Przydomowe Oczyszczalnie Ścieków: Rodzaje i Zasada Działania
- Szczegóły
Wybór rodzaju przydomowej oczyszczalni ścieków uzależniony jest zarówno od indywidualnych preferencji inwestora, jak i właściwości działki, na której ma stanąć budynek. Własna przydomowa oczyszczalnia ścieków będzie świetnym rozwiązaniem, z powodzeniem zastąpi przestarzałe już szambo i zapewni komfortowy i ekologiczny sposób utylizacji ścieków. Takie rozwiązanie pozwala również na oszczędności finansowe za sprawą niewielkich kosztów eksploatacji i możliwości wykorzystania wody z oczyszczonych ścieków na przykład do podlewania ogrodu.
Zasada Działania Przydomowej Oczyszczalni Ścieków
Zasada działania oczyszczalni polega na przetworzeniu ścieków w taki sposób, aby możliwe było ich odprowadzenie do gruntu, rowu melioracyjnego lub rzeki bez ryzyka skażenia środowiska. Oczyszczanie można podzielić na dwa etapy:
- Pierwszy to wstępne oczyszczanie w osadniku gnilnym. Zachodzą tam procesy biochemiczne wywołane przez bakterie beztlenowe oraz zjawiska fizyczne. W ich wyniku zbiera się osad, który ulega fermentacji i rozkłada się na proste związki rozpuszczalne w wodzie, które przechodzą razem z wodą do kolejnego etapu oczyszczania, i nierozpuszczalne, które pozostają na dnie osadnika. Następnie ścieki przechodzą przez kosz filtracyjny i płynna część przepływa do osadnika wtórnego.
- W drugim etapie zgromadzone ścieki są poddawane dalszemu oczyszczaniu w warunkach tlenowych. Następuje rozkładanie i neutralizowanie zanieczyszczeń groźnych dla środowiska.
Rodzaje Przydomowych Oczyszczalni Ścieków
Przydomowa oczyszczalnia ścieków to coraz bardziej popularne rozwiązanie. Nie tylko za sprawą niskich kosztów eksploatacji, ale również dzięki swojemu ekologicznemu charakterowi. Podstawowym elementem oczyszczalni jest osadnik, czyli zbiornik z tworzywa sztucznego, do którego trafiają ścieki w pierwszej kolejności. Tam dochodzi do wstępnego oczyszczania ścieków w warunkach beztlenowych. Dalszy proces oczyszczania jest uzależniony od rodzaju zastosowanej oczyszczalni. Do wyboru są oczyszczalnie biologiczne lub ekologiczne.
Oczyszczalnie Ekologiczne (Drenażowe)
Taka oczyszczalnia składa się z osadnika i z rur drenażowych, które zakopuje się w gruncie. W osadniku gnilnym usuwana jest większość zanieczyszczeń, a wstępnie oczyszczone ścieki trafiają do drenażu. Tam są poddawane tlenowemu procesowi oczyszczania. Oczyszczalnia ekologiczna, inaczej drenażowa, potrzebuje dobrze przepuszczalnego gruntu i niskiego poziomu wód gruntowych. Nie wymaga zasilania energią elektryczną.
Cechami charakterystycznymi takiej oczyszczalni są:- prosta konstrukcja,
- niskie koszty instalacji oraz eksploatacji,
- łatwa obsługa i mała awaryjność.
Do jej montażu wymagany jest przepuszczalny grunt i odpowiednio głębokie ułożenie rur drenarskich w podłożu na poziomie co najmniej 1,5 metra powyżej zwierciadła wód gruntowych, a równocześnie w warstwie gruntu, gdzie rozwijają się mikroorganizmu niezbędne do prawidłowego działania oczyszczalni, czyli na głębokości od 0,6 do 1,2 metra. Po wstępnym oczyszczeniu w osadniku gnilnym ścieki trafiają do systemu rur drenarskich, a następnie do gruntu. Wykonując poletko filtracyjne z rurami drenującymi obsypanymi warstwą płukanego żwiru kluczowe jest, aby każda z nich była podłączona do osobnego wyjścia studzienki rozdzielnej i miała długość nie przekraczającą 20 metrów.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
W tego typu oczyszczalni drenażowej, po wstępnym oczyszczeniu ścieki trafiają przez studzienkę rozprowadzającą do drenów oraz do filtra. Po przejściu przez złoże, dreny zbierające kierują je do studni zbiorczej, a następnie do zbiornika, z którego można je odzyskać i wykorzystywać do podlewania roślin czy mycia samochodu. Tego typu system jest stosowany wówczas, gdy rodzimy grunt jest słabo przepuszczalny lub mamy do czynienia z wysokim poziomem wód gruntowych. W pierwszym wypadku niezbędne jest usunięcie gruntu na głębokości 1,5 metra i zastąpienie go piaskiem lub żwirem, tworzącym naturalny filtr. W drugim buduje się natomiast przepompownię ścieków oraz kopiec filtracyjny, który jest oddzielony od rodzimego podłoża przy pomocy folii.
