Wilgotność powietrza a wady lakierowania - przyczyny i zapobieganie

Szczegóły: Opublikowano: 26. November 2025

Zagadnienia, które każdy lakiernik powinien znać, to wady i uszkodzenia powłok lakierniczych oraz ich usuwanie/naprawianie. Wady powłok lakierniczych powstają zazwyczaj z powodu nieprzestrzegania zasad procesów technologicznych lub złych warunków panujących w lakierni. Główne przyczyny to złe przygotowanie i dobór materiałów, niezachowanie zalecanych czasów odparowania, złe warunki otoczenia oraz niewłaściwa technika aplikacji.

Podstawowe błędy i wady lakiernicze

Błędy popełniane podczas lakierowania można z grubsza podzielić na trzy kategorie powodów, jakie do ich powstania się przyczyniły:

miejsce, w którym odbywa proces naprawy i lakierowania
przygotowywanie produktów do lakierowania
technika nakładania kolejnych warstw powłoki

Warunki w lakierni

Aby właściwie przeprowadzić proces lakierowania, miejsce, czyli pomieszczenia, w których to będzie się odbywać, musi spełniać określone warunki: odpowiednia temperatura, wentylacja, oświetlenie, czystość.

Wtrącenia pyłów, odkurzu z lakierowania w warstwach bazy i lakieru bezbarwnego, to skutek niewłaściwej wentylacji oraz niezachowanie czystości. Naprawa takich wad wymaga ponownego przelakierowania całych elementów lub ich fragmentów.

Zmlecznienie lakieru bezbarwnego, plamy wodne na powierzchni, to skutek wilgoci w pomieszczeniu. Jeśli wysuszenie powłoki oraz jej spolerowanie nie przynosi zamierzonych efektów, to trzeba zeszlifować warstwę lakieru bezbarwnego i ponownie ją nałożyć.

Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu

Skórka pomarańczowa, zacieki na lakierze bezbarwnym powstają, gdy lakierowanie odbywa się w zbyt niskiej temperaturze - naprawa takiej wady polega na polerowaniu mocno ścierną pastą, a jeśli to jest niewystarczające, bo nierówności są zbyt grube, to trzeba szlifować i ponownie nałożyć warstwę lakieru bezbarwnego.

Pasy, miejsca niedomalowane, to efekt niewłaściwego oświetlenia. Jedyna metoda usunięcia błędu to przeszlifowanie i ponowne lakierowanie elementu.

Przygotowanie materiałów lakierniczych

Przygotowując mieszaniny produktów do lakierowania, dbajmy o to, aby ich składniki pochodziły z tego samego systemu, proporcje były zgodne z przeznaczeniem i aby składniki: utwardzacz i rozcieńczalnik, dobrane były odpowiednio do przewidywanej technologii nakładania powłoki. Musimy pamiętać też, że do różnych produktów są różne, niepodobne do siebie, dodatki mające jeszcze wersje w zależności od warunków (np. temperatury, wilgotności, czasu), w których będą aplikowane. Wszystkie informacje dotyczące przygotowywania mieszanin producenci podają w kartach produktów.

Pojawiające się błędy nie zawsze są oczywiste, a ich przyczyny łatwe do określenia, zwłaszcza jeśli tych przyczyn jest więcej. Przyczyną trudności z utwardzeniem mogą być niewłaściwe dodatki lub złe proporcje, pojawiające się plamy wodne również mogą być spowodowane dodatkami, zły rozcieńczalnik powoduje utratę własności lepkościowych, niewłaściwą rozlewność, mogą pojawić się pęcherze lub zacieki. Nieodpowiedni dobór materiałów może powodować ich reakcję. Skutkiem niekompatybilności rozcieńczalnika (zbyt agresywny) w podkładzie i bazie, na lakierze będą występowały zjawiska mapowania w obrębie szpachlowanych miejsc. Przedawkowanie, lub zbyt mała ilość utwardzacza w szpachli, będzie powodowało odbarwianie bazy lub jej marszczenie.

