Przydomowa Oczyszczalnia Drenażowa z Rurami Rozsączającymi

Szczegóły: Opublikowano: 02. October 2025

Coraz więcej osób wdraża rozwiązania, które przyczyniają się nie tylko do zmniejszenia kosztów za media, ale również mają istotny wpływ na ochronę środowiska. Drenażowe, przydomowe oczyszczalnie ścieków stanowią doskonałe rozwiązanie dla osób ceniących sobie urządzenia wydajne, bezawaryjne i bezpieczne dla środowiska naturalnego.

Zalety Oczyszczalni Drenażowej

Prosta konstrukcja
Niskie koszty instalacji oraz eksploatacji
Łatwa obsługa i mała awaryjność

Ponadto, możemy zapewnić, iż oferowane oczyszczalnie i zbiorniki posiadają niezbędne deklaracje świadczące o zgodności z normami polskimi i europejskimi. Wymogi jakościowe są na bieżąco kontrolowane w procesie produkcji poprzez wdrożony i funkcjonujący Zakładowy System Kontroli Jakości. Zależy nam bowiem na wysokiej jakości obsługi oraz zadowoleniu klienta.

Jak Działa Drenaż Rozsączający?

Jak sama nazwa wskazuje, drenaż rozsączający jest elementem drenażowej oczyszczalni ścieków. Drenaż rozsączający oczyszczalni ma postać układu drenów (np. rur drenażowych) ułożonych na dobrze przepuszczalnym gruncie, na przykład na warstwie żwiru o odpowiednio dużej frakcji.

Do rozdzielania drenów na kilka nitek służy studzienka rozdzielcza, znajdująca się tuż przed samym drenażem, za osadnikiem gnilnym. Niekiedy oczyszczalnia z drenażem może być wyposażona również w studnię chłonną na końcu całego układu.

Pierwszy etapem jest oczyszczanie w warunkach beztlenowych, które realizowane jest w osadniku gnilnym. Za osadnikiem gnilnym odbywa się drugi etap - doczyszczanie tlenowe - polega na oczyszczaniu w warunkach tlenowych, które realizowane jest dzięki systemowi złoża rozsączającego z układem drenów, zakopanego na odpowiedniej głębokości.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Kiedy Nie Stosować Drenażu Rozsączającego?

Ogólnie rzecz biorąc, budowa systemu drenażowego wiąże się z potrzebną dużą powierzchnią terenu, co dla większości inwestorów jest nie do przyjęcia ze względu na ograniczony rozmiar działki oraz chęć jak najlepszego zagospodarowania ogrodu. Zakładasz drenaż rozsączający? Równie istotnym parametrem jest rodzaj gruntu, który musi być przepuszczalny i najlepiej, gdyby był on piaszczysty. Kolejnym elementem silnie wpływającym na drenaż rozsączający są wody gruntowe. Wysoki poziom wód gruntowych jest silnym przeciwwskazaniem do stosowania rozsączania drenażowego.

Drenaż rozsączający nie nadaje się do warunków gruntowo - wodnych o słabej przepuszczalności oraz wysokim poziomie wód gruntowych. W przypadku tego rozwiązania grunt musi być naprawdę dobrze przepuszczalny i suchy; na innym gruncie ta technologia zwyczajnie się zamuli i szybko przestanie odbierać ścieki. Z tego powodu w większości przypadków najlepiej sprawdzi się oczyszczalnia biologiczna z rozsączaniem napowierzchniowym, liniowym pochłaniaczem roślinnym lub odprowadzeniem do oczka wodnego.

Samodzielny Montaż Drenażu

Drenaż do oczyszczalni przydomowej to kluczowy element odpowiedzialny za właściwe odprowadzanie wody (frakcji płynnej ścieków) gromadzonej w zbiornikach oczyszczalni ścieków. Odpowiednie wykonanie drenażu zapobiega wylewaniu się wody z oczyszczalni i minimalizuje ryzyko powstania zalania. Dodatkowo, obecność systemu rozsączającego pozwala zmniejszyć częstotliwość opróżniania zbiorników i osadników.

Niezbędne elementy samodzielnego wykonania drenażu rozsączającego oczyszczalni:

Tunele rozsączające
Dekle z deflektorami
Studzienka rozdzielcza
Studzienka zamykająca
Geowłóknina
Kamienie lub kruszywo do ułożenia warstwy wspomagającej rozsączenie
Grunt rodzimy do zasypywania drenażu (pola rozsączającego)

Przydatne mogą być również narzędzia pomiarowe, takie jak poziomice i miary, aby zapewnić prawidłowe ułożenie tuneli i ich spadku.

Tunele Rozsączające

Tunele rozsączające do oczyszczalni ścieków - to dedykowane systemy, które są wykorzystywane do rozprowadzenia wody z oczyszczalni. Woda ściekowa jest częściowo lub całkowicie oczyszczona z zanieczyszczeń, ale nadal wymaga dalszego podczyszczania mechanicznego / mikrobiologicznego i wchłonięcia w grunt.

Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż

Wykonane z wytrzymałego materiału, tunele drenarskie, są odporne na zmiany temperatury i erozję chemiczną. Mają specjalnie zaprojektowane otwory / szczeliny, przez które woda jest wypuszczana do gruntu.

Dzięki zastosowaniu tuneli rozsączających, zyskuje się skuteczne i bezpieczne rozłożenie wody i minimalizuje ryzyko jej gromadzenia się i wycieku na powierzchnię terenu.

Tunele drenażowe stanowią istotny element w konstrukcji oczyszczalni przydomowej, który pozwala na:

Skuteczne usuwanie ścieków z pola filtracyjnego
Rozprowadzenie ścieków na większej powierzchni
Zmniejszenie ryzyka zamulenia pola filtracyjnego
Łatwość zwiększania lini drenażowych i powiększania poletka rozsączajacego

Warto również pamiętać, że wybór odpowiedniego tunelu drenażowego zależy od wielu czynników, takich jak: rodzaj i ilość gruntu, spadek terenu, ukształtowanie terenu, a także ilości generowanych ścieków.

Jak dobrać odpowiednią ilość tuneli drenażowych?

Dobierając odpowiednią ilość tuneli drenażowych, należy brać pod uwagę: liczbę użytkowników oczyszczalni oraz typ oczyszczalni. Ilość potrzebnych tuneli zależy też od ich wielkości. Najpopularniejsze są tunele drenażowe 300 l. Przy tej wielkości tuneli zalecana - minimalna ilość tuneli, wynosi:

8 tuneli na 4 użytkowników dla osadników gnilnych
6 tuneli na 4 użytkowników dla oczyszczalni z napowietrzaniem biologicznym

Tunele drenażowe można w łatwy sposób łączyć ze sobą tworząc dłuższe nitki drenażowe. Tunele drenażowe można instalować w miejscach ruchu kołowego oraz pod parkingami, zachowując odpowiedni poziom między powierzchnią gruntu a górną krawędzią tuneli.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku

Dekle z Deflektorem

Dekle to rodzaj zakończeń tuneli. Dekiel wlotowy powinien być wyposażony w deflektor do równomiernego rozprowadzania wody w obrębie całego tunelu. Deflektor to specjalna klapka wmontowana w dekiel tunelu. Jej zadaniem jest kierowanie przepływu wody w określonym kierunku, niwelowanie ciśnienia i zapobieganie wymywaniu i powstawaniu dziur w gruncie bezpośrednio przy wlocie ścieku do tunelu. Dekle z deflektorem umożliwiają zwiększenie wydajności systemu tuneli rozsączających. Przyczyniają się do lepszego rozprowadzenia wody w ziemi i zwiększenia skuteczności drenażu.

Aby zapewnić skuteczne działanie drenażu rozsączającego i uniknąć problemów związanych z odpływem wody z obszaru, który ma być chroniony przed zalaniem - dekle muszą być dobrze dopasowane do wymiarów tuneli i umieszczone na odpowiedniej głębokości.

Studzienki Rozdzielające i Zamykające

Studzienki rozdzielające i zamykające są ważnymi elementami przy budowie drenażu oczyszczalni przydomowej. Studzienki rozdzielające montuje się tuż przed samym drenażem - za osadnikiem gnilnym. Służą do połączenia tuneli drenażowych z rurą wychodzącą ze zbiornika oczyszczalni i umożliwiają rozdzielenie przepływu ścieków na poszczególne tunele rozsączające.

Jeśli pominie się studzienkę rozdzielczą, należy wykonać jedną, bardzo długą nitkę rozsączającą (jest to bardzo niepraktyczne i kosztowne ze względu na konieczność wykonania głębokiego wykopu). Studzienkę zamykającą montuje się na końcu pola drenażowego.

