Czy Wymiana Filtrów w Oczyszczaczach Powietrza Jest Konieczna?

Szczegóły: Opublikowano: 06. December 2025

Oczyszczacze powietrza stały się standardem w wielu domach i biurach, zwłaszcza w okresach smogowych czy w sezonie grzewczym. Kluczowym elementem urządzenia są filtry, które zatrzymują kurz, pyły, alergeny, a także cząstki smogu i bakterie. To właśnie od ich kondycji zależy skuteczność całego oczyszczacza. Ale czy naprawdę trzeba wymieniać je aż tak często, jak raz w miesiącu, jak piszą niektórzy na forach internetowych? W tym artykule rozwiewamy wszelkie wątpliwości.

Jak Działa Oczyszczacz Powietrza?

Działanie każdego oczyszczacza powietrza opiera się na podobnej zasadzie. Powietrze wprowadzone w ruch przez wentylator przechodzi przez system filtrów i oczyszczone zostaje wypuszczane na zewnątrz. W większości oczyszczaczy powietrza dostępnych na rynku zanieczyszczone powietrze zasysane jest z boku lub z tyłu oczyszczacza powietrza, a górą zostaje wypuszczone już przefiltrowane.

UWAGA: Ze względu na cyrkulację i przepływ powietrza jeden oczyszczacz powietrza rekomendowany jest do jednego pomieszczenia.

W oczyszczaczu powietrza w pierwszej kolejności zanieczyszczone powietrze przechodzi przez filtr wstępny. To on odpowiedzialny jest za filtrację największych zanieczyszczeń kłębków kurzu, włosów zabezpieczając w ten sposób kolejne filtry przed ich przedwczesnym zużyciem.

Kolejnym filtrem, przez który przechodzi powietrze jest filtr węglowy, który pochłania Lotne Związki Organiczne (LZO) oraz nieprzyjemne zapachy, odory. Ostatnim etapem filtracji jest filtr HEPA. Zatrzymuje on najmniejsze zanieczyszczenia działając na poziomie niemal 100 %.

Przeczytaj także: Rodzaje filtrów do małych oczyszczaczy

UWAGA: Filtr filtrowi nie równy! Wybierając filtr HEPA (High Efficiency Particulate Air Filter - wysokowydajny filtr cząstek stałych) możemy posiłkować się ich klasyfikacją. Im jest ona wyższa tym wyższy jest stopień filtracji. W oczyszczaczach powietrza najczęściej spotkamy filtry EPA (Efficiency Particulate Air) klasy E12 (zwyczajowo nazywane H12), lub wysokowydajne H13 (litera H oznacza High czyli wysoki). Już filtry o klasyfikacji E12 (H12) usuwają ≥ 99,95 % zanieczyszczeń.

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku filtra z węglem aktywnym. Tutaj przyjmujemy zasadę im więcej tym lepiej. Kolejnymi ważnymi elementami wpływającymi na działanie oczyszczaczy powietrza są czujniki mierzące jakość powietrza oraz czujnik światła.

Sprawdź jakie czujniki posiada wybrany model ponieważ od tego będzie zależeć sposób jego działania, szybkość reakcji oraz dokładność trybu automatycznego. Prawidłowo działająca automatyka zagwarantuje szybkie usunięcie powstałego zanieczyszczenia, a następnie przejście urządzenia w tryb cichy, a zarazem ekologiczny. Ważnym elementem wpływającym na działanie oczyszczacza powietrza jest wentylator. Nowoczesny zagwarantuje cichą, wydajną oraz bezawaryjną pracę przy jednoczesnym minimalnym zużyciu energii.

Docenią to osoby, które planują używać oczyszczacza powietrza w pokoju dziecka lub w sypialni. Nawet niewielki szum może skutecznie utrudnić zasypianie dlatego warto zainwestować w oczyszczacze powietrza, które generują tak zwany biały szum.

Warto również zwrócić uwagę na sposób obsługi. Czy wybrany model jest intuicyjny, czy na obudowie ma dostępne podstawowe przyciski takie jak wybór trybu pracy, prędkość wentylatora, czy jest informacja o jakości powietrza, konieczności wymiany filtrów, czy można wyłączyć podświetlenie.

Przeczytaj także: Filtry HEPA i węglowe w oczyszczaczach

Ostatnim, ale równie ważnym elementem związanym z działaniem naszego urządzenia jest sposób czyszczenia. Zastosowane w oczyszczaczach powietrza filtry działają na ogół bardzo długo bo około 12 miesięcy. Aby oczyszczacz powietrza działał wydajnie konieczna jest jednak okresowa ich wymiana dlatego warto również sprawdzić czy da się to zrobić samodzielnie i czy jest to intuicyjne.

