Woda utleniona 3% - zastosowanie i fakty
- Szczegóły
Buteleczka wody utlenionej to jedna z obowiązkowych pozycji w wyposażeniu domowej apteczki. Woda utleniona, którą możemy zakupić w każdej aptece bez recepty, to inaczej trzyprocentowy roztwór nadtlenku wodoru (Hydrogenii peroxidum 3%), który w większym stężeniu jest substancją toksyczną.
Czym jest woda utleniona?
Woda utleniona (nazywana również nadtlenkiem wodoru) to związek chemiczny o wzorze H2O2. Jej cząsteczka zawiera dodatkowy atom tlenu w porównaniu do zwykłej cząsteczki wody. Dzięki temu dodatkowemu atomowi tlenu woda utleniona staje się silnym utleniaczem i ma wiele różnorodnych zastosowań w różnych dziedzinach, w tym w medycynie, gospodarstwie domowym, przemyśle i kosmetologii.
Woda utleniona, czyli nadtlenek wodoru o wzorze H2O2, została wynaleziona jak wiele innych substancji przez przypadek. Za jej „ojca” uznaje się francuskiego chemika Luisa Jacquesa Thenarda, który pracując nad syntezą nadtlenku baru w 1818 roku otrzymał bezbarwną ciecz, która dobrze miesza się z wodą. Była to woda utleniona. Kolejne badania sprawiały, że wynalazek znajdował wiele zastosowań.
Współcześnie, ze względu na to, że jedynymi produktami rozkładu H2O2 jest tlen i woda zalicza się wodę utlenioną do grupy związków chemicznych sprzyjających ochronie środowiska. Cząsteczki wody utlenionej mają niewielkie rozmiary, co ułatwia im przenikanie przez błony komórkowe drobnoustrojów - bakterii, grzybów i wirusów. Wykazują wobec nich działanie biobójcze. Na podstawie jego działania nadtlenek wodoru zalicza się do środków antyseptycznych.
Dlaczego po polaniu rany wodą utlenioną pojawia się piana?
Jako środek odkażający stosuje się 3% wodny roztwór wody utlenionej. Mechanizm bakteriobójczego działania H2O2 polega na jego rozkładzie przez enzymy wewnątrzkomórkowe, np. katalazę oraz jony metali (żelaza Fe2+, miedzi Cu2+). W wyniku tej reakcji powstają rodniki hydroksylowe niszczące białko i błony komórkowe zarazków. Końcowym produktem rozkładu wody utlenionej jest tlen komórkowy - sprawca powstającej piany. Działa on bakteriobójczo, oczyszcza mechanicznie rany i zmiękcza strupy.
Przeczytaj także: Medyczne zastosowania wody utlenionej
To, że po zastosowaniu wody utlenionej widzimy pianę, oznacza zatem, że lek działa. Niestety na tej samej zasadzie woda utleniona może spowalniać procesy gojenia ran poprzez wpływ na komórki organizmu odpowiedzialne za ten proces.
Zastosowanie wody utlenionej
Woda utleniona znalazła swoje zastosowanie nie tylko w medycynie i w branży farmaceutycznej, ale także w sektorze kosmetycznym i branży tekstylnej. Trzyprocentowy roztwór nadtlenku wodoru dostępny w aptekach, traktowany jest głównie jako środek dezynfekujący, ale to nie jedyne zastosowanie wody utlenionej.
Wskazaniem do zastosowania wody utlenionej mogą być łagodne infekcje jamy ustnej i gardła. Wiele osób sięga po wodę utlenioną jako ratunek na pierwsze oznaki przeziębienia - szczególnie w sytuacjach, kiedy dokucza ból gardła. Woda utleniona zastosowana w leczeniu chorób zatok może pomóc w zniwelowaniu infekcji oraz w pozbyciu się nadmiaru zalegającej wydzieliny w zatokach.
Woda utleniona stosowana jest także do rozjaśniania włosów, wybielania tkanin i... przebarwień na skórze. Przepisów i wskazówek do domowego użycia wody utlenionej jest mnóstwo!
