Dlaczego dochodzi do awarii oczyszczalni ścieków? Przyczyny, skutki i zapobieganie
- Szczegóły
Budowa układu przesyłowego ścieków do Oczyszczalni Ścieków Komunalnych „Czajka” (OŚK Czajka) miała strategiczne znaczenie dla Warszawy, a także dla ochrony zdrowia mieszkańców i środowiska naturalnego. Wartość całego układu przesyłowego wyniosła ponad 55 mln euro i ponad 250 mln zł. W latach 2019-2020 wystąpiły dwie duże awarie ww. kolektorów, w wyniku których kilka milionów metrów sześciennych ścieków trafiło bezpośrednio do Wisły.
Przyczyny awarii oczyszczalni ścieków "Czajka"
Przyczyn awarii oczyszczalni ścieków „Czajka” w 2019 roku należy upatrywać w niepotrzebnych zmianach wykonawczych względem projektu budowlanego - wynika z kontroli przeprowadzonej przez NIK. Ponadto większym zaangażowaniem w sferze kontrolnej i nadzorczej mógł wykazać się prezydent Warszawy. W opinii NIK już w projekcie budowlanym uwzględniono rozwiązania zwiększające ryzyko wystąpienia awarii układu przesyłowego ścieków.
Podstawą realizacji budowy układu przesyłowego ścieków do „Czajki” był kontrakt zawarty w lipcu 2010 roku pomiędzy MPWiK a wykonawcą robót budowlanych. W trakcie realizacji układu przesyłowego ścieków wykonawca zaproponował zmiany w projekcie budowlanym. Według biegłych, którzy zostali powołani przez NIK, zmiany najprawdopodobniej doprowadziły do pierwszej awarii. MPWiK nie ponosiło za nie bezpośredniej odpowiedzialności, mimo że o nich wiedziało.
„Nierzetelnie nadzorując pracę Inżyniera Kontraktu przedsiębiorstwo (MPWiK - Demagog) nie stwierdziło, że dopuścił on do wykonania robót niezgodnie ze specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót. Pracownicy MPWiK wyznaczeni do odbioru inwestycji nie stwierdzili wskazanych w dokumentacji powykonawczej odchyleń w położeniu obu rurociągów w tunelu pod Wisłą, choć przekraczały one od ok. 2 do ok. 5 razy tolerancję określoną w projekcie budowlanym.
Ekspertyza Politechniki Krakowskiej jako przyczynę awarii wskazuje błąd w pierwotnym projekcie budowy układu przesyłowego polegający na braku zaprojektowania odpowiedniego drenażu. Pozwoliłby on na odprowadzanie nadmiaru wody i ścieków z przestrzeni otaczającej rurociągi, co uniemożliwiłoby osiągnięcie niebezpiecznego dla instalacji ciśnienia zewnętrznego generowanego ciśnieniem z rurociągu syfonu.
Przeczytaj także: Korzyści z Używania Nawilżacza Powietrza
Przebieg awarii
27 sierpnia 2019 r. o godzinie 5:00 nastąpiło rozszczelnienie rurociągu technologicznego „A”, transportującego ścieki z części lewobrzeżnej Warszawy do OŚK Czajka. Ścieki zalały tunel na długości ok. 850 m. Przesył ścieków został uruchomiony rurociągiem „B”. Dzień później około godz. 7 rano nastąpiło nagłe rozszczelnienie rurociągu „B”.
Druga awaria wystąpiła 29 sierpnia 2020 r. o godzinie 10:23; ściekami została zalana część tunelu i komory wejściowej. Znów ścieki trafiały bezpośrednio do Wisły.
Łącznie od dnia pierwszej awarii (28 sierpnia 2019 r.) do dnia jej usunięcia (16 listopada 2019 r.) do Wisły odprowadzono ponad 5 mln 100 tys. m3 surowych ścieków.
Skutki awarii
Po awarii jest tak, jak byśmy cofnęli się do 2012 roku. - Nim zmodernizowano "Czajkę" i wybudowano kolektory pod dnem Wisły, każdego dnia do rzeki trafiały ścieki z części lewobrzeżnych dzielnic. Każdego dnia, przez lata, działo się to, co teraz, po awarii - tłumaczy.
Jej skutkiem jest skokowy wzrost zanieczyszczeń w Wiśle, zaburzenie ekosystemu rzeki. Ucierpi też ekosystem Bałtyku. Mówiąc najprościej: ścieki komunalne i przemysłowe to znakomity obiad dla sinic i brunatnic. 50 procent tego "obiadu" zapewniają zanieczyszczenia Bałtyku z rolnictwa.