Wybierając model, pamiętaj by zwrócić uwagę na jego wydajność (rekomendowaną wielkość pomieszczenia), zastosowany system filtrów i ich jakość, sposób i możliwości obsługi oraz konserwacji.

Rodzaje Filtrów w Oczyszczaczach Powietrza

Najczęściej w urządzeniach spotykamy kilka rodzajów filtrów, o których szerzej pisaliśmy w innych naszych artykułach.

Filtr wstępny - głównym zadaniem filtra wstępnego jest wyłapywanie widocznych zanieczyszczeń: włosów, sierści, naskórka; stanowi zaporę przed przedostawaniem się ich głębiej do oczyszczacza powietrza, dzięki czemu chroni filtry wewnętrzne. Ten filtr zatrzymuje większe zanieczyszczenia, np. kłębki kurzu, włosy.
Filtr węglowy - drugi z kolei filtr, bazujący na aktywnym węglu, a budową przypominający plaster miodu, odpowiedzialny jest za usuwanie nieprzyjemnych zapachów (dlatego nazywany jest też dezodoryzującym) oraz niebezpiecznych dla zdrowia gazów (formaldehyd*, toluen i benzen). Często przypomina plaster miodu, w którym rozmieszczone są granulki węgla. Jego stosowanie ułatwia usuwanie nieprzyjemnych aromatów oraz lotnych związków organicznych. Filtry z aktywnym węglem niwelują benzopireny, które pojawiają się m.in. w smogu.
Filtr HEPA - to ostatni, a zarazem najważniejszy, bo najbardziej precyzyjny filtr w procesie oczyszczania powietrza, który usuwa do 99,97% cząsteczek pyłu o wielkości 0,26 ㎛** (będącymi składnikami smogu), a także roztocza kurzu, pyłki, bakterie i wirusy.

Jak Często Wymieniać Filtry?

Na to pytanie nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi, bo wiele zależy od warunków, w jakich pracuje oczyszczacz. Producenci zazwyczaj podają orientacyjne widełki, najczęściej od sześciu do dwunastu miesięcy dla filtrów HEPA i węglowych. To oznacza, że w typowych warunkach domowych, w mieszkaniu użytkowanym przez kilka osób, filtr HEPA wytrzyma mniej więcej rok, natomiast w sezonie grzewczym, w mieście o dużym natężeniu smogu, jego żywotność skróci się nawet o połowę.

Filtr węglowy, odpowiedzialny głównie za pochłanianie zapachów i lotnych związków chemicznych, także zużywa się szybciej tam, gdzie powietrze jest pełne dymu papierosowego czy gdzie intensywnie gotuje się na kuchence gazowej.

Przeczytaj także: Jak wymienić filtr powietrza w Oplu Astrze?

Wymiana filtrów co miesiąc w większości przypadków nie ma większego uzasadnienia. Filtry, zwłaszcza te typu HEPA i węglowe, są projektowane w taki sposób, aby działały skutecznie przez wiele miesięcy, a nie kilka tygodni. Ich struktura i materiały, z których zostały wykonane, pozwalają na stopniowe wychwytywanie i magazynowanie zanieczyszczeń. Proces ten jest długotrwały, dlatego miesięczne interwały wymiany prowadziłyby przede wszystkim do niepotrzebnych kosztów, a nie do zauważalnej poprawy jakości powietrza.

Oczywiście istnieją sytuacje wyjątkowe, w których filtr może zapchać się znacznie szybciej niż przewiduje producent. Jeżeli oczyszczacz stoi w pomieszczeniu, w którym na co dzień unosi się dużo pyłu, kurzu czy dymu papierosowego, wtedy rzeczywiście jego żywotność spada i może się okazać, że konieczna będzie wymiana częściej niż raz na pół roku. Podobnie bywa w czasie remontów, kiedy w powietrzu znajduje się ogromna ilość pyłu budowlanego.

W codziennym, normalnym użytkowaniu, czy to w mieszkaniu w bloku, czy w domu jednorodzinnym, miesięczna wymiana filtrów jest jednak przesadą. Nawet jeśli powietrze jest gorszej jakości, to proces zużywania się filtra jest rozłożony w czasie i dopiero po kilku miesiącach daje się zauważyć spadek skuteczności.

