Oczyszczalnia ścieków w mleczarni – przepisy prawne
- Szczegóły
W przemyśle mleczarskim pojawia się duża ilość ścieków. Co jednak istotne, w przypadku produkcji mleka, jak i jego przetworów ogromne znaczenie ma przede wszystkim zachowanie higieny. Konsekwencją jest to, że do czyszczenia wykorzystuje się duże ilości wody.
Wytwarzanie mleka oraz wszelkich jego przetworów sprawia, że mleczarnie generują duże ilości wody technologicznej, która charakteryzuje się tym, że jest mocno zanieczyszczona materią organiczną, fosforem, azotem, detergentami, olejami, kwasami i tłuszczem. Ścieki w zakładach mleczarskich generowane są przez sam proces produkcyjny, ale również w czasie czyszczenia zbiorników, instalacji, sprzętu, powierzchni (podłóg oraz ścian) oraz wycieków.
Okresowo przeprowadza się specjalne operacje, które gwarantują odpowiednią higienę i jakość, jednak zużywają duże ilości wody. Ponadto ścieki powstają tu również w zakresie zastosowań sanitarnych. Istnieje kilka systemów, które mogą być z powodzeniem wykorzystane do oczyszczenia ścieków pochodzących właśnie z mleczarni. Dobranie odpowiedniego rozwiązania zależy tu od dokładnej charakterystyki produkcji, budowy całego systemu i kilku innych czynników. Najlepiej w tym zakresie współpracować z doświadczonymi specjalistami i mieć pewność, że gospodarowanie ściekami w naszej mleczarni jest w pełni odpowiedzialne i dopasowane zarówno do jej potrzeb, jak i możliwości.
Ścieki mleczarskie mogą mieć negatywny wpływ na środowisko, jeśli nie zostaną odpowiednio oczyszczone przed ich odprowadzeniem. Wysoka zawartość materii organicznej, azotu, fosforu oraz detergentów może prowadzić do eutrofizacji wód powierzchniowych, co z kolei może powodować zakłócenia w ekosystemach wodnych. Tłuszcze i oleje mogą również zanieczyszczać glebę oraz powodować problemy z funkcjonowaniem systemów kanalizacyjnych.
Zakłady mleczarskie mają obowiązek dbać o odpowiednie oczyszczanie ścieków mleczarskich generowanych w trakcie procesów produkcyjnych oraz czyszczenia. W Polsce istnieją przepisy regulujące sposób postępowania z tego rodzaju odpadami, a przedsiębiorstwa muszą stosować się do obowiązujących norm oraz wymagań. Dlatego też ważne jest, aby mleczarnie inwestowały w nowoczesne systemy oczyszczania ścieków, które pozwolą na skuteczne usuwanie zanieczyszczeń oraz minimalizowanie wpływu na środowisko.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Odpowiednie oczyszczanie ścieków mleczarskich przynosi korzyści nie tylko dla środowiska, ale także dla samej mleczarni. Charakterystyka ścieków mleczarskich sprawia, że po oczyszczeniu mogą być ponownie wykorzystane w procesach produkcyjnych, co pozwala na oszczędność wody oraz zmniejszenie kosztów związanych z jej zużyciem. Ponadto, odpowiedzialne gospodarowanie odpadami może wpłynąć na pozytywny wizerunek firmy oraz zwiększyć zaufanie klientów.
Przepisy prawne dotyczące ścieków i odpadów w mleczarniach
Jednym z zagadnień wpływających na zapewnienie bezpieczeństwa żywności i higienę zakładu jest postępowanie z innymi „produktami” niż wyroby zasadnicze takimi jak odpady i ścieki. To ciekawa materia w zakładzie mleczarskim, ze względu na dualizm prawa w tym zakresie.
Ścieki to wszelkiego rodzaju zużyte ciecze, roztwory, koloidy lub zawiesiny, a także ciała stałe odprowadzane za pomocą rurociągów do odbiorników. Ścieki dzieli się na bytowe, przemysłowe i wody opadowe. Ścieki bytowe to ścieki powstające w wyniku przebywania człowieka, związane z jego osobistymi czynnościami higienicznymi oraz gospodarskimi - w zakresie gospodarstwa domowego - np. mycie naczyń, pranie.
Do każdego rodzaju ścieków powinna być oddzielna instalacja i odprowadzać je dalej zgodnie z umową lub pozwoleniem wodno-prawnym. Wody opadowe powstają w czasie opadów deszczu lub na skutek topnienia śniegu czy gradu. Wody te zazwyczaj są czyste, chyba że padają na zanieczyszczone tereny utwardzone. Zazwyczaj wymogiem do eksploatacji terenów utwardzonych jest instalacja separatora substancji ropopochodnych, zbierającego oleje i zanieczyszczenia związane z użytkowaniem pojazdów.
Ścieki przemysłowe pochodzą bezpośrednio z produkcji. Mogą być związane z przetwarzanymi surowcami, zabiegami higienizacyjnymi. Ze względu na ustawę o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków oraz określonych prawnie parametrach ścieków, które można oddawać do zbiorowych sieci kanalizacyjnych, a także uwzględniając zdolność oczyszczania ścieków w oczyszczalni komunalnej, często przy mleczarniach powstają podczyszczalnie ścieków lub pełne oczyszczalnie.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Skutkiem działania jest odprowadzanie ścieków o kontrolowanych parametrach albo ścieków podczyszczonych, do kanalizacji ogólnodostępnej lub oczyszczonego ścieku do wód powierzchniowych. Sama instalacja kanalizacyjna w zakładzie powinna być poprowadzona od pomieszczeń „czystych” w stronę pomieszczeń „brudnych” czyli od strefy wyrobu gotowego do strefy surowca tak, by zapobiegać nanoszeniu zanieczyszczeń poprzez układ kanalizacyjny. Ponadto każdy wpust kanalizacyjny powinien być wyposażony w urządzenie zapobiegające cofaniu się ścieków oraz wydobywaniu zapachów z kanalizacji - czyli syfon.
Z posiadaniem systemu kanalizacji i odprowadzania ścieków łączy się szereg obowiązków związanych z utrzymaniem instalacji, drożnością instalacji, badaniami ścieków i raportowaniem, jeśli zakład posiada decyzję środowiskową. Czynności wykonywane w związku z obsługą separatora ścieków należy odnotowywać w księdze eksploatacji urządzenia.
Zgodnie z definicją z ustawy odpady oznaczają każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia jest zobowiązany. Mleczarnia wytwarza różnorodne rodzaje odpadów, ale nie jest wytwórcą odpadów będących efektem pracy innych podmiotów na terenie zakładu - np. świadczenia usług remontowych. Zgodnie z ustawą wytwórcą odpadów jest wtedy firma/osoba świadcząca taką usługę.
Baza Danych o Odpadach (BDO)
Każdy prowadzący działalność gospodarczą (posiadający NIP) musi wystąpić o nadanie indywidualnego numeru rejestrowego Bazy Danych o Odpadach (BDO), który powinien być umieszczany na dokumentacji związanej z obrotem towarowym, w tym ewidencji odpadów. Wytworzone odpady powinny być selektywnie magazynowane, następnie przekazywane do utylizacji lub recyklingu wyłącznie podmiotom posiadającym stosowne decyzje zezwalające na ich przetwarzanie. W miejscach gromadzenia odpadów powinny być one chronione przed oddziaływaniem warunków atmosferycznych.
W zakresie zbierania odpadów komunalnych zakład zbiera odpady komunalne zgodnie z deklaracją śmieciową przedłożoną do Urzędu Miasta/Gminy, jako odpady zmieszane lub segregowane. Odpady komunalne są odbierane raz, dwa razy w tygodniu lub częściej, jeśli to konieczne, na mocy deklaracji składanej do Urzędu Miasta. Na terenie przyzakładowym znajduje się kontener(-y) na odpady komunalne.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
Kontener na odpady powinien być zlokalizowany w bezpiecznej odległości od budynku zakładu (co najmniej 10 m), wymagane jest, by był odpowiednio przystosowany i zabezpieczony, a także szczelnie zamykany specjalnymi klapami, co uniemożliwia dostęp os, pszczół, ptaków, gryzoni, insektów i innych szkodników. Wymaga się, aby wokół koszy na śmieci umieszczanych na terenie mleczarni panował porządek. Wewnątrz budynków kosze na śmieci powinny być odpowiednio oznakowane jako „odpady komunalne”, zabezpieczone, czyste oraz szczelne. Kosze na śmieci znajdujące się na terenie zakładu powinny być systematycznie opróżniane po zapełnieniu do 2/3 objętości oraz po zakończeniu pracy.
Odpady kategorii 3 (UPPZ)
Produkty pochodzenia zwierzęcego lub środki spożywcze zawierające produkty pochodzenia zwierzęcego, które już nie nadają się do spożycia przez ludzi z powodów handlowych lub w wyniku problemów powstałych podczas produkcji lub wad w pakowaniu lub innych wad, które nie stanowią żadnego zagrożenia dla zdrowia zwierząt i ludzi, stanowią odpady kategorii 3. Odpadami pochodzenia zwierzęcego są wyroby, które utraciły termin przydatności do spożycia, są rozpakowane lub mają wady organoleptyczne (zmiana smaku, barwy, zapachu) itp.
Wyroby niezgodne mogą powstać m.in. podczas ekspozycji towaru, stanowią również zwroty konwojenckie od klientów. Towar uznany za wyrób niezgodny zostaje niezwłocznie umieszczony w magazynie UPPZ. Magazyn UPPZ stanowi wydzielone pomieszczenie lub strefę, wyraźnie opisane jako „magazyn UPPZ” lub „magazyn kategorii 3”. W magazynie UPPZ panuje kontrolowana temperatura, od -2 do +2°C w warunkach chłodniczych lub od -18 do -24°C jeśli magazyn został wydzielony w mroźni.
Odpady są magazynowane w specjalnie do tego przeznaczonych pojemnikach, opisanych jako „kategoria 3”. Pojemniki są wymieniane podczas odbioru odpadów, jeśli firma utylizacyjna nie udostępnia pojemników zakład myje i dezynfekuje pojemniki po każdorazowym przekazaniu odpadów. Mleczarnia ma podpisaną umowę z firmą utylizacyjną na wywóz odpadów pochodzenia zwierzęcego, możliwe jest również przekazanie odpadów do innych podmiotów posiadających stosowną decyzję zezwalającą (fermy).
Procedura powinna określać zasady gromadzenia poszczególnych odpadów i ich wydania. Można wprowadzić różne kolory pojemników do zbierania, by odpowiadały one ogólnie przyjętym założeniom. Część odpadów gromadzi się w działach technicznych/utrzymania ruchu itp. Zapisy związane w wydawaniem odpadów prowadzone w mleczarni wynikają z przepisów prawnych w związku z Ochroną Środowiska oraz wewnętrznych wytycznych.
Ewidencja odpadów
W mleczarni prowadzona jest ewidencja odpadów. Każdy rodzaj wytwarzanych odpadów powinien mieć Kartę Ewidencji Odpadów. Kartę należy systematycznie uzupełniać po każdym zakończonym miesiącu, umieszczając ilość wytworzonych odpadów w danym miesiącu. Przy każdorazowym przekazaniu odpadów należy uzyskać Kartę Przekazania Odpadów. Po przekazaniu opakowań zwrotnych po środkach chemicznych należy dokonać wpisu w Rejestrze opakowań zwrotnych po środkach chemicznych. Takie działanie uchroni mleczarnię przed kosztami związanymi z utylizacją opakowań po substancjach niebezpiecznych.
Utylizując UPPZ należy wystawić Dokument Handlowy, KPO oraz dokonać zapisu w KEO i Rejestrze wydanych odpadów pochodzenia zwierzęcego (kat. 3). Dokumenty archiwizuje się przez 6 lat. Dokumentami związanymi do procedury będą karty przekazania odpadów, karty ewidencji odpadów, dokumentacja separatorów, badania ścieków.
tags: #oczyszczalnia #ścieków #w #mleczarni #przepisy #prawne
