Wilgotność powietrza w Horsens: Normy i znaczenie
- Szczegóły
W artykule przyjrzymy się, jakie są odpowiednie wartości wilgotności dla różnych gatunków ziaren, jak prawidłowo mierzyć wilgotność oraz jak interpretować wyniki w kontekście tabel wilgotności.
Znaczenie wilgotności dla przechowywania zboża
Wilgotność ma bezpośredni wpływ na jakość zbóż. Odpowiednia wilgotność pozwala na nie tylko długotrwałe przechowywanie bez ryzyka rozwoju pleśni czy uszkodzeń mechanicznych, ale także optymalne warunki do późniejszego przetwarzania.
Ziarno może być przechowywane w magazynach płaskich lub metalowych silosach blaszanych bądź metalowych, które umożliwiają promieniowy i pionowy przepływ powietrza. Są to zbiorniki o kształcie walca lub wieloboku, których wysokość jest większa od średnicy lub innego wymiaru liniowego charakteryzującego wielkość podstawy.
Czas przechowywania ziarna jest silnie uzależniony od jego temperatury i wilgotności. Na przykład, ziarno o wilgotności 14% i temperaturze 15°C można bezpiecznie przechowywać przez rok. Jednak ziarno o wilgotności 24% i tej samej temperaturze można przechowywać tylko około 9 dni. Co więcej, ziarno o wilgotności 24% i temperaturze 25°C można przechować zaledwie kilkadziesiąt godzin.
Odpowiednia i bezpieczna wilgotność przechowywania ziarna zależy od jego rodzaju i czasu przechowywania. Dla pszenicy, żyta, pszenżyta, jęczmienia oraz owsa przechowywanych do 6 miesięcy, bezpieczna wilgotność ziarna wynosi 14%. Jeżeli ziarno zamierzamy przechowywać dłużej niż przez okres pół roku, to wilgotność powinna znajdować się na poziomie nie większym niż 13%. Dla rzepaku, wartości te wynoszą odpowiednio 8% i 7%.
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
Pomiary wiglotności ziaren zbóż mają istotny wpływ na wiele czynników. Jednym z nich jest fakt, że duża wilgotność zboża może prowadzić do rozwoju pleśni, które mogą zniszczyć plony. Kolejną ważną kwestią jest to, że odpowiednia wilgotność pomaga utrzymać dobrą jakość ziarna, włączając w to zdolność do kiełkowania. Ziarna przechowywane w odpowiedni sposób przez dłuższy czas zachowa wysoką jakość.
Jak sprawdzić wilgotność zboża?
Wilgotnościomierz ziarna to urządzenie elektroniczne pozwalające mierzyć wilgotność zboża na podstawie właściwości oporu elektrycznego. Wilgotnościomierz zboża jest prosty w obsłudze, oraz zapewnia szybki i dokładny wynik. Poza korzystaniem ze specjalistycznych narzędzi można skorzystać również z tak zwanej metody referencyjnej polegającej na zważeniu próbki ziarna przed i po jego ogrzaniu przez określony czas. Procentowa wilgotność jest obliczana na podstawie wielkości ubytku masy próbki pod wpływem ciepła.
Zanieczyszczenia powietrza - przykład Legionowa
Legionowo jest miastem, w którym nie ma zakładów przemysłowych emitujących do atmosfery dużą ilość zanieczyszczeń. Nie znaczy to jednak, że brak w tym mieście zagrożeń dla czystości powietrza. Istnieją tutaj dwa główne czynniki pogarszające jakość powietrza.
W Legionowie istnieje około 12 tys. gospodarstw domowych. Około 8 tys. z nich korzysta z ciepłowni miejskiej położonej w dzielnicy Łajski. Pozostałe 4 tys. budynków mieszkalnych ogrzewanych jest przez indywidualne kotłownie.
Od 1992 r plan zagospodarowania miasta przewiduje, że nowo budowane domy muszą mieć instalacje grzewcze nieszkodliwe (lub szkodliwe w niewielkim stopniu) dla środowiska. Wykluczone zostało zatem ogrzewanie węglem, preferuje się natomiast ogrzewanie gazowe lub elektryczne. Jednak do dziś około 3 tys. domów wybudowanych wcześniej ogrzewanych jest w sposób tradycyjny, a więc węglem kamiennym, w często przestarzałych piecach. Węgiel zwykle jest słabej jakości, a ponadto często do pieca wyrzucane są rozmaite odpady.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Drugim podstawowym czynnikiem powodującym zanieczyszczenie powietrza w Legionowie jest ruch samochodowy. Co roku zwiększa się, podobnie jak w całej Polsce, ilość samochodów jeżdżących po Legionowie.
W 1993 r zaczął funkcjonować w Legionowie punkt pomiaru zanieczyszczenia powietrza. Mieści się on w szkole podstawowej nr 3 przy ulicy Broniewskiego 6. Punkt należy do siatki punktów pomiaru zanieczyszczeń powietrza nadzorowanych przez Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Warszawie.
W ciągu 6 lat badań do końca 1999 r. Badania prowadzono codziennie wykonując 2087 pomiarów zawartości pyłu w powietrzu, 2095 pomiarów zawartości dwutlenku siarki oraz 1954 pomiarów zawartości dwutlenku azotu. Wszystkie dane dotyczące zanieczyszczeń powietrza dwutlenkiem siarki, dwutlenkiem azotu oraz pyłem zawieszonym zamieszczone poniżej podawane są w ?g/m3 (?g - mikrogramy, czyli milionowe części grama).
| Substancja | Norma średnioroczna (?g/m3) | Norma średniodobowa (?g/m3) |
|---|---|---|
| Pył zawieszony | 75 | 125 |
| Dwutlenek siarki (SO2) | 40 | - |
| Dwutlenek azotu (NO2) | 40 | - |
Średnia zawartość pyłu zawieszonego wynosiła w całym okresie pomiarów (lata 1993-2001) 27,8 ?g/m3 przy normie średniorocznej wynoszącej 75 ?g/m3. Obserwuje się jednakże znaczne różnice w poszczególnych latach - od 11,8 ?g/m3 w 2001 r. do 40,6 ?g/m3 w 1996 roku. Zróżnicowanie to wynika z panujących w danym roku warunków atmosferycznych i w konsekwencji intensywności spalania węgla w celach grzewczych. Np. w latach 1993 i 1994 były bardzo lekkie zimy, a w 1995 i 1996 - zimy cięższe, kiedy spalano więcej węgla.
W latach 1993-1999 stwierdzono 54 dni (na 2087 dni pomiarowych) kiedy zostało przekroczone dopuszczalne stężenie pyłu w powietrzu (norma średniodobowa - 125 ?g/m3). Wszystkie przekroczenia miały miejsce w sezonie grzewczym, najwięcej przekroczeń zanotowano w 1996 r.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
Jak wynika z danych opublikowanych przez Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska w Warszawie średni opad pyłu wyniósł w Legionowie w 1995 r. 62,9 g/m2/rok, w 1997r. - 78,2, a w 2000 r. - 80,2, przy normie wynoszącej 200 g/m2/rok. W analogicznym okresie opad pyłu mierzony w Legionowie był zawsze nieco niższy niż w Warszawie.
Opad ołowiu w roku 1995 wyniósł 18, w 1997 r. - 32, natomiast w 2000 r. - 9,8 mg/m2/rok, przy normie 100 mg/m2/rok. W latach 1995 i 2000 opad ołowiu w Legionowie był znacznie mniejszy niż w Warszawie, natomiast w 1997 r. - większy.
Zawartość dwutlenku siarki w powietrzu w Legionowie nie przekracza dopuszczalnych norm. W latach 1993 - 2001 średnioroczne stężenie SO2 wyniosło 6,7 ?g/m3 ( przy normie 40 ?g/m3). Najniższe stężenia odnotowano w 2001 r.- 3,7 ?g/m3, a najwyższe w 1996 - 9,5 ?g/m3. Podobnie jak w przypadku zawartości pyłu wynika to z warunków atmosferycznych panujących w poszczególnych latach. W 1994 r. praktycznie nie było zimowej pogody, co znalazło odzwierciedlenie w wynikach pomiarów. Warto zauważyć, że w ostatnich latach obserwuje się systematyczny spadek średniej rocznej zawartości dwutlenku siarki w powietrzu (z 9,5 ?g/m3 w 1996 r. do 3,7 ?g/m3 w 2001 r.). Dla porównania podano również średnioroczne stężenie SO2 dla Warszawy - jest ono znacznie wyższe niż w Legionowie.
Zróżnicowanie zawartości SO2 w powietrzu w poszczególnych miesiącach jest jeszcze bardzej widoczne, niż w przypadku pyłów. Stosunek zawartości SO2 w sezonie grzewczym do zawartości w sezonie letnim wyniósł od 3,8 do 10,8. Np. w 1999 r. stosunek ten miał wartość 4,25, przy czym stężenie SO2 w okresie grzewczym wynosiło 8,5 ?g/m3 a w okresie letnim 2,0 ?g/m3. Taka sytuacja oznacza, że zawartość SO2 w powietrzu w Legionowie jest uzależniona prawie wyłącznie od ogrzewania budynków.
