Woda Lekko Gazowana a Zespół Jelita Drażliwego: Fakty i Mity
- Szczegóły
Internet pełen jest sprzecznych informacji, również na temat tego, jakie napoje powinniśmy pić. Choć woda mineralna budzi stosunkowo najmniej kontrowersji, nadal panują na jej temat mity, które warto zweryfikować. Często wybieramy między niegazowaną i gazowaną. Zapytaliśmy ekspertkę, dietetyczkę kliniczną Sylwię Leszczyńską z Instytutu Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej SANVITA, jak wybrać najlepszą wodę dla siebie.
Mity na Temat Wody Mineralnej i Gazowanej
Mit nr 1: Woda mineralna i źródlana to to samo
Czasami myślimy o wszystkich wodach w butelce tak samo. Nie wszyscy wiedzą, że dostępne w sprzedaży wody różnią się między sobą. Woda mineralna pochodzi ze źródeł znajdujących się w głębi ziemi. Aby się tam dostać, wiele lat przesącza się przez kolejne warstwy skalne, wysycając się minerałami. Miejsce, z którego wydobywa się daną wodę, wpływa na ilość i rodzaj minerałów, które ostatecznie znajdą się w wodzie. Taką wodę można wzbogacić dwutlenkiem węgla, dzięki czemu zyska ona charakterystyczne bąbelki i stanie się wodą gazowaną. Drugim najpopularniejszym rodzajem wody jest woda źródlana.
Różni się ona od mineralnej tym, że zawartość składników, które powinny być limitowane w codziennej diecie (sód, chlorki, siarczany, fluorki) nie przekracza w niej poziomu dopuszczalnego dla wody przeznaczonej do stałego spożycia. W związku z tym wody źródlane są najczęściej wodami nisko-zmineralizowanymi i mogą być stosowane do różnych celów: do picia, a także przygotowywania napojów i pokarmów, również dla dzieci. Jeśli nie wiemy dokładnie, które składniki i w jakich ilościach powinniśmy uzupełniać, dobrym wyborem może być woda średniozmineralizowana.
Mit nr 2: Woda gazowana wzdyma
To często powtarzany mit. Choć nie każdy lubi uczucie pełności w brzuchu, które czasami odczuwamy po wypiciu wody gazowanej, to nie powoduje ona wzdęć - uczucie pełności szybko mija! Warto przekonać się do wody gazowanej ze względu na parę jej zalet: jest bardziej stabilna mikrobiologicznie (dłużej pozostaje świeża), orzeźwiająca, może też mieć lekkie działanie pobudzające dzięki intensywnemu musowaniu. Niektórzy czują, że woda gazowana dobrze im robi po posiłku - poprawia trawienie i niweluje uczucie pełności w brzuchu. Jeśli chcemy skorzystać z tych zalet, a nie przepadamy za intensywnością wody gazowanej, sięgnijmy po tę lekko gazowaną.
Mit nr 3: Nie ma znaczenia, jaką wodę piję; woda to woda
Wody mineralne różnią się nie tylko od wód źródlanych i kranowych, różnią się również między sobą: składem, zależnym od miejsca wydobycia oraz jakością wynikającą z tego, jak przebiega wydobycie, przechowywanie i butelkowanie wody. Przykładowo, woda mineralna Nałęczowianka, zanim trafi do sklepów, nasyca się minerałami podczas 20-letniej podróży przez pokłady skał. Jest zatem nie tylko bogata w składniki mineralne, ale też nieskażona bakteriologicznie i wolna od zanieczyszczeń chemicznych. Jej naturalny skład i mikroflora zostają zachowane dzięki ograniczeniu ludzkiej ingerencji: wody z Nałęczowa nie są poddawane żadnym dodatkowym procesom poza napowietrzaniem i filtracją.
Przeczytaj także: Fakty o wodzie lekko gazowanej
Mit nr 4: Każdy może pić wodę gazowaną
To niestety nieprawda. Woda gazowana nie jest polecana osobom z nawracającymi problemami gastrycznymi, takimi jak refluks żołądkowo-przełykowy, zespół jelita drażliwego lub nadżerki i wrzody żołądka. Nie posłuży też dobrze osobom, które mają problemy z krtanią lub płucami. Bąbelki zawarte w wodzie gazowanej mogą podrażnić delikatną śluzówkę wyściełającą narządy wewnętrzne.
