Filtry na czerpni powietrza: Kompleksowy przewodnik
- Szczegóły
Filtry powietrza to niezbędny element każdego systemu wentylacyjnego. Zapewniają czyste powietrze, chronią instalacje i wpływają na komfort użytkowników. Filtracja powietrza to proces kluczowy dla utrzymania czystości powietrza w systemach wentylacyjnych, mający na celu usuwanie zanieczyszczeń i ochronę zarówno użytkowników pomieszczeń, jak i elementów instalacji.
Rola filtrów powietrza w systemach wentylacyjnych
Filtry powietrza odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu systemów wentylacyjnych, zarówno nawiewnych, jak i wywiewnych. W systemach nawiewnych oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń, chroniąc komponenty, takie jak wymienniki ciepła i wentylatory, przed uszkodzeniami.
Rodzaje filtrów powietrza
Filtry powietrza stosowane w systemach wentylacyjnych można podzielić na trzy podstawowe grupy: wstępne, dokładne i absolutne.
- Filtry wstępne: Są pierwszym etapem filtracji, usuwając z powietrza największe zanieczyszczenia, takie jak kurz czy pył. Chronią elementy systemów wentylacyjnych, takie jak wentylatory i wymienniki ciepła przed uszkodzeniem.
- Filtry dokładne: Stanowią drugi stopień filtracji, zatrzymując mniejsze cząsteczki, takie jak drobny pył czy mikroorganizmy. Filtry M5 i M6 potrafią zatrzymać pyłki roślin, zarodniki grzybów, roztocza. Jeszcze lepiej radzą sobie filtry klasy F7 - F9, które zatrzymują lotne substancje związane z procesem spalania różnych substancji, m.in. spaliny, pył zawieszony PM10, PM2,5, dym papierosowy. Filtr F9 zatrzymuje też bakterie.
- Filtry absolutne: To trzeci stopień filtracji, stosowany w miejscach o najwyższych wymaganiach higienicznych, takich jak szpitale, czy laboratoria. Te filtry charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością zatrzymywania nawet submikronowych cząstek. Filtry HEPA wychwytują mikrodrobiny o średnicy nawet 0,01 mikrona: pył smogowy (PM10 i PM2,5), najmniejsze pyłki roślin, zarodniki szkodliwych grzybów i pleśni, roztocza, bakterie, wirusy. Mają lepszą skuteczność w porównaniu z najlepszymi filtrami klasy F9.
Materiały filtracyjne stosowane w filtrach powietrza to najczęściej włókna szklane, polipropylenowe lub syntetyczne, które zapewniają wysoką skuteczność przy niskim oporze przepływu.
W rekuperatorach stosuje się najczęściej kilka filtrów, które potrafią radzić sobie z zanieczyszczeniami o różnej wielkości. Filtry są podzielone na klasy, które określają wielkość i rodzaj zatrzymywanych na nich zanieczyszczeniach. Filtry (poza podstawowymi) niższych klas oczyszczają powietrze w większości z takich samych substancji, co klasy wyższe, ale podstawową różnicą jest skuteczność wyrażona w punktach procentowych.
Przeczytaj także: Sędziszów Filtr Powietrza do Astry H - Testy i Opinie
Klasyfikacja filtrów według norm europejskich
Normy europejskie precyzyjnie określają klasy filtrów w zależności od ich skuteczności. Przykładowo filtry wstępne są oznaczane jako G1-G4, filtry dokładne jako M5-M6 i F7-F9, a filtry absolutne jako H10-H14 (HEPA) lub U15-U17 (ULPA).
W świecie filtracji powietrza istnieją różne standardy klasyfikacji filtrów. Dwa najczęściej spotykane to niemiecka norma DIN 24184/DIN 24185 oraz europejska norma PN-EN 779 (zobacz tabelę 1).
- Zakres stosowania. Norma DIN 24184/DIN 24185 jest bardziej szczegółowa i obejmuje szerszy zakres filtrów, w tym filtry do zastosowań specjalnych, np. w przemyśle farmaceutycznym czy spożywczym.
- Metody badań. Normy różnią się także w zakresie metod badania skuteczności filtrów. DIN 24184 stosuje bardziej rygorystyczne metody badawcze, co może wpływać na wyniki klasyfikacji filtrów.
- Aktualność. PN-EN 779 została zastąpiona nowszą normą PN-EN ISO 16890, która wprowadza nowe klasy filtrów i metody badawcze.
