Oczyszczalnia Ścieków "Czajka": Historia Budowy i Znaczenie dla Warszawy
- Szczegóły
Oczyszczalnia Ścieków „Czajka” to kluczowy element infrastruktury Warszawy, który rozpoczął swoją działalność w 1991 roku. Jej głównym celem jest skuteczne oczyszczanie ścieków, co ma ogromne znaczenie dla ochrony środowiska oraz zdrowia mieszkańców stolicy. W artykule przyjrzymy się historii powstania oczyszczalni Czajka, jej rozwojowi technologicznemu oraz znaczeniu dla Warszawy i okolic.
Początki i Znaczenie Oczyszczalni Czajka
Historia powstania oczyszczalni Czajka sięga lat 80-tych XX wieku, kiedy to pojawiła się potrzeba budowy nowoczesnej infrastruktury do oczyszczania ścieków w Warszawie. Wzrost liczby ludności oraz rozwój przemysłu wymusiły stworzenie efektywnego systemu zarządzania odpadami. Oczyszczalnia Ścieków „Czajka” rozpoczęła swoją działalność w 1991 roku, stając się kluczowym elementem systemu zarządzania wodami w Warszawie.
Znaczenie oczyszczalni Czajka dla społeczności warszawskiej jest nie do przecenienia. Dzięki jej działalności, mieszkańcy mogą cieszyć się lepszą jakością wody oraz mniejszym zanieczyszczeniem środowiska. Oczyszczalnia Czajka ma ogromne znaczenie dla mieszkańców Warszawy. Dzięki jej funkcjonowaniu, możliwe jest nie tylko oczyszczanie ścieków, ale także ochrona zdrowia publicznego. Zmniejszenie zanieczyszczenia wód wpływa na jakość życia mieszkańców, a sama oczyszczalnia stała się symbolem odpowiedzialności ekologicznej stolicy.
Kluczowe Daty i Wydarzenia w Historii Oczyszczalni
Oczyszczalnia Ścieków „Czajka” ma za sobą bogatą historię, w której kluczowe daty i wydarzenia odgrywają istotną rolę w jej rozwoju. Od momentu rozpoczęcia działalności w 1991 roku, oczyszczalnia przeszła wiele zmian, które pozwoliły jej na dostosowanie się do rosnących potrzeb mieszkańców Warszawy. Ważne wydarzenia w historii oczyszczalni nie tylko pokazują jej rozwój, ale także wpływają na lokalną społeczność. Dzięki tym zmianom, oczyszczalnia stała się bardziej efektywna i lepiej przystosowana do warunków środowiskowych oraz potrzeb mieszkańców.
Rozwój Technologiczny Oczyszczalni Czajka
Rozwój technologii w oczyszczalni Czajka jest kluczowym elementem jej sukcesu i efektywności. W miarę jak rosły potrzeby mieszkańców Warszawy, oczyszczalnia wprowadzała innowacyjne rozwiązania, które pozwalały na lepsze zarządzanie ściekami. W ciągu lat oczyszczalnia Czajka wprowadzała różnorodne innowacje, które miały na celu optymalizację procesów oczyszczania. Dzięki tym zmianom, oczyszczalnia stała się bardziej nowoczesna i efektywna, co pozytywnie wpłynęło na jej funkcjonowanie oraz na jakość życia mieszkańców Warszawy.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Innowacje Technologiczne
Oczyszczalnia Czajka wprowadziła wiele innowacji technologicznych, które znacznie poprawiły proces oczyszczania ścieków. Kluczowe rozwiązania obejmują nowoczesne metody filtracji, które skutecznie usuwają zanieczyszczenia oraz zanieczyszczenia biologiczne. Wprowadzenie nowoczesnych systemów monitorowania oraz automatyzacji procesów pozwala na bieżąco kontrolować jakość oczyszczanych wód. Te innowacje nie tylko zwiększają wydajność oczyszczania, ale także przyczyniają się do lepszego zarządzania zasobami wodnymi.
Efektywność Działania Dzięki Technologii
Rozwój technologii w oczyszczalni Czajka znacząco wpłynął na efektywność jej działania. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, oczyszczalnia jest w stanie przetwarzać większe ilości ścieków w krótszym czasie, co przekłada się na lepszą jakość oczyszczonej wody. Technologiczne innowacje mają również pozytywny wpływ na środowisko. Zmniejszenie ilości zanieczyszczeń w wodach odprowadzanych do rzeki Wisły przyczynia się do poprawy stanu ekosystemów wodnych.
Rola Oczyszczalni Czajka w Ochronie Środowiska i Zdrowia Publicznego
Oczyszczalnia Czajka odgrywa kluczową rolę w ochronie środowiska Warszawy i okolic. Dzięki skutecznemu oczyszczaniu ścieków, znacznie ogranicza zanieczyszczenie wód w rzece Wiśle, co ma pozytywny wpływ na lokalne ekosystemy. Oczyszczalnia przyczynia się również do poprawy jakości życia mieszkańców, umożliwiając im korzystanie z czystszej wody oraz zdrowego środowiska. W aspekcie zdrowia publicznego, oczyszczalnia Czajka ma ogromne znaczenie. Dzięki skutecznemu oczyszczaniu ścieków, zmniejsza ryzyko chorób związanych z zanieczyszczeniem wód.
