Woda pitna z własnej studni – wymagania i badania
- Szczegóły
Posiadanie własnej studni głębinowej lub kopanej to synonim niezależności i dostępu do “darmowej” wody. Własne ujęcie wody występuje też jako dobre rozwiązanie w przemyśle spożywczym. Studnia głębinowa to alternatywa dla wody wodociągowej w przypadku wielu domów jednorodzinnych. Skąd jednak pewność, że woda, której używasz do picia, gotowania i kąpieli, jest w pełni bezpieczna? Niestety, krystaliczna przejrzystość i brak zapachu nie są gwarancją braku zanieczyszczeń.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożywania przez ludzi nakłada na nią pewne wymagania jakościowe. Dotyczą one zarówno wody wodociągowej, jak i tej pozyskiwanej z własnej studni. W tym pierwszym przypadku to na wodociągach spoczywa odpowiedzialność za to, by jakość wody była na najwyższym poziomie. W przypadku korzystania z wody z ujęć lokalnych odpowiedzialnym jest właściciel tego ujęcia. Jeżeli ten właściciel dostarcza wodę odbiorcom domowym, jako część działalności handlowej lub w budynkach użyteczności publicznej, także jest zobowiązany do zapewnienia jej właściwej jakości.
Dlaczego warto badać wodę ze studni?
Woda gruntowa, nawet z głębokich ujęć, nie jest sterylna i może być narażona na różnorodne zanieczyszczenia - zarówno pochodzenia naturalnego, jak i wynikające z działalności człowieka. Ignorowanie konieczności regularnego badania wody może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i technicznych. Najpoważniejsze konsekwencje to oczywiście te, które odczujemy na własnym zdrowiu. Woda pitna ze studni może ulegać zanieczyszczeniom zarówno mikrobiologicznym, jak i fizykochemicznym.
- Zanieczyszczenia mikrobiologiczne obejmują obecność bakterii, wirusów czy pierwotniaków, które mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia. Przykładem jest bakteria Escherichia coli (E. coli), która może powodować pojawienie się różnego typu infekcji, zakażeń STEC czy zespołu hemolityczno-mocznikowego.
- Zanieczyszczenia fizykochemiczne, takie jak nadmiar metali ciężkich, azotanów, pestycydów lub nieprawidłowe parametry organoleptyczne, wpływają na jakość wody oraz jej przydatność do spożycia i użytkowania. Pierwiastki te powodować mogą mętność wody i lekko brązowy kolor. Pojawić się może też nieprzyjemny zapach - specjaliści wymieniają między innymi charakterystyczny zapach siarkowodoru albo amoniaku.
Badania pozwolą również ocenić wpływ wody na stan instalacji. Warto bowiem wiedzieć, że jej niewłaściwe parametry mogą zaszkodzić nie tylko ludzkiemu zdrowiu, ale i negatywnie oddziaływać na stan systemu wodociągowego i kanalizacyjnego. Może to wynikać m.in. ze zbyt dużej twardości lub nadmiaru soli mineralnych w wodzie, które później odkładają się w instalacji, ograniczając jej przepustowość.
Kiedy należy wykonać badanie wody?
Jeśli posiadasz własne ujęcie, to badanie zanieczyszczenia wody powinno przeprowadzać się przynajmniej raz w roku. Badanie wody ze studni głębinowej należy zlecać zawsze przed rozpoczęciem jej użytkowania. Warto zlecić wykonanie badań jakości wody także, wtedy gdy studnia przez długi czas była nieużywana. Regularna kontrola powinna stać się również dobrym nawykiem w domach, w których przebywają małe dzieci, osoby chore i starsze. Chociaż pełne badanie zaleca się przynajmniej raz w roku, istnieją objawy, które powinny skłonić do natychmiastowej analizy:
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
- Kamień i biały osad: Twarda woda to zmora sprzętu AGD.
- Jeśli więc zaobserwujemy tego typu właściwości wody pobranej ze studni, zawsze warto przeprowadzić jej badanie.
- zaczyna działać nieprawidłowo.
- Jeśli planujesz korzystanie z własnego ujęcia, przebadanie wody i obecności w niej szkodliwych substancji jest konieczne. Dzięki badaniu zyskasz pewność, że potrawy i napoje, które przygotujesz, używając wody z przydomowej studni, są bezpieczne dla Twojego zdrowia.
- Badanie jakości warto zlecić również wtedy, gdy jej smak, kolor lub zapach budzą Twoje wątpliwości.
Zakres badań wody ze studni
Czynności pozwalające określić jej stan bakteriologiczny to nie wszystko. Oprócz tego, że przeprowadzamy badanie mikrobiologiczne, potrzebne byłoby też przeprowadzenie badań fizykochemicznych. Najlepiej zlecić kompleksową analizę, czyli taką, która obejmuje kontrolę fizykochemiczną i mikrobiologiczną. Dzięki temu będzie można za jednym razem zbadać wszystkie ważne właściwości wody.
Badanie fizykochemiczne
Dzięki analizie fizykochemicznej można poznać właściwości fizyczne oraz skład chemiczny wody. To pozwala określić, które zanieczyszczenia mają wpływ na komfort użytkowania kranówki. Z takiego badania można również dowiedzieć się, jakie składniki wywołują nieodpowiedni zapach, smak i kolor wody.
Ten zakres badań wody najczęściej wykonywany jest w przypadku odbioru budynku mieszkalnego zasilanego w wodę z własnego ujęcia (np. studni głębinowej). Fizykochemiczne badanie wody do odbioru jednorodzinnego budynku mieszkalnego zawiera zestaw wskaźników fizykochemicznych pozwalających ocenić jakość wody, oraz możliwość jej wykorzystania do celów bytowych (sanitarnych, spożywczych i użytkowych).
