Skażenie Wody Gronkowcem a Picie po Przegotowaniu: Kompleksowy Przewodnik
- Szczegóły
Skład wody z podziemnych ujęć, w tym zawartość żelaza, manganu, bakterii coli i twardość, zależy od wielu czynników. Najczęstsze to właściwości geologiczne warstw, kontakt z wodami powierzchniowymi, opadowymi i roztopowymi, a także dopływ wód antropogenicznych, takich jak ścieki i spływy z terenów rolniczych.
Wiele związków w wodzie wpływa na jej jakość, decydując o przydatności do różnych celów: bytowo-gospodarczych, rolniczych, hodowlanych i technologicznych. Niektóre substancje są uciążliwe, inne szkodliwe, a nawet niebezpieczne dla zdrowia.
Problem złej jakości wody dotyczy głównie własnych ujęć, np. studni głębinowych. Jednak przekroczenia norm zdarzają się także w wodzie z miejskiej sieci, pomimo restrykcyjnych przepisów. Przyczyną jest możliwość zanieczyszczenia wody w rurociągach o złym stanie technicznym, co zmienia parametry wody u odbiorcy końcowego.
Poniżej omówimy zanieczyszczenia występujące w wodzie, ich wpływ na zdrowie, urządzenia i instalacje, a także cechy użytkowe wody w różnych branżach przemysłu.
Wymagania dla wody zdatnej do spożycia określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. (Dz.U. 2017 poz. 2294). Będziemy się do niego odnosić, omawiając poszczególne zanieczyszczenia, a także do wytycznych WHO i GIS z 2017 r.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Fizyczne Wskaźniki Jakości Wody
Pierwsza grupa wskaźników to fizyczne: barwa, smak, zapach i mętność (wskaźniki organoleptyczne). Omówimy również zanieczyszczenia mechaniczne, które choć nie są oznaczane laboratoryjnie, mają istotny wpływ na cechy użytkowe wody.
Mętność Wody
Mętność wody jest spowodowana obecnością zawiesin mineralnych (glina, muły) lub organicznych (np. szczątki roślin), a także wysoką zawartością manganu i żelaza w wodzie. Ponadto, przy dużej twardości wody, mętność pojawia się w wyniku wytrącania się węglanu wapnia i magnezu. W wodach podziemnych mętność może dochodzić do kilkudziesięciu NTU.
Skutki Mętności Wody
Przepisy określają dopuszczalną mętność wody na poziomie akceptowalnym przez konsumenta, zalecając wartość poniżej 1 NTU. Mętność wody wpływa na jej wygląd i akceptację przez użytkowników. Widoczne zmętnienie (mleczno-białe, błotniste lub czerwono-brązowe) występuje powyżej 4 NTU.
Duża mętność może powodować przebarwienia na praniu, osady na umywalkach, wannach i armaturze. Niszcząco działa także na elementy instalacji wodnej, np. uszczelki kranów i spłuczek. Ponadto, zawiesina sprzyja namnażaniu się mikroorganizmów i zmniejsza skuteczność dezynfekcji.
Usuwanie Mętności Wody
Sposób usuwania mętności zależy od jej przyczyny. Jeśli jedynym problemem są drobne cząstki mineralne, skuteczne są filtry mechaniczne. W domowych instalacjach o niewielkiej mętności stosuje się filtry narurowe, a w przypadku dużych wartości - kolumny filtracyjne.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Filtry narurowe dzielą się na:
- Filtry z wkładami wymiennymi:
- Posiadają szeroki wybór modeli, uwzględniający wielkość filtra, mikronaż wkładu filtracyjnego oraz strukturę i materiał z jakiego jest wykonany wkład filtracyjny.
- Wielkość filtra wpływa na jego wydajność. Najpopularniejsza wielkość obudów filtrów z wkładami wymiennymi to 10″ (cali), które w zależności od rodzaju zastosowanego wkładu filtracyjnego posiadają przepustowość do 2,5 m3/h.
- Zakres mikronażu najczęściej dostępnych wkładów filtracyjnych wynosi 1, 5, 10, 20, 50, 100 mikrometrów.
- Najpopularniejsze wkłady są wykonane ze sznurka lub z pianki polipropylenowej.
- Żywotność wkładów wymiennych wynosi od kilku miesięcy (dla wkładów sznurkowych i piankowych) do kilku lat (dla wkładów ze stali nierdzewnej).
- Filtry samopłuczące:
- Nie wymagają wymiany wkładów.
- Występują filtry samopłuczące z wkładami płukanymi współprądowo lub przeciwprądowo.
- Żywotność wkładów filtracyjnych filtrów samopłuczących wynosi wiele lat i ich wymiana następuje praktycznie dopiero w wyniku mechanicznego uszkodzenia.
W przypadku dużej mętności lub większych instalacji skuteczniejsze są kolumny filtracyjne z wypełnieniem z drobnego kruszywa mineralnego (np. piasek kwarcowy), które posiadają przepływ do ponad 4 m3/h. Eksploatacja kolumny filtracyjnej polega na okresowym płukaniu złoża filtracyjnego wodą, podczas którego popłuczyny wraz z zanieczyszczeniami są odprowadzane bezpośrednio do kanalizacji. Złoża mineralne stanowiące wypełnienie kolumny filtracyjnej cechują się wysoką wytrzymałością i starczają na okres ponad 5-8 lat.
Jeśli mętność jest spowodowana wysoką zawartością żelaza, manganu lub twardością wody, usuwa się ją w procesie odżelaziania, odmanganiania lub zmiękczania wody.
W przypadku mętności pochodzenia organicznego stosuje się kolumny filtracyjne z węglem aktywnym, które adsorbuje zanieczyszczenia rozpuszczalne i zatrzymują większe zanieczyszczenia na zasadzie cedzenia. Stosowanie filtrów narurowych z wkładami z węglem aktywnym do usuwania mętności organicznej nadaje się wyłącznie do bardzo małych instalacji (pojedyncze krany), gdzie jest małe zużycie wody, ponieważ niewielka pojemność adsorpcyjna wymiennych wkładów z węglem aktywnym powoduje, że są one mało ekonomiczne.
Do usuwania mętności w jednym kranie (np. w kuchni) można zastosować system odwróconej osmozy montowany pod zlewem.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Barwa Wody
Barwa wody jest najczęściej wywołana przez rozpuszczoną i koloidalną materię organiczną (głównie kwasy humusowe i fulwowe) wypłukiwaną z warstw geologicznych, a także przez związki żelaza i manganu. Zwiększona barwa może być skutkiem dopływu ścieków. Naturalna barwa wody podziemnej może dochodzić do kilkudziesięciu mg Pt/l.
Skutki Barwy Wody
Większość ludzi wykrywa barwę wody powyżej 15 mg Pt/l. Przepisy określają barwę wody jako akceptowalną przez konsumenta, z pożądaną wartością do 15 mg Pt/l. Barwa wody ma znaczenie w wodach technologicznych (papiernicza, tekstylna, kosmetyczna, farmakologiczna). W budynkach mieszkalnych wpływa na komfort spożywania wody i może powodować przebarwienia np. na praniu.
Usuwanie Barwy Wody
Barwa wody jest wywołana przez związki, które powodują przekroczenie innych wskaźników (np. mangan, związki organiczne, żelazo). Zmniejszenie barwy następuje w procesach usuwania tych związków: odżelaziania, odmanganiania lub usuwania związków organicznych na kolumnach filtracyjnych z węglem aktywnym.
Kolumna filtracyjna z węglem aktywnym wiąże (adsorbuje) na swojej powierzchni rozpuszczone zanieczyszczenia. Bardzo duża powierzchnia właściwa węgla aktywnego (do 2000 m2/g) sprawia, że nadaje się on do usuwania zanieczyszczeń trudnych do usunięcia innymi metodami (związki organiczne, metale ciężkie, pestycydy).
W warunkach domowych kolumny z węglem aktywnym są płukane wodą przy pomocy ręcznych lub automatycznych głowic sterujących. Działa do czasu wyczerpania pojemności adsorpcyjnej (zazwyczaj 12-36 miesięcy), po czym złoże należy wymienić. Stosowane są również filtry narurowe z wkładami z węglem aktywnym, jednak ich pojemność adsorpcyjna oraz wydajność są bardzo małe i dlatego powinny być stosowane wyłącznie na niewielkie instalacje (pojedyncze krany).
UWAGA! Węgiel aktywny jest dobrym środowiskiem dla rozwoju mikroorganizmów. Może to powodować pogorszenie zapachu wody oraz wtórne zanieczyszczenie mikrobiologiczne. Między innymi z tego powodu...
Skażenie Wody Bakteriami Coli
Woda powinna być wolna od bakterii, wirusów i innych zanieczyszczeń, aby była zdatna do spożycia i bezpieczna. Wymogi dotyczące parametrów wody są określone w rozporządzeniach Ministerstwa Zdrowia.