Ochrona Środowiska w Stolicy
Oczyszczalnia Czajka znacząco przyczynia się do ochrony środowiska w stolicy, redukując ilość zanieczyszczeń wprowadzanych do rzek i gleby. Dzięki nowoczesnym technologiom, oczyszczalnia skutecznie usuwa zanieczyszczenia organiczne oraz chemiczne, co ma pozytywny wpływ na jakość wód w rzece Wiśle.
Wpływ na Zdrowie Publiczne
Oczyszczalnia Czajka ma znaczący wpływ na zdrowie publiczne mieszkańców Warszawy. Dzięki skutecznemu oczyszczaniu ścieków, znacznie zmniejsza ryzyko chorób związanych z zanieczyszczeniem wód. Mieszkańcy mogą cieszyć się lepszą jakością wody pitnej oraz czystszych rzek, co przekłada się na ich ogólne samopoczucie.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Zaangażowanie Społeczności Lokalnej
W społeczności lokalnej panuje coraz większa świadomość dotycząca znaczenia oczyszczalni. Mieszkańcy doceniają jej rolę w ochronie środowiska i zdrowia publicznego, co wpływa na pozytywną percepcję jej działalności. Regularne kampanie informacyjne oraz wydarzenia edukacyjne organizowane przez oczyszczalnię przyczyniają się do wzrostu zainteresowania zagadnieniami ekologicznymi.
Jak Mieszkańcy Mogą Wspierać Oczyszczalnię Czajka
Mieszkańcy Warszawy mają wiele możliwości, aby aktywnie wspierać działalność oczyszczalni Czajka oraz przyczyniać się do ochrony środowiska. Jednym z najważniejszych działań jest segregacja odpadów, która pozwala na zmniejszenie ilości zanieczyszczeń trafiających do systemu kanalizacyjnego. Edukacja na temat właściwego postępowania z odpadami, w tym unikanie wprowadzania do ścieków substancji chemicznych i tłuszczów, jest kluczowa dla zapewnienia efektywności oczyszczania.
Inwestowanie w zieloną infrastrukturę, taką jak ogrody deszczowe czy systemy retencji wody, to kolejny sposób, w jaki mieszkańcy mogą wspierać lokalne inicjatywy ekologiczne. Tego typu rozwiązania nie tylko pomagają w zarządzaniu wodami opadowymi, ale także zwiększają bioróżnorodność w miastach. Angażowanie się w lokalne akcje sprzątania, a także uczestnictwo w warsztatach dotyczących ekologii, może dodatkowo zwiększyć świadomość społeczną na temat znaczenia oczyszczalni i ochrony środowiska.
Awarie i Kontrowersje Wokół Oczyszczalni "Czajka"
Wraz ze ściekami z rury prowadzącej do "Czajki" wylała potężna fala hejtu i wzajemnych oskarżeń. PiS za awarię wini Rafała Trzaskowskiego, ten odpowiada, że Platforma "odziedziczyła" oczyszczalnię i wszystkie związane z nią problemy po poprzednich władzach. Budowa "Czajki" ruszyła w latach 70., ale oczyszczalnia swoją działalność rozpoczęła w roku 1991. Do położonego na warszawskiej Białołęce zakładu wpływały ścieki z prawobrzeżnej Warszawy oraz pobliskich miejscowości, m.in. Legionowa czy Ząbek. Z kolei nieczystości z obszarów położonych po lewej stronie... płynęły bezpośrednio Wisły. Tak, ówczesne zasady dot. ochrony środowiska tego nie zabraniały.
W 2005 roku, za rządów Lecha Kaczyńskiego, w związku z wejściem do UE, zmianie uległy przepisy i trzeba było uregulować kwestię ścieków z dzielnic lewobrzeżnych. Powstała koncepcja budowy drugiej oczyszczalni, na przeciwnym brzegu rzeki, ale upadła ona z powodu niewielkiej odległości miejsc rozważanych jako potencjalna lokalizacja od lasu i zabudowań mieszkalnych. Ostatecznie zdecydowano się więc na dobudowanie nowego kolektora prowadzącego do istniejącej oczyszczalni. Miał on transportować ścieki z obszaru od Bielan aż do Śródmieścia czy Ochoty do "Czajki". Takie rozwiązanie było przedmiotem uchwały już kilka lat wcześniej - konkretnie w roku 1999. Prezydentem stolicy był wtedy Paweł Piskorski. A sam pomysł powstał w połowie lat 90.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
Opisując historię "Czajki", trzeba wspomnieć o sprawie, na którą uwagę zwracał też Trzaskowski. Początkowo ścieki z lewej strony Wisły miały płynąć na Białołękę dwiema rurami umieszczonymi w różnych tunelach. Finalnie zdecydowano się jednak na umieszczenie dwóch rur w jednym tunelu, co może mieć związek z awariami. Decyzja w tej kwestii została podjęta w 2006 roku, gdy funkcję prezydenta miasta sprawował następca Kaczyńskiego z ramienia PiS - Mirosław Kochalski. Plany poprzedniej ekipy realizowały kolejne władze pod kierownictwem Hanny Gronkiewicz-Waltz.
Uzyskanie zgody na budowę zajęło dwa lata. Przebudowa "Czajki" ruszyła w roku 2009. Miała być ukończona rok później, ale prace paraliżowały różne opóźnienia. Pierwszