Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków Dwukomorowa: Zasada Działania i Korzyści

Szczegóły: Opublikowano: 03. October 2025

Decyzja o instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków jest ważnym krokiem w stronę ekologicznych rozwiązań, zapewniającym odpowiednie systemy oczyszczania ścieków dla Twojego domu. Wybór oczyszczalni przydomowej zależy od wielu czynników, które warto rozważyć przed podjęciem ostatecznej decyzji. Aby dokonać najlepszego wyboru, warto skonsultować się z ekspertami, którzy mogą pomóc w ocenie odpowiedniego systemu dla specyficznych warunków.

Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków - Jak Działa?

Zastanawiasz się, jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków? Zasada działania oczyszczalni polega na przetworzeniu ścieków w taki sposób, aby możliwe było ich odprowadzenie do gruntu, rowu melioracyjnego lub rzeki bez ryzyka skażenia środowiska. Oczyszczanie można podzielić na dwa etapy:

Pierwszy etap: Wstępne oczyszczanie w osadniku gnilnym. Zachodzą tam procesy biochemiczne wywołane przez bakterie beztlenowe oraz zjawiska fizyczne. W ich wyniku zbiera się osad, który ulega fermentacji i rozkłada się na proste związki rozpuszczalne w wodzie, które przechodzą razem z wodą do kolejnego etapu oczyszczania, i nierozpuszczalne, które pozostają na dnie osadnika. Ścieki przechodzą przez kosz filtracyjny, a ich płynna część przepływa do osadnika wtórnego. Warto zauważyć, że osadnik może być jedno- lub dwukomorowy. Ten drugi obejmuje przestrzeń na ścieki surowe oraz ścieki odseparowane w formie cieczy, dzięki czemu zapewnia lepsze efekty.
Drugi etap: Zgromadzone ścieki są poddawane dalszemu oczyszczaniu w warunkach tlenowych. Następuje rozkładanie i neutralizowanie zanieczyszczeń groźnych dla środowiska.

Oczyszczalnie Jednokomorowe vs. Dwukomorowe

Wybór między oczyszczalnią jedno- a dwukomorową zależy od wielu czynników. Główne różnice między systemami jedno- i dwukomorowymi dotyczą ich funkcjonowania, efektywności oraz wpływu na środowisko. Porównanie oczyszczalni jedno- i dwukomorowych pokazuje, że oczyszczalnie jednokomorowe są zazwyczaj prostsze w budowie, co przekłada się na niższe koszty instalacji. Z punktu widzenia instalacji i użytkowania, oczyszczalnie jednokomorowe wymagają mniej przestrzeni na działce i są często wybierane na mniejsze posesje, gdzie miejsce jest ograniczone. Oczyszczalnie dwukomorowe, dzięki swojej złożonej budowie, oferują lepsze rezultaty w zakresie oczyszczania ścieków, a skomplikowany proces technologiczny umożliwia efektywniejsze usuwanie zanieczyszczeń.

W przypadku oczyszczalni dwukomorowych efektywność oczyszczalni ścieków jest zazwyczaj wyższa. Dodatkowe komory pozwalają na bardziej zaawansowane procesy filtracyjne i lepsze rozdzielenie substancji stałych od płynnych. Dzięki temu jakość oczyszczania jest bardziej poprawna, a ryzyko awarii jest zminimalizowane.

Efektywność oczyszczalni ścieków jest ściśle związana z liczbą komór w jej systemie. Oczyszczalnie jednokomorowe oferują prostszy i zazwyczaj tańszy mechanizm działania, co sprzyja optymalizacji kosztów. Wszystko to wskazuje, że przy wyborze systemu należy brać pod uwagę nie tylko początkowe wydatki, ale również długoterminową optymalizację kosztów. Decyzja o wyborze oczyszczalni ścieków powinna być starannie przemyślana, aby spełniać potrzeby konkretnego gospodarstwa domowego. Oczyszczalnie jednokomorowe charakteryzują się prostszą konstrukcją i zazwyczaj są łatwiejsze w instalacji. Oczyszczalnie dwukomorowe mogą lepiej spełniać wymagania ekologiczne dzięki bardziej zaawansowanemu procesowi filtracji.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Rodzaje Przydomowych Oczyszczalni Ścieków