Przeczytaj także: Jakość powietrza w Polsce: Analiza
Nadmierny rozrost brunatnic i sinic powoduje zmniejszenie tlenu w morzu, a to prowadzi do zmniejszenia populacji ryb i wszystkie organizmy żywiące się rybami mają problem. Foka bałtycka, morświn, ptaki morskie i rybacy zaczynają konkurować o coraz mniejszą liczbę ryb i powoduje to dalsze dramaty, z których najpoważniejszy to stopniowe zmniejszanie się bioróżnorodności w basenie Morza Bałtyckiego. Niestety awaria "Czajki" będzie miała w tym swój udział.
Działania naprawcze i zapobiegawcze
30 sierpnia 2019 r. na spotkaniu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów podjęto decyzję o budowie rurociągów na moście pontonowym. Odpowiedzialność za budowę przejęło Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie (PGW WP), z którym współpracowało MPWiK.
Niezwłocznie po awarii w 2020 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie, na podstawie decyzji nakazowej PINB, przystąpiło do prac naprawczych i budowy alternatywnego układu przesyłowego. Pierwsza nitka tego układu zaczęła działać jeszcze w grudniu 2020 r., druga została oddana do użytku w czerwcu 2021 r.
Aktualnie trwają prace związane z wykonaniem sieci i obiektów łączących wykonane rurociągi pod Wisłą z zakładami „Świderska” i „Farysa”.
Aby problemów z instalacją przydomowej oczyszczalni ścieków było jak najmniej, warto kierować się prostą zasadą, która mówi o tym, że lepiej zapobiegać niż leczyć. W tym celu zasadne jest postawienie na rozwiązania wysokiej jakości, dopasowane do potrzeb, a także wykonane przy pomocy doświadczonych specjalistów.
Przeczytaj także: Napoje gazowane: Pepsi i gaz
Zapobieganie awariom oczyszczalni ścieków
- Wybierz właściwą oczyszczalnię ścieków i dopilnuj, aby jej montażem zajęli się fachowcy
- Usuwaj nagromadzone nieczystości
- Pamiętaj o regularnych kontrolach i przeprowadzaniu koniecznych napraw
Awarie biologicznych oczyszczalni ścieków
Awaria oczyszczalni ścieków w domu to problem, który może powodować spory dyskomfort i dodatkowe koszty. Biologiczne oczyszczalnie ścieków są jednak systemami zaprojektowanymi z myślą o długotrwałym, bezawaryjnym działaniu.
Awaria biologicznej oczyszczalni ścieków może wynikać z różnych przyczyn, z których każda wymaga indywidualnego podejścia. Jedną z głównych przyczyn problemów jest nieprawidłowe funkcjonowanie bakterii, które odpowiadają za kluczowy proces biologicznego oczyszczania ścieków. Te mikroorganizmy, będące „sercem” systemu, są niezwykle wrażliwe na zmiany środowiskowe. Stosowanie agresywnych detergentów, wybielaczy czy chemikaliów, takich jak silne środki czystości, może prowadzić do zaburzenia równowagi biologicznej i w konsekwencji do spadku efektywności systemu.
Kolejnym powodem awarii może być brak regularnej konserwacji, co prowadzi do gromadzenia się osadów, tłuszczów i innych zanieczyszczeń w komorach oczyszczalni. Te nagromadzenia mogą zatkać odpływy i uniemożliwić prawidłowe działanie urządzeń mechanicznych.
Zapobieganie awariom biologicznych oczyszczalni ścieków
- Regularna konserwacja, obejmująca kontrolę urządzeń mechanicznych i okresowe opróżnianie komór z osadów.
- Stosowanie odpowiednich środków czystości, unikanie agresywnych chemikaliów.
- Przestrzeganie zasad prawidłowego użytkowania systemu, unikanie wrzucania do kanalizacji tłuszczów, resztek jedzenia, włosów.
- Ograniczenie ilości wprowadzanych ścieków lub ich równomierne rozłożenie w czasie.
Co nie powinno trafiać do kanalizacji?
Zużyte środki higieniczne, resztki jedzenia, telefony, zabawki, a nawet… sztuczna szczęka - to typowe (i nieco mniej typowe) przedmioty, które zdarza się pracownikom znajdować w urządzeniach sieci kanalizacyjnej. Niechciane przedmioty są dużym zagrożeniem - mogą uszkodzić pompy w przepompowni, niektóre z nich są także niebezpieczne dla środowiska.
Nie tylko przedmioty stałe mają negatywny wpływ na działanie przepompowni ścieków. Niebezpieczne są również tłuszcze (np. resztki oleju), szlam czy piasek. Wrzucanie odpadów do toalety czy zlewu jest zagrożeniem nie tylko dla sieci kanalizacyjnej, lecz także dla środowiska naturalnego.
Rozwiązanie jest proste: regularne przeglądy przepompowni ścieków. Pracownicy ekip serwisowych mogą dokładnie przyjrzeć się pompom i innym urządzeniom, a w razie potrzeby szybko je wyczyścić.
tags: #dlaczego #awaria #oczyszczalni #ścieków
