Parametry Redox Wody Pitnej i Normy

Szczegóły: Opublikowano: 23. November 2025

Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi musi spełniać określone standardy, aby była bezpieczna i zdrowa. Powinna być wolna od substancji szkodliwych, bakterii chorobotwórczych oraz nadmiernych ilości powszechnie występujących w niej składników (żelaza, manganu, chlorków, siarczanów azotanów, azotynów, wapnia i magnezu). Woda powinna być klarowna, bezbarwna, nie posiadać zapachu oraz mieć przyjemny i orzeźwiający smak.

Woda przeznaczona do konsumpcji i używania w gospodarstwie domowym „jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, jeżeli jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego”.

Parametry Mikrobiologiczne Wody

Wśród parametrów mikrobiologicznych, które są monitorowane w wodzie pitnej, znajdują się:

Escherichia coli: Jej obecność świadczy o świeżym zanieczyszczeniu kałem oraz wskazuje na niewłaściwą dezynfekcję wody lub wtórne zanieczyszczenie w sieci wodociągowej. Dopuszczalna wartość dla parametru - 0 jtk/100 ml.
Paciorkowce kałowe (Enterokoki): Ich obecność w badanej próbce świadczy o zanieczyszczeniu wody fekaliami odległymi w czasie. Dopuszczalna wartość - 0 jtk/100 ml.
Bakterie grupy coli: Stwierdzenie ich obecności w wodzie sugeruje nieodpowiednie jej uzdatnienie, wtórne zanieczyszczenie lub nadmierną zawartość substancji odżywczych w uzdatnionej wodzie. Dopuszczalna wartość - 0 jtk/100 ml.
Clostridium perfringens: Stanowią wskaźnik prawidłowości prowadzonych procesów uzdatniania wody oraz zanieczyszczenia wody ściekami. Dopuszczalna wartość - 0 jtk/100 ml.
Legionella: Stanowią one główne źródła zakażenia ludzi (zakażenie następuje jedynie przez wdychanie aerozolu).

Parametry Fizykochemiczne Wody

Parametry te dostarczają informacji o substancjach chemicznych zawartych w wodzie, zarówno tych, będących składnikami naturalnymi, jak również substancji, których obecność jest niepożądana ze względu na szkodliwość dla zdrowia, jak również wpływ na kondycję instalacji wodociągowej.

Odczyn pH: Dla wód przeznaczonych do spożycia wartość pH powinna mieścić się w przedziale 6,5 - 9,5. Zbyt niska wartość pH zwiększa korozyjność wody.
ORP (Potencjał Redox): Współczynnik ORP opisuje poziom utlenienia wody i mierzy się go w miliVoltach.
Przewodność: Jest miarą podatności wody na przepływ prądu elektrycznego. Dopuszczalna wartość: 2500 μS/cm.
Żelazo i mangan: Powoduje brudzenie urządzeń sanitarnych i prania, a także skutkuje zmianami barwy i mętności oraz wywołuje niepożądany smak i zapach wody. Dopuszczalne wartości: żelazo - 200 μg/l; mangan - 50 μg/l.
Twardość: Parametr ten zależy od ilości rozpuszczonych w wodzie związków, głównie wapnia i magnezu. Dopuszczalna wartość: 60 - 500 mg CaCO3/l.
Jon amonowy: W wodzie do spożycia nie ma bezpośredniego znaczenia zdrowotnego, może on jednak zmniejszać skuteczność dezynfekcji wody. Dopuszczalna wartość - 0,50 mg/l.
Azotany i azotyny: Szkodliwość azotanów wynika z możliwości przekształcenia w azotyny, których nadmierne spożycie wywołuje niedokrwistość. Dopuszczalne wartości: azotany - 50 mg/l; azotyny - 0,5 mg/l.
Chlorki: Nadmierne stężenie chlorków w wodzie może świadczyć o zanieczyszczeniu z ścieków przemysłowych oraz miejskich ścieków opadowych zawierających sól stosowaną do odśnieżania, a także z solanek. Dopuszczalna wartość - 250 mg/l.
Fluorki: Fluorki są czasem dodawane do wody w celu zapobiegania próchnicy zębów. Dopuszczalna wartość - 1,5 mg/l.
Utlenialność: Jest wskaźnikiem zawartości w wodzie substancji organicznych, utleniających się w umownych warunkach pod wpływem KMnO4.
Metale ciężkie:
Trihalometany (THM): Powstają w wodzie do picia głównie na skutek reakcji chloru z naturalnie występującymi składnikami organicznymi i znajdującymi się w wodzie bromkami. Najwyższe dopuszczalne stężenie THM - 100 [µg/l]. Najwyższe dopuszczalne stężenie chloroformu - 0,03 [mg/l].
Chlorany: Zaleca się zmniejszenie stężenia chloranów w wodzie, nie wpływając na skuteczność jej dezynfekcji.
Chloryny: Tymczasowa dopuszczalna wartość chlorynów w wodzie do spożycia wynosi - 200 [g/l] (wartość zaokrąglona). Najwyższe dopuszczalne stężenie sumy chloranów i chlorynów - 0,7 [mg/l].
Bromiany: Mogą powstawać w wyniku utleniania jonów bromkowych podczas ozonowania wody.