Średnioroczna zawartość NO2 w okresie pomiarowym 1994 - 2001 wynosiła 16,4 ?g/m3, przy normie 40 ?g/m3. W poszczególnych latach obserwuje się bardzo duże wahania zawartości NO2, przy czym w ostatnich latach zaznaczył się wyraźny spadek w porównaniu do lat 1995-1997. Średnie stężenie NO2 spadło z 31,9 mg/m3 w 1996 r. do około 10 mg/m3 w latach 1998 - 2001. Na Fig. 31 przedstawiono porównanie stężenia NO2 w Legionowie i Warszawie.
W przypadku dwutlenku azotu obserwuje się stosunkowo najmniejsze zróżnicowanie sezonowe, co szczególnie wyraźnie widać w danych z 1999 r. Stosunek zawartości NO2 w sezonie zimowym do zawartości w sezonie letnim wynosi od 1,36 do 2,13. W 1999 r. stosunek ten miał wartość 1,36, a stężenie NO2 wynosiło 10,5 ?g/m3 w okresie grzewczym i 7,7 ?g/m3 w okresie letnim. Wynika z tego, że zawartość NO2 w powietrzu jest bardziej związana z ruchem samochodowym, który zmniejsza się zimą tylko w niewielkim stopniu, niż z sezonowym ogrzewaniem budynków.
Ciekawe wyniki dały pomiary zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego na terenie przedszkola nr 11 przy ulicy Zegrzyńskiej. Wykonane one zostały przez pracowników Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej w lipcu 1993 r. Celem pomiarów było zbadanie wpływu ruchliwej drogi na zanieczyszczenie powietrza.
Największe stężenia zanieczyszczeń stwierdzono w punkcie pomiarowym położonym najbliżej jezdni - w odległości ok. 7 m, w miejscu nie izolowanym przez zieleń. Stężenie tlenku węgla wynosiło tam od 0,10 do 0,25 ?g/m3 (norma 0,12), stężenie dwutlenku węgla średnio 670 ?g/m3 (przy normie 450). Niższe wartości odnotowano w punkcie pomiarowym oddalonym od jezdni również około 7 m, lecz izolowanym od niej przez zieleń. Stężenie tlenku węgla wyniosło tam 1,14 ?g/m3, pyłu - 0,07-0,10 ?g/m3, a dwutlenku węgla - średnio 530 ?g/m3. Najniższe wartości odnotowano w punkcie pomiarowym oddalonym od jezdni ok. 30 m. Uzyskane wyniki świadczą o niewielkim zanieczyszczeniu powietrza na terenie przedszkola. Potwierdzają przypuszczenia, że źródłem zanieczyszczenia jest ruch samochodowy.
Jak wynika z analizy pomiarów jakość powietrza w Legionowie należy uznać za względnie dobrą. Przekroczenia dopuszczalnych norm występują rzadko i wyłącznie w okresie zimowym. Nakładają się wtedy na siebie dwa czynniki: zwiększona emisja zanieczyszczeń w okresie grzewczym oraz niesprzyjające warunki atmosferyczne.
W dniach, kiedy zanotowane zostały przekroczenia norm panowała mroźna, bezwietrzna pogoda bez opadów. W takich warunkach pogodowych dym z kominów oraz dodatkowo z rur samochodowych nie ulega rozproszeniu lecz snuje się tuż nad powierzchnią gruntu powodując wzrost stężenia składników zanieczyszczających powietrze. Jest to typowe zjawisko, z którym boryka się wiele miast na świecie.
Można znaleźć kilka sposobów na ograniczenie zagrożenia jakości powietrza w Legionowie:
- Promowanie ogrzewania budynków w sposób mało szkodliwy dla środowiska, a więc min.
- Promowanie termorenowacji istniejących budynków.
- Utrzymywanie istniejącej zieleni - szczególnie wzdłuż ruchliwych tras komunikacyjnych.
- Ograniczenie masowego ruchu samochodowego m.in.
Umaszczenie koni - podstawowe informacje
W świecie jeździectwa i hodowli koni znajomość maści, jaką ma dany wierzchowiec, to nie tylko estetyczna ciekawostka. Jest to również cenna umiejętność, która pozwala trafnie identyfikować zwierzęta i rozpoznawać cechy ich dziedziczności. Dla hodowców, weterynarzy i zawodników barwa sierści może być jednym z wielu elementów wpływających na podejmowanie decyzji dotyczących leczenia, treningu czy doboru par hodowlanych.