Warto pamiętać, że woda pochodząca z oczyszczalni ekologicznej wymaga ponownego doczyszczenia przed jej ponownym wykorzystaniem. Nie nadaje się do podlewania roślin jadalnych, ale może służyć do podlewania trawy lub roślin ozdobnych. Drenaże rozsączające ścieki z oczyszczalni wciąż są spotykane w Polsce, jednak ich popularność z roku na rok spada. Wynika to z faktu zaostrzania norm dotyczących skuteczności oczyszczania, których oczyszczalnie drenażowe nie są w stanie spełnić z powodu swojej prymitywnej technologii.
Oczyszczalnie Biologiczne
Inna ich nazwa to oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna. Do grupy tej zalicza się oczyszczalnie z osadem czynnym oraz biologicznym. W tym przypadku proces oczyszczania zachodzi w jednym zbiorniku. Ten rodzaj oczyszczalni może być stosowany bez względu na rodzaj gruntu i poziom wód gruntowych. Wymaga zasilania energią elektryczną.
Wymagają one mało miejsca (średnio jest to około 8 metrów kwadratowych), a co za tym idzie - znajdą zastosowanie na małych działkach. Do ich wad zaliczyć można natomiast wysoki koszt budowy i późniejszej obsługi. Zbiornik tego typu oczyszczalni składa się przeważnie z trzech komór. Wstępnie oczyszczone w pierwszej w nich ścieki są podawane do komory napowietrzania i dalej. Pływające mikroorganizmy, które tlenowo rozkładają ścieki na osad i ciecz nasadową pracują wydajnie pod warunkiem, że są dobrze dotlenione i wymieszane ze ściekami (gwarantuje to urządzenie napowietrzające). Niedotlenione kłaczki opadają na dno, a następnie są przepompowywane do osadnika wtórnego w postaci osadu nadmiernego. W takiej oczyszczalni celowo inicjuje się proces recyrkulacji, co sprawia, że część wracającego osadu powstałego na skutek procesu sedymentacji także zostaje rozłożona.
Wśród rodzajów biologicznych oczyszczalni można wyróżnić:
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
- Oczyszczalnie z osadem czynnym - działanie polega na funkcjonowaniu mikroorganizmów, czyli osadu czynnego. Rozkładają one tlenowo ścieki przy pomocy urządzenia napowietrzającego.
- Oczyszczalnie ze złożem biologicznym - w procesie oczyszczania wykorzystuje się napowietrzone złoże biologiczne. Na jego powierzchni rozwijają się bakterie, które odżywiają się różnymi związkami ze ścieków.
- Oczyszczalnie hybrydowe - łączy ona właściwości oczyszczalni z osadem czynnym i ze złożem biologicznym. Dzięki technologii hybrydowej możliwa jest bardzo wysoka skuteczność oczyszczania ścieków.
Woda pozyskana z oczyszczalni biologicznej może zostać od razu ponownie wykorzystana na przykład do podlewania trawnika i roślin ozdobnych.
Oczyszczalnie Roślinne
W tym przypadku ścieki oczyszczane są w złożach glebowo - korzeniowych przez bakterie żyjące w korzeniach roślin. Oddzielone folią od macierzystego gruntu złoże składa się z warstw piasku, żwiru oraz urodzajnego gruntu. Oczyszczone ścieki są odprowadzane do stawu, rowu melioracyjnego albo studni chłonnej. Tego typu oczyszczalnie są sprawne i pozwalają na wykorzystanie oczyszczonych ścieków.