Mit nr 5: Woda gazowana jest mniej wartościowa od wody niegazowanej
Czasami możemy utożsamiać wodę gazowaną z innymi napojami gazowanymi. Tymczasem słodzone napoje gazowane należy ograniczać nie ze względu na bąbelki, a na dodany cukier. Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia, dzieci powinny ograniczać spożywanie słodkich napojów, gdyż nadmierne spożycie cukrów prostych wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia otyłości, próchnicy, cukrzycy typu 2 i wielu innych chorób cywilizacyjnych. W mineralnych wodach gazowanych nie ma żadnych dodatkowych składników, które mogłyby w jakikolwiek sposób wpłynąć negatywnie na nasze zdrowie. Dlatego gazowana woda mineralna (np. z dodatkiem świeżych owoców czy ziół) może być dobrą alternatywą dla dzieci, które uwielbiają słodzone napoje gazowane.
Wpływ Wody Gazowanej na Zdrowie
Czy woda gazowana jest zdrowa? Jak wpływa na trawienie, żołądek, kości i zęby? I czy na pewno każdy może ją bezpiecznie pić? Woda gazowana, określana niekiedy również jako woda sodowa, nie jest współczesnym wynalazkiem - znana była już w XVIII wieku. Woda gazowana nie dostarcza nam kalorii, dlatego nie tuczy. Więcej - może sprzyjać odchudzaniu, gdyż zwiększa uczucie sytości w dużo większym stopniu, niż woda niegazowana. To oczywiście zasługa bąbelków gazu, którą jest nasycona. Dwutlenek węgla w wodzie pobudza trawienie i wzmaga apetyt, działa też lekko moczopędnie. Według wielu lepiej orzeźwia, niektórym osobom może jednak zaszkodzić.
Woda gazowana od niegazowanej różni się jedynie zawartością dwutlenku węgla (Co2). Wody niegazowane zawierają śladowe ilości tego gazu. Posiada kwaśny odczyn - dwutlenek węgla rozpuszczając się w wodzie tworzy lekki kwas węglowy. Dlatego każda woda gazowana ma kwaśny odczyn (pH poniżej 7). W zależności od stopnia nasycenia Co2 woda gazowana może przyjmować pH od 4 do 6,5. Ta cecha nadaje też korzystny walor wodzie gazowanej, gdyż w kwaśnym środowisku wolniej rozwijają się mikroorganizmy.
Woda gazowana wzmaga wydzielanie soku żołądkowego, dlatego jest zalecana w profilaktyce oraz leczeniu niektórych schorzeń. W połączeniu z sodem uzyskuje się korzystne efekty w leczeniu nadkwasoty żołądka, w zaburzeniach funkcjonowania jelit oraz infekcjach dróg moczowych. Woda gazowana przyjmowana w niewielkich ilościach (do 1L na dobę) nie ma negatywnego dla zdrowego organizmu. Wyjątkiem są osoby cierpiące na dolegliwości układu trawiennego zmagające się z takimi schorzeniami jak zespół jelita drażliwego, choroba wrzodowa żołądka, przewlekłe wzdęcia. Ze względu na mogące pojawić się podrażnienia śluzówki, nie zaleca się podawać wysokonasyconych wód gazowanych dzieciom. Także kobiety w ciąży powinny wybierać wody niegazowane lub lekko nasycone Co2.
Przeczytaj także: Ranking Wód Lekko Gazowanych
Kiedy Sięgnąć po Wodę Gazowaną, a Kiedy po Niegazowaną?
Niegazowane naturalne wody źródlane ze względu na niski stopień mineralizacji i brak gazu są właściwie dla wszystkich bez większych ograniczeń. Wodę niegazowaną powinieneś wybrać, jeśli masz nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążenia, zespół jelita drażliwego, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, w stanach pooperacyjnych, zalecana jest osobom wymagającym stosowania diety łatwostrawnej.
Wskazują, że pod wpływem wód nasyconych tym gazem w stężeniu 250-1000 mg/l zawierających wodorowęglany (w ilości ok. 1500 mg/l) w połączeniu z sodem uzyskuje się korzystne efekty w leczeniu nadkwasoty żołądka, w zaburzeniach funkcjonowania jelit oraz infekcjach dróg moczowych. Wody zawierające więcej niż 1000 mg/l dwutlenku węgla, w których składzie najwięcej jest wodorowęglanów wapnia i magnezu, zalecane są w stanach zapalnych oraz jako sposób na uzupełnienie niedoborów wapnia i magnezu. Dwutlenek węgla stymuluje przyswajanie tych pierwiastków przez organizm.
