Historia i Działanie Oczyszczalni Ścieków w Gliwicach
- Szczegóły
Przełomem w uporządkowaniu gospodarki wodno-ściekowej w Gliwicach było pojawienie się na mapie miasta Centralnej Oczyszczalni Ścieków. To było dopiero COŚ! Roboty budowlane rozpoczęły się w październiku 2000 roku, a już po roku nastąpiło uroczyste uruchomienie reaktora biologicznego.
Początki Oczyszczalni Ścieków w Gliwicach
Początki oczyszczalni ścieków w Gliwicach sięgają pierwszych początków XX wieku. Jak podają kroniki miejskie, w roku 1907 rozpoczęto budowę kanalizacji. Ta inwestycja, zakrojona na szeroką skalę, wymusiła na ówczesnych włodarzach miasta konieczność budowy oczyszczalni ścieków, którą rozpoczęto dwa lata później.
Oczyszczalnię przekazano do użytku w 1911 roku, zaledwie w dwa lata od rozpoczęcia budowy. Przyjmowała ścieki w ilości 8 tys. m3/d. Początkowo wyposażona była w rzadkie kraty do zatrzymywania większych zanieczyszczeń, sita gęste, pompownie, osadnik wstępny, złoża zraszane, osadnik wtórny i poletka osadowe.
Na podstawie zachowanych zdjęć archiwalnych, jak i innych zebranych materiałów kronikarskich dotyczących samej budowy oczyszczalni ścieków oraz jej eksploatacji, można stwierdzić, że zastosowane rozwiązania były nowatorskie i świadczyły o wysokim poziomie technicznym, zarówno projektantów, jak i eksploatatora.
Wraz z rozwojem miasta oraz postępem technicznym, prowadzona była modernizacja i rozbudowa oczyszczalni. Ponieważ łącznie ze ściekami wpływały do niej znaczne ilości piasku i żwiru, dlatego też w celu zabezpieczenia obiektów przed awariami i zniszczeniem, postanowiono na sieci kanalizacyjnej wybudować piaskownik. Utworzono również dwie komory fermentacyjne oraz zbiornik do gromadzenia gazu, który powstawał w wyniku fermentacji osadu.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
W ten sposób pozyskiwany gaz gromadzony był w zbiornikach biogazu i wykorzystywany do własnych potrzeb oczyszczalni oraz w krematorium usytuowanym na terenie cmentarza komunalnego. Cmentarz ten, nazywany dzisiaj Centralnym, położony jest zaledwie kilkaset metrów od oczyszczalni. Rurociągi doprowadzające biogaz do krematorium przebiegały pod dzisiejszą trasą A-4.
Niestety, druga wojna światowa przerwała plany dalszej rozbudowy i modernizacji oczyszczalni. W latach powojennych wielokrotnie opracowywano projekty modernizacji oczyszczalni, wybudowano kilka obiektów poprawiających jej pracę np.: bioxyblok z przepompownią, kompresorownię, nowe poletka osadowe oraz budynek zaplecza socjalnego z laboratorium.
Nadal jednak zdawano sobie sprawę z konieczności przeprowadzenia gruntownej modernizacji, a nawet budowy nowej oczyszczalni ścieków.
Centralna Oczyszczalnia Ścieków
Budowę nowoczesnej oczyszczalni dla miasta Gliwice uwzględniano od wielu lat w planach inwestycyjnych, jako jedno z najważniejszych przedsięwzięć z zakresu uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej w mieście. 23 października 2001 roku nastąpiło uroczyste uruchomienie serca oczyszczalni czyli reaktora biologicznego, a zakończenie rozruchu nowej oczyszczalni nastąpiło w czerwcu 2002r.
Centralna Oczyszczalnia Ścieków w pełni rozpoczęła działalność w 2002 roku - jako jedna z najnowocześniejszych oczyszczalni w regionie.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
W 2011r rozpoczęto modernizację oczyszczalni, która miała na celu dostosowanie niektórych jej obiektów do zmienionego składu ścieków. W ramach modernizacji wykonano również hermetyzację i dezodoryzację obiektów, czyli przykryto część zbiorników, a odprowadzane z nich powietrze skierowano do biofitrów.
Wiosną tego roku zakończono kolejne prace w ramach Kontraktu pn. „Modernizacja gospodarki wodno-ściekowej w Gliwicach - II etap - Modernizacja Centralnej Oczyszczalni Ścieków”. Jest to niewątpliwie powód do dumy dla realizatora i jednocześnie Beneficjenta tej inwestycji - Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Gliwicach.