Można więc powiedzieć, że wymiana filtrów raz w miesiącu ma sens tylko w ekstremalnych warunkach i w bardzo specyficznych przypadkach. Wymiana filtrów co miesiąc to przesada. Standardowy użytkownik w mieszkaniu czy biurze spokojnie może wymieniać je co 6-12 miesięcy, zgodnie z zaleceniami producenta. Dużo ważniejsze jest regularne czyszczenie filtra wstępnego i obserwowanie wskaźników zużycia.

Czyszczenie i Wymiana Filtrów - Praktyczne Wskazówki

Oczyszczacz powietrza filtr musi mieć czysty, by działać skutecznie. Co jakiś czas zatem czeka Cię czyszczenie lub wymiana filtra. Jak często filtr do oczyszczacza powietrza powinien być czyszczony czy wymieniany? Po pierwsze, zależy który filtr, po drugie - zależy, jak intensywnie używasz oczyszczacza, a po trzecie - ma na to wpływ również jakość powietrza w Twoim domu. Im bardziej zanieczyszczone, tym częściej oczyszczacz będzie wymagał pielęgnacji.

Filtr Wstępny

Wiele oczyszczaczy umożliwia prosty i szybki dostęp do filtrów. Pierwszy filtr, przez który przechodzi powietrze, to filtr wstępny - i ten powinien być czyszczony najlepiej raz w tygodniu, a w najgorszym wypadku raz w miesiącu. Oczyszczacz będzie działał wtedy skutecznie. Filtr wstępny można łatwo wyczyścić odkurzaczem lub miękką szczotką, następnie przez 10 minut moczyć w letniej wodzie i neutralnym detergencie, a na koniec spłukać pod bieżąco wodą i pozostawić do wysuszenia (tylko nie w słońcu!). Dobrą wiadomością jest to, że tego filtra nie musisz wymieniać, czyli nie ponosisz z tego tytułu żadnych dodatkowych kosztów podczas eksploatacji oczyszczacza.

W przypadku filtra wstępnego, do którego zazwyczaj jest łatwy dostęp, możliwe jest ręczne czyszczenie, bez konieczności wymiany. Filtr należy ściągnąć z urządzenia i odkurzyć, bądź przetrzeć miękką ściereczką, a następnie wymoczyć go w letniej wodzie i naturalnym środku czystości przez maksymalnie 10 min. Po dokładnym wysuszeniu w temperaturze pokojowej filtr nadaje się do ponownego założenia do oczyszczacza powietrza.

Filtr Węglowy

Filtr węglowy, w zależności od intensywności zużycia, stopnia zanieczyszczenia powietrza, a także od producenta, należy wymieniać co 6-12 miesięcy. Jest to filtr, którego nie można czyścić tak, jak filtra wstępnego.

Filtr HEPA

Filtr HEPA, również w zależności od różnych parametrów, należy wymieniać średnio co 12 miesięcy, by oczyszczacz skutecznie spełniał swoją rolę. Tego filtra, podobnie jak węglowego, nie myjemy.

Sygnalizacja Wymiany Filtrów

Oczyszczacze powietrza to na tyle sprytne urządzenia, że „wiedzą”, kiedy zbliża się wymiana filtra. Mogłoby się wydawać, że filtry w oczyszczaczu powietrza należy wymienić zawsze wtedy, gdy minie okres przydatności przewidziany przez producenta albo włączy się wskaźnik informujący o ich zużyciu. Jednak w rzeczywistości wymiana może być konieczna wcześniej albo z filtrów można korzystać dłużej. Fakt, iż czujnik zużycia filtrów nie uwzględnia wszystkich czynników wpływających na tempo ich zużywania, przemawia za tym, aby samodzielnie monitorować stan filtrów wymiennych. Jeśli zaobserwujemy, że na oczyszczenie powietrza potrzeba więcej czasu niż kiedyś, to warto przyjrzeć się filtrom. Znaczny stopień ich zużycia powoduje, że wydajność oczyszczacza (CADR) ulega obniżeniu.

Uwaga: Innym powodem spadku wydajności oczyszczania może być zabrudzony filtr wstępny.

Czynniki Wpływające na Żywotność Filtrów

Rzeczywista żywotność filtra HEPA i węglowego może być różna, w zależności od tego, jaki rodzaj zanieczyszczeń dominuje w miejscu użytkowania oczyszczacza.

