Jakość Powietrza w Tczewie a Normy Zanieczyszczeń
- Szczegóły
Jakość powietrza wpływa na zdrowie człowieka oraz środowisko. W ostatnich dekadach obserwuje się znaczny spadek poziomu zanieczyszczeń, jednak w wielu miastach Polski pomimo poprawy wciąż notuje się wysokie poziomy zanieczyszczenia pyłami (PM), dwutlenkiem azotu, ozonem.
Głównymi źródłami zanieczyszczenia są m.in.: procesy spalania na potrzeby energetyczne, w przemyśle, transporcie, gospodarstwach domowych, rolnictwo. Przyczyną pogorszenia się jakości powietrza mogą być również naturalne procesy, takie jak np. erupcje wulkaniczne, emisje związków organicznych z roślin, pył przenoszony przez wiatr.
Władze zarówno na szczeblu państwowym, regionalnym oraz lokalnym podejmują różnego rodzaju działania, które mają na celu poprawę i zmniejszenie poziomów zanieczyszczeń, a tym samym poprawę jakości życia i zdrowia mieszkańców.
Jakość Powietrza w Województwie Pomorskim
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku od wielu lat wspiera działania zmierzające do poprawy stanu atmosfery. W początkowym okresie główny nacisk położony został na modernizację źródeł punktowych (elektrociepłownie i ciepłownie). Pozwoliło to znacząco ograniczyć oddziaływanie zawodowego sektora energetycznego na środowisko.
Obecnie miejskie ciepło sieciowe spełnia wyśrubowane normy ekologiczne i jest jednym z najlepszych zamienników indywidualnych systemów grzewczych wykorzystujących paliwa stałe. Obecnie główne działania WFOŚiGW w Gdańsku w zakresie ochrony powietrza skierowane są na ograniczenie niskiej emisji.
Przeczytaj także: Oczyszczalnie ścieków Tczew
Niska emisja to duża uciążliwość dla otoczenia, szczególnie w aglomeracjach. Jako głównego winowajcę wymienia się tu węgiel. Ważne jest jednak nie tylko to, czym pali się w piecach, ale także jakiej jakości są to urządzenia.
Konkurs "Czyste Powietrze Pomorza"
Od 2008 roku zarząd Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku ogłasza konkurs „Czyste Powietrze Pomorza”. Osoby fizyczne, wspólnoty i samorządy gminne, dzięki udziałowi w tym konkursie, otrzymują wsparcie finansowe na modernizację ogrzewania węglowego i zastąpienie go innymi źródłami ciepła.
W miejscu starych pieców węglowych montowane są kotły na gaz, olej opałowy lub biomasę, a także pompy ciepła i kolektory słoneczne. Dofinansowywane są również inwestycje polegające na podłączeniu do miejskiej sieci ciepłowniczej, która jest jedną z najlepszych opcji ogrzewania na terenach miejskich.
Do tej pory konkurs „Czyste Powietrze Pomorza” ogłaszany był sześć razy. W 2014 roku zdemontowanych zostało 299 pieców i kotłów opalanych węglem. 133 z nich zastąpione zostały kotłami zasilanymi gazem, 9 - kotłami opalanymi biomasą, 6 - pompami ciepła, a jeden kotłem olejowym. 27 budynków podłączonych zostało do miejskiej sieci ciepłowniczej. Dodatkowo zamontowane zostały kolektory o łącznej powierzchni 91 m2. Na te inwestycje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku przeznaczył łączną dotację w wysokości 571 000 zł.
Jednym z zadań realizowanych w ramach „Czystego Powietrza Pomorza” w ubiegłym roku był projekt „Ograniczenie niskiej emisji w Słupsku”. Zlikwidowanych zostało ponad sto kotłów opalanych węglem. Do miejskiej sieci ciepłowniczej podłączonych zostało osiem budynków wielorodzinnych w Słupsku. Zdemontowane zostały indywidualne piece, zainstalowano nowoczesne węzły cieplne, mieszkania zostały wyposażone w instalację centralnego ogrzewania i ciepłej wody. Rocznie do atmosfery trafiać będzie mniej o 364 tony dwutlenku węgla. Był to trzeci projekt dotyczący ograniczenia niskiej emisji w Słupsku realizowany w ramach konkursu „Czyste Powietrze Pomorza”. W latach 2011-2012 do miejskiej sieci ciepłowniczej podłączonych zostało 29 budynków.