Bakterie coli to grupa mikroorganizmów z rodziny Enterobacteriaceae, powszechnych w naszym otoczeniu. Występują w organizmach ludzi i zwierząt, glebach, wodach i na roślinach, gdzie trafiają wraz z odchodami. Najbardziej znana jest Escherichia coli (pałeczka okrężnicy), która pełni pożyteczne funkcje w naszej mikroflorze jelitowej, wspomagając trawienie i produkcję witamin.
Większość szczepów bakterii coli nie jest groźna, ale niektóre (enterokrwotoczne) produkują toksyny powodujące zatrucia i infekcje. Rozwijają się szybko w temperaturze od 7 do 50°C. Infekcje zależą od rodzaju bakterii, ich ilości i kondycji organizmu chorego. Escherichia coli zazwyczaj powoduje zatrucie pokarmowe z biegunką i bólem brzucha, nudnościami, wymiotami, brakiem apetytu i osłabieniem.
Pałeczka okrężnicy może przyczynić się do groźnych chorób także poza układem pokarmowym. Bakterie coli w moczu są jedną z głównych przyczyn zakażenia dróg moczowych, powodując zapalenie pęcherza i bakteriomocz. Infekcja objawia się stałym parciem na cewkę moczową, bólem w podbrzuszu oraz częstym oddawaniem moczu z jednoczesnym pieczeniem i szczypaniem.
Rzadsze infekcje to stany zapalne opon mózgowo-rdzeniowych, ucha środkowego lub okrężnicy. U osób z niską odpornością może rozwinąć się sepsa. Bakterie coli w wodzie są częstym problemem w szpitalach i przyczyniają się do zakażeń pooperacyjnych.
Jak Ustrzec Się Przed Zakażeniem Bakteriami Coli?
Pałeczki okrężnicy dostają się do organizmu głównie przez usta wraz z drobinkami odchodów. Kluczowa jest właściwa higiena - zwłaszcza po skorzystaniu z toalety i przed jedzeniem oraz dbanie o czystość w domu. Jedną z głównych dróg zakażenia jest żywność. Bakterie coli często znajdują się w mięsie i drobiu, gdzie przedostają się z układu pokarmowego zwierząt podczas uboju. Dlatego zaleca się spożywanie ich tylko po obróbce termicznej, nie na surowo. Lepiej unikać też picia niepasteryzowanego mleka. Ponadto skażone mogą być warzywa i owoce nawożone obornikiem. Patogeny przenikają do roślin również z gleby i wody. Kolejnym źródłem są osoby zainfekowane pałeczką okrężnicy.
Skażenie Wody Bakterią Coli
Skażonej kranówki nie wolno absolutnie pić, przygotowywać na niej dań ani myć w niej warzyw, owoców czy mięsa. Ryzykowne są też zabiegi higieniczne, mycie zębów i kąpiel w wodzie z bakterią coli. Patogeny mogą dostać się do organizmu nie tylko przez usta, ale również nos lub uszkodzoną skórę. Nie należy również używać zainfekowanej wody do codziennych czynności tj. zmywanie naczyń, pranie i sprzątanie.
Źródłem bakterii coli w wodzie mogą być odchody, zanieczyszczone ściekami wody gruntowe, odpływy z oczyszczalni lub nawozy naturalne tj. obornik. Najbardziej narażone są własne ujęcia wody. Nieczystości mogą dostać się do studni przez obudowę lub bezpośrednio, jeśli nie ma odpowiedniego zabezpieczenia.
Najlepszym sposobem na sprawdzenie, czy w naszej wodzie znajdują się bakterie coli lub inne patogeny jest przeprowadzenie analizy mikrobiologicznej. Badanie można zlecić lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej lub prywatnemu laboratorium.
Co Zrobić, Gdy Woda Jest Skażona Bakteriami Coli?
Woda zanieczyszczona bakteriami nie może być spożywana ani używana do higieny i innych celów. Na szczęście nie są one niezniszczalne i można je zlikwidować przez odpowiednią dezynfekcję.
Jedną z najprostszych metod dezaktywacji pałeczki coli w wodzie pitnej jest jej przegotowanie. Bakterie giną bowiem w temperaturze powyżej 60°C, zatem wrzątek skutecznie je usuwa. Przy czym najlepiej gotować wodę co najmniej przez 20 minut.
Metody Dezynfekcji Wody
- Chlorowanie:
- Jedna z najczęściej stosowanych metod uzdatniania stosowaną zarówno w dużych zakładach wodociągowych, jak i gospodarstwach domowych korzystających z własnego ujęcia.
- Zazwyczaj do oczyszczania wody wykorzystywany jest podchloryn sodu lub dwutlenek chloru.
- Dezynfekuje nie tylko zbiornik magazynujący wodę, ale także całą instalację.