Technika nakładania

Unikanie powstawania błędów w czasie nakładania poszczególnych warstw, wymaga staranności, wiedzy i pewnego doświadczenia. Ważne jest zachowanie odpowiedniego czasu oczekiwania między nakładaniem kolejnych warstwy, zachowanie właściwej odległości w pionie i poziomie od powierzchni lakierowanej, właściwej regulacji ciśnienia powietrza, dobór zalecanej dyszy, właściwy skład nakładanego produktu, temperatura, wilgotność oraz czystość w miejscu lakierowania. Przed nakładaniem kolejnej warstwy należy usuwać odkurz z powierzchni lakierowanej. Lakierując (szczególnie bazą) fragmenty elementu, za każdym razem robimy wdmuchniecie lub zamalowujemy części niedomalowanie. Krawędzie obszaru, do którego robiliśmy „wdmuchę” już w pewnym stopniu wyschły i w tych miejscach osadza się odkurz. Po wyschnięciu całej powierzchni, przed nakładaniem lakieru bezbarwnego, specjalną ściereczką delikatnie zbieramy z powierzchni nie połączone kulki odkurzu. Ten zabieg jest ważny przy cieniowaniu, zaniedbanie sprawi, że tam gdzie pozostał odkurz, w warstwie bezbarwnej będą widoczne ciemniejsze kropki.

Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum

Najczęstsze wady lakiernicze i ich przyczyny

Oto niektóre z najczęściej spotykanych wad powłok lakierniczych oraz ich potencjalne przyczyny:

Pęcherzenie: Powstawanie pojedynczych lub wielu pęcherzy znajdujących się między podłożem a powłoką lakierniczą bądź między warstwami powłoki. Przyczyną tego zjawiska jest niedostateczne oczyszczenie podłoża przed lakierowaniem, czego efektem jest pozostawanie resztek materiału o właściwościach pochłaniających parę wodną i wodę. Żeby zapobiec pęcherzeniu należy zmywać powierzchnię przygotowaną do lakierowania wyłącznie zmywaczem antysylikonowym lub przeznaczonym do systemów baz wodnych.
Warzenie się lakieru lub podkładu: Jest to zjawisko tworzenia się pęcherzy, które powstają na skutek niedostatecznego odparowania rozpuszczalników w powłoce lakierniczej. Aby zapobiec warzeniu należy bezwzględnie przestrzegać okresów odparowania poszczególnych warstw, zapewnić optymalną temperaturę suszenia, aplikować warstwy o odpowiedniej grubości.
Miejscowe przebarwienia: Mogą pojawiać się na wierzchniej warstwie lakieru. Ich przyczyną mogą być: nieusunięte właściwie zanieczyszczenia (np. bitumiczne) naprawianej powierzchni, nadmiar utwardzacza dodanego do produktów poliestrowych, niewystarczająco zmieszane produkty poliestrowe z utwardzaczem, aplikacja bazowych lakierów wodorozcieńczalnych na podłoże przeszlifowane do gołego metalu.
Pęcherzyki: Rozłożone lokalnie lub na dużych powierzchniach ujawniają się dopiero po pewnym czasie od wykonania naprawy. Możliwe przyczyny to: zanieczyszczenia pozostałe na powierzchni przygotowanej do lakierowania, wilgotne powietrze skraplające się na powierzchni pojazdu, osady drobin soli lub wapna, wilgoć w kitach poliestrowych (atmosferyczna lub spowodowana matowaniem na mokro), pozostawiony pył z matowania, użycie niewłaściwego rozpuszczalnika lub utwardzacza, reakcja utwardzacza z wilgocią w otwartej puszce, zawartość wody w sprężonym powietrzu.
Kontur (kontur mapa): To nazwa usterki w postaci obwódki widocznej pod wierzchnią warstwą lakieru wokół naprawianego miejsca. Powstaje na skutek niewłaściwego szlifowania poprzednich warstw.
Igiełkowanie: Widoczne jest na powierzchni lakieru jako małe wgłębienia o średnicy 0,5 mm. Po ich powiększeniu można zobaczyć warstwę produktu, od której rozpoczęło się tworzenie tego zjawiska. Jego przyczyną może być powietrze zamknięte w szpachlówce podczas jej nakładania. Z kolei zamknięcie powietrza bywa powodowane: złą techniką mieszania produktów; przekroczonym czasem ich przydatności do użytku.
Ślady matowania: Rysy pod lakierem mogą pojawić się natychmiast lub dopiero po kilku tygodniach.
Odpryski lakieru: Powstają, gdy jedna warstwa lakieru lub podkładu ma słabą przyczepność albo gdy występuje zbyt duża różnica twardości pomiędzy warstwami, tworząc naprężenia.
Kratery - rybie oczka: Tworzą się, jeśli świeży lakier nie rozlewa się na całej powierzchni, a w jego warstwie pozostają niewielkie zagłębienia, przez które czasem widać warstwę poprzednią. Powodowane to jest zwykle nieprawidłowym odtłuszczeniem naprawianego nadwozia lub zanieczyszczeniem silikonem kabiny lakierniczej.