W lutym bieżącego PWiK pozyskało dodatkowe środki na realizację rozszerzonego zakresu inwestycji, której całkowita wartość zwiększyła się do ponad 202 mln PLN. Dzięki temu, obejmie ona także budowę kanalizacji sanitarnej w ostatnich do tej pory nieskanalizowanych dzielnicach Gliwic - Bojkowie (24,4 km) i Ostropie (36 km), jak również częściowo w dzielnicy Wójtowa Wieś.
Modernizacja COŚ była jedną z trzech części rozpoczętego 27.07.2010r. Projektu „Modernizacja gospodarki wodno-ściekowej w Gliwicach - II etap”. Obejmuje on także modernizację Stacji Uzdatniania Wody w Łabędach, która powinna zakończyć się w przyszłym roku, oraz refinansowanie wykonanej już przebudowy kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz sieci wodociągowej w rejonie ul. Dolnej Wsi.
Efekt unowocześnienia powinien być również odczuwalny dla tych, którym uwadze przeszła inwestycja. Modernizacja obiektu pozwoliła usunąć jego uciążliwość zapachową. W ramach przedsięwzięcia, Centralna Oczyszczalnia Ścieków w Gliwicach została rozbudowana i zmodernizowana zarówno w części mechanicznej, jak i biologicznej.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
Na obiekcie powstały m.in. czwarty reaktor biologiczny, osadnik wtórny, dwie wydzielone zamknięte komory fermentacyjne, hala magazynowania osadów, trzeci piaskownik wirowy, a także stacja dozowania węgla organicznego.
Warto podkreślić, że obecny Projekt stanowi kontynuację realizowanego przez 10 lat i zakończonego w 2010r. przedsięwzięcia pod nazwą „Modernizacja gospodarki ściekowej w Gliwicach”, w ramach którego wykonano łącznie 109 km kanalizacji sanitarnej, 52 km kanalizacji deszczowej, oraz 7,4 km kanalizacji ogólnospławnej.
Muzeum Techniki Sanitarnej
Obiekt, będący unikatem w skali kraju, jest najmłodszą placówką muzealną w Gliwicach. Mimo, że mamy siedzibę w tak zacnym miejscu, jest to najmłodsza placówka muzealna w Gliwicach. Właścicielem Muzeum Techniki Sanitarnej jest Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. W 2008 r. W styczniu 2010 r. W październiku 2010 r. telefonicznie pod nr 32 428 44 05 (poniedziałek-piątek w godz. na teren Centralnej Oczyszczalni Ścieków (wjazd od ul.
Pierwsza oczyszczalnia ścieków w Gliwicach oddana została do użytku w 1911 r. Budynek muzeum techniki sanitarnej to pompownia wybudowana właśnie w tym okresie - około 1911 roku. Jeszcze pod koniec lat 90-tych funkcjonowała ona jako jeden z czynnych obiektów starej przepompowni ścieków. W 2000 roku w momencie rozpoczęcia budowy nowej oczyszczalni ścieków zabytkowy budynek został wyłączony z eksploatacji i przekształcony w muzeum techniki sanitarnej.
Jest to przykład architektury z początku XX wieku, posiada liczne charakterystyczne detale i bogatą więźbę dachową z oryginalnymi wieżyczkami. W muzeum eksponowane są, w dwóch zachowanych halach o pięknych sklepieniach, dawne urządzenia techniki sanitarnej.
W dwóch zachowanych halach eksponowane są dawne urządzenia, które działały od początku istnienia obiektu. Pompy, zasuwy, sprężarki, rury drewniane oraz unikatowa pralka drewniana pochodząca wprost z łazienek naszych babć i wiele innych eksponatów tworzy klimat tego miejsca. Wchodząc do muzeum uwagę przykuwa stara glazura na ścianach i posadzce pochodząca z końca XIX wieku, oryginalne drewniane wieżyczki oraz ciekawa architektura wnętrz.
Muzeum znajduje się w Gliwicach przy ul. przedszkola,szkoły podstawowe (kl. szkoły podstawowe (kl. szkoły podstawowe (kl.
Współpraca PEC i PWiK
Fot. Dwie miejskie spółki z Gliwic - Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej oraz Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji - zawarły porozumienie, które ma zapoczątkować współpracę przy realizacji wspólnego projektu pod nazwą „Dekarbonizacja gliwickiego systemu ciepłowniczego przez wykorzystanie energii ścieków komunalnych”. Efektem będzie odzyskiwanie ciepła z oczyszczonych ścieków, a w dalszym etapie produkcja i wykorzystanie energii elektrycznej.