Dodatkowym walorem wód gazowanych może być to, że dwutlenek węgla działa bakteriostatycznie - hamuje wzrost flory bakteryjnej, co zwiększa trwałość wody. U niektórych osób pijących nadmierną ilość napojów gazowanych bąbelki gazu mogą powodować rozpychanie jelit, dyskomfort w jamie brzusznej, wzdęcia brzucha. Podobnie dzieje się w przypadku szybkiego jedzenia, czy zbyt częstego żucia gumy do żucia - co wiąże się z połykaniem powietrza. U dzieci bąbelki gazu, które przedostaną się do nosa mogą powodować podrażnienie śluzówki.
Warto mieć świadomość, że dwutlenek węgla drażniąc śluzówki przewodu pokarmowego i żołądka sprawia wrażenie szybszego ugaszenia pragnienia, przez co możemy wypijać mniej, niż nasz organizm faktycznie potrzebuje. Obecność gazu może więc dawać szybsze odczucie ugaszenia pragnienia, nie należy jednak kierować się uczuciem nasycenia tylko wypitą jej ilością w ciągu doby.
Jak Wybrać Właściwą Wodę dla Siebie?
Kierujmy się kilkoma kryteriami: wiekiem, poziomem wysiłku fizycznego, chorobami i dolegliwościami oraz oczywiście preferencjami smakowymi. Wody z bąbelkami są zwykle postrzegane jako bardziej orzeźwiające, smak jest pobudzony przez uwalniający się gaz, dlatego część osób je preferuje. I nie ma w tym nic złego, pod warunkiem, że nie pojawiają się dolegliwości. Jeśli bąbelki nie służą twojemu organizmowi, a nie przepadasz za wersją niegazowaną, odpowiedni smak wodzie możesz nadać dodając plasterki cytryny lub limonki i mięty czy ogórka i plasterków truskawek lub kilku malin. Może to zachęci do wypijania większej ilości wody przez dzieci, które często niechętnie po nią sięgają.
Przeczytaj także: Skład mineralny Jurajskiej Lekko Gazowanej
Dzieci nie powinny przesadzać ani z wodą gazowaną, ani tym bardziej z niezalecanymi im napojami gazowanymi. Gaz, który dostanie się do nosa w niektórych przypadkach może u nich nawet podrażnić śluzówkę. Z kolei u osób starszych może być zalecana pod warunkiem, że nie występują u nich np. schorzenia przewodu pokarmowego. Ale przecież wody nie dzielą się tylko na te gazowane i niegazowane. Mamy wody o różnym stopniu mineralizacji, wzbogacone różnymi pierwiastkami, bardziej lub mniej pożądanymi w zależności od jednostki chorobowej, czy wysiłku fizycznego, który wiąże się z większymi stratami minerałów. Skład chemiczny wody zamieszczony jest na etykiecie.
Sylwia Leszczyńska: Mówiąc o wodach pitnych mamy ich różne rodzaje, m.in. gazowane i niegazowane. W zależności od uwarunkowań geologicznych źródła zawartość dwutlenku węgla w wodzie może być różna. Wody nienasycone dwutlenkiem węgla to wody niegazowane. Wody gazowane to wody nasycone CO2, pośród których wyróżniamy trzy rodzaje. Wody niskonasycone CO2 to wody o stężeniu CO2 poniżej 1500 mg/l, średnionasycone CO2 - od 1500 do 4000 mg CO2/l, wysokonasycone C02 - zawierające więcej niż 4000 mg CO2/l. Zarówno woda niegazowana, jak i gazowana jest dobra do picia, gazowana jednak nie dla wszystkich. Picia wody gazowanej powinny unikać osoby z problemami gastrycznymi, mające kłopoty z krtanią czy cierpiące na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POCHP), kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz małe dzieci.
Czysta woda gazowana jest korzystniejszym wyborem, niż inne gazowane napoje, bo nie zawiera kalorii i innych dodatków, chociaż nie w każdym przypadku można ją zalecić. Przykładowo po operacjach przewodu pokarmowego gazowana nie będzie wskazana. Podobnie, jeśli cierpisz na zespół jelita drażliwego, czy też masz problem ze wzdęciami brzucha - nadmiar wody gazowanej może nasilać dolegliwości. Generalnie, jeśli osoba jest zdrowa w zależności od preferencji może wybierać oba rodzaje wód. Natomiast jeśli występują dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego - należy ograniczyć wodę gazowaną i wybierać tą nienasyconą CO2. Nie należy podawać wody wysokonasyconej CO2 zwykle pijącym łapczywie dzieciom, co zresztą dotyczy również dużo chętniej wybieranych, a mniej zdrowych napojów słodzonych typu cola.