Jeśli chodzi o umaszczenie konia, wyróżnia się cztery podstawowe maści:
- siwa,
- kasztanowata,
- gniada,
- kara.
To właśnie te barwy są najczęściej wykorzystywane w oficjalnej dokumentacji, takich jak paszporty koni czy księgi stadne. Do ich oznaczania stosuje się również skróty literowe (np. siw., kaszt., gn., kar.), które pozwalają na jednoznaczną identyfikację.
Siwa
Konie siwe rodzą się zazwyczaj ciemniejsze, a wraz z wiekiem ich sierść jaśnieje - często aż do niemal białego koloru. Grzywa i ogon są najczęściej jasne, a skóra pozostaje ciemna. Siwizna nie jest osobną maścią, lecz stopniowym rozjaśnieniem innych barw. Wyróżnia się różne typy siwizny, m.in. siwa jabłkowita, siwa z odmianami lub całkowicie siwa.
Kasztanowata
Konie kasztanowate mają rudą sierść, w odcieniach od jasnego brązu do ciemnoczerwonego. Ich grzywa i ogon są zazwyczaj w podobnym lub jaśniejszym odcieniu. Warianty obejmują m.in. jasnokasztanowatą, ciemnokasztanowatą i konopiastą (z jaśniejszą grzywą i ogonem). Różnorodność w ramach tej maści może obejmować odcienie niemal złociste aż po głęboką czerwień.
Gniada
Gniade konie mają brązową sierść i czarne kończyny, grzywę i ogon. Najciemniejsze osobniki mogą wyglądać niemal na kare, jednak zawsze mają brązowy tułów. Rozróżnia się np. jasnogniadą, ciemnogniadą i skarogniadą (bardzo ciemną). Te kontrasty są wynikiem działania genu odpowiedzialnego za rozkład pigmentu w określonych partiach ciała.
Kara
Maść kara oznacza jednolite, czarne umaszczenie całego ciała, włącznie z grzywą i ogonem. Nie występują tu odcienie brązu. W niektórych przypadkach sierść może mieć połysk granatowy lub grafitowy. W pełnym słońcu sierść takich koni może połyskiwać grafitem lub granatem, co nadaje im elegancki, wręcz majestatyczny wygląd.
Odmiany maści - białe włosy i wzory
Oprócz maści zasadniczych, u koni mogą występować dodatkowe wzory białych włosów, które wpływają na końcowy wygląd.
Dereszowata
Maść dereszowata powstaje przez równomierne zmieszanie białych i ciemnych włosów na całym ciele, z zachowaniem ciemnych kończyn, grzywy i ogona. Dereszka może dotyczyć zarówno koni kasztanowatych, jak i gniadych czy karych.
Srokata
Umaszczenie srokate występuje w postaci łat białych i kolorowych. Ich układ decyduje o podtypie: tobiano (łaty układają się poziomo), overo (łaty mają nieregularny kształt i pionowy układ) i tovero (forma mieszana). Te wzory są szczególnie charakterystyczne dla ras amerykańskich, np. paint horse.
Tarantowata
Tarantowatość charakteryzuje się wieloma drobnymi plamkami o różnym rozmieszczeniu - typowa dla koni appaloosa. Występują również cechy dodatkowe, takie jak białe twardówki oka i prążkowana skóra. Ten typ umaszczenia może przybierać wiele wariantów - od leopard do blanket.
Maści rozjaśnione - wpływ genetyki
Niektóre maści ulegają genetycznemu rozjaśnieniu przez działanie określonych alleli.
Izabelowata (palomino) i jelenia (buckskin)
Izabelowata: złocista sierść z jasną grzywą i ogonem, powstaje z rozjaśnienia kasztanowatej przez jeden gen kremowy. Często mają one różową skórę i niebieskie oczy, zwłaszcza u źrebiąt.
Jelenia: ciepły beżowy kolor z czarną grzywą i kończynami, efekt działania tego samego genu, ale na bazie gniadej. Ten typ umaszczenia często występuje u koni typu western.
Cremello i perlino
Cremello: podwójne rozjaśnienie maści kasztanowatej - koń o kremowobiałej sierści, jasnej skórze i niebieskich oczach. Wymagają one dodatkowej ochrony przed słońcem ze względu na większą wrażliwość skóry.