Potencjał Redox (ORP)

Dużą popularnością cieszy się ostatnio potencjał Redox. Potencjał Redox to międzynarodowa miara właściwości utleniających lub redukujących danej substancji w reakcjach redoks. Aby zmierzyć potencjał Redox wody (wyrażany w miliwoltach mV) należy zastosować specjalny miernik ORP (z ang. oxidation reduction potential). Wskaźnik ORP pozwala sprawdzić wodę pod kątem jej właściwości redukująco-utleniających. Jeśli potencjał wody jest dodatni, ciecz wykazuje wtedy właściwości utleniające. Z perspektywy ludzkiego organizmu jest to cecha niekorzystna, sprzyjająca rozwojowi wolnych rodników. W efekcie może się też przyczyniać do rozwoju wielu niebezpiecznych chorób.

Przeczytaj także: Recenzja filtra Aquaphor Morion RO-101S

Prozdrowotny potencjał Redox wykazuje natomiast oliwa z oliwek (-300), zielona herbata (-200), a także cytryny (-100), a także woda alkaliczna, której potencjał Redox wynosi - 400.

Woda Alkaliczna i Jej Korzyści

Dla każdego, kto zmaga się z problemami z trawieniem, problemami z koncentracją, ze snem czy nawet ze skórą, dobrym rozwiązaniem może być właśnie woda alkaliczna o niskim potencjale Redox. Regularne spożywanie wody alkalicznej poprawia metabolizm i ogólna kondycję układu trawiennego, a także reguluje gospodarkę lipidową. Wiele osób osiąga w ten sposób lepsze samopoczucie i odzyskuje energię oraz chęć do działania.

Wodę alkaliczną pozyskuje się na różne sposoby. W zależności od posiadanego budżetu, czasu czy osobistych preferencji można się zdecydować na zakup wody alkalicznej w butelkach lub jonizator wody, albo wkład rewitalizujący do filtra kuchennego.

Elektrolity w Wodzie

Elektrolity to rozpuszczone w wodzie jony - dodatnie (kationy) i ujemne (aniony). W wodzie pitnej dominują: wapń (Ca²⁺), magnez (Mg²⁺), sód (Na⁺), potas (K⁺) oraz wodorowęglany (HCO₃⁻), chlorki (Cl⁻) i siarczany (SO₄²⁻). Ich suma tworzy tzw. TDS (mg/l) to szacunkowa suma rozpuszczonych substancji; w praktyce domowej wyliczana z przewodności (EC, µS/cm).

WHO łączy akceptowalność smaku z TDS: <300 mg/l - „bardzo dobry”, 300-600 mg/l - „dobry”; dalej smak staje się wyraźnie gorszy. Na etykietach wód butelkowanych znajdziesz sumę składników mineralnych (mg/l) oraz wyszczególnione jony (Ca, Mg, Na, HCO₃ itp.).

Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?

Różne technologie inaczej wpływają na minerały w wodzie. Membrana RO usuwa większość jonów (spadek TDS i przewodności). Dla smaku i stabilności pH często stosuje się mineralizator (np. wkład z kalcytem lub dolomitem), który dozuje jony Ca/Mg i lekko podnosi pH. Zmiękczacz (żywica kationitowa) wymienia Ca²⁺/Mg²⁺ na Na⁺ (lub K⁺, gdy używasz soli potasowej). Ilość sodu po zmiękczaniu zależy od początkowej twardości i ustawień urządzenia.

Uzdatnianie Wody

Woda, która płynie w naszych kranach nie zawsze jest idealna do picia. Zwłaszcza, gdy korzystamy z indywidualnego ujęcia wody, np. z własnej studni. Aby sprawdzić parametry wody najlepiej zlecić badanie wody - oddać jej próbkę do badań, przeprowadzanych przez akredytowane laboratoria, Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne.

Część z niepokojących objawów niezdatnej do picia wody jesteśmy zaobserwować sami, nawet bez wcześniejszych badań. Woda czysta nie powinna posiadać zapachu. W przypadku wody zanieczyszczonej najczęściej pojawia się woń siarkowodoru, żelazista lub ropopochodna. Jednak odczuwalne zmiany w wodzie mogą świadczyć o występowaniu różnych zanieczyszczeń. Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi powinna się charakteryzować mętnością nie przekraczającą 1 NTU.