Wybielanie zębów
Białe zęby uznawane są za oznakę zdrowia i postrzegane jako element atrakcyjnego wyglądu. W tym celu zarówno w gabinecie stomatologicznym, jak również w warunkach domowych stosuje się preparaty oparte na nadtlenku wodoru. Mogą mieć one formę nakładek z żelem lub past. W gabinecie stosuje się preparaty o stężeniu 35-37%, a w domu jednak pod kontrolą lekarza dentysty 10%, bez kontroli dopuszczone jest stosowanie ogólnie dostępnych produktów wybielających, w których stężenie substancji wybielającej nie przekracza 10%.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Woda utleniona na trądzik
Skuteczność wody utlenionej w leczeniu i pielęgnacji cery trądzikowej jest dość ograniczona. H2O2 może być pomocna w ułatwianiu gojenia sączących się zmian ropnych, które towarzyszą trądzikowi. Działa bójczo na bakterie Propioniobacterium acne odpowiedzialne za powstawanie trądziku, niemniej kuracja by była, skuteczna powinna być prowadzona systematycznie i odpowiednio długo. Długotrwałe stosowanie może jednak wywoływać podrażnienie skóry.
Czy wodą utlenioną można odkażać rany?
3-procentowy wodny roztwór nadtlenku wodoru H2O2, bo tym z chemicznego punktu widzenia jest woda utleniona, posiada silne właściwości utleniające, czyli wchodzi w reakcję ze związkami budulcowymi ludzkiego organizmu. Gdy polewa się wodą utlenioną świeżą ranę, pojawia się charakterystyczna piana, kojarzona z antyseptycznymi właściwościami roztworu, czyli przede wszystkim jego intensywnym działaniem bakteriobójczym. W rzeczywistości piana świadczy o zachodzącej reakcji chemicznej między nadtlenkiem wodoru i katalazą - enzymem z grupy oksydoreduktaz znajdującym się w komórkach krwi.
Co istotne, reakcja ta powoduje unieczynnienie wody utlenionej, przez co traci ona swoje bakteriobójcze właściwości - jeśli nawet odkaża ranę, działanie to jest słabe i krótkotrwałe i niestety nie zmniejsza ryzyka infekcji. To już wystarczający powód, by nie polewać wodą utlenioną świeżych ran, ale jest jeszcze jeden minus jej stosowania - uszkadza makrofagi i neutrofile w okolicy rany, przez co dochodzi do zaburzenia procesu gojenia i regeneracji uszkodzonej tkanki.
Na świeże, krwawiące rany podobnie jak wody utlenionej nie należy stosować również: jodyny, Spirytusu, gencjany, które również zaburzają naturalny proces zasklepiania się uszkodzeń skóry.
Specjaliści podkreślają, że woda utleniona ma zastosowanie w odkażaniu ran, ale tych sączących się, ropiejących, trudno gojących się. Nie należy tego jednak robić na własną rękę, ale zawsze zgodnie ze wskazówkami lekarza - w niektórych przypadkach wskazane są inne preparaty o właściwościach antyseptycznych lub antybiotyki.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Czy woda utleniona pomaga w infekcjach gardła?
O płukaniu bolącego gardła roztworem wody utlenionej słyszy się często i metoda ta przez wielu uważana jest za skuteczną. Część lekarzy nie jest jednak co do tego przekonana, nie ma bowiem naukowych dowodów potwierdzających przydatność wody utlenionej w leczeniu infekcyjnych zapaleń górnych dróg oddechowych.
Co prawda w praktyce pędzluje się wodą utlenioną gardło oraz zakrapla uszy od dziesiątek lat, dziś jednak już wiadomo, że działanie antybakteryjne H2O2 w takich sytuacjach dotyczy zarówno flory patologicznej, jak i fizjologicznej ludzkich tkanek.
Bilans zysków i strat jest dyskusyjny, można też rozważać negatywny wpływ uwalnianych komórek tlenu na błonę śluzową dróg oddechowych. Specjaliści uspokajają, że sporadyczne używanie wody utlenionej do płukania gardła jest bezpieczne, problemem mógłby być częsty i długi kontakt tkanki z tym związkiem.
Wlewy dożylne z wody utlenionej - czy mają uzasadnienie medyczne?
Wykonywane przez prywatne ośrodki medycyny naturalnej wlewy dożylne z rozcieńczonej wody utlenionej oraz witaminy C kilka miesięcy temu reklamowano jako skuteczny lek na koronawirusa i Covid-19. Dziś wciąż bywają polecane jako metoda leczenia boreliozy, nowotworów czy chorób oczu.
Konsultanci z dziedzin dermatologii i wenerologii, okulistyki, onkologii klinicznej oraz farmakologii klinicznej jasno wypowiedzieli się na ten temat: skuteczności takiej terapii nie potwierdzają badania naukowe i nie ma ona żadnego uzasadnienia medycznego.
