Czy chlorowanie wody jest skuteczne na Giardie? Kompleksowy przewodnik
- Szczegóły
Giardioza, wywoływana przez pierwotniaka Giardia intestinalis, jest jedną z głównych przyczyn występowania biegunek o podłożu pasożytniczym u zwierząt i ludzi. Zakażenie Giardia lamblia (nazywaną również Giardia intestinalis lub Giardia duodenalis) jest jedną z najczęstszych pasożytniczych infekcji jelitowych na świecie.
Czym jest Giardia i jak dochodzi do zakażenia?
Lamblia to pierwotniak pasożytniczy, przyczyna jednej z najczęstszych infekcji przewodu pokarmowego psa, a także u ludzi. Pasożytuje on na powierzchni błony śluzowej jelita, a jego cykl życiowy obejmuje dwa etapy: postać przetrwalnikową (cysta) i postać wegetatywną (trofozoit).
Zakażenie następuje drogą pokarmową przez spożycie cysty, która jest formą inwazyjną tego pasożyta. Cysty po przedostaniu się do jelita cienkiego przekształcają się w trofozoity, które osiedlają się w nim i namnażają.
Do zakażenia lambliami dochodzi najczęściej poprzez spożycie zanieczyszczonego cystami pokarmu lub wody. Wśród czynników, które sprzyjają zakażeniu znajduje się m.in picie nieprzegotowanej wody z niepewnych źródeł, a także ze strumieni i jezior. Skażona woda jest głównym źródłem zakażeń Giardia. Żywność może zostać skażona cystami Giardia podczas przygotowywania lub przez kontakt z zanieczyszczoną wodą.
W złych warunkach sanitarnych możliwe jest zarażenie z osobnika na osobnika. Zjadanie przez Twojego psa na spacerze odchodów innych zwierząt lub ludzi także może skutkować zakażeniem pasożytami.
Przeczytaj także: Izomeria w Chlorowaniu Trimetylopentanu
Objawy giardiozy
Rozpoznanie giardiozy u psa może być trudne, ponieważ objawy nie zawsze są jednoznaczne i często mogą przypominać inne problemy żołądkowo-jelitowe, np. zatrucie lub alergię pokarmową. U psa najczęściej występuje przewlekła, nawracająca biegunka, która może być wodnista lub śluzowa. W niektórych przypadkach biegunce towarzyszy także wymiotowanie, utrata apetytu i masy ciała oraz osłabienie.
Objawy giardiozy u ludzi są podobne do tych występujących u zwierząt i obejmują biegunkę, nudności, skurcze brzucha, wzdęcia oraz ogólne osłabienie. U osób z osłabionym układem odpornościowym - takich jak dzieci, seniorzy czy osoby z przewlekłymi chorobami - infekcja może przebiegać ciężej i trwać dłużej.
W zależności od zajętego odcinka przewodu pokarmowego i stanu immunologicznego pacjenta nasilenie objawów jest różne. Do najczęstszych dolegliwości należą ból brzucha (zazwyczaj po jedzeniu) i biegunka (o różnym nasileniu, charakterze tłuszczowym lub fermentacyjnym). Stolce są jasne, papkowate, tłuszczowe, o przykrym zapachu i z dużą zawartości powietrza. Mogą dominować objawy ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego - nudności, wymioty, odbijania, wzdęcia.
Warto zwrócić uwagę, że nie wszystkie psy zakażone giardią prezentują wyraźne niepokojące objawy. Czasami nosiciele pasożyta są bezobjawowi, co sprawia, że infekcja jest trudna do wykrycia. Szczególnie podatne na objawy kliniczne są młode szczenięta, psy o obniżonej odporności lub cierpiące na inne choroby.
Czy chlorowanie wody jest skuteczne na Giardie?
Cysty Giardia są odporne na standardowe poziomy chlorowania stosowane w oczyszczaniu wody. Chlorowanie nie jest skuteczne przeciwko cystom lamblia, podobnie jak dezynfekcja związkami jodowymi, której skuteczność jest zmienna i zależy od mętności i temperatury wody oraz czasu działania.
Przeczytaj także: Skutki chlorowania wody z fenolem
W chłodnej wodzie cysty mogą przeżyć miesiące. Chlorowanie wody ich nie niszczy, skuteczne jest jej gotowanie lub filtrowanie.
Diagnostyka giardiozy
Zakażenie giardią można zdiagnozować poprzez badanie kału. W celu ograniczenia inwazji zawsze bada się wszystkich współmieszkańców.
Rozpoznanie giardiozy opiera się na badaniu parazytologicznym kału na obecność cyst, które powtarza się trzykrotnie w odstępach kilkudniowych. W kale biegunkowym można niekiedy stwierdzić trofozoity. Ocena kału powinna być przeprowadzona przez doświadczonego parazytologa, ponieważ cysty łatwo można pomylić z innymi elementami kału.
