Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków Roślinna: Jakie Bakterie Odgrywają Kluczową Rolę?

Szczegóły: Opublikowano: 03. December 2025

Przydomowe oczyszczalnie ścieków roślinne wykorzystują naturalne procesy zachodzące w przyrodzie, w których kluczową rolę odgrywają mikroorganizmy zawarte w glebie. Oczyszczalnie te, zwane również naturalnymi, korzeniowymi lub hydrobotanicznymi, charakteryzują się znacznym udziałem mikroorganizmów w procesie oczyszczania ścieków, podczas gdy same rośliny odgrywają nieco mniejszą rolę.

Rola Bakterii w Przydomowych Oczyszczalniach Ścieków

Twoja przydomowa oczyszczalnia ścieków (POŚ) zawiera niewielką ilość bakterii, które pomagają rozkładać odpady organiczne (kał). Dodając bakterie, zwiększysz ich zawartość w POŚ, co znacząco przyspieszy rozkład odpadów organicznych. Bakterie rozkładają związki węgla, tlenu i wodoru na prostsze substancje, aż do wody (H2O) i dwutlenku węgla (CO2), eliminując nieprzyjemne zapachy i zmniejszając ilość osadów.

Aby przydomowa oczyszczalnia ścieków działała sprawnie, niezbędne jest wsparcie w postaci specjalnych bakterii. Są to mikroorganizmy, najczęściej szczepy Bacillus, które odgrywają kluczową rolę w naturalnym procesie rozkładu zanieczyszczeń organicznych. Bakterie żywią się materią organiczną, wypuszczając enzymy na zewnątrz i wchłaniając proste substancje rozbite przez enzymy. Dzięki nim ścieki trafiające do osadnika zostają rozłożone na prostsze, nieszkodliwe związki, a system nie ulega zapychaniu czy wydzielaniu nieprzyjemnych zapachów.

Rodzaje Bakterii w Oczyszczalniach Ścieków

Kluczową rolę w pracy oczyszczalni odgrywają zarówno bakterie beztlenowe, jak i tlenowe. Przydomowe oczyszczalnie ścieków możemy podzielić na dwie kategorie: oczyszczalnie gnilne (tradycyjne, beztlenowe) i biooczyszczalnie z napowietrzaniem (tlenowe).

Bakterie beztlenowe: Pracują głównie w osadnikach gnilnych, gdzie w warunkach beztlenowych rozkładają złożone związki organiczne na prostsze substancje, redukując ilość osadu i upłynniając ściek.
Bakterie tlenowe: Działają w dalszej części oczyszczalni, w komorach napowietrzanych, gdzie przy dostępie tlenu rozkładają resztki ścieków do nieszkodliwych związków mineralnych i wody.

Połączenie obu grup mikroorganizmów gwarantuje pełny, dwuetapowy proces oczyszczania - od wstępnej fermentacji aż po finalne uzdatnienie ścieków. Oba rodzaje oczyszczalni zawierają dwie grupy bakterii, ale różnica tkwi w znacznych dysproporcjach i w tym, które grupy są głównym i kluczowym motorem napędowym komory osadnika, a które wynikiem samorzutnego działania sił natury.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Enzymy i Pożywki

W preparatach dostępnych na rynku często znajdziemy nie tylko same bakterie, ale również enzymy i pożywki. Enzymy pełnią rolę „narzędzi” - rozkładają złożone związki organiczne na prostsze formy, które bakterie mogą łatwo wykorzystać. W zależności od rodzaju, odpowiadają za różne procesy:

Lipazy: Rozkładają tłuszcze i oleje, zapobiegając ich gromadzeniu się w instalacji.
Proteazy: Rozkładają białka (np. resztki jedzenia).
Amylazy: Rozkładają skrobię i węglowodany.
Celulazy: Wspomagają rozkład resztek roślinnych i papieru toaletowego.

Pożywki natomiast stanowią źródło energii i składników odżywczych, które wspierają namnażanie się mikroflory, szczególnie w sytuacjach, gdy oczyszczalnia zostaje mocno obciążona (np. po dłuższej przerwie w użytkowaniu). Dzięki odpowiednio dobranemu preparatowi zawierającemu bakterie, enzymy i pożywkę można utrzymać oczyszczalnię w optymalnej kondycji, unikając problemów eksploatacyjnych i zapewniając jej długą żywotność.

Jak Dbać o Bakterie w Oczyszczalni?

Aby zapobiegać szkodliwemu wpływowi na mikroflorę oczyszczalni, należy:

Używać ekologicznych środków czyszczących.
Ograniczyć używanie leków i nie wyrzucać ich do toalety.
Zainwestować w regularny serwis oraz konserwację.