Woda a Odwodnienie i Choroby Jelit
Ważną kwestią jest też to, jaką wodę wypijamy, gdyż woda wodzie nie równa. Pierwszy podział istnieje pomiędzy wodą gazowaną, a niegazowaną. Zachęcam do sięgania po wody niegazowane, zwłaszcza dla pacjentów z chorobami jelit. Woda gazowana może być przyczyną podrażnień błony śluzowej przewodu pokarmowego, w tym żołądka i jelit, nasilać wzdęcia oraz zgagę. Wśród wód jest też podział na wody źródlane i mineralne. Właśnie na tym podziale powinni skupić się pacjenci z chorobami jelit, przyjmujący sterydy. Stosowanie sterydów utrudnia wchłanianie składników mineralnych do kości oraz zmniejsza ich gęstość mineralną, co może przyczyniać się do powstawania osteoporozy. Pacjentom narażonym na braki mineralne w kościach powinno się zalecać wodę mineralną, bogatą w wapń, magnez i potas. Natomiast woda źródlana jest wodą uniwersalną. Jest wodą bezpieczną i można ją spożywać niemal bez ograniczeń.
Objawy odwodnienia klinicznie są dość nieswoiste, należą do nich: bóle i zawroty głowy, zaburzenia świadomości, zaburzenia widzenia, tachykardia, utrata elastyczności skóry, zapadnięte oczy, zaparcia, czy nawet większa skłonność do upadków, które częściej są przypisywane jako charakterystyczne dla wieku starszego. W przypadku pacjentów chorujących na nieswoiste choroby zapalane jelit kwestia nawodnienia organizmu jest zależna od stanu chorobowego. W przypadku, gdy pacjent jest w stanie remisji nie ma potrzeby modyfikacji zaleceń płynowych, o ile pacjent wypija mniej więcej 30 ml wody na każdy kilogram masy swojego ciała. Sytuacja zmienia się wraz ze zmianą sytuacji klinicznej pacjenta. W przypadku, gdy pacjentowi wzrasta temperatura ciała powyżej 37◦C, wówczas do całkowitego zapotrzebowania na płyny należy dołożyć jeszcze 250 ml płynów, na każdy stopień temperatury wyższej niż 37. W przypadku zaostrzenia choroby i często związanej z tym biegunki, na każde luźne wypróżnienie powinno się dodatkowo spożywać do 100-200 ml płynów.
Woda Gazowana w Domu
Najprostszym sposobem jest jej zakup w butelce plastikowej, ale nie jest to ani pro ekologiczne, ani tanie. Dzięki domowym urządzeniom jakimi są saturatory do wody gazowanej, możemy produkować wodę gazowaną w domu, wykorzystując do tego wodę filtrowaną. Saturatory wody znane są od dziesięcioleci. Najbardziej wydajną formą uzyskania wody gazowanej w warunkach domowych jest instalacja baterii do wody gazowanej, która pełni też rolę podgrzewacza wody oraz posiada system filtracji wody. Dzięki temu rozwiązaniu uzyskuje się nieograniczony dostęp do wody gazowanej, gdyż urządzenie można zasilać butlami CO2 o znacznie większej pojemności aniżeli stosowane w saturatorze wody.
Podsumowanie
Najważniejsze jest to, aby wodę pić w ogóle. Jej spożycie w Polsce jest znacznie niższe niż zalecane. Woda gazowana nie ma szkodliwego oddziaływania na nasz organizm, choć ma wąską grupę przeciwwskazań do zastosowania. Niestety coraz częściej jest kojarzona i niesłusznie stawiana w grupie ze słodzonymi napojami. W przeciwieństwie do słodzonych napojów woda gazowana nie zawiera kalorii, ale przede wszystkim szkodliwych i zakwaszających organizm cukrów prostych.
Woda jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Powinno się wypijać minimum 30 ml wody na każdy kilogram naszej masy ciała. Pacjenci z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit w fazie remisji choroby powinny jedynie zwracać uwagę na jakość wody jaką wypijają (wodę mineralną), przy jednoczesnej prawidłowej podaży wody. Pacjenci w stanie zaostrzenia choroby powinny zwiększyć ilość wypijanych płynów, w zależności od tego ile mają luźnych wypróżnień. Utrata nawet 1-2% wody z organizmu może skutkować objawami odwodnienia, z których najczęstsze to: bóle i zawroty głowy, zaburzenia świadomości, zaburzenia widzenia, tachykardia, utrata elastyczności skóry, zapadnięte oczy oraz zaparcia.
| Grupa | Zalecane spożycie |
|---|---|
| Kobiety | 2000 ml |
| Mężczyźni | 2500 ml |
tags: #woda #lekko #gazowana #a #zespół #jelita