- Powoduje drażniący zapach wody i znacząco obniża jej walory smakowe.
- Ozonowanie:
- Ozon wyróżnia się silnymi właściwościami utleniającymi i znacznie lepiej niż chlor radzi sobie z usuwaniem patogenów i innych drobnoustrojów.
- Wykazuje skuteczność 99,9%, zatem gwarantuje, że bakterie coli w wodzie przestaną istnieć po dezynfekcji.
- Metoda droga ze względu na koszt urządzeń do wytwarzania ozonu i duże zużycie energii elektrycznej.
- Wadą ozonowania jest także wątpliwe działanie w całej instalacji i niska trwałość.
- Dezynfekcja Promieniowaniem Ultrafioletowym:
- Naświetlanie zmienia strukturę DNA i RNA bakterii i wirusów, dzięki czemu tracą one zdolność wzrostu oraz namnażania i w efekcie obumierają.
- Profesjonalna lampa UV to najskuteczniejsza metoda neutralizacji zagrożenia, jakie stanowi skażenie wody bakterią coli.
- Rozwiązanie ekonomiczne, wygodne w obsłudze i nie wymaga niemal żadnych działań człowieka podczas procesu dezynfekcji.
- Lampy UV do wody są całkowicie bezpieczne dla naszego zdrowia i przyjazne dla środowiska.
Przy własnym ujęciu wodnym rekomendowana jest profesjonalna lampa UV montowana na początku instalacji. Pozwoli to zapewnić oczyszczoną z patogenów wodę w całym gospodarstwie domowym. W przypadku użytkowników sieci wodociągowych świetnie sprawdzi się lampa pod zlewozmywak do kuchni.
Skażenie Wody Gronkowcem
Gronkowiec może zaatakować zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Można się nim łatwo zarazić na wiele sposobów - drogą kropelkową, przez płyny ustrojowe, a nawet przedmioty codziennego użytku. Nieraz wystarczy zwykłe przemęczenie, stres lub osłabienie, aby wniknął do naszego organizmu.
Może zaatakować różne organy, dlatego wywołuje odmienne dolegliwości i objawy. Często powoduje dolegliwości groźne dla życia, dlatego też należy zachować szczególną ostrożność - tym bardziej że gronkowiec jest odporny na wiele antybiotyków i jak dotąd nie wynaleziono skutecznej szczepionki chroniącej przed zakażeniem.
Gronkowiec Złocisty - Czym Jest?
Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) należy do bakterii, które wywołują wiele jednostek chorobowych. Wytwarza bardzo toksyczną enterotoksynę, która jest odporna na wysoką temperaturę. Zatrucie nią jest równie niebezpieczne, jak samo zakażenie gronkowcem. Bakterię można wykryć podczas badania krwi, moczu lub próbki tkanki pobranej z zakażonego obszaru (najczęściej wymazu z gardła i nosa).
Rodzaje Gronkowca
Gronkowce (Staphylococcus) należą do bakterii Gram-dodatnich. Żyją powszechnie w naszym otoczeniu, obecne są w wodzie i glebie. Są kuliste, nie posiadają rzęsek, otoczek, ani zarodników. Niektóre wytwarzają charakterystyczne barwniki, skąd biorą się ich nazwy, np. złocisty, biały, żółty. Rozwijają się zarówno w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych. Wytwarzają wiele toksyn i enzymów, które mogą wywołać różne choroby, na przykład gronkowce ropne wywołują miejscowe procesy ropne oraz zakażenia ogólne.
Do najczęściej spotykanych odmian gronkowca należą: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus haemolyticus, Staphylococcus saprophyticus, Staphylococcus lugdunensis.
Objawy Zakażenia Gronkowcem
Zakażenia skóry, tkanek podskórnych i miękkich oraz zakażenia układowe wywołuje gronkowiec złocisty. Objawy i dolegliwości, w zależności od miejsca, w którym zlokalizowane jest zakażenie, mogą być różne. Gronkowiec skórny może wywoływać powstanie czyraków, ropni i liszajów, a u kobiet karmiących - zapalenie sutka. Zmiany na skórze przybierają czerwoną barwę, skóra pęka i staje się bolesna. Czasem z ranek sączy się wydzielina. Często zdarzają się również infekcje w obrębie błony śluzowej nosa. Gronkowiec w nosie objawia się w postaci nawracającego kataru o charakterze ropnym oraz zapalenia zatok.