Oczyszczalnie Biologiczne vs. Ekologiczne
Podstawowa różnica to napowietrzanie. W oczyszczalniach ekologicznych w ogóle ono nie występuje. Nie dają one możliwości rozwoju osadu czynnego, a więc ich skuteczność jest bardzo niska. Ta nieefektywność przekłada się na jeszcze jedną ważną rzecz, oczyszczalnie ekologiczne są ekologiczne tylko z nazwy. Przyjęło się określać osadniki gnilne jako oczyszczalnie ekologiczne, ale procesy beztlenowe nie pozwalają na osiągnięcie wyników redukcji zanieczyszczeń, których wymaga europejska norma zaimplementowana także do polskich przepisów prawa. W praktyce, przekreśla to szanse inwestora na uzyskanie dofinansowania na taką oczyszczalnię. W przypadku urządzeń biologicznych z natlenianiem, uzyskanie dotacji jest możliwe. Można uznać, że oczyszczalnia drenażowa, niesprawnie działająca, przez wykorzystanie warunków beztlenowych, może być równie niebezpieczna dla środowiska co nieszczelne szambo.
Porównanie Oczyszczalni Biologicznych i Ekologicznych
Poniższa tabela przedstawia porównanie najważniejszych cech obu typów oczyszczalni:
| Cecha | Oczyszczalnie biologiczne | Oczyszczalnie ekologiczne (osadnik gnilny z drenażem rozsączającym) |
|---|---|---|
| Stopień oczyszczania ścieków | Do 98% | Niski, niemierzalny |
| Technologia | Tlenowa z udziałem mikroorganizmów | Beztlenowa |
| Osad czynny | Tak | Nie |
| Klarowność wody pościekowej | Tak | Nie |
| Koszt inwestycji | Wyższy | Niższy |
Zalety Przydomowych Oczyszczalni Biologicznych
Przydomowe oczyszczalnie biologiczne oferują szereg korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem dla właścicieli domów. Przede wszystkim zapewniają wysoki komfort użytkowania dzięki swojej bezobsługowości. Proces oczyszczania ścieków przebiega automatycznie, bez konieczności regularnej ingerencji użytkownika. Co więcej, nowoczesne oczyszczalnie biologiczne charakteryzują się brakiem nieprzyjemnych zapachów, co jest szczególnie istotne w przypadku instalacji zlokalizowanych blisko domu.
Przeczytaj także: Działania rewitalizacyjne w Torzymiu
Kolejną zaletą przydomowych oczyszczalni biologicznych jest oszczędność i niskie koszty eksploatacji. W porównaniu do tradycyjnych szamb, oczyszczalnie biologiczne nie wymagają częstego opróżniania, co przekłada się na niższe koszty użytkowania. Dodatkowo, dzięki możliwości zagospodarowania oczyszczonych ścieków, np. do podlewania ogrodu, można zaoszczędzić na zużyciu wody pitnej.
Nie można również pominąć aspektu ochrony środowiska. Przydomowe oczyszczalnie biologiczne skutecznie usuwają zanieczyszczenia ze ścieków, zapobiegając ich przedostawaniu się do gleby i wód gruntowych. To ekologiczne rozwiązanie, które przyczynia się do zachowania równowagi w lokalnym ekosystemie.
Warto też wspomnieć o łatwym montażu i niezawodności działania oczyszczalni biologicznych. Wybierając przydomową oczyszczalnię biologiczną, przyczyniamy się do ochrony środowiska naturalnego. Oczyszczone ścieki, o wysokich parametrach jakościowych, można z powodzeniem wykorzystać do nawadniania ogrodu lub podlewania roślin. Takie ekologiczne podejście pozwala na oszczędność cennych zasobów wody pitnej i wspiera ideę zrównoważonego rozwoju. Co więcej, oczyszczalnie biologiczne nie emitują nieprzyjemnych zapachów i nie stanowią zagrożenia dla okolicznych terenów, jak ma to miejsce w przypadku nieszczelnych szamb.
| Zaleta | Opis |
|---|---|
| Wysoki stopień oczyszczania | Usuwanie do 98% zanieczyszczeń ze ścieków |
| Niskie koszty eksploatacji | Bezobsługowość i energooszczędność |
| Ekologiczne rozwiązanie | Możliwość ponownego wykorzystania ścieków i ochrona środowiska |
Możliwości Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków
Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej stanowią cenny zasób, który można w różnoraki sposób zagospodarować. Ponowne wykorzystanie ścieków nie tylko ogranicza zużycie wody, ale także przyczynia się do ochrony środowiska. Jedną z opcji jest odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający. Takie rozwiązanie umożliwia naturalne wsiąkanie wody w głąb gruntu, nawadniając teren i wspierając wegetację roślin. Innym sposobem jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin. To szczególnie korzystne rozwiązanie w przydomowych ogrodach i na terenach zielonych. Rozsączanie ścieków za pomocą drenażu zapewnia stały dopływ wody do gleby, co sprzyja bujnemu wzrostowi roślinności.
