Wilgotność Powietrza: Definicja, Miarodajność i Znaczenie w Geografii
- Szczegóły
Atmosfera to powłoka ziemska, która składa się z mieszaniny gazów, nazywamy ją powietrzem. Powietrze atmosferyczne w najniższych przypowierzchniowych warstwach zawiera przeważnie pewne ilości pary wodnej. Jej zawartość w powietrzu nazywamy wilgotnością.
Wilgotność powietrza to zawartość pary wodnej w powietrzu. Woda w atmosferze może występować pod różnymi postaciami - gazowej, ciekłej i stałej. Wilgotność powietrza określa ile pary wodnej jest w powietrzu, zarówno w postaci aerozolu, jak i pary. Para wodna dostaje się do atmosfery w wyniku parowania wody ze zbiorników wodnych, gleb, roślin, a także sublimacji (średniego przejścia ze stanu stałego w gazowy).
Jeśli wilgotność jest wyrażona w g/m³, czyli przedstawia masę pary wodnej w 1 m³ powietrza, to mówimy o wilgotności bezwzględnej.
Ilość pary wodnej w powietrzu nie jest stała i podlega zmianom:
- czasowym - ilość pary wodnej w powietrzu zależy od temperatury powietrza: im wyższa temperatura, tym powietrze coraz bardziej się rozpręża i może zmieścić większe ilości pary wodnej,
- przestrzennym - ilość pary wodnej w powietrzu wraz ze wzrostem szerokości geograficznej stopniowo maleje. Najwięcej pary wodnej w powietrzu zawiera powietrze w strefie okołorównikowej.
Istnieje kilka miar wilgotności powietrza. Najważniejsze z nich opisano w poniższej tabeli:
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
| Wilgotność | Opis |
|---|---|
| Wilgotność bezwzględna | Masa pary wodnej w jednostce objętości powietrza. |
| Temperatura punktu rosy | Temperatura, aby para wodna stała się parą nasyconą (100% wilgotności). |
Procesy związane z wilgotnością powietrza
Kondensacja to proces przejścia pary wodnej ze stanu gazowego w stan ciekły. Resublimacja to proces, który odbywa się w ujemnej temperaturze powietrza: para wodna w nim zawarta zmienia się w kryształki lodu.
Efektem kondensacji i resublimacji są chmury, które są zbiorem kryształków lodu lub kropelek wody bądź mieszaniną jednych i drugich. Chmury unoszą się swobodnie w powietrzu. Powstając na różnych wysokościach, przybierają różne kształty, które podlegają ciągłym zmianom.Ze względu na różne wysokości ich występowania wyróżnia się chmury piętra:
- wysokiego - występują one do 13 km nad Ziemią,
- średniego - występują do 7 km nad Ziemią,
- niskiego - występują do 2 km nad Ziemią.
Mgła to zawiesina kropelek wody lub lodu ograniczająca widoczność poniżej 1 km. Podstawa mgły styka się z powierzchnią ziemi.
Osady atmosferyczne powstają w wyniku osadzania się na powierzchni ziemi, roślinach lub na przedmiotach wilgoci zawartej w powietrzu. Do ich powstania przyczyniają się m.in. nocne ochłodzenie powietrza, a także zetknięcie się cieplejszego powietrza z chłodniejszym podłożem. Do osadów atmosferycznych zaliczamy: rosę i szron.
Czynniki wpływające na wilgotność powietrza
Przestrzenne zróżnicowanie wilgotności bezwzględnej na Ziemi jest zależne od wielu czynników geograficznych. Wilgotność bezwzględna zmniejsza się wraz ze wzrostem szerokości geograficznej, co wynika z niższej temperatury powietrza. Podobna jest przyczyna spadku wilgotności wraz z wysokością. Bardzo niska wilgotność panuje w okolicy zwrotników. Wiąże się to z ogólną cyrkulacją atmosfery. Ponadto wilgotność powietrza maleje wraz z oddalaniem się od dużych zbiorników wodnych.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Od wilgotności powietrza w sposób wprost proporcjonalny zależy wielkość opadów atmosferycznych na danym obszarze. Są jednak także inne ważne czynniki wpływające na zróżnicowanie opadów na Ziemi.
W rezultacie najwyższe opady występują w strefie równikowej, w Azji Południowo‑Wschodniej i na południowych stokach Himalajów. Najmniej opadów notuje się na zwrotnikach, w strefach okołobiegunowych i we wnętrzu kontynentów, np. w centralnej Azji.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
tags: #wilgotność #powietrza #geografia #definicja