Powierzchnia chłonna filtra - Obliczanie przewidywanej żywotności filtra zazwyczaj odbywa się z uwzględnieniem jego powierzchni chłonnej.
Czas używania oczyszczacza powietrza - Producenci zwykle prezentują przewidywaną żywotność filtrów do oczyszczaczy w dniach. Jednak czujniki zużycia filtra liczą liczbę przepracowanych godzin, co ma znacznie większy sens. W przypadku używania oczyszczacza powietrza 24 godziny na dobę ilość wychwytywanych zanieczyszczeń jest znacznie większa niż wtedy, gdy urządzenie pracuje np. tylko kilka godzin dziennie.
Stopień zanieczyszczenia powietrza - Im więcej zanieczyszczeń w powietrzu, tym więcej gromadzi się ich na filtrach, tak więc jakość powietrza w miejscu użytkowania oczyszczacza ma duży wpływ na żywotność filtrów wymiennych. Warto zaznaczyć, iż szybszemu zużyciu filtrów sprzyjają nie tylko zanieczyszczenia napływające z zewnątrz. Palenie w domu papierosów albo używanie kominka oznacza emisję zanieczyszczeń, które w przypadku używania oczyszczacza są wychwytywane przez filtry.
Wielkość oczyszczanego pomieszczenia - Im większe pomieszczenie, tym więcej powietrza do przefiltrowania, tak więc i więcej zanieczyszczeń do zatrzymania. Z tego powodu te same filtry zużyją się w pokoju o metrażu 40 m² szybciej niż w pomieszczeniu o metrażu np. 20 m².

Wskaźniki Zużycia Filtrów i Zalecenia Producentów

Wskaźniki zużycia filtrów w oczyszczaczach uwzględniają zwykle wyłącznie liczbę przepracowanych godzin, dlatego nie zawsze sygnalizują potrzebę wymiany we właściwym momencie. Przewidywania producentów również nie zawsze się sprawdzają, nawet gdy bazują na testach, ponieważ duże znacznie ma jakość powietrza w miejscu używania oczyszczacza. Dobrym przykładem są oczyszczacze Sharpa z filtrami, które mają wystarczać na 10 lat. Były one testowane w Japonii, gdzie powietrze jest znacznie czystsze niż w Polsce.

Filtr HEPA warto wymienić, kiedy z białego stał się ciemno szary albo czarny. Filtr węglowy warto wymienić, kiedy przestanie spełniać swoją funkcję.

Problemy z Oczyszczaczami Powietrza i Ich Rozwiązania

Oczyszczacze powietrza stały się nieodłącznym elementem wielu domów i biur, dbając o jakość powietrza, które codziennie wdychamy. Jednak, jak każde urządzenie, również i oczyszczacze powietrza mogą ulegać różnym usterkom. Warto być świadomym najczęstszych problemów i wiedzieć, jak sobie z nimi radzić.

Problem: Brak efektywnego oczyszczania.
Rozwiązanie: Upewnij się, że filtr jest czysty i niezabrudzony. Filtr wymaga regularnej konserwacji lub wymiany, zależnie od modelu. Sprawdź, czy urządzenie ma odpowiednią moc do rozmiaru pomieszczenia, w którym jest używane. Jeśli pomieszczenie jest zbyt duże, oczyszczacz może być niewystarczający.
Problem: Głośna praca oczyszczacza.
Rozwiązanie: Wybierz model oczyszczacza o niższym poziomie hałasu, co jest często podawane przez producentów w specyfikacjach technicznych.
Problem: Nieprawidłowe działanie czujników jakości powietrza.
Rozwiązanie: Skonsultuj się z serwisem technicznym producenta.
Problem: Wysokie koszty wymiany filtrów.
Rozwiązanie: Wybieraj oczyszczacze, które posiadają filtry długotrwałe lub możliwość czyszczenia i ponownego użytkowania.
Problem: Brak instrukcji dotyczących konserwacji.
Rozwiązanie: Zanim zakupisz oczyszczacz powietrza, upewnij się, że producent dostarcza dokładne instrukcje dotyczące konserwacji i konserwacji.

Dodatkowe Wskazówki

Regularnie czyść filtr wstępny, aby przedłużyć żywotność pozostałych filtrów.
Monitoruj jakość powietrza w swoim domu, aby dostosować częstotliwość wymiany filtrów.
Przestrzegaj zaleceń producenta dotyczących konserwacji i użytkowania oczyszczacza.

* Testowany w modelu AX40M3050DMD w przypadku gazów toluenu, ksylenu, benzenu, etylobenzenu, styrenu i formaldehydu w Koreańskich Laboratoriach ds. Badań.

** Skuteczność filtracji cząstek pyłu o wielkości 0,26 ㎛ potwierdzona przez Koreańskie Towarzystwo Oczyszczania Powietrza.

tags: #czy #wymiana #filtrów #w #oczyszczaczach #powietrza