendy i innowacje, które mogą jeszcze bardziej usprawnić działanie Twojego akwarium.

Przeczytaj także: Jak wymienić filtr w Vespa LX 50?

tags: #filtr #powietrza #akwarium #rodzaje