Tabela 1. Klasy filtrów wg norm DIN 24185, PN-EN 779 i PN-EN ISO 16890
| Norma | Rodzaj filtra | Klasy filtrów | Metoda badania | Skuteczność filtracji |
|---|---|---|---|---|
| PN-EN 779 | Wstępne | G1-G4 | Pomiar arrestatencji | Proc. arrestatencji dla cząstek 0,4 µm |
| PN-EN 779 | Dokładne | F5-F9 | - | - |
| PN-EN ISO 16890 | - | ISO ePM1, ePM2.5, ePM10 | Pomiar frakcji masowej | Minimalna skuteczność dla frakcji PM1, PM2.5, PM10 |
| DIN 24184 | Wstępne (zgrubne) | EU1-EU4 | Pomiar penetracji | Proc. |
Filtry w rekuperacji
System wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła wymaga regularnego przeglądu. Jedną z podstawowych i najważniejszych czynności eksploatacyjnych jest zatem regularna wymiana filtrów wentylacyjnych. Filtry stosowane w rekuperatorach mają za zadnie zatrzymanie zanieczyszczeń znajdujących się w powietrzu.
Ponadto filtr umieszczony przed wymiennikiem ciepła chroni urządzenie przed zabrudzeniem i przedostawaniem się zanieczyszczeń do kanałów wentylacyjnych. Filtry bezpośrednio wpływają na efektywność pracy rekuperatorów, w tym na zużycie energii elektrycznej niezbędnej do pracy wentylatorów oraz na stopień odzysku ciepła.
Ograniczony przepływ powietrza spowodowany zabrudzonymi filtrami wymagać będzie od użytkownika zwiększenia wydajności centrali, może również prowadzić do nierównomierności przepływu powietrza.Praca rekuperatora bez filtrów lub z filtrami skrajnie zabrudzonymi jest niedopuszczalna. W takiej sytuacji istnieje bardzo duże ryzyko uszkodzenia centrali, a użytkowanie takiego układu staje się nieopłacalne i może spowodować, że konieczne będzie czyszczenie wnętrza centrali oraz kanałów wentylacyjnych.
Przeczytaj także: Jak wymienić filtr w Vespa LX 50?
Filtry Antysmogowe
Wśród filtrów do rekuperatorów można spotkać się z określeniem „filtr antysmogowy”. Aby filtr zasługiwał na miano antysmogowego, powinien skutecznie oczyszczać powietrze z cząstek stałych PM2,5 i PM10, które stanowią główne składniki smogu. Skuteczność filtrów w zatrzymywaniu cząstek PM2,5 i PM10 jest określana w normach, takich jak PN-EN ISO 16890. Filtry klasyfikuje się na podstawie skuteczności w usuwaniu cząstek o określonej wielkości (np. ePM1, ePM2,5, ePM10).
Oprócz skuteczności w usuwaniu cząstek stałych filtr antysmogowy powinien również radzić sobie z innymi zanieczyszczeniami obecnymi w smogu, takimi jak benzo(a)piren czy tlenki azotu. Filtry antysmogowe w rekuperacji domowej powinny być stosowane wszędzie tam, gdzie stężenie cząstek PM2,5 i PM10 w powietrzu wewnętrznym przekracza poziom bezpieczny dla zdrowia człowieka.
Eurovent [3] w swoich rekomendacjach dotyczących doboru filtrów sugeruje kierowanie się zarówno klasyfikacją powietrza zewnętrznego, jak i powietrza nawiewanego, zgodnie z normą PN-EN ISO 16890.
Konserwacja i wymiana filtrów
Regularna wymiana i konserwacja filtrów to kluczowe działania zapewniające sprawność systemów wentylacyjnych, optymalną jakość powietrza oraz długą żywotność instalacji. Częstotliwość wymiany filtrów zależy od kilku czynników, m.in. od: zanieczyszczenia powietrza dostarczanego do budynku, pory roku, sposobu użytkowania rekuperatora.
Okresy wymiany filtrów zależą od rodzaju filtra oraz warunków pracy instalacji. Filtry wstępne należy wymieniać co 3-6 miesięcy, w zależności od poziomu zanieczyszczeń powietrza zewnętrznego. Wkłady filtracyjne powinny być wymieniane za każdym razem, gdy na ekranie sterownika pojawi się komunikat o konieczności ich wymiany. Jest to sygnał, że wkład osiągnął maksymalny dopuszczalny stopień zanieczyszczenia i wymagana jest ingerencja użytkownika.
Przeczytaj także: Oczyszczacz Duux: konserwacja filtra
Samodzielne czyszczenie wkładów filtracyjnych np. poprzez ich odkurzanie czy pranie, nie jest zalecane. Tkanina filtracyjna przewidziana jest do jednorazowego użytku, więc poddawanie jej „regeneracji” może ją uszkodzić, a sam zabieg przyniesie nam jedynie oczyszczenie wizualne. Wewnątrz porów tkaniny filtracyjnej gromadzą się zanieczyszczenia, których nie sposób usunąć nawet poprzez jej wypranie.
Zaniedbanie wymiany filtrów i ich konserwacji może prowadzić do zwiększenia kosztów eksploatacyjnych, obniżenia jakości powietrza oraz uszkodzenia elementów systemu, takich jak wymienniki ciepła czy wentylatory. Regularna kontrola i odpowiednia konserwacja to najlepszy sposób na utrzymanie sprawnego działania systemów wentylacyjnych.
tags: #filtr #na #czerpni #powietrza #informacje
