Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków: Zasada Działania i Korzyści

Szczegóły: Opublikowano: 10. October 2025

W ostatnim czasie w wielu sferach życia popularne staje się podejście ekologiczne. Jest to świetny sposób na to, aby w odpowiedni dla siebie sposób zadbać o środowisko i jego czystość. Wśród wielu tego typu rozwiązań znaleźć można ekologiczną oczyszczalnię ścieków. Masz dom położony z dala od zbiorczej sieci kanalizacyjnej? Na pewno zastanawiasz się, jak w takim przypadku rozwiązać problem odprowadzania nieczystości. Własna przydomowa oczyszczalnia ścieków będzie świetnym rozwiązaniem. Z powodzeniem zastąpi przestarzałe już szambo i zapewni komfortowy i ekologiczny sposób utylizacji ścieków. Takie rozwiązanie pozwala również na oszczędności finansowe za sprawą niewielkich kosztów eksploatacji i możliwości wykorzystania wody z oczyszczonych ścieków na przykład do podlewania ogrodu. Sprawdź, czym jest i jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków.

Zasada Działania Przydomowej Oczyszczalni Ścieków

Zasada działania oczyszczalni polega na przetworzeniu ścieków w taki sposób, aby możliwe było ich odprowadzenie do gruntu, rowu melioracyjnego lub rzeki bez ryzyka skażenia środowiska. Oczyszczanie można podzielić na dwa etapy:

Pierwszy to wstępne oczyszczanie w osadniku gnilnym. Zachodzą tam procesy biochemiczne wywołane przez bakterie beztlenowe oraz zjawiska fizyczne. W ich wyniku zbiera się osad, który ulega fermentacji i rozkłada się na proste związki rozpuszczalne w wodzie, które przechodzą razem z wodą do kolejnego etapu oczyszczania, i nierozpuszczalne, które pozostają na dnie osadnika. Następnie ścieki przechodzą przez kosz filtracyjny i płynna część przepływa do osadnika wtórnego.
W drugim etapie zgromadzone ścieki są poddawane dalszemu oczyszczaniu w warunkach tlenowych. Następuje rozkładanie i neutralizowanie zanieczyszczeń groźnych dla środowiska.

Rodzaje Przydomowych Oczyszczalni Ścieków

Przydomowa oczyszczalnia ścieków to coraz bardziej popularne rozwiązanie. Nie tylko za sprawą niskich kosztów eksploatacji, ale również dzięki swojemu ekologicznemu charakterowi. Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków? Podstawowym elementem oczyszczalni jest osadnik, czyli zbiornik z tworzywa sztucznego, do którego trafiają ścieki w pierwszej kolejności. Tam dochodzi do wstępnego oczyszczania ścieków w warunkach beztlenowych. Dalszy proces oczyszczania jest uzależniony od rodzaju zastosowanej oczyszczalni. Do wyboru są oczyszczalnie biologiczne lub ekologiczne.

Ekologiczna Oczyszczalnia Ścieków - Jak Działa?

Taka oczyszczalnia składa się z osadnika i z rur drenażowych, które zakopuje się w gruncie. W osadniku gnilnym usuwana jest większość zanieczyszczeń, a wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do drenażu. Tam są poddawane tlenowemu procesowi oczyszczania. Oczyszczalnia ekologiczna, inaczej drenażowa, potrzebuje dobrze przepuszczalnego gruntu i niskiego poziomu wód gruntowych. Nie wymaga zasilania energią elektryczną. Warto pamiętać, że woda pochodząca z oczyszczalni ekologicznej wymaga ponownego doczyszczenia przed jej ponownym wykorzystaniem. Nie nadaje się do podlewania roślin jadalnych, ale może służyć do podlewania trawy lub roślin ozdobnych.

Najczęściej ekologiczne oczyszczalnie składają się z jednej do 3 komór do oczyszczania beztlenowego. Za pośrednictwem specjalnej instalacji ścieki spływają do pierwszej z nich. Tam substancje cięższe od wody, pod wpływem grawitacji osiadają na dnie, a lżejsze unoszą się na powierzchni. W pierwszej komorze znajduje się otwór na takiej wysokości, aby wpływała do niego wstępnie wyklarowana ciecz i dostała się do drugiego zbiornika. W zależności od typu konstrukcji, zazwyczaj stosuje się dwie lub trzy komory oczyszczające. Następnie wstępnie oczyszczona woda transportowana jest do drenażu rozsączającego, który rozprowadza ciecz do porowatego gruntu. Tam następuje stopniowy rozkład pozostałych substancji organicznych na związki nieorganiczne. Te natomiast w żaden sposób nie są szkodliwe dla środowiska.

Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie

Biologiczna Oczyszczalnia Ścieków - Jak Działa?

W tym przypadku proces oczyszczania zachodzi w jednym zbiorniku. Ten rodzaj oczyszczalni może być stosowany bez względu na rodzaj gruntu i poziom wód gruntowych. Wymaga zasilania energią elektryczną. Woda pozyskana z oczyszczalni biologicznej może zostać od razu ponownie wykorzystana na przykład do podlewania trawnika i roślin ozdobnych. Wśród rodzajów biologicznych oczyszczalni można wyróżnić:

Oczyszczalnie z osadem czynnym - działanie polega na funkcjonowaniu mikroorganizmów, czyli osadu czynnego. Rozkładają one tlenowo ścieki przy pomocy urządzenia napowietrzającego.
Oczyszczalnie ze złożem biologicznym - w procesie oczyszczania wykorzystuje się napowietrzone złoże biologiczne. Na jego powierzchni rozwijają się bakterie, które odżywiają się różnymi związkami ze ścieków.
Oczyszczalnie hybrydowe - łączy ona właściwości oczyszczalni z osadem czynnym i ze złożem biologicznym. Dzięki technologii hybrydowej możliwa jest bardzo wysoka skuteczność oczyszczania ścieków.

Podstawowa różnica to napowietrzanie. W oczyszczalniach ekologicznych w ogóle ono nie występuje. Nie dają one możliwości rozwoju osadu czynnego, a więc ich skuteczność jest bardzo niska. Ta nieefektywność przekłada się na jeszcze jedną ważną rzecz, oczyszczalnie ekologiczne są ekologiczne tylko z nazwy. Przyjęło się określać osadniki gnilne jako oczyszczalnie ekologiczne, ale procesy beztlenowe nie pozwalają na osiągnięcie wyników redukcji zanieczyszczeń, których wymaga europejska norma zaimplementowana także do polskich przepisów prawa. W praktyce, przekreśla to szanse inwestora na uzyskanie dofinansowania na taką oczyszczalnię. W przypadku urządzeń biologicznych z natlenianiem, uzyskanie dotacji jest możliwe. Można uznać, że oczyszczalnia drenażowa, niesprawnie działająca, przez wykorzystanie warunków beztlenowych, może być równie niebezpieczna dla środowiska co nieszczelne szambo.

Porównanie Oczyszczalni Biologicznych i Ekologicznych

Poniższa tabela przedstawia porównanie najważniejszych cech obu typów oczyszczalni:

Cecha	Oczyszczalnie biologiczne	Oczyszczalnie ekologiczne (osadnik gnilny z drenażem rozsączającym)
Stopień oczyszczania ścieków	Do 98%	Niski, niemierzalny
Technologia	Tlenowa z udziałem mikroorganizmów	Beztlenowa
Osad czynny	Tak	Nie
Klarowność wody pościekowej	Tak	Nie
Koszt inwestycji	Wyższy	Niższy

Podsumowując, oczyszczalnie biologiczne wykazują liczne zalety w porównaniu do oczyszczalni ekologicznych. Wyższy stopień oczyszczania ścieków, zaawansowana technologia i efektywne usuwanie zanieczyszczeń to główne powody, dla których coraz więcej osób decyduje się na wybór oczyszczalni biologicznej dla swojego gospodarstwa domowego.

Korzyści z Zastosowania Przydomowej Biologicznej Oczyszczalni Ścieków

Przydomowe oczyszczalnie biologiczne oferują szereg korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem dla właścicieli domów. Przede wszystkim zapewniają wysoki komfort użytkowania dzięki swojej bezobsługowości. Proces oczyszczania ścieków przebiega automatycznie, bez konieczności regularnej ingerencji użytkownika. Co więcej, nowoczesne oczyszczalnie biologiczne charakteryzują się brakiem nieprzyjemnych zapachów, co jest szczególnie istotne w przypadku instalacji zlokalizowanych blisko domu.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Kolejnym atutem przydomowych oczyszczalni biologicznych są oszczędność i niskie koszty eksploatacji. Niskie koszty eksploatacji przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków względem szamba. Wyższa inwestycja początkowa, która szybko się zwraca. W porównaniu do tradycyjnych szamb, oczyszczalnie biologiczne nie wymagają częstego opróżniania, co przekłada się na niższe koszty użytkowania. Dodatkowo, dzięki możliwości zagospodarowania oczyszczonych ścieków, np. do podlewania ogrodu, można zaoszczędzić na zużyciu wody pitnej.

Wybierając przydomową oczyszczalnię biologiczną, przyczyniamy się do ochrony środowiska naturalnego. Oczyszczone ścieki, o wysokich parametrach jakościowych, można z powodzeniem wykorzystać do nawadniania ogrodu lub podlewania roślin. Takie ekologiczne podejście pozwala na oszczędność cennych zasobów wody pitnej i wspiera ideę zrównoważonego rozwoju. Co więcej, oczyszczalnie biologiczne nie emitują nieprzyjemnych zapachów i nie stanowią zagrożenia dla okolicznych terenów, jak ma to miejsce w przypadku nieszczelnych szamb.

Zalety Przydomowych Oczyszczalni Biologicznych

Zaleta	Opis
Wysoki stopień oczyszczania	Usuwanie do 98% zanieczyszczeń ze ścieków
Niskie koszty eksploatacji	Bezobsługowość i energooszczędność
Ekologiczne rozwiązanie	Możliwość ponownego wykorzystania ścieków i ochrona środowiska

Możliwości Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków

Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej stanowią cenny zasób, który można w różnoraki sposób zagospodarować. Ponowne wykorzystanie ścieków nie tylko ogranicza zużycie wody, ale także przyczynia się do ochrony środowiska. Jedną z opcji jest odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający. Takie rozwiązanie umożliwia naturalne wsiąkanie wody w głąb gruntu, nawadniając teren i wspierając wegetację roślin. Innym sposobem jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin. To szczególnie korzystne rozwiązanie w przydomowych ogrodach i na terenach zielonych. Rozsączanie ścieków za pomocą drenażu zapewnia stały dopływ wody do gleby, co sprzyja bujnemu wzrostowi roślinności.

Metody Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków i Ich Zalety

Metoda zagospodarowania	Zalety
Odprowadzanie do gruntu	Naturalne nawadnianie terenu, wsparcie wegetacji roślin, ochrona zasobów wody pitnej
Wykorzystanie do podlewania roślin	Oszczędność wody pitnej, bujny wzrost roślinności, korzyści dla przydomowych ogrodów i terenów zielonych

Wybierając sposób zagospodarowania oczyszczonych ścieków, warto kierować się zarówno aspektami praktycznymi, jak i ekologicznymi. Odpowiednie rozsączanie ścieków i wykorzystanie ich do nawadniania przyczynia się do ochrony środowiska i zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi. Dzięki temu możemy cieszyć się pięknem zieleni wokół naszego domu, jednocześnie dbając o naturę.

Przydomowa Biologiczna Oczyszczalnia a Obowiązek Przyłączenia się do Sieci Kanalizacji Zbiorczej

Użytkownik, który zdecyduje się na montaż oczyszczalni opartej o procesy biologiczne, która zapewnia przetrzymywanie ścieków w warunkach hermetycznych, a więc w zbiorniku posiadającym atest szczelności i zabezpieczającym przed wyciekiem surowych ścieków do wód nie jest zobowiązany do podłączenia się do sieci kanalizacji zbiorczej nawet w przypadku, kiedy sieć taka powstanie na terenie, który zamieszkuje. Przydomowa oczyszczalnia ścieków sprawdzi się wszędzie tam, gdzie przyłącze kanalizacyjne wymaga wybudowania kosztownej przepompowni ścieków surowych. Najważniejszą kwestią jest to, by zastosowane przez nas rozwiązanie było nieszkodliwe dla środowiska naturalnego.

Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?

tags: #oczyszczalnia #ścieków #zasada #działania