Zapobieganie wadom lakierniczym

Aby uniknąć problemów z jakością lakieru, warto stosować się do poniższych zasad:

Zapoznać się z kartą techniczną producenta oraz stosować się do jego zaleceń.
Zmywać powierzchnię przygotowaną do lakierowania wyłącznie zmywaczem antysylikonowym lub przeznaczonym do systemów baz wodnych.
Bezwzględnie przestrzegać okresów odparowania poszczególnych warstw.
Zapewnić optymalną temperaturę suszenia.
Aplikować warstwy o odpowiedniej grubości.
Przemyć samochód dokładnie przed lakierowaniem za pomocą specjalnych zmywaczy.
Odtłuszczać naprawianą powierzchnię przy użyciu czystych ściereczek.
W kabinie i na stanowisku przygotowawczym nie używać produktów zawierających silikon.
Nie zostawiać ściereczki pyłochłonnej w kabinie podczas suszenia polakierowanego pojazdu.
Sprawdzić dokładnie podłoże przed i po oczyszczeniu/odtłuszczeniu.
Zawsze dokładnie odtłuszczać powierzchnię.
Pozostawiać przed naprawą samochód w komorze na czas niezbędny do osiągnięcia zalecanej temperatury (22°C-24°C).
Niezwłocznie po matowaniu spłukać i osuszyć całe nadwozie i przedmuchać jego powierzchnię przed lakierowaniem.
Zawsze matować kity szpachlowe na sucho.
Szczelnie zamykać pojemniki z utwardzaczem.
Regularnie sprawdzać separator wody i oleju w instalacji sprężonego powietrza.

Wpływ wilgotności powietrza

Podczas wilgotnej pogody małe ilości pary wodnej są absorbowane przez powłokę i odparowują, gdy wilgotność się zmniejszy (zjawisko osmozy). Jest to normalne i nie ma negatywnego wpływu na prawidłowo wykonaną powłokę. Jednak niewłaściwa aplikacja podkładu powoduje pozostawienie na powierzchni cząstek o właściwościach higroskopijnych (sole). Przy zwiększonej wilgotności powietrza powodują one miejscową koncentrację roztworu soli, który podnosi lakier, co uwidacznia się w postaci pęcherzyków.

Zapobieganie:

Dokładnie myj elementy przeznaczone do lakierowania za pomocą czystej wody.
Wodę do zmywania elementów i do szlifowania na mokro zmieniaj regularnie, szczególnie w zimie, kiedy na karoseriach naprawianych samochodów zalega sól.
Zastanów się, czy można przejść na szlifowanie maszynowe na sucho, aby zapobiec absorpcji wody przez powłokę podczas szlifowania.
Przed aplikacją materiału lakierniczego używaj, zależnie od rodzaju podłoża, zmywacza 700-1 i zmywacza usuwającego woski i tłuszcze Glasurit 541-5 lub zmywacza do podłoży metalowych Glasurit 360-4.
Przy szlifowaniu na mokro odczekaj na pełne odparowanie wody (około 2 godziny w 20oC).

Tabela: Najczęstsze wady lakiernicze i ich przyczyny związane z wilgotnością

Wada	Przyczyna związana z wilgotnością	Zapobieganie
Pęcherzyki na lakierze	Wilgotne powietrze skraplające się na powierzchni, wilgoć w kitach poliestrowych, zawartość wody w sprężonym powietrzu	Sprawdzić podłoże, odtłuszczać powierzchnię, osuszyć nadwozie, matować szpachle na sucho, zamykać pojemniki z utwardzaczem, sprawdzać separator wody i oleju
Zmlecznienie lakieru	Nadmierna wilgotność w pomieszczeniu	Zapewnić odpowiednią wentylację i kontrolę wilgotności w lakierni
Utrata przyczepności	Pominięcie czyszczenia podłoża, niedostateczne osuszenie powierzchni	Dokładne czyszczenie i osuszanie podłoża przed lakierowaniem

Reasumując: aby trafnie określić przyczynę powstania wady, należy przypomnieć sobie i przeanalizować cały proces naprawy, jego wszystkie etapy i warunki w jakich naprawa była wykonywana.

Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności

tags: #wilgotność #powietrza #a #wady #lakierowania #przyczyny