Studzienka rozdzielcza pozwala na:

Równomierne rozprowadzenie ścieków do wszystkich linii tuneli
Kontrolę jakości przepływających przez nią ścieków
Monitorowanie ilości odprowadzanych ścieków
Identyfikację miejsca awarii
Zastosowanie preparatów udrażniających linie drenażowe

Funkcje studzienki zamykającej:

Napowietrza drenaż
Umożliwia inspekcję i konserwację systemu
Zapobiega wymywaniu terenu w miejscu zakończenia drenażu

Studzienka powinna być wykonana z materiałów odpornych na korozję. Ważne jest, aby studzienka była łatwo dostępna, co ułatwi przeprowadzanie ewentualnych prac konserwacyjnych i naprawczych. Zazwyczaj umieszcza się ją na powierzchni gruntu, zabezpieczając przed zalaniem i zamuleniem.

Wentylacja Drenażu

Wentylacja oczyszczalni z drenażem jest składnikiem niezbędnym dla właściwego funkcjonowania systemu. Wentylacja ta znajduje się na końcu drenażu. Polega na montażu specjalnych kominków (nie mylić z wentylacją poprzez pion kanalizacyjny). W każdej oczyszczalni z drenażem rozsączającym konieczne jest zastosowanie obu typów wentylacji, ponieważ kominki napowietrzające dostarczają powietrze, niezbędne do poprawnego oczyszczania ścieków.

Studzienki rozdzielające muszą być wypoziomowane i nie powinny wystawać ponad poziom terenu ani znajdować się poniżej terenu. Pokrywy studzienek powinny być wyrównane z powierzchnią gruntu.

W studzience zamykającej należy zainstalować wywiewkę, która wystaje około 0,5 m ponad poziom terenu. Dzięki temu powietrze będzie mogło swobodnie dostawać się do systemu drenów, nawet w okresach, gdy teren jest pokryty liśćmi lub śniegiem.

Nadbudowa na Studzienkę

Nadbudowa na studzienkę rozdzielczą lub zamykającą to rozwiązanie, które sprawdza się w przypadkach, gdy głębokość montażu drenażu oczyszczalni, znajduję się na tyle głęboko, że studzienki drenażowe umiejscowione są pod powierzchnią ziemi. Nadbudowa to inaczej przedłużenie studzienki, które pozwala podnieść studzienkę do wysokości terenu. Zapewnia to bezpieczny dostęp do dekla i wnętrza studzienek.

Warstwy Filtrujące Drenażu

Warstwa filtracyjna pod drenaż oczyszczalni jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania systemu oczyszczania. Jej celem jest zatrzymywanie cząstek stałych i zanieczyszczeń, które nie zostały usunięte w poprzednich etapach oczyszczania ścieków, a które mogłyby zatkać tunele drenarskie i uniemożliwić swobodny przepływ ścieków.

Warstwa filtracyjna składa się ze żwiru i kamieni o odpowiedniej średnicy. Umieszcza się ją pod tunelami drenarskimi. Właściwie dobrany żwir i kamienie pochłaniają zanieczyszczenia i umożliwiają swobodny przepływ wody do ziemi.

Jakie cechy powinien mieć kamień pod drenaż?

Duża porowatość
Odporność na ścieranie
Odpowiednia wielkość ziaren
Brak substancji organicznych

Najczęściej stosowanym kamieniem pod drenaż jest kamień polny płukany oraz tłuczeń. W każdym przypadku, wybór kamienia powinien być dostosowany do lokalnych warunków glebowych i wymagań systemu drenażu.

Geowłóknina

Geowłóknina stosowana podczas budowy drenażu oczyszczalni ma kilka funkcji. Przede wszystkim chroni ona drenaż przed przedostaniem się ziemi, błota, piasku i innych zanieczyszczeń do wnętrza tuneli drenażowych, co może prowadzić do ich zapchania. Dodatkowo geowłóknina zabezpiecza drenaż przed zamuleniem i erozją, a także pomaga w utrzymaniu stabilnej struktury gruntu. Geowłókninę należy rozłożyć wokół tuneli drenażowych (zarówno pod tunele, jak i ponad nimi).

Głębokość i Szerokość Wykopu

Drenaż oczyszczalni powinien być wykonany na odpowiedniej głębokości, aby zapewnić skuteczne rozsączanie ścieków. Zazwyczaj zaleca się, aby rury drenarskie umieszczać na głębokości około 1 metra, ale dokładna głębokość może się różnić w zależności od warunków terenowych oraz projektu oczyszczalni. Zazwyczaj tunele rozsączające umieszcza się na głębokości od 0,8 do 1,2 metra.

Minimalna szerokość wykopu powinna wynosić 0,5 m, a minimalna odległość pomiędzy nitkami tuneli to 1 m.

Wielkość Drenażu Rozsączającego

Niezwykle istotne znaczenie ma dobór metrażu drenażu rozsączającego. Decydując się na przydomowy system oczyszczania ścieków, bezwzględnie należy przestrzegać przepisów, które zawarte są w rozporządzeniu ministra środowiska. Istotnym elementem jest stosowanie studzienki kontrolno-rozdzielające. Niewątpliwie, aby oczyszczalnia ścieków prawidłowo działała, musi być dobrana do warunków geologicznych, ale też do ilości osób mieszkających w danym gospodarstwie domowym.

Przyjmuje się, że długość drenażu dla jednego mieszkańca powinna wynosić od 8 do 12 m. Oznacza to, że długość drenażu rozsączającego zależy od ilości osób w gospodarstwie domowym. Rury drenarskie należy ułożyć w wykopie o szerokości wynoszącej średnio 50 centymetrów, natomiast jego głębokość powinna wynosić około 75 cm, przy czym należy je ułożyć na 35 cm warstwie żwiru lub otoczaka 16-32mm. Nie można jeszcze zapominać o wentylacji, która znajduje się na końcu drenażu.

Warunki Wykonania

Oczyszczalnia ekologiczna drenażowa jest świetnym wyborem. Jednak trzeba przestrzegać konkretnych warunków, a mianowicie odległość pomiędzy studnią a przewodem rozsączającym ścieki musi wynosić minimum 70 metrów. Grunt powinien być przepuszczalny. Najlepiej zainstalować oczyszczalnię w gruncie piaszczystym. Zarówno zbyt przepuszczalny grunt, jak i podłoże gliniaste jest nieodpowiednie. To wynika z faktu, że ścieki przenikają przez taki grunt bardzo szybko, nim zdążą się rozłożyć. Zwierciadło wód gruntowych musi być położone minimum 1,5 metra poniżej dna rozsączania.

Przykładowe Wymiary Drenażu

Wielkość drenażu rozsączającego musi być dobrana pod ilość osób, które będą korzystać z oczyszczalni w ramach gospodarstwa domowego. W przypadku 6-7 osób drenaż rozsączający powinien wynosić 48 mb, a osadnik gnilny powinien mieć pojemność 3000 l. Analogicznie dla gospodarstw liczących od 1 do 4 osób należy wybrać drenaż wynoszący 36 mb. Jeżeli chodzi o wielkość pojemnika, to tutaj należy postawić na osadnik gnilny o pojemności 2000 l. Można zdecydować się także na jeszcze większy drenaż wynoszący 72 mb, który zalecany jest dla gospodarstw domowych, w których zamieszkuje około 8 osób.

Drenaż dla Domków Letniskowych

Oczyszczalnie ekologiczne drenażowe stosuje się nie tylko w domach jednorodzinnych czy wielorodzinnych. Także posiadając domek letniskowy czy ogródek działkowy warto zdecydować się na takie rozwiązanie, które jest naprawdę dobrą alternatywą dla zwykłego szamba. Przede wszystkim oczyszczalnia ekologiczna drenażowa jest zdecydowanie bardziej funkcjonalna i właściwie bezobsługowa. W takim przypadku wystarczy wybrać drenaż mający 18 mb, gdzie osadnik gnilny posiada pojemność 1000 l.

Zalety Przydomowej Oczyszczalni Ścieków

Zalet przydomowej oczyszczalni ścieków jest naprawdę sporo. Przede wszystkim jest to naprawdę niski koszt eksploatacji w porównaniu do tradycyjnego szamba czy też kanalizacji. Osad wystarczy wywozić raz do roku. Niewątpliwie nie pojawiają się też nieprzyjemne zapachy, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnego szamba. Trzeba jeszcze pamiętać o jednej zasadzie, a mianowicie, im większa ilość komór w zbiorniku, tym oczyszczanie ścieków jest skuteczniejsze. Zamiast jednokomorowej, lepiej wybrać dwukomorową lub trzykomorową oczyszczalnię.

Jak Obliczyć Długość Drenażu Rozsączającego?

Długość drenażu rozsączającego zależy od liczby mieszkańców gospodarstwa domowego. Dla jednej osoby zaleca się od 8 do 12 metrów drenażu. Dla 4 osób długość powinna wynosić około 36 metrów, a dla 6-7 osób - 48 metrów. Przy większej liczbie mieszkańców (8 osób) zalecany drenaż to 72 metry.

Podsumowanie Warunków Gruntowych

Najlepsze podłoże dla drenażu rozsączającego to grunt piaszczysty, który charakteryzuje się dobrą przepuszczalnością. Grunt gliniasty lub zbyt przepuszczalny nie jest odpowiedni, ponieważ ścieki mogą przesiąkać zbyt szybko lub zbyt wolno. Zwierciadło wód gruntowych powinno znajdować się co najmniej 1,5 metra poniżej dna rozsączania.