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to coraz bardziej popularne rozwiązanie. Nie tylko za sprawą niskich kosztów eksploatacji, ale również dzięki swojemu ekologicznemu charakterowi. Podstawowym elementem oczyszczalni jest osadnik, czyli zbiornik z tworzywa sztucznego, do którego trafiają ścieki w pierwszej kolejności. Tam dochodzi do wstępnego oczyszczania ścieków w warunkach beztlenowych. Dalszy proces oczyszczania jest uzależniony od rodzaju zastosowanej oczyszczalni. Do wyboru są oczyszczalnie biologiczne lub ekologiczne.

Ekologiczna Oczyszczalnia Ścieków (Drenażowa)

Taka oczyszczalnia składa się z osadnika i z rur drenażowych, które zakopuje się w gruncie. W osadniku gnilnym usuwana jest większość zanieczyszczeń, a wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do drenażu. Tam są poddawane tlenowemu procesowi oczyszczania. Oczyszczalnia ekologiczna, inaczej drenażowa, potrzebuje dobrze przepuszczalnego gruntu i niskiego poziomu wód gruntowych. Nie wymaga zasilania energią elektryczną. Warto pamiętać, że woda pochodząca z oczyszczalni ekologicznej wymaga ponownego doczyszczenia przed jej ponownym wykorzystaniem. Nie nadaje się do podlewania roślin jadalnych, ale może służyć do podlewania trawy lub roślin ozdobnych.

Inwestorzy często decydują się na oczyszczalnię drenażową, która wymaga odpowiednich warunków glebowych, jednak jest tania w budowie i sprawdzi się na przepuszczalnych gruntach. Wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do studzienki rozdzielczej, a potem do rur drenarskich i pola filtracyjnego. Wielkość tej przestrzeni ustal na podstawie ilości generowanych ścieków i liczby mieszkańców w gospodarstwie domowym. Z reguły na mieszkańca przypada ok. 15 m rury PVC o średnicy 110 mm. Pamiętaj, aby obsypać ją warstwą żwiru płukanego (frakcja 16/32 mm), a tym samym zadbać o jak najlepsze warunki dla organizmów tlenowych.

Standardowy drenaż składa się z układu kilku równolegle połączonych ze sobą perforowanych rur z tworzywa sztucznego. Ich celem jest równomierne rozprowadzenie podczyszczonych ścieków do warstwy filtracyjnej, którą należy właśnie wykonać ze żwiru lub drobnego tłucznia. Alternatywą dla takie rozwiązania są skrzynki rozsączające, które nie wymagają zastosowania warstwy żwiru. Ilość skrzynek zależna jest od ilości osób korzystających z instalacji oraz od przepuszczalności gleby. Tunele zajmują mniej miejsca od rur drenarskich i można je zastosować w gruntach o słabej przepuszczalności. Dodatkowo należy uwzględnić fakt, iż rury drenarskie ulegają zapychaniu. Poszczególne rury drenażowe powinny być oddalone od siebie o przynajmniej 1,5 m i prowadzone ze spadkiem wynoszącym od 1 do 3 promili. Maksymalna długość jednej nitki drenażowej nie powinna przekraczać 25 metrów. Nie wolno sadzić na tym obszarze roślin z rozwiniętym systemem korzeniowym, ponieważ mógłby on uszkodzić instalację. Przyjmuje się, że odległość drenażu od drzew i krzewów w przybliżeniu ma wynosić 3 m. Odległość ta jest umowna, należy ją traktować zdroworozsądkowo.