| Metoda zagospodarowania | Zalety |
|---|---|
| Odprowadzanie do gruntu | Naturalne nawadnianie terenu, Wsparcie wegetacji roślin, Ochrona zasobów wody pitnej |
| Wykorzystanie do podlewania roślin | Oszczędność wody pitnej, Bujny wzrost roślinności, Korzyści dla przydomowych ogrodów i terenów zielonych |
Wybierając sposób zagospodarowania oczyszczonych ścieków, warto kierować się zarówno aspektami praktycznymi, jak i ekologicznymi. Odpowiednie rozsączanie ścieków i wykorzystanie ich do nawadniania przyczynia się do ochrony środowiska i zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi. Dzięki temu możemy cieszyć się pięknem zieleni wokół naszego domu, jednocześnie dbając o naturę.
Przydomowa Oczyszczalnia Biologiczna a Obowiązek Przyłączenia do Sieci Kanalizacji Zbiorczej
Użytkownik, który zdecyduje się na montaż oczyszczalni opartej o procesy biologiczne, która zapewnia przetrzymywanie ścieków w warunkach hermetycznych, a więc w zbiorniku posiadającym atest szczelności i zabezpieczającym przed wyciekiem surowych ścieków do wód nie jest zobowiązany do podłączenia się do sieci kanalizacji zbiorczej nawet w przypadku, kiedy sieć taka powstanie na terenie, który zamieszkuje. Przydomowa oczyszczalnia ścieków sprawdzi się wszędzie tam, gdzie przyłącze kanalizacyjne wymaga wybudowania kosztownej przepompowni ścieków surowych. Najważniejszą kwestią jest to, by zastosowane przez nas rozwiązanie było nieszkodliwe dla środowiska naturalnego. W przypadku szamb przeznaczonych do gromadzenia nieczystości płynnych, możliwość podłączenia się do sieci kanalizacji zbiorczej bywa zbawienna.
Jak Działa Przydomowa Oczyszczalnia Biologiczna? - Pytania i Odpowiedzi
- Jak działa przydomowa oczyszczalnia biologiczna?
Przydomowa oczyszczalnia biologiczna działa w oparciu o procesy tlenowe z udziałem mikroorganizmów zasiedlających złoże biologiczne. Ścieki przepływają przez kolejne etapy: osadnik wstępny, komorę separacji, reaktor biologiczny, komorę klarowania i osadnik wtórny, gdzie zachodzą procesy mechaniczne, biologiczne i chemiczne prowadzące do efektywnego oczyszczenia ścieków. - Jaką rolę pełni osadnik wstępny w oczyszczalni biologicznej?
Osadnik wstępny to pierwszy etap oczyszczania, gdzie zachodzą procesy mechaniczne (oddzielenie osadu i kożucha) oraz fermentacja beztlenowa. Produkty fermentacji to woda, dwutlenek węgla i substancje mineralne opadające na dno w postaci osadu. Z osadnika wstępnego podczyszczone ścieki przepływają do kolejnych etapów oczyszczania. Osadnik wstępny nie jest stosowany we wszystkich typach oczyszczalni biologicznych z uwagi na to, że powoduje nieprzyjemny zapach. - Co to jest reaktor biologiczny i jakie jest jego znaczenie?
Reaktor biologiczny to kluczowy element oczyszczalni, w którym zachodzi biologiczne oczyszczanie ścieków. Mikroorganizmy mogą go zasiedlać w postaci osadu czynnego lub złoża biologicznego. W oczyszczalni ścieków ze złożem biologicznym w reaktorze występują tysiące kształtek polietylenowych, stanowiących podłoże dla rozwoju błony biologicznej (biofilmu). Bakterie tworzące biofilm rozkładają szkodliwe substancje organiczne zawarte w ściekach, a złoże jest napowietrzane za pomocą dyfuzorów drobnopęcherzykowych. - Jakie mikroorganizmy odpowiadają za oczyszczanie ścieków w oczyszczalni biologicznej?
W przydomowej oczyszczalni biologicznej kluczową rolę odgrywają bakterie tlenowe, które zasiedlają złoże biologiczne i tworzą na jego powierzchni błonę biologiczną (biofilm). Bakterie te rozkładają szkodliwe substancje organiczne zawarte w ściekach, utleniając je z wydzieleniem dwutlenku węgla i wody oraz asymilując i wykorzystując do namnażania się, czyli przyrostu żywej masy złoża. - Na czym polega proces klarowania i dlaczego jest ważny dla poprawnego działania przydomowej oczyszczalni ścieków?
