Podstawowe zwroty i wymowa w języku czeskim
- Szczegóły
Język czeski, choć bliski polskiemu, posiada swoje unikalne cechy, zwłaszcza w wymowie i używanych zwrotach. Poniżej znajdziesz przydatne frazy i zasady wymowy, które ułatwią Ci pierwsze kroki w komunikacji po czesku.
Podstawowe zwroty
Oto kilka podstawowych zwrotów, które warto znać:
- Ano - Tak
- Ne - Nie
- Dĕkuji lub Dĕkuju - Dziękuję
- Není zač / Za málo / Rádo se stalo - Proszę bardzo / Nie ma za co
- Prosίm - Proszę (prosząc o coś)
- Prosίm - Proszę (podając coś)
- Dobré ráno! - Dzień dobry! (rano)
- Dobré odpoledne! - Dzień dobry! (po południu)
- Na shledanou! - Do widzenia!
- Dobrý večer! - Dobry wieczór!
- Dobrou noc! - Dobranoc!
- Ahoj! - Cześć! (powitanie)
- Čau! - Pa!
- Na shledanou! - Do zobaczenia!
- Promiňte / S dovolenίm - Przepraszam! (np. zaczepiając osobę nieznajomą)
- Omlouvám se / Promiň / Je mi líto - Przepraszam / Przykro mi
- Vstup je volný.
Przedstawianie się i podstawowe pytania
Użyj tych zwrotów, aby się przedstawić i nawiązać rozmowę:
- Jmenuji se Bedřich Smetana / Jmenuju se Bedřich Smetana - Nazywam się Bedřich Smetana
- Jmenuji se Alena / Jmenuju se Alena - Mam na imię Alena
- Jak se jmenuješ? - Jak się nazywasz?
- Tĕšί mĕ - Miło cię poznać
- Jak se máš? - Jak się masz?
- Dĕkuji, mám se dobře - Dziękuję, mam się dobrze
- Jsem Čech - Jestem Czechem
- Jsem z Polska - Jestem z Polski
- Bydlím v Praze - Mieszkam w Pradze
- Mnĕ je dvacet - Mam 20 lat
- Pracuji v kanceláři - Pracuję w biurze
- Pracuji jako čίšník - Pracuję jako kelner
- Jsem zdravotní sestra.
Zwroty w restauracji
Te zwroty przydadzą się, gdy będziesz chciał coś zamówić w restauracji:
- Restaurace - Restauracja
- Jídelnί lístek - Jadłospis, menu
- Přejete si objednat? - Czy mogę przyjąć zamówienie?
- Pečené kuře s hranolkami, prosím - Poproszę kurczaka z rożna z frytkami
- Bílou kávu, prosím - Poproszę kawę z mlekiem
- Výborné - Bardzo smaczne
- Dobrou chuť! - Smacznego!
- Na zdraví! - Na zdrowie!
Pytanie o możliwość porozumienia się
Użyj tych zwrotów, aby sprawdzić, czy ktoś mówi w języku, który rozumiesz:
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
- Mluvίte anglicky? - Czy mówi pan po angielsku?
- Mluvίte česky? - Czy mówi pan po czesku?
- Mluvίm česky jen trochu - Mówię po czesku tylko trochę
- Mluvte pomalu, prosím - Proszę mówić powoli
- Prosίm vás, napište mi to - Czy mógłby pan to zapisać?
- Můžeš to zopakovat? - Czy możesz powtórzyć?
- Nerozumίm - Nie rozumiem
- Nevím.
Czas i daty
Zapytaj o godzinę i datę za pomocą tych zwrotów:
- Kolik je hodin? - Która jest godzina?
- V kolik hodin odjίždí ten vlak? - O której godzinie odjeżdża ten pociąg?
- Kdy? - Kiedy?
- Dnes - Dzisiaj
- Zίtra - Jutro
- Včera - Wczoraj
- Je pĕt hodin - Jest piąta
- Je šest hodin a deset minut - Jest 18.10
Wymowa
W języku czeskim występuje 5 samogłosek krótkich: a, e, i, o, u, oraz 5 samogłosek długich: á, é, í, ó, ú (ů). Długość samogłoski jest istotna, ponieważ może zmienić to znaczenie wyrazu.
- ú / ů - Litera ú występuje często na początku wyrazów (np. úřad - urząd). Żadne czeskie słowo nie zaczyna się od ů. Litera ů występuje w środku i na końcu wyrazów.
- ě - po spółgłoskach p, b, v, f wymawiamy jak ie (np. běh - bieg wymawiamy jak „bieh”). W połączeniach dě, tě, ně spółgłoski ulegają zmiękczeniu i wymawiamy je odpowiednio: die, tie, nie. Szczególna jest wymowa połączeń ě ze spółgłoską m - wtedy wymawiamy mne.
W języku czeskim jest 25 spółgłosek: b, c, č, d, ď, f, g, h, ch, j, k, l, m, n, ň, p, r, ř, s, š, t, ť, v, z, ž.
- ř - przypomina polskie rz.
- h, ch - h wymawiane jest dźwięcznie, natomiast ch jest bezdźwięczne. W zależności od wymowy danej spółgłoski zmienia się znaczenie wyrazu.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
tags: #woda #niegazowana #po #czesku #co #to