Przeczytaj także: Ozonowanie auta: opinie i efekty
Działania w Starogardzie Gdańskim
Starogard Gdański od wielu lat podejmuje działania zmierzające do poprawy jakości powietrza. Początkowo, dotacje przyznawane były z budżetu gminy. Od czterech lat, Starogard Gdański bierze udział w konkursie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku „Czyste Powietrze Pomorza”. Niezależnie od wysokości środków z WFOŚiGW w Gdańsku, także miasto dofinansowuje inwestycje. Od 2011 roku w ramach konkursu „Czyste Powietrze Pomorza” zlikwidowanych zostało 125 pieców opalanych węglem.
„W Starogardzie Gdańskim występuje problem z niską emisją, głównie poprzez wciąż narastający transport samochodowy i w przypadku budownictwa jednorodzinnego opalanie domów węglem” - mówi Janusz Karczyński, naczelnik Wydziału Techniczno-Inwestycyjnego w Urzędzie Miasta Starogard Gdański. „Wszelkie działania mające na celu poprawę jakości powietrza są potrzebne. Powinny one obejmować różne gałęzie gospodarki. Są to jednak zadania długoterminowe i pochłaniające znaczne środki finansowe.
Tczew i "Czyste Powietrze Pomorza"
Miasto Tczew dotychczas brało udział w dwóch edycjach konkursu „Czyste Powietrze Pomorza” - w 2013 i 2014 roku. W sumie zlikwidowanych zostało 137 pieców i kotłów opalanych koksem lub węglem. Zamontowane zostały 33 kotły gazowe. Cztery budynki podłączone zostały do miejskiej sieci ciepłowniczej. Zainstalowana została jedna pompa ciepła.
„Miastu zależy na systematycznym podnoszeniu jakości i komfortu życia mieszkańców. Jakość powietrza ma na to ogromny wpływ. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku właśnie ogłosił VII edycję konkursu „Czyste Powietrze Pomorza”.
Na ochronę klimatu i poprawę jakości powietrza w ciągu ostatnich dwóch lat samorząd województwa pomorskiego i samorządy gminne wydały ponad 500 mln zł. W ramach realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Województwa Pomorskiego prowadzone są również działania dotyczące m.in. budowy i rozbudowy sieci wodociągowej, ograniczenia hałasu czy bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.
Przeczytaj także: Rola Inspekcji w ochronie powietrza
Raport o Stanie Środowiska w Województwie Pomorskim
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Województwa Pomorskiego na lata 2018-2021 z perspektywą do roku 2025 - za lata 2020 i 2021 został zaprezentowany podczas 50. sesji sejmiku województwa pomorskiego.
Z raportu wynika, że jakość powietrza w województwie pomorskim wyraźnie się poprawia. Na pewno działania, które realizujemy od kilku lat. Chodzi o termomodernizację budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej, wymianę kotłów i pieców na nowoczesne. Promujemy Odnawialne Źródła Energii. W ciągu dwóch lat gminy wydały na ten cel około 530 mln zł. To środki z budżetu samorządu, funduszy unijnych i programu Czyste Powietrze.
Ale poprawa jakości powietrza to nie jedyny cel jeśli chodzi o program ochrony środowiska realizowany przez samorząd województwa. Podstawowych celów jest dziesięć. Pracujemy m.in. nad ograniczeniem hałasu, którego istotnym źródłem jest obciążona sieć komunikacyjna. Poprawa jakości nawierzchni i budowa ekranów akustycznych, czym zajmuje się Zarząd Dróg Wojewódzkich wspólnie z gminami, do tego zakup niskoemisyjnych autobusów - powoduje, że normy hałasu przekraczane są coraz rzadziej. Cały czas rozwijamy też transport rowerowy.
Kolejnymi obszarami są: gospodarowanie wodami, czyli bezpieczeństwo przeciwpowodziowe i czystość wód, utrzymanie dotychczasowego stanu braku zagrożeń ponadnormatywnych PEM (pole elektromagnetyczne), racjonalna gospodarka wodno-ściekowa, optymalizowanie i racjonalna gospodarka zasobami kopalin ze złóż, przywrócenie i utrzymanie dobrego stanu gleb. Również gospodarowanie odpadami i zapobieganie ich powstawaniu, ochrona krajobrazu i różnorodności biologicznej, czyli zasobów przyrodniczych, zagrożenie poważnymi awariami przemysłowymi i minimalizacja ich skutków. I z radością mogę powiedzieć, że każdy z tych 10 celów wg raportu jest realizowany właściwie.
Aby móc go realizować, Sejmik Województwa Pomorskiego wprowadził tzw. uchwały antysmogowe. Drugą kwestią są inwestycje i konkretne środki przeznaczane na ich realizację.