Odwrócona Osmoza i pH Wody

Odwrócona osmoza (RO - Reverse Osmosis) to proces filtrowania wody, który pozwala usunąć z niej nawet 99% zanieczyszczeń. Technologia ta wykorzystuje membranę osmotyczną o mikroskopijnych porach (ok. 0,0001 mikrona), przez które może przeniknąć jedynie czysta cząsteczka wody.

Woda po przejściu przez filtr odwróconej osmozy jest wyjątkowo czysta - pozbawiona zarówno drobnoustrojów, jak i większości rozpuszczonych minerałów. Filtr odwróconej osmozy usuwa z wody niemal wszystkie rozpuszczone substancje, w tym minerały odpowiedzialne za stabilizację poziomu pH.

Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach

Niższe pH wody z odwróconej osmozy nie jest zagrożeniem zdrowotnym, jeśli woda jest czysta i wolna od zanieczyszczeń. Jak już wspomnieliśmy odwrócona osmoza skutecznie usuwa niemal wszystkie zanieczyszczenia z wody z kranu, ale wraz z nimi także minerały odpowiedzialne za naturalną stabilizację odczynu pH. Efektem jest bardzo czysta, lecz często lekko kwaśna woda osmotyczna.

Jeśli zależy Ci na czystej wodzie bez zanieczyszczeń i jednocześnie o wyższym odczynie pH, najlepszym wyborem będzie filtr odwróconej osmozy z wbudowanym mineralizatorem lub wkładem REDOX.

Zasadowość Wody

Zasadowość jest miarą zdolności wody do zobojętniania kwasów. Jest to tzw. Zasadowość wody (pH7,0 lub wyższe) jest spowodowana głównie obecnością rozpuszczonych substancji zobojętniających kwas (zasad). Zasadowość ogólna jest wyrażoną w częściach na milion miarą wszystkich zasad (wszystkich jonów węglanowych, wodorowęglanowych i hydroksylowych) obecnych w próbce. Zasadowość wobec fenoloftaleiny (zasadowość p) jest oznaczana przez miareczkowanie do pH 8,3 (punkt końcowy przy zmianie koloru wskaźnika - fenoloftaleiny) i wskazuje całkowitą ilość jonów hydroksylowych i połowę ilości jonów węglanowych obecnych w próbce.

W biologicznej oczyszczalni ścieków zasadowość jest wykorzystywana w procesie nitryfikacji przy przemianie amoniaku w azotyny, a następnie w azotany. Woda o wysokiej zasadowości ma nieprzyjemny smak „napoju gazowanego” a po spożyciu może być szkodliwa dla zdrowia.

Przewodność Elektrolityczna Wody

Do kontroli stopnia oczyszczenia cieczy z rozpuszczonych w niej substancji służy przewodność elektrolityczna wody. Parametr ten oznacza się w celu oceny stopnia mineralizacji wody oraz jej zanieczyszczenia. Znając wartość przewodności elektrolitycznej wody można ocenić stopień jej nasycenia minerałami.

W domowych warunkach przewodność wody oraz wartość TDS mają znaczenie przede wszystkim dla akwarystów. Tego typu dane są potrzebne do utrzymania wody w akwarium w odpowiednim stanie. W praktyce przemysłowej pomiar przewodności elektrycznej wody wykonuje się w sposób ciągły - bezpośrednio wewnątrz rur, w zbiornikach lub z zastosowaniem bypassów.

Do obniżania przewodności wody, doskonale sprawdza się przemysłowa odwrócona osmoza. Jeśli surowa woda jest silnie zmineralizowana, przed stacją odwróconej osmozy stosuje się przemysłowe zmiękczacze wody. Urządzenia tego typu obniżają twardość wody zabezpieczając membranę osmotyczną przed zatykaniem oraz zapewniając jej optymalne parametry pracy.

Normy Jakości Wody Pitnej w Polsce

Parametry oceny jakości wody do picia są unormowane rozporządzeniami Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej. Interesujące, z punktu widzenia konsumenta wody wodociągowej, jest stwierdzenie w jakim kierunku idą kolejne zmiany norm sanitarnej oceny wody pitnej.

Zastanawiająca jest ilość nowych parametrów oceny jakości wody pitnej. W związku z brakiem środków finansowych na kosztowne technologie uzdatniania wody, odpowiedzią na wzrost zanieczyszczenia wód jest często podnoszenie dopuszczalnej normy.

Zdziwienie budzi brak, w projekcie nowelizacji przepisów sanitarnych dla wody pitnej, kryterium oceny skażeń promieniotwórczych.