Perlino: podwójne rozjaśnienie gniadej - kremowa sierść, grzywa i ogon z żółtobrązowym odcieniem.
Bułana, czerwonobułana i myszata
To maści rozjaśnione działaniem genu dun. Ich cechą są typowe „dzikie” znaczenia - prążki na nogach i ciemna pręga grzbietowa.
Rzadkie maści koni
Srebrne umaszczenie
Umaszczenie wynikające z działania genu srebrzenia. Rozjaśnia czarne pigmenty - najczęściej spotykane wśród ras takich jak Rocky Mountain czy Islandzki Koń. Grzywa i ogon mogą być białe lub siwe, czasem z domieszką czarnych pasm. Ten typ umaszczenia jest wysoko ceniony ze względu na swój efektowny wygląd.
Champagne, smoky black i mushroom
Maści powstałe z rzadkich mutacji genetycznych. Często mają specyficzną barwę skóry (np. bursztynową) i jasnozłote oczy. Ich występowanie ogranicza się do wybranych linii hodowlanych. U koni smoky black barwa może wyglądać na kare, lecz z genetycznego punktu widzenia to inny układ alleli.
Jak ustala się maść konia
Oficjalne ustalenie maści następuje przez wpis w paszporcie konia, dokonywany przez osobę uprawnioną do identyfikacji. Bierze się pod uwagę barwę sierści, grzywy, ogona, kończyn oraz obecność odmian i wzorów. Paszport to jedyny oficjalny dokument potwierdzający barwę sierści konia, niezależnie od tego, czy widzimy go po raz pierwszy, czy jesteśmy jego właścicielem od lat.
W przypadku koni hodowlanych warto również przeprowadzić testy genetyczne, które umożliwiają określenie potencjalnych wariantów umaszczenia u potomstwa. Wiedza o genotypie może być przydatna przy planowaniu przyszłych kryć.
Znaczenie umaszczenia
Kolor sierści to nie tylko element estetyki - może on informować o:
- rasie i pochodzeniu konia,
- potencjalnych predyspozycjach sportowych,
- stanie zdrowia (np. sierść matowa = niedobory, zmiany barwy = problemy hormonalne),
- wieku - np. postępująca siwizna.
Obserwacja barwy sierści i jej zmian może również wskazywać na zaburzenia hormonalne, niedobory pokarmowe czy sezonową zmianę okrywy. Konie o błyszczącej, gładkiej sierści są zazwyczaj w dobrej kondycji fizycznej, natomiast matowa i szorstka okrywa włosowa może świadczyć o problemach zdrowotnych.
Niektóre rasy są silnie związane z konkretnymi maściami - np. haflingery z izabelowatą, konie fryzyjskie z karymi, a konie andaluzyjskie z siwymi. Zrozumienie mechanizmów dziedziczenia umaszczeń może wspierać rozwój hodowli i poprawiać jakość pogłowia w danej rasie.
Odzież robocza
Ogrodniczki COOL TREND/ ARDON spełniają normy EN 13688 (odzież ochronna, wymagania ogólne). Bardzo komfortowe w noszeniu ogrodniczki robocze w wariantach kolorystycznych: czerwono-czarny, jasnoniebieski, niebiesko-czarny, ciemnoniebieski-jasnoniebieski, zieloni-czarny, szaro-pomarańczowy, szaro-czarny, brązowy, czarny, biało-szary, rozmiary: 175: S, M, L/ 176-182: 46-66/ 183: S-3XL . Wykonane ze 100% bawełny o splocie diagonalnym/ 260g/m2. Tkanina jest wytrzymała mechanicznie a jednocześnie miękka i wygodna w użyciu. Fason REGULAR FIT pozwala na pełną swobodę ruchów. Idealne dopasowanie zapewnia ściągacz w części tylnej, guziki po bokach i elastyczne szelki regulowane klamrą. Spodnie posiadają wielofunkcyjne kieszenie: dwie tylne kieszenie kryte patką, kieszeń piersiowa kryta patką z miejscem na nadruk logo i kieszeń na zamek, dwie pojemne kieszenie przelotowe i boczne kieszenie na narzędzia. Ogrodniczki wyposażono w wypustki odblaskowe, które zwiększają bezpieczeństwo i widoczność. Wzmocnione kolana są odporne na przetarcia i uszkodzenia mechaniczne. Bardzo wygodne i jednocześnie wytrzymałe ogrodniczki robocze sprawdzą się przy każdej pracy.
tags: #wilgotność #powietrza #Horsens #normy
