Woda Mineralna z Dwutlenkiem Węgla i Solami Mineralnymi: Skład i Właściwości
- Szczegóły
W ciągu ostatnich kilkunastu lat przepisy o wodach mineralnych zmieniały się tak wiele razy, że obecnie niewiele osób wie, czym naprawdę są wody mineralne i jakie są ich właściwości. Wody mineralne, jak sama nazwa wskazuje, to wody, które zawierają składniki mineralne w ilościach, które mogą mieć znaczenie dla organizmu człowieka.
Pojęcie wody mineralnej po raz pierwszy zdefiniowano na Międzynarodowym Kongresie Balneologicznym w Nauheim w 1911 roku. Uznano, że za takie wody można uznać te, które mają, co najmniej 1000 mg składników mineralnych w jednym litrze. W takich wodach zawsze znajdzie się, chociaż jeden składnik mineralny w takiej ilości, że może oddziaływać fizjologicznie lub odżywczo na organizm człowieka.
W 1990 roku wprowadzono w Polsce przepis mówiący, że wystarczy by woda miała tylko 200 mg składników mineralnych, by nazwać ją wodą mineralną. Ten fatalny przepis zmieniono dopiero w 1997 roku.
Generalnie wody butelkowane dzielą się na trzy rodzaje: naturalne wody mineralne, naturalne wody źródlane i wody mineralizowane zwane stołowymi.
Składniki mineralne w wodzie mineralnej
Za wodę mineralną można uznać taką wodę, która ma, co najmniej jeden składnik mineralny, działający fizjologicznie lub odżywczo na organizm człowieka. Zawartość tych składników jest ściśle określona i ma zasadnicze znaczenie przy uznaniu wody za wodę mineralną.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Wody mineralne mogą zawierać nawet do 70 różnego rodzaju składników, jednak praktyczne znaczenie ma właściwie tylko dziesięć, które należy uwzględnić przy doborze wody dla potrzeb własnego organizmu. Są to: magnez, wapń, wodorowęglany, chlorki, sód, siarczany, fluorki, jodki, żelazo i dwutlenek węgla.
Najważniejsze z nich to magnez i wapń, bo ich znaczne niedobory występujące w naszej codziennej diecie można znacznie zniwelować pijąc wodę zawierającą te minerały. Szacuje się, że w typowej dziennej diecie przeciętnego Polaka brakuje 1/3 tych bardzo potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu bioopierwiastków.
Magnez
Magnez bierze udział w ponad 300 procesach biochemicznych i dlatego decyduje o prawidłowej czynności układu immunologicznego i nerwowo-mięśniowego. Zapobiega chorobom nowotworowym, miażdżycy naczyń krwionośnych, zawałom i kamicy nerkowej. Przeciwdziała stresom, zmniejsza napięcie nerwowe, likwiduje zaburzenia pracy serca i szkodliwe skutki działania alkoholu.
Wapń
Wapń jest podstawowym składnikiem kości i zębów. Wpływa korzystnie na przemianę materii i jest niezbędny do utrzymywania normalnej czynności serca i prawidłowej aktywności układu mięśniowo-nerwowego. Ułatwia leczenie niektórych procesów zapalnych, zapobiega chorobom nowotworowym i osteroporozie. Szczególnie dużo wapnia potrzebują dziewczęta w okresie dojrzewania i kobiety w okresie menopauzy.
Codziennie brakuje nam około 100 mg magnezu i co najmniej 200 mg wapnia. Te ilości można łatwo uzupełnić pijąc wody mineralne zawierające w jednym litrze, co najmniej 50 do 100 mg magnezu i powyżej 150 mg wapnia.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Prawda jest jednak taka, że nie wszystkie wody mineralne posiadają w takiej ilości te cenne składniki, ale wystarczy spojrzeć na etykietę na butelce i już wiadomo, która woda może dostarczyć naszemu organizmowi tych niezbędnych do jego prawidłowego funkcjonowania składników mineralnych, które ponadto występując w wodzie w formie zjonizowanej są łatwiej przyswajalne niż w innych preparatach.
Korzystnie jest żeby proporcja tych składników wynosiła 1:2. Natomiast ta proporcja nie ma żadnego znaczenia, kiedy tych pierwiastków jest mało, a niektórzy producenci tym chwalą swe wody, i to jest chyba bardziej śmieszne niż prawdziwe.