Stosowane są również gotowe zestawy do badania immunoenzymatycznego kału (ELISA) na obecność antygenu G. lamblia.
Leczenie giardiozy
Leczenie polega na podawaniu leków przeciwpasożytniczych, które dobiera lekarz weterynarii (w przypadku zwierząt). Dla człowieka chorobotwórcze są genotypy giardia występujące u psów; brak jest natomiast jednoznacznych dowodów na zagrożenie związane z giardiozą ze strony kotów.
Przeczytaj także: Płukanie studni: jak to zrobić poprawnie?
W leczeniu giardiozy zastosowanie mają preparaty nitriomidazolowe. Lekiem pierwszego rzutu jest metronidazol (Flagyl), który u dorosłych stosuje się w dawce 750-1500 mg/dobę, w dawce podzielonej 3 razy dziennie, przez 5-10 dni, dzieciom podaje się 10-15 mg/kg m.c./dobę. Wyleczenie po jednorazowej kuracji wynosi około 80%. Leku nie stosuje się u kobiet w ciąży i karmiących.
Poza podawaniem leków na giardiozę u psa, weterynarz może również zalecić wspomagające środki, takie jak dieta o obniżonej zawartości tłuszczu i bogata w błonnik, aby ułatwić regenerację przewodu pokarmowego. Czasami zaleca się także stosowanie probiotyków, które pomagają przywrócić równowagę mikrobiomu jelitowego po infekcji. Ponadto ważne jest utrzymanie czystości otoczenia psa. Właściciel powinien również zachować ostrożność przy sprzątaniu po swoim psie i myć ręce po kontakcie z jego odchodami.
Profilaktyka giardiozy
Najlepszą profilaktyką zakażenia jest przestrzeganie zasad sanitarno-higienicznych (mycie rąk, warzyw, owoców), kontrola zwierząt domowych w kierunku obecności pasożytów (badania kału), unikanie picia wody nieznanego pochodzenia.
Regularne i dokładne mycie rąk mydłem i wodą jest najważniejszym elementem prewencji lamblioza. Kluczowe momenty wymagające mycia rąk obejmują sytuacje przed przygotowywaniem żywności lub jedzeniem, po korzystaniu z toalety, po zmianie pieluch, po kontakcie ze zwierzętami lub ich środowiskiem oraz po kontakcie z glebą.
Nie należy pić nieoczyszczonej wody z płytkich studni, jezior, rzek, źródeł, stawów i strumieni. Podczas wędrówek, biwakowania czy wypraw w terenie, gdzie dostęp do bezpiecznej wody jest ograniczony, należy stosować odpowiednie metody uzdatniania wody.
Wszystkie surowe owoce i warzywa należy dokładnie myć bezpieczną, nieskażoną wodą przed spożyciem. Podczas podróży do krajów, gdzie owoce i warzywa mogą mieć kontakt z niebezpieczną wodą, należy unikać spożywania surowych produktów. Najbezpieczniej jest spożywać produkty obrane lub ugotowane.
Podczas korzystania z wody do celów rekreacyjnych należy zachować szczególną ostrożność. Nie należy połykać wody podczas pływania w basenach, jeziorach czy strumieniach. Osoby z objawami biegunki nie powinny korzystać z wody rekreacyjnej.
Gdy w gospodarstwie domowym przebywa osoba lub zwierzę zakażone lamblioza, należy czyścić i dezynfekować miejsca, gdzie niedawno wystąpiła biegunka. Należy unikać dotykania odchodów zwierzęcych, szczególnie młodych zwierząt, oraz nie dotykać twarzy ani ust po kontakcie ze zwierzętami. W przypadku zwierząt domowych z lamblioza, szczególnie ważne jest kąpanie zwierzęcia w ostatnim dniu leczenia w celu usunięcia materiału kałowego i pozostałych cyst z sierści.
Alternatywne metody uzdatniania wody
Najskuteczniejszą metodą unieszkodliwienia cyst lamblia jest gotowanie wody przez 1 minutę (lub 3 minuty powyżej wysokości 6500 stóp).Dostępne są różne typy filtrów mechanicznych: od prostych filtrów słomkowych, przez butelki zintegrowane z filtrem, filtry nakręcane na standardowe butelki, po wydajniejsze systemy z pompką czy filtry grawitacyjne.
Nowoczesną metodą jest oczyszczanie za pomocą promieniowania UV, realizowane przez przenośne urządzenia typu SteriPEN. Lampa UV-C emituje światło, które niszczy DNA i RNA mikroorganizmów (bakterii, wirusów, pierwotniaków), uniemożliwiając im replikację.
tags: #czy #chlorowanie #wody #jest #skuteczne #na