Biuro Rzecznika Praw Pacjenta na poważnie zajęło się placówkami, które stosują wlewy dożylne, mamiąc chorych obietnicami wyleczenia m.in. z chorób nowotworowych. Kara za praktyki naruszające zbiorowe prawa pacjentów w sprawie metod leczniczych o niesprawdzonej skuteczności to 500 tys. zł.
Każdy potencjalny pacjent takich ośrodków powinien mieć świadomość, że stosowanie wlewów dożylnych z wody utlenionej jest nie tylko nieskuteczne w przypadku jakichkolwiek chorób, ale wręcz niebezpieczne dla zdrowia. Metoda ta może wiązać się z powikłaniami, takimi jak ostry przełom hemolityczny czy niewydolność wielonarządowa, które są potencjalnie śmiertelne.
Woda utleniona a leczenie nowotworów
Wbrew licznym rewelacjom, jakie można znaleźć w internecie, na temat tego, że woda utleniona jest rzekomo skuteczna w leczeniu nowotworów, nie jest to prawda. Podążenie za tego rodzaju radami może przynieść wiele szkody. - Nie są znane żadne badania, które dowiodłyby skuteczności wody utlenionej w terapii antyrakowej czy jakiejkolwiek innej. Takie próby zakrawają na szarlatanerię - ostrzega onkolog dr n med.
Pomysł wywodzi się z teorii, że raka może powodować niski poziom tlenu, a nadtlenek wodoru jest związkiem natleniającym. Co warto wiedzieć w kontekście rzekomych leczniczych walorów wody utlenionej, to przy okazji tamtejszych badań przekonano się, że komórki rakowe rosną bez tlenu, ponieważ rozprzestrzeniają się tak szybko, że naczynia krwionośne nie są w stanie dostarczyć im tlenu wystarczająco szybko. Co więcej - okazało się, że komórki rakowe wytwarzają własny nadtlenek wodoru, który może im pomóc w rozwoju.
Zagrożenia związane z niewłaściwym stosowaniem wody utlenionej
Warto sobie uświadomić jakie szkody w organizmie może przynieść niewłaściwe zastosowanie wody utlenionej. Jej wypicie może m.in. Dlatego w 2006 roku Agencja ds. Żywności i Leków wydała ostrzeżenie przed stosowaniem 35 proc. Zastosowanie jej chociażby na błonę śluzową w jamie ustnej może spowodować oparzenia jamy ustnej i gardła. Ale w każdym z tych przypadków jej użycie ogranicza się do ewentualnego kontaktu ze skórą.
Przechowywanie wody utlenionej
Woda utleniona sprzedawana jest w plastykowych butelkach. Dzięki temu bezpieczniejszy jest jej transport. Chcąc wydłużyć w czasie okres ważności wody utlenionej przy zachowaniu jak najdłużej wysokiego stężenia najlepiej tuż po zakupie wody utlenionej przelać ją do ciemnej szklanej butelki i przechowywać ją w lodówce w niskiej, ale dodatniej temperaturze. Do bieżącego użycia można ją przelewać do poręcznej i wygodnej w użyciu buteleczki wcześniej kupionej wody utlenionej w aptece, która była konserwowana. Po dokładnym umyciu buteleczki będzie się ona wspaniale nadawała do codziennego użycia i nie będzie ona zimna, jak ta z lodówki.
Wodę utlenioną, czy perhydrol konserwuje się używając stabilizatorów po to, aby proces utraty stężenia procentowego jak najbardziej wydłużyć bez konieczności przechowywania w ciemnym i chłodnym miejscu. Jednak nie w każdym przypadku możemy pozwolić sobie na używanie wody utlenionej z konserwantami.
Problem polega na tym, że woda utleniona jest wrażliwa na światło i pod jej wpływem następuje powolna utrata zawartości procentowej. Z uwagi na fakt braku substancji organicznej w takiej wodzie nie podlega ona zepsuciu, a jedynie zmniejszającym się stężeniem.
Wg producenta woda utleniona w postaci nadtlenku wodoru 30% przechowywana w warunkach pokojowych po roku traci 1%, czyli mamy tak naprawdę wtedy 29%. Określenie półrocznego okresu ważności wiąże się z jej przeznaczeniem - CZDA - czysta do analiz, czyli laboranci muszą mieć gwarancję, że w tym terminie woda utleniona ma ściśle określoną zawartość procentową. Nawet jeśli ten okres minie mogą ją użyć stosując jedynie do obliczeń współczynnik korygujący.
tags: #woda #utleniona #3% #do #picia #zastosowanie