Biologiczna Oczyszczalnia Ścieków

W tym przypadku proces oczyszczania zachodzi w jednym zbiorniku i może być stosowany bez względu na rodzaj gruntu i poziom wód gruntowych. Wymaga zasilania energią elektryczną. Woda pozyskana z oczyszczalni biologicznej może zostać od razu ponownie wykorzystana na przykład do podlewania trawnika i roślin ozdobnych. Wśród rodzajów biologicznych oczyszczalni można wyróżnić:

Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż

Oczyszczalnie z osadem czynnym - działanie polega na funkcjonowaniu mikroorganizmów, czyli osadu czynnego. Rozkładają one tlenowo ścieki przy pomocy urządzenia napowietrzającego.
Oczyszczalnie ze złożem biologicznym - w procesie oczyszczania wykorzystuje się napowietrzone złoże biologiczne. Na jego powierzchni rozwijają się bakterie, które odżywiają się różnymi związkami ze ścieków.
Oczyszczalnie hybrydowe - łączy ona właściwości oczyszczalni z osadem czynnym i ze złożem biologicznym. Dzięki technologii hybrydowej możliwa jest bardzo wysoka skuteczność oczyszczania ścieków.

Na gruntach słabo przepuszczalnych stosuje się oczyszczalnie ze złożem piaskowym bądź żwirowym. Jeśli poziom wód gruntowych jest zbyt wysoki, zbuduj przepompownię ścieków oraz kopiec filtracyjny, który będzie oddzielony folią od podłoża. W kopcu ułóż żwir lub piasek i dreny. Oczyszczalnia biologiczna sprawdzi się na mniejszych obszarach, chociaż inwestycja bywa kosztowna, nie musisz martwić się o rodzaj gruntu czy poziom wód.

Technologia z wykorzystaniem osadu czynnego - obejmuje system komór, a w pierwszej z nich następuje wstępnie oczyszczanie. W drugiej zachodzi napowietrzanie, a trzecia pełni funkcję osadnika wtórnego. Mikroorganizmy będą szybko rozkładać ścieki, gdy tylko otrzymają odpowiednią ilość tlenu. Technologia ze złożem biologicznym - ścieki z osadnika gnilnego trafiają do zbiornika ze złożem biologicznym (np. z kamieniami). Na jego powierzchni bytują bakterie, które czerpią pokarm ze związków ściekowych. W ten sposób je oczyszczają.

Oczyszczalnie roślinne są stosunkowo kosztowne i wymagają dużych powierzchni, jednak poprawiają estetykę przestrzeni, a jednocześnie zapewniają wysoką efektywność. Ociek możesz wykorzystać na wiele sposobów, (np. skierować go do stawu). Technologia polega na oczyszczaniu ścieków w złożach glebowo-korzeniowych i wykorzystaniu bytujących tam bakterii.

Oczyszczalnie SBR (Sekwencyjne Reaktory Biologiczne)

Przydomowa oczyszczalnia ścieków SBR wyposażona jest w sekwencyjny reaktor biologiczny (SBR): zmagazynowane w osadniku wstępnym surowe ścieki są stopniowo przesyłane do komory oczyszczania biologicznego zawierającej mikroorganizmy (osad czynny). W procesie oczyszczania wyodrębnione są dwa etapy: etap buforowania i magazynowania osadu ściekowego oraz etap SBR. Pełen cykl oczyszczania jednej partii ścieków trwa ok. 8 godzin - w tym czasie przez 6 godzin trwa napowietrzanie, a przez 2 godziny sedymentacja. Tutaj odbywa się właściwe biologiczne oczyszczanie ścieków. Układ składa się z kapsuły technicznej, a w niej znajdujących się dmuchawy i elektrozaworów, oraz z pomp mamutowych.