Skuteczność HClO w Sanityzacji Wody

Woda Elektrolizowana : do picia, procesowej, lodu. Działanie bakteriobójcze, grzybobójcze i drożdżobójcze na podstawie wyników HClO wykonanych technologią Kirkmayer, badania produktów w akredytowanych laboratoriach:

Zabija bakterie i drożdże na powierzchni: Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Enterococcus hirae, Listeria monocytogenes, Salmonella enterica; Candida albicans: (redukcja: 6,0 log = 99,9999%) w 15 minut, przy stężeniu substancji aktywnej: 0,02% (200 ppm), czyli 40% roztworze: badania wykonane zgodnie z normą: PN-EN 13697+A1:2019-08
Zabija bakterie na powierzchni (redukcja: 6,0 log = 99,9999%), Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Enterococcus hirae oraz drożdże: Candida albicans (redukcja: 3,98 log = 99,99%) w ciągu 5 minut, przy stężeniu substancji aktywnej: 0,025% (250 ppm), czyli 50% roztwor: badania przeprowadzone wg normy: PN-EN 13697+A1:2019-08
Zabija bakterie: Legionella pneumophila: (redukcja: 6,0 log = 99,9999%) w ciągu 60 minut, przy stężeniu substancji czynnej: 0,01% (100 ppm), tj. 20% roztwór: ilościowa metoda zawiesiny wg normy: PN-EN 13623:2010
Zabija bakterie: Staphylococcus aureus (redukcja: 6,0 log = 99,9999%) w ciągu 60 minut, przy stężeniu substancji czynnej: 0,02% (200 ppm), tj. 40% roztwór: badania przeprowadzone zgodnie z normą: EN 17272:2019 (dezynfekcja przez zamgławianie - test dystrybucji)
Zabija bakterie: Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Enterococcus hirae (redukcja: 5,0 log = 99,999%) w ciągu 15 minut, przy stężeniu substancji czynnej 0,02% (200 ppm), tj. 40% roztworze: w ciągu 1 minuty przy stężeniu: 0,03% (300 ppm); ilościowy sposób zawiesinowy wg normy: PN-EN 13727+A2:2015-12

Działanie wirusobójcze na podstawie wyników badań nad skutecznością HClO wobec szczepów wirusa: Polio typ 1, LSc 2ab, norowirus mysi, Adenowirus typu 5, szczep wirusa krowianki Elstree (wirus testowy SARS CoV-2): badania przeprowadzone zgodnie z normą PN-EN 14476+A2:2019-08

Zabija wirusy na powierzchni: (redukcja: 7,0 log = 99,99999%) w ciągu 15 minut, przy stężeniu substancji aktywnej: 0,02% (200 ppm), tj. 40% roztwór
Zabija wirusy na powierzchni: (redukcja: 6,0 log = 99,9999) w ciągu 5 minut, przy stężeniu substancji aktywnej: 0,025% (250 ppm), tj. 50% roztworze
Zabija wirusy na powierzchni: (redukcja: 7,0 log = 99,99999%), w ciągu 1 minuty, przy stężeniu substancji aktywnej: 0,03% (300 ppm), tj. 60% roztworze

Częściowe działanie wirusobójcze przeciwko koronawirusowi (PEDV) poprzez zamgławianie HClO kabiny dezynfekcyjnej, w której znajdowała się maska chirurgiczna z koronawirusem (PEDV). Cały proces trwał 60 sekund: 10 sekund, zamgławianie + 50 sekund, pozostawienie maski w kabinie (redukcja: 1,0-1,2 log = 90-92%), przy stężeniu substancji czynnej: 0,02% (200 ppm), czyli 40% roztworu. Testy przeprowadzono w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym.

W takich warunkach zamglenia maksymalny poziom chloru w kabinie dezynfekcyjnej nie przekracza 0,7 mg / 1m3 / Takie stężenie chloru jest nieszkodliwe dla ludzi - rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Ministra Pracy z dnia 12 czerwca 2018 r.

Bezpieczeństwo dla ludzi i środowiska:

HClO posiada Świadectwo Jakości Zdrowia (P-BŻ-6071-06/20/G) wydane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w Polsce, poświadczające, że wyrób o deklarowanym przez producenta składzie, przeznaczeniu i sposobie stosowania nie stanowi zagrożenia dla zdrowia człowieka.

HClO posiada Atest Higieniczny (B-BK-60210-0825/20) wydany przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w Polsce, potwierdzający, że produkt nadaje się do dezynfekcji wody pitnej dla ludzi i zwierząt.

Badanie dermatologiczne przeprowadzone na 25 ochotnikach, którzy nie byli uczuleni na żaden ze składników badanego produktu, potwierdza, że badany produkt jest dobrze tolerowany przez skórę, gdyż nie wykazał żadnych właściwości drażniących ani alergizujących. Produkt można sklasyfikować jako NIEDRAŻNIĄCY. Badania przeprowadzono na 60% roztworze, który zawierał 0,03% (300 ppm) substancji aktywnej. Badania przeprowadzono w specjalistycznym laboratorium metodą h-RIPT.

tags: #parametr #redox #woda #pitna #normy