Klarowanie to końcowy etap działania oczyszczalni biologicznej, zachodzący w specjalnie zaprojektowanej komorze o kształcie odwróconego stożka. Taki kształt jest optymalny dla wydajnego oddzielania zawiesin powstałych po oczyszczaniu biologicznym, czyli głównie osadu nadmiernego i fragmentów błony biologicznej. Po zakończeniu klarowania oczyszczona w 98% woda pościekowa odpływa przelewem poza obręb oczyszczalni. Im lepsze odseparowanie zawiesiny od oczyszczonych ścieków tym mniejsze ryzyko kolmatacji odbiornika wody pościekowej. - Jakie są zalety przydomowych oczyszczalni biologicznych?
Przydomowe oczyszczalnie biologiczne zapewniają wysoki stopień oczyszczania ścieków, sięgający nawet 98%, co oznacza efektywne usuwanie zanieczyszczeń i ochronę środowiska. Kolejną zaletą są niskie koszty eksploatacji - oczyszczanie ścieków jest niemal bezobsługowe i nie wymaga dużych nakładów finansowych. Oczyszczone ścieki można ponownie wykorzystać, np. do nawadniania i podlewania roślin, co dodatkowo zwiększa ekologiczny wymiar tego rozwiązania. - Jak można zagospodarować ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej?
Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej można odprowadzić do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający, co pozwala na naturalne wsiąkanie wody w głąb gruntu. Inną możliwością jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin w przydomowych ogrodach i na terenach zielonych.
Jak Dostać Dofinansowanie do Przydomowej Oczyszczalni Ścieków?
Dofinansowanie do instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków często pochodzi z różnych źródeł, takich jak środki budżetowe gminy, fundusze unijne oraz korzystne oferty kredytów i pożyczek. Środki na tego typu inwestycje pozyskiwane są z różnych źródeł. Jednym z nich jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który wspiera gminy w ich ekologicznych przedsięwzięciach. Przy budowie przydomowej oczyszczalni ścieków, inwestor może skorzystać z dofinansowania, które może sięgnąć nawet 80% poniesionych kosztów. Wysokość tego dofinansowania jest ustalana przez lokalną gminę. Do oszacowania kwoty kwalifikujących się wydatków inwestora, stosuje się pojęcie "kosztów kwalifikowanych". Warto jednak wiedzieć, że nie wszystkie wydatki są objęte dofinansowaniem.
Proces ubiegania się o dofinansowanie na montaż przydomowej oczyszczalni ścieków rozpoczyna się od złożenia wniosku. Warto pamiętać, że dofinansowanie dotyczy jedynie oczyszczalni spełniających określone normy i posiadających wymagane certyfikaty oraz atesty, co najmniej zgodne z normą PN-EN 12566-3+A1:2009. Przy budowie oczyszczalni ścieków, istnieje opcja aplikowania o dofinansowanie również w Banku Ochrony Środowiska, współpracującym z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i producentami oczyszczalni. Procedura aplikowania o dofinansowanie na przydomową oczyszczalnię ścieków wiąże się z koniecznością złożenia odpowiedniego wniosku w banku, który uczestniczy w programie we współpracy z WFOŚiGW (listę banków można znaleźć na stronie internetowej WFOŚiGW dla danego województwa). Oczyszczalnie, które zostały zbudowane wcześniej, nie kwalifikują się do otrzymania dotacji.
Aby zwiększyć swoje szanse na uzyskanie dofinansowania, warto:
- Zorientować się w przepisach dotyczących ochrony środowiska i oczyszczania ścieków w swoim regionie.
- Skontaktować się z lokalnymi władzami, regionalnymi agencjami środowiskowymi lub ministerstwem odpowiedzialnym za ochronę środowiska, aby sprawdzić dostępne programy.
- Wypełnić stosowny wniosek, jeśli program dotacyjny jest dostępny.
Przydomową oczyszczalnię ścieków można zamontować tam, gdzie nie jest doprowadzona sieć kanalizacyjna, a warunki zabudowy dla danej działki przewidują montaż przydomowej oczyszczalni ścieków. Przygotowanie projektu przydomowej oczyszczalni ścieków wymaga uwzględnienia lokalnych przepisów, zapotrzebowania na oczyszczenie ścieków oraz wyboru odpowiedniej technologii. Skorzystanie z pomocy specjalistów i firm wykonawczych jest kluczem do uzyskania efektywnego i zgodnego z wymaganiami rozwiązania.
tags: #oczyszczalnia #ścieków #rodzaje #i #zasada #działania