Podczas obróbki biologicznej, charakterystyczne dla ścieków z gospodarstw domowych składniki z unoszących się mikroorganizmów (osad czynny) podlegają rozkładowi lub są przetwarzane na biomasę. Konieczne w tym celu przemieszanie, jak i zaopatrzenie w tlen, odbywa się poprzez dyfuzor rurowy. Napowietrzanie odbywa się w sposób przerywany, to znaczy dyfuzor pracuje zawsze pomiędzy dwoma przerwami. Zależnie od liczby mieszkańców, dany typ dmuchawy oraz klasa oczyszczania mają zadany określony czas napowietrzania.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku

Podczas odprowadzania oczyszczonych ścieków, na końcu cyklu uruchamiana jest jednocześnie pompa osadu wtórnego. Oczyszczalnie SBR dwukomorowe pracujące na bazie dmuchawy posiadają wiele zalet w stosunku do innych technologii stosowanych w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Oczywiście i wśród tego typu urządzeń istnieją rozwiązania bardziej lub mniej efektywne. Ścieki oczyszczone w procesie SBR mogą być z łatwością oddane do gruntu poprzez odpowiednio dobrany system np. skrzynek rozsączających lub tuneli rozsączających.

Zalety Przydomowych Oczyszczalni Biologicznych

Przydomowe oczyszczalnie biologiczne oferują szereg korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem dla właścicieli domów. Przede wszystkim zapewniają wysoki komfort użytkowania dzięki swojej bezobsługowości. Proces oczyszczania ścieków przebiega automatycznie, bez konieczności regularnej ingerencji użytkownika. Co więcej, nowoczesne oczyszczalnie biologiczne charakteryzują się brakiem nieprzyjemnych zapachów, co jest szczególnie istotne w przypadku instalacji zlokalizowanych blisko domu.

Kolejną zaletą przydomowych oczyszczalni biologicznych jest oszczędność i niskie koszty eksploatacji. W porównaniu do tradycyjnych szamb, oczyszczalnie biologiczne nie wymagają częstego opróżniania, co przekłada się na niższe koszty użytkowania. Dodatkowo, dzięki możliwości zagospodarowania oczyszczonych ścieków, np. do podlewania ogrodu, można zaoszczędzić na zużyciu wody pitnej.

Nie można również pominąć aspektu ochrony środowiska. Przydomowe oczyszczalnie biologiczne skutecznie usuwają zanieczyszczenia ze ścieków, zapobiegając ich przedostawaniu się do gleby i wód gruntowych. To ekologiczne rozwiązanie, które przyczynia się do zachowania równowagi w lokalnym ekosystemie. Warto też wspomnieć o łatwym montażu i niezawodności działania oczyszczalni biologicznych.

Porównanie Oczyszczalni Biologicznych i Ekologicznych

Cecha	Oczyszczalnie Biologiczne	Oczyszczalnie Ekologiczne (osadnik gnilny z drenażem rozsączającym)
Stopień oczyszczania ścieków	Do 98%	Niski, niemierzalny
Technologia	Tlenowa z udziałem mikroorganizmów	Beztlenowa
Osad czynny	Tak	Nie
Klarowność wody pościekowej	Tak	Nie
Koszt inwestycji	Wyższy	Niższy

Podsumowując, oczyszczalnie biologiczne wykazują liczne zalety w porównaniu do oczyszczalni ekologicznych. Wyższy stopień oczyszczania ścieków, zaawansowana technologia i efektywne usuwanie zanieczyszczeń to główne powody, dla których coraz więcej osób decyduje się na wybór oczyszczalni biologicznej dla swojego gospodarstwa domowego.

Możliwości Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków

Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej stanowią cenny zasób, który można w różnoraki sposób zagospodarować. Ponowne wykorzystanie ścieków nie tylko ogranicza zużycie wody, ale także przyczynia się do ochrony środowiska. Jedną z opcji jest odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający. Takie rozwiązanie umożliwia naturalne wsiąkanie wody w głąb gruntu, nawadniając teren i wspierając wegetację roślin. Innym sposobem jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin. To szczególnie korzystne rozwiązanie w przydomowych ogrodach i na terenach zielonych. Rozsączanie ścieków za pomocą drenażu zapewnia stały dopływ wody do gleby, co sprzyja bujnemu wzrostowi roślinności.