Wodorowęglany
Niestety niewielką uwagę przywiązuje się do wodorowęglanów znajdujących się w wodzie mineralnej a mają one duży znaczenie dla organizmu człowieka i dają najbardziej odczuwalne, prawie bezpośrednio po wypiciu efekty. Wodorowęglany alkalizują kwasy żołądkowe i są korzystne dla osób cierpiących na nadkwasotę przynosząc ulgę w tych dolegliwościach.
Wody o wysokim poziomie wodorowęglanów wpływają korzystnie na ustrój w początkowych stadiach cukrzycy, obniżają zawartość cukru we krwi i moczu, obniżają wydzielanie acetonu i korzystnie wpływają na działanie insuliny oraz regulują pH krwi.
Natomiast wód zawierających duże ilości wodorowęglanów, powyżej 600 mg w litrze nie powinni pić w dużych ilościach ludzie mający niedokwasotę a ponad 1000 mg/l ludzie zdrowi, bo to może zaburzyć ich procesy trawienne.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Sód i Chlorki
Mało zwraca się uwagę na zawarte w wodach mineralnych chlorki, ich ilość jest znacznie zróżnicowana w wodach mineralnych, od kilku do ponad półtora tysiąca miligramów w jednym litrze. Zazwyczaj w większych ilościach występują w wodach wespół ze zwiększoną ilością sodu.
Anion chlorkowy występuje w soku żołądkowym w postaci kwasu solnego, a jako chlorek sodu utrzymuje właściwe ciśnienie osmotyczne krwi i płynów ustrojowych. Sód występujący w cieczach ustroju jest podstawowym czynnikiem wpływającym na jego gospodarkę wodną. Zapobiega odwodnieniu organizmu i utrzymuje równowagę kwasowo zasadową. Sód jest także moderatorem krwi.
Podczas ciężkiej pracy fizycznej w czasie uprawiania sportu i w dni upalne następuje intensywne wydzielanie z organizmu soli z potem, co może spowodować jej niedobór objawiający się osłabieniem, szybkim zmęczeniem a nawet mdłościami. Picie wód chlorkowo-sodowych w takich sytuacjach pozwala na uzupełnienie ubytków soli i wpływa wybitnie dodatnio na samopoczucie i wydolność organizmu.
Przy dużym ubytku soli z organizmu spowodowanym bardzo intensywnym wysiłkiem zalecane jest picie wody zawierającej w jednym litrze nawet do 1000 mg sodu i 1500 mg chlorku. Prawda jest taka, że w czasie upałów i przy dużym wysiłku nie powinno się pić zwykłej wody bez soli mineralnych.
Jod, Fluor i Żelazo
Można jeszcze doszukiwać się w wodach takich mikroskładników jak jod, fluor i żelazo. Ale praktycznie nie ma już wody o znaczącej ilości fluoru (1,5-5,0 mg/l) a znaczącą granicę określającą początek oddziaływania fizjologicznego jodu wynoszącą 0,5 mg/litr, przekracza w nieznacznym stopniu tylko kilka wód mineralnych.
Ale szukać ich warto, bo brak jodu doprowadza do niedoczynności tarczycy i jest przyczyną wola. Niedobór jodu wpływa niekorzystnie na przebieg ciąży, jest przyczyną zaburzeń rozwoju płodu, ma ujemny wpływ na rozwój psychiczny dzieci i młodzieży. Powoduje też ociężałość umysłową i mniejszą wydajność w pracy.
Duże znaczenie dla organizmu może mieć zawarty w wodzie mineralnej dwuwartościowy jon żelaza. Jest on najbardziej przyswajalną postacią żelaza do ustroju. Wody takie oddziaływają dodatnio przy niedokrwistości i wzmagają przemianę materii.
Woda gazowana a zdrowie
Kolejnym mitem jest twierdzenie, że należy pić przede wszystkim wodę niegazowaną. Po pierwsze woda gazowana nie szkodzi zdrowemu człowiekowi a tylko w niektórych przypadkach należy jej unikać z określonych powodów zdrowotnych. Przede wszystkim przy nadkwasocie, zaburzeniach trawienia, przy chorobie gardła i strun głosowych.