Na przykład na budowę i przebudowę dróg w naszym województwie gminy i ZDW w Gdańsku wydały łącznie w 2020 i 2021 roku ponad 1 mld zł - to inwestycje które ograniczają zagrożenie hałasem. Z kolei na budowę i rozbudowę sieci wodociągowej wydanych zostało w tym samym czasie około 130 mln zł. Na system odprowadzania i oczyszczania ścieków - 340 mln zł.
Zmiany w Poziomach Zanieczyszczeń w Polsce
W oparciu o dane Raportów o terenie OnGeo.pl oraz pozyskanych z Generalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska, porównaliśmy średnioroczne zanieczyszczenie powietrza w latach 2016 i 2017. Analizując mapę można zauważyć wzrost zanieczyszczenia pyłami PM10 w aglomeracjach miast: Krakowa, Warszawy, Kielc, Łodzi, Górnego Śląska, oraz w województwach: świętokrzyskim, łódzkim oraz kujawsko-pomorskim. Jakość powietrza w większości pozostałych obszarów kraju uległa polepszeniu.
Poniżej przedstawiamy 7 gmin, w których zanotowano najwyższą poprawę jakości powietrza (pył PM10) w 2017 roku w porównaniu do 2016 roku.
- Pszów (9,12 µg/m3)
- Świętochłowice (5,45 µg/m3)
- Radlin (4,38 µg/m3)
- Wodzisław Śląski (4,16 µg/m3)
- Rydułtowy (3,94 µg/m3)
- Marklowice (3,06 µg/m3)
- Zabrze (2,87 µg/m3)
Poniżej przedstawiamy 7 gmin, w których zanotowano najwyższy wzrost zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 w 2017 roku w porównaniu do 2016 roku.
- Tczew (4,74 µg/m3)
- Brzeziny (4,25 µg/m3)
- Sitkówka-Nowiny (3,92 µg/m3)
- Radomsko (3,28 µg/m3)
- Zgierz (3,26 µg/m3)
- Brzeg (3,21 µg/m3)
- Ząbki (3,10 µg/m3)
Ranking Najbardziej Zanieczyszczonych Miejscowości w Polsce
Opublikowany przez ekspertów Polskiego Alarmu Smogowego (PAS) ranking najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce pokazuje, że najwięcej smogowych rekordzistów znajduje się niezmiennie na południu kraju. Są wśród nich Nowa Ruda, Nowy Targ, Sucha Beskidzka, Nowy Sącz i Żywiec, w których mieszkańcy oddychali zanieczyszczonym powietrzem przez ponad 2-3 miesiące.
W rankingu najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce kolejny rok z rzędu liderem jest Nowa Ruda, która uplasowała się na najwyższym podium w trzech kategoriach: liczba dni smogowych, stężenie PM10 i stężenie benzo(a)pirenu. W 2022 r. w mieście tym odnotowano 95 dni smogowych, najwyższe stężenie PM10 i rakotwórczego benzo[a]pirenu (9 ng/m3, czyli 900 proc.
Wysoką pozycję w rankingu zajmują niektóre polskie uzdrowiska. Jak podaje PAS, we wszystkich miejscowościach objętych monitoringiem GIOŚ średnioroczne stężenie pyłów PM10 nie przekroczyło norm. Taka sytuacja zdarzyła się pierwszy raz od 2015 r., w którym Polski Alarm Smogowy rozpoczął publikację rankingu.
Zmiany na plus PAS odnotował we wszystkich miejscowościach, w których zamontowane są stacje pomiarowe. W Krakowie i Rybniku średnioroczne stężenie PM10 spadło aż 40 proc. Jednak największe zmiany widać w liczbie dni smogowych. W Nakle w ciągu ośmiu lat liczba dni smogowych spadła o ponad 500 proc.
Jak zauważa Piotr Siergiej, rzecznik PAS, działania, które podjęto - szczególnie likwidacja “kopciuchów” - zaczynają przynosić efekty. Nie zapominajmy, że w rekordowej Nowej Rudzie stężenie rakotwórczego BaP to wciąż 900 proc. dopuszczalnej normy, a liczba dni smogowych w najbardziej zanieczyszczonych miejscowościach to wciąż dwa do trzech miesięcy.
Powietrze powoli się poprawia, zmniejsza się również liczba zgonów wywołanych zanieczyszczeniem, ale sytuacja jest wciąż bardzo zła. W Polsce wciąż dymią 3 mln „kopciuchów”. Niestety, widzimy w niektórych województwach próby rozmontowywania uchwał antysmogowych i zezwalania na użytkowanie „kopciuchów”.
tags: #tczew #jakość #powietrza #normy