Metoda zagospodarowania	Zalety
Odprowadzanie do gruntu	Naturalne nawadnianie terenu, wsparcie wegetacji roślin, ochrona zasobów wody pitnej
Wykorzystanie do podlewania roślin	Oszczędność wody pitnej, bujny wzrost roślinności, korzyści dla przydomowych ogrodów i terenów zielonych

Wybierając sposób zagospodarowania oczyszczonych ścieków, warto kierować się zarówno aspektami praktycznymi, jak i ekologicznymi. Odpowiednie rozsączanie ścieków i wykorzystanie ich do nawadniania przyczynia się do ochrony środowiska i zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi. Dzięki temu możemy cieszyć się pięknem zieleni wokół naszego domu, jednocześnie dbając o naturę.

Aspekty Prawne i Lokalizacja

Prawo budowlane stanowi, że budowa indywidualnych przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,5 m3 na dobę nie wymaga pozwolenia na budowę, jednakże wymaga ona zgłoszenia właściwemu organowi. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. W zależności od potrzeb, należy dołączyć odpowiednie rysunki, a także pozwolenia wymagane odrębnymi przepisami. W przypadku zgłoszenia instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków właściwym organem do przyjęcia zgłoszenia jest Starosta. Zgłoszenia należy dokonać przed zamierzonym terminem rozpoczęcia robót budowlanych. Aby rozpocząć eksploatację oczyszczalni, należy o tym fakcie w formie zgłoszenia poinformować Wójta, Burmistrza lub Prezydenta Miasta.

Obecność kanalizacji miejskiej wyklucza możliwość postawienia oczyszczalni. Ponadto zabronione jest jej budowanie na terenach okresowo zalewowych. W przypadku doboru rodzaju oczyszczalni do konkretnej działki konieczne jest uwzględnienie kilku czynników, takich jak powierzchnia działki, poziom wód gruntowych, przepuszczalność gleby.

Bardzo ważny jest dobór odpowiedniej lokalizacji na montaż przydomowej oczyszczalni ścieków. Nie może być ona zainstalowana w dowolnym miejscu. Należy zachować wymagane przepisami prawa odległości od obiektów budowlanych oraz granic działki. Oczyszczalnia nie powinna się znajdować bliżej niż 2 m od granic działki, drogi lub ciągu pieszego, a także 5 m od okien i drzwi budynku. Konieczne jest zachowanie odległości minimum 3 m od drzew i krzewów rosnących na terenie działki. Spowodowane jest to tym, że oczyszczone ścieki odprowadzane do gruntu zawierają związki azotu i fosforu, które stanowią nawóz dla roślin. Osadnik powinien znajdować się co najmniej 15 m od studni wody pitnej. Kolejne ograniczenia dotyczą odległości od infrastruktury: 1,5 m od wodociągu, 1 m od kabli telekomunikacyjnych i 0,8 m od przewodów elektrycznych. System rozsączający oczyszczalni powinien znajdować się co najmniej 30 m od studni.

Podsumowanie: Inwestycja w Przyszłość

Dobór odpowiedniej oczyszczalni ścieków ma swoje późniejsze wieloletnie konsekwencje w kosztach jej eksploatacji, a także jej serwisowaniu. Dlatego przy wyborze urządzenia należy zapoznać się szczegółowo ze poziomem zużycia energii, koniecznymi przeglądami urządzeń a także częstotliwością wywozu osadu. Przyjmuje się, że najczęściej osad należy wywozić co roku, a opróżnianie najlepiej zlecić specjalistycznej firmie, gdyż należy go zutylizować. Należy również pamiętać o okresowym dodawaniu porcji bakterii do oczyszczalni.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków sprawdzi się wszędzie tam, gdzie przyłącze kanalizacyjne wymaga wybudowania kosztownej przepompowni ścieków surowych. Najważniejszą kwestią jest to, by zastosowane przez nas rozwiązanie było nieszkodliwe dla środowiska naturalnego. W przypadku szamb przeznaczonych do gromadzenia nieczystości płynnych, możliwość podłączenia się do sieci kanalizacji zbiorczej bywa zbawienna.

tags: #przydomowa #oczyszczalnia #ścieków #dwukomorowa #zasada #działania