Zakres badania wody:
- zapach wody
- barwa wody
- mętność wody
- przewodność elektryczna właściwa w temp 25 st C
- odczyn pH
- azotyny
- jon amonowy (jon amonu)
- glin
- żelazo ogólne
- mangan
- azotany
- twardość wody
- indeks nadmanganianowy (utlenialność)
- smak wody - wykonywany tylko pod warunkiem równoczesnego badania mikrobiologicznego wody i stwierdzenia braku przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych
Badanie mikrobiologiczne
Oprócz tego bardzo ważnym etapem jest badanie wody ze studni pod względem mikrobiologicznym. Ma dostarczyć informacje o stanie zasiedlenia ujęcia drobnoustrojami. Oznacza się w nim tzw. bakterie wskaźnikowe. Ich obecność lub liczba świadczy o występowaniu niepożądanych zjawisk w badanym zbiorniku.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Mikrobiologiczne badanie wody do odbioru budynku mieszkalnego zawiera zestaw 4 wskaźników pozwalających ocenić sanitarny stan instalacji wodociągowej budynku oraz możliwość wykorzystania wody do celów spożywczo-sanitarnych.
Zakres badania wody:
- bakterie ogólne w temp 22 st C
- bakterie grupy coli
- enterokoki (paciorkowce kałowe)
- Escherichia coli (pałeczka okrężnicy)
Ten zakres badań wody najczęściej wykonywany jest w przypadku odbioru budynku mieszkalnego (jednorodzinnego) zasilanego w wodę z własnego ujęcia, ale również w przypadku dostarczania wody z miejskiej sieci wodociągowej.
Gdzie zbadać wodę ze studni?
Miejsc i instytucji wykonujących badania jakości wody jest kilka. Najczęściej zleca się przeprowadzenie badania wody w Sanepidzie, czyli lokalnej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Kolejną możliwością jest skorzystanie z usług laboratorium oferującego badania wody ze studni głębinowych. Kolejną wartą rozważenia możliwością jest skorzystanie z usług firmy, która dostarcza urządzenia do uzdatniania wody np. stacje wielofunkcyjne do całego domu.
Każde z tych rozwiązań jest odpowiednie, jednak gdy badać wodę będzie firma, która zajmuje się również uzdatnianiem wody, plusem jest to, że w przypadku, gdy stan wody będzie wymagał jej poprawy, od razu otrzymamy propozycje rozwiązania problemu.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Jak pobrać próbkę wody do badania?
Badanie wody ze studni to proces wymagający precyzji i przestrzegania ściśle określonych procedur, by uzyskane wyniki były wiarygodne. Firma uzdatniająca wodę może też w specjalistyczny sposób pobrać próbki do badania - samodzielne pobranie wody nierzadko nastręcza trudności, ponieważ proces ten obarczony jest wieloma wytycznymi. Nieprawidłowe pobranie próbki może zafałszować wyniki, szczególnie w przypadku badań mikrobiologicznych.
Jak samodzielnie pobrać próbkę do badania wody?
W przypadku braku wymogu pobrania próbki wody w sposób akredytowany (wymóg określony przez WSSE lub PSSE dla budynków użyteczności publicznej i podmiotów działających na rynku spożywczym) czynność tego typu można wykonać samodzielnie - nie jest ona skomplikowana.
Jak pobrać próbkę do fizykochemicznego badania wody?
Aby przeprowadzić fizykochemiczne badanie wody, należy dostarczyć ok. 1,5 litra wody. Bardzo dobrze nadają się do tego celu popularne butelki PET po wodzie mineralnej (niedopuszczalne są butelki po wszelkich napojach słodzonych lub wodach smakowych). Próbkę wody do fizykochemicznego badania wody należy dostarczyć jak najszybciej do punktu przyjęć laboratorium - maksymalny czas od pobrania do dostarczenia próbki wody nie powinien przekraczać 8 godzin.
Jak pobrać próbkę do mikrobiologicznego badania wody?
Aby przeprowadzić mikrobiologiczne badanie wody, niezbędna jest specjalna butelka sterylna zapewniająca poprawny wynik badania. Niedopuszczalne jest pobieranie próbek wody do jakichkolwiek innych butelek - dopuszczalne są wyłącznie butelki wysterylizowane. Próbkę wody do mikrobiologicznego badania wody należy dostarczyć jak najszybciej do punktu przyjęć laboratorium - maksymalny czas od pobrania do dostarczenia próbki wody nie powinien przekraczać 4 godzin.
Ile kosztuje badanie wody ze studni?
Na cenę badania wody wpływa to, gdzie zostanie ono wykonane (każda placówka posiadać może własne cenniki) oraz zakres badania. Możemy przeprowadzić pełne badanie, może interesować nas jedynie kwestia drobnoustrojów itd. Ceny mogą też różnić się w zależności od regionu kraju. Szacuje się, że przedział cenowy to od 200 zł do nawet 500 zł. Pamiętaj jednak, że nie warto na takim badaniu oszczędzać, szczególnie jeśli chodzi o użytkowanie przydomowej studni.
Cena badania wody może także zależeć od regionu, w którym mieszkasz oraz od cennika placówki, której je zlecisz. Łączny koszt wykonania obu badań, czyli fizykochemicznych i mikrobiologicznych, waha się od 350 do 450 złotych. Sama analiza mikrobiologiczna to koszt około 200-250 złotych.
Jeśli cena badań wody ze studni wydaje Ci się wysoka, weź pod uwagę, że ponosisz ten koszt maksymalnie raz w roku, a nie warto oszczędzać na własnym zdrowiu.
tags: #woda #pitna #z #własnej #studni #wymagania