Preparaty Bakteryjne do Oczyszczalni Ścieków

Na rynku dostępne są różne preparaty bakteryjne, które wspomagają proces oczyszczania ścieków. Oto kilka z nich:

NeoBac: Kompleksowe rozwiązanie do oczyszczalni, zawierające bakterie i enzymy. Skutecznie redukuje osady, tłuszcze i nieprzyjemne zapachy.
BioTab Max All-in-One: Tabletki bakteryjne do szamb i oczyszczalni, proste w stosowaniu i zawierające skoncentrowane bakterie beztlenowe i tlenowe oraz enzymy.
bio7 + starter bio 7 choc: Zestawy produktów do oczyszczalni beztlenowych i tlenowych, wspierające pracę systemów biologicznych, stabilizujące mikroflorę bakteryjną i redukujące osady organiczne.
Sanidenn: Preparaty w formie proszku lub tabletek, usprawniające proces rozkładu zanieczyszczeń, redukujące ilość osadów i neutralizujące nieprzyjemne zapachy.
Preparaty biozym: Zestawy bakteryjne, łączące różne rozwiązania dopasowane do indywidualnych potrzeb oczyszczalni i szamb.
BioExpert tabletki biologiczne: Tabletki musujące zawierające bakterie saprofityczne i enzymy, przyspieszające rozkład osadów, tłuszczów i resztek organicznych.
Preparaty do oczyszczalni Wellbak: Preparaty z naturalnymi bakteriami saprofitycznymi i dodatkami aktywatorów, wspierające rozkład nieczystości.

Wybierając preparat, warto zwrócić uwagę na jego skład, formę oraz sposób dawkowania, aby dopasować go do specyfiki swojej oczyszczalni.

Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż

Oczyszczalnia Drenażowa a Biologiczna - Czy Zawsze Potrzebne Są Bakterie?

Eksploatacja i utrzymanie oczyszczalni różni się w zależności od tego, jaki typ wybierzemy dla siebie. Czy każda oczyszczalnia wymaga stosowania preparatów bakteryjnych?

Oczyszczalnia drenażowa: To konstrukcja składająca się osadnika gnilnego oraz systemu drenaży rozsączających. W osadniku zachodzą beztlenowe procesy rozkładu zanieczyszczeń organicznych. Zwykle towarzyszy im powstawanie nieprzyjemnych zapachów. Oczyszczalnie drenażowe wymagają systematycznego stosowania biopreparatów.
Oczyszczalnia biologiczna: Działa zupełnie inaczej od oczyszczalni drenażowej. To system, który wykorzystuje naturalne procesy biologiczne do usuwania zanieczyszczeń. Oczyszczalnia pracuje i jest efektywna dzięki mikroorganizmom tlenowym (w warunkach tlenowych) lub beztlenowym (fermentacja), hodowanym w specjalnych zbiornikach. W przypadku większości oczyszczalni biologicznych nie ma konieczności dodatkowego stosowania preparatów bakteryjnych.

Poniższa tabela przedstawia porównanie najważniejszych cech obu typów oczyszczalni:

Cecha	Oczyszczalnie biologiczne	Oczyszczalnie ekologiczne (osadnik gnilny z drenażem rozsączającym)
Stopień oczyszczania ścieków	Do 98%	Niski, niemierzalny
Technologia	Tlenowa z udziałem mikroorganizmów	Beztlenowa
Osad czynny	Tak	Nie
Klarowność wody pościekowej	Tak	Nie
Koszt inwestycji	Wyższy	Niższy

Możliwości Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków

Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej stanowią cenny zasób, który można w różnoraki sposób zagospodarować. Ponowne wykorzystanie ścieków nie tylko ogranicza zużycie wody, ale także przyczynia się do ochrony środowiska. Jedną z opcji jest odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający. Innym sposobem jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin.

Metoda zagospodarowania	Zalety
Odprowadzanie do gruntu	Naturalne nawadnianie terenu, wsparcie wegetacji roślin
Wykorzystanie do podlewania roślin	Oszczędność wody pitnej, bujny wzrost roślinności

Podsumowanie

Dzięki odpowiedniemu doborowi bakterii i dbałości o ich kondycję, przydomowa oczyszczalnia ścieków roślinna może skutecznie i ekologicznie oczyszczać ścieki, przyczyniając się do ochrony środowiska i oszczędności wody.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku

tags: #przydomowa #oczyszczalnia #ścieków #roślinna #jakie #bakterie