Zakażenia układowe bywają bardzo poważne. Należą do nich infekcje dróg oddechowych, zapalenie płuc, mięśnia sercowego i wsierdzia, opon mózgowych, dróg moczowych i żył, zakażenia układu kostnego oraz ropnie narządowe. W skrajnych przypadkach może dojść do sepsy wywołanej przez gronkowiec.
Czy Gronkowiec Jest Zaraźliwy?
Gronkowiec bardzo szybko się rozprzestrzenia. Można się nim zarazić przez styczność z zakażonymi przedmiotami lub kontakt z nosicielem. Łatwo przenosi się drogą pokarmową, kropelkową oraz przez płyny ustrojowe. Wystarczy małe zadrapanie, aby do krwi i tkanek dostały się gronkowce. Bakterie mogą znajdować się w przeterminowanej lub źle przechowywanej żywności, są również przenoszone na brudnych rękach. Zakażenie szybko rozprzestrzenia się u osób z obniżonym lub osłabionym układem odpornościowym, czyli rekonwalescentów, osób starszych i dzieci, matek karmiących, osób chorych, przemęczonych i narażonych na działanie stresu.
Jak Uniknąć Zakażenia Gronkowcem?
Przede wszystkim należy dbać o dobrą kondycję fizyczną. Zdrowy, silny organizm jest odporny na rozwój choroby, nawet po zarażeniu gronkowcem. Ważne jest zatem wzmacnianie odporności poprzez prowadzenie higienicznego trybu życia, właściwe odżywianie oraz aktywność fizyczną, dzięki czemu układ immunologiczny może sam poradzić sobie z bakteriami. Równie ważna jest higiena.
Jak Leczyć Gronkowca?
Wyleczenie gronkowca jest trudne. Wiele szczepów wytwarza penicylazę - toksynę, dzięki której stają się odporne na penicylinę. Dlatego tak ważne jest, aby przed zastosowaniem odpowiednich antybiotyków sporządzić antybiogram. Wiele osób sięga po leki naturalne, które mogą stanowić duże wsparcie z chorobą, a także wzmacnia odporność, za pomocą odpowiednich suplementów diety.
Warunkowa Przydatność Wody do Spożycia i Działania PEWIK-u
Nadal trwają intensywne prace, których celem jest poprawa jakości wody w Śródmieściu Gdyni. Będą one prowadzone do czasu uzyskania potwierdzonej badaniami trwałej jakości wody. Przypomnijmy: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Gdyni 8 listopada poinformował, że w przebadanych próbkach wody wykryto bakterie grupy coli. Sanepid wydał decyzję o jej warunkowej przydatności do spożycia dla strefy Gdynia Śródmieście. Od tej pory woda nadaje się do spożycia wyłącznie po przegotowaniu. Bez obróbki termicznej może być używana wyłącznie do celów sanitarnych i porządkowych.
Przegotowania wymaga woda do: przygotowania posiłków, mycia spożywanych na surowo warzyw i owoców, mycia zębów.
Woda nieprzegotowana może być używana wyłącznie do celów higieniczno-sanitarnych i porządkowych (np. do mycia, prania, spłukiwania toalet).
W próbkach wody nie wykryto bakterii kałowych, tzn. Escherichia coli oraz enterokoków. Stwierdzenie pojedynczych jednostek bakterii grupy coli w sieci wodociągowej nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego. Są to bakterie wskaźnikowe, które stanowią kryterium oceny czystości systemów dystrybucji wody. W przypadku kąpieli dzieci oraz osób z osłabioną odpornością zaleca się unikanie przypadkowego napicia się wody. Można myć ręce oraz zmywać naczynia bezpośrednio pod kranem. Warunkowa przydatność wody dotyczy jedynie jej spożycia.
Po uzyskaniu potwierdzenia o pogorszeniu jakości wody PEWIK natychmiast przystąpił do prac naprawczych. W ramach działań z eksploatacji został wyłączony jeden ze zbiorników wody w strefie zasilania. W obydwu zbiornikach prowadzono dezynfekcje. Stale kontrolowano parametry wody, m.in. w biurowcu przy ulicy Śląskiej, Hotelu Mercure, Szpitalu św. Wincentego a Paulo, Przedszkolu nr 51, a także w wielu innych miejscach w Śródmieściu.
Działania PEWIK-u wynikają ze standardowej procedury postępowania w przypadku wystąpienia pogorszenia parametrów mikrobiologicznych wody. Pomimo że obecność bakterii grupy coli w wykrytych wartościach nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzkiego, to wykrycie tych bakterii musi skutkować przeprowadzeniem działań korygujących w celu utrzymania odpowiedniej jakości bakteriologicznej wody.
tags: #woda #skażona #gronkowcem #czy #picie #po