Natomiast woda gazowana drażniąc kubki smakowe w jamie ustnej powoduje uczucie orzeźwienia i to wpływa na lepsze samopoczucie i gaszenie pragnienia w przeciwieństwie do wody niegazowanej.
Wpływ wody mineralnej na organizm człowieka
Woda w organizmie człowieka jest niezbędna. Transportuje składniki odżywcze do komórek organizmu i przyczynia się do wydalania z nich produktów przemiany materii, w tym związków toksycznych. Związki takie tworzą się między innymi w mięśniach podczas intensywnego wysiłku.
Zaleca się, aby każdego dnia pić około 2 l płynów, z których co najmniej połowę w postaci wody mineralnej. Według producentów każda jest najlepsza, naturalna, zharmonizowana, pochodzi z czystego, górskiego źródła, ułatwia trawienie i pobudza apetyt. Często są tylko chwyty reklamowe.
Rodzaje wód butelkowanych
Wody źródlane (54 proc. w opakowaniach), które często mylimy z mineralnymi, charakteryzują się na ogół niską (poniżej 500 mg/ l) zawartością składników mineralnych. Nie dostarczają więc organizmowi wystarczająco dużo soli mineralnych, by uzupełnić braki tych substancji. Wody źródlane są natomiast polecane małym dziecią. Świetnie nadają się do gotowania.
O ile wody źródlane i mineralne można nazwać naturalnymi, o tyle wody stołowe (2 proc. ogółu wód w opakowaniach) nie zasługują na to miano. Powstają przez dodanie do zwykłej wody źródlanej minerałów (stąd też nazwa ? woda mineralizowana). W ten sposób powstaje woda o właściwościach podobnych do mineralnej.
Wybór wody mineralnej
W Polsce wytwarza się kilkaset marek wód butelkowanych, z czego tylko około 30 prawdziwych wód mineralnych. Wobec tak ogromnej liczby musimy wiedzieć, jak rozróżniać te bardziej wartościowe.
Dla wegan i wegetarian szczególnie istotną informacją jest zawartość w wodzie wapnia (Ca2+) i magnezu (Mg2+). Braki magnezu i wapnia w pożywieniu można uzupełniać wodą mineralną zwierającą w jednym litrze, co najmniej 50 mg magnezu i co najmniej 150 mg wapnia. Wapnia powinno być dwukrotnie więcej niż magnezu.
Wbrew powszechnemu przekonaniu o szkodliwości sodu, sód (Na+) i chlorki (Cl-) zawarte w wodach mineralnych mają korzystne znaczenie dla osób aktywnych fizycznie i w czasie upałów, kiedy traci się duże ilości soli wraz z potem, co może być przyczyną osłabienia i złego samopoczucia. W takich sytuacjach powinno się pić wody mineralne o zawartości sodu i chlorków nawet 1500 mg/l.
Warto również zwracać uwagę na ilość wodorowęglanów (HCO3-) w wodzie, którą kupujemy, gdyż mają one duży wpływ na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej w naszym organizmie. Ich działanie polega na tym, że alkalizują zawartość treści żołądka i przynoszą ulgę w dolegliwościach trawiennych (np. nadkwasocie).
Siarczany (SO42-) wpływają pozytywnie na pracę wątroby i trzustki. Ich działanie jest zauważalne od poziomu około 250 mg/l. Oddziałują korzystnie przy początkowych stanach cukrzycowych.
Coraz głośniej mówi się też o negatywnym wpływie produkcji wody butelkowanej na środowisko naturalne. Co się dzieje z tymi wszystkimi butelkami, których miliony wyrzucamy każdego dnia do kosza na śmieci? Ponad 80 proc. ląduje na składowiskach, gdzie spędzą kilkaset lat, albo - co gorsza - trafiają do spalarni, gdzie powodują emisję szkodliwych gazów.
Podsumowanie
Wybór odpowiedniej wody do codziennego picia jest niestety zwykle przypadkowy i w dużym stopniu zależny od reklamy , pewnych preferencji w danym środowisku oraz ceny.
tags: #woda #mineralna #z #dwutlenkiem #wegla #i