Wymiary Wykopu

Wykop pod rury drenarskie powinien mieć szerokość około 50 cm i głębokość 75 cm. Rury należy ułożyć na 35-centymetrowej warstwie żwiru lub otoczaka o frakcji 16-32 mm. Na końcu drenażu powinna być zamontowana wentylacja, aby system działał efektywnie.

Dobór Osadnika Gnilnego

Osadnik gnilny musi być dobrany proporcjonalnie do długości drenażu i liczby mieszkańców. Dla 1-4 osób zaleca się osadnik o pojemności 2000 litrów, dla 6-7 osób - 3000 litrów, a dla domków letniskowych lub działek wystarczy osadnik o pojemności 1000 litrów z drenażem o długości 18 metrów.

Dlaczego Warto Wybrać Oczyszczalnię z Drenażem Rozsączającym?

Oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym to rozwiązanie ekologiczne, ekonomiczne i niemal bezobsługowe. W porównaniu do tradycyjnego szamba, koszty eksploatacji są niższe, a osad wystarczy wywozić raz w roku. Drenaż rozsączający to najbardziej znany rodzaj oczyszczalni dla gospodarstw domowych, rozwiązanie najprostsze, najczęściej stosowane i bezpieczne pod względem sanitarnym. Nie wymaga zasilania energią elektryczną, ale potrzebuje określonej powierzchni i dobrze przepuszczalnego gruntu.

Tabela: Dobór Drenażu Rozsączającego

Liczba Mieszkańców	Długość Drenażu	Pojemność Osadnika Gnilnego
1-4	36 mb	2000 l
6-7	48 mb	3000 l
8	72 mb	Zalecane większe
Domek Letniskowy	18 mb	1000 l

System oczyszczalni ścieków z drenażem rozsączającym jest prosty w budowie, nadaje się do samodzielnego montażu i nie jest kłopotliwy w eksploatacji. Istotę drenażu rozsączającego stanowi układ podziemnych ciągów drenarskich, wprowadzających wstępnie oczyszczone ścieki do gleby w celu ich dalszego oczyszczania biologicznego. Dreny umożliwiają infiltrację ścieków w gruncie na dużej powierzchni oraz ich oczyszczanie przez bakterie występujące w glebie.

Dodatkowe Informacje

Oczyszczone ścieki mogą być odprowadzane do gruntu, więc nie potrzeba innego odbiornika ścieków - rzeki, stawu czy rowu melioracyjnego.
Procesy oczyszczania ścieków w drenażu zachodzą przy udziale tlenu i zapewniają zmniejszenie zanieczyszczeń w blisko 95%, zwłaszcza z mikroorganizmów.
Najlepszy jest grunt piaszczysty lub gliniasto-piaszczysty. Jeżeli grunt jest trudno przepuszczalny lub zbyt łatwo przepuszczalny, trzeba go wymienić na piasek i dopiero na jego powierzchni ułożyć drenaż rozsączający.

Długość i Układ Ciągów Drenarskich

Długość i liczba ciągów drenarskich zależy od ilości ścieków dopływających, czyli od liczby stałych użytkowników oczyszczalni i warunków gruntowych (na przykład od wodoprzepuszczalności gruntu). Dla pięcioosobowej rodziny potrzebny jest drenaż składający się z 3-4 ciągów, długości 15-18 m każdy. Należy pamiętać o tym, że pojedynczy ciąg nie powinien być dłuższy niż 20 m.

Głębokość Ułożenia Rur

Rury drenażowe układa się najczęściej na głębokości około 40 cm pod powierzchnią terenu, ze spadkiem 0,5-1,5%, zgodnie z kierunkiem przepływu ścieków i otacza warstwą kruszywa. Minimalna głębokość ułożenia drenażu to 35 cm, a maksymalna - około 80 cm.

Elementy Dodatkowe

Studzienkę rozdzielczą montuje się za osadnikiem gnilnym, a przed układem drenów. Każdy z drenów musi być zakończony studzienką napowietrzającą (zwaną też kominkiem napowietrzającym). Zapewnia ona dopływ tlenu, który jest potrzebny do prawidłowego przebiegu procesów oczyszczania ścieków.

Obsługa Drenażu

Drenaż rozsączający prawie nie wymaga obsługi. Trzeba jedynie średnio 4 razy w roku skontrolować studzienkę rozdzielczą i usunąć z niej osady.

tags: #przydomowa #oczyszczalnia #drenaż #rozsączający #rury