Zadaniem projektu ma być budowa instalacji służącej do odzysku ciepła zawartego w ściekach komunalnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w tym przesyłową. Instalacja taka mogłaby powstać do 2025 r. na terenie oczyszczalni ścieków w Gliwicach.
Od strony technicznej polega to na zainstalowaniu pomp ciepła, które zasilane będą ciepłem powstającym podczas oczyszczania ścieków komunalnych. Całe odzyskane ciepło skierowane zostanie do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Problemy i Wyzwania
fot. Gliwicka oczyszczalnia ścieków musi mierzyć się ze skutkami nielegalnego zrzutu do kanalizacji sanitarnej dużej ilości substancji oleistej o wysokiej zawartości tłuszczy i detergentów. Nie wiadomo jeszcze, kto jest sprawcą tego skandalicznego działania. Sprawa została zgłoszona do gliwickiej prokuratury 16 stycznia.
W oczyszczalni trwają prace związane z usuwaniem skutków przedostania się szkodliwego materiału do układu technologicznego. Substancja z nielegalnego zrzutu została wykryta po zaobserwowaniu nadmiernych ilości dziwnie wyglądającej piany w komorze dopływowej i reaktorach biologicznych w gliwickiej Centralnej Oczyszczalni Ścieków.
Jak informuje Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach, ktoś dokonał nielegalnego zrzutu do kanalizacji sanitarnej dużej ilości substancji zawierającej tłuszcze i detergenty. - Obecnie sytuacja jest pod kontrolą, a substancja z nielegalnego zrzutu jest, w uproszczeniu mówiąc, zneutralizowana. Natomiast powstała w wyniku tego zdarzenia gęsta maź skumulowała się na powierzchni w osadnikach wtórnych.
Kontrolna analiza mikrobiologiczna nie wykazała jej szkodliwego oddziaływania na środowisko. Organizujemy sprzęt do jej mechanicznego usunięcia - mówi Aleksandra Zajączkowska, kierownik Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Gliwicach.
Woda dla Gliwic
WodaRozwój górnictwa na Górnym Śląsku przyczynił się do odkrycia triasowych ujęć wody, które częściowo Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Gliwicach wykorzystuje do dnia dzisiejszego, aby dostarczać Gliwicom wodę.
Jednak liczne badania wody w XIX wieku, które wykazały, że znaczna jej część nie nadaje się do spożycia przez ludzi i zwierzęta spowodowały, iż zaczęto poszukiwać czystego źródła, z którego będzie możliwe zaopatrzenie ludzi w wodę. Wówczas odkryto takie źródło wody w miejscowości Karchowice leżącej w gminie Zbrosławice, zbudowano wodociąg i dzięki temu dostarczano mieszkańcom Gliwic wodę.
Z uwagi na pogłębiający się brak wody spowodowany m.in. wzrostem liczby ludności zdecydowano o drążeniu kolejnych otworów i rozbudowie oraz budowie systemu wodnego. „Karchowicki” rurociąg przechodził m.in. przez ulicę Jana Śliwki, Jasnogórską, Daszyńskiego, aż do wieży ciśnień.
Stale rosnące zapotrzebowanie na wodę spowodowało jej dalsze poszukiwanie w okolicach miasta. Zasoby wodne odkryto w kamieniołomach obok linii kolejowej w Łabędach oraz na terenie Szobiszowic. Duże ilości wody w łabędzkich otworach zdecydowały o budowie wodociągu w latach 1938-1941. Woda z otworów w Łabędach okazała się ważnym źródłem zaopatrzenia mieszkańców Gliwic.
Niemal wraz z budową sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w Gliwicach mieszkańcy miasta zaczęli zdawać sobie sprawę jak ważną rolę odgrywa jakość wody dla zdrowia i życia. Powstała Stację Uzdatniania Wody Łabędy, której zadaniem było dostarczanie czystej wody. Do dnia dzisiejszego ujęcie wód głębinowych Gliwice - Łabędy jest głównym źródłem dostaw wody dla mieszkańców miasta.
Ujęcie to ujmuje wody ze Zbiornika Wód Podziemnych nr 330 „Gliwice” z pokładów triasowych. Zbiornik stanowią pokłady spękanych wapieni muszlowych o miąższości od 40 do 200 metrów, w których szczelinach znajduje się woda średnio lub wysoko zmineralizowana, dobrej oraz bardzo dobrej klasy jakości.Archiwalne zdjęcia przedstawiające budowę pierwszego wodociągu oraz Stacji Uzdatnienia Wody w Gliwicach, 1911 rok.
tags: #oczyszczalnia #ścieków #Gliwice #historia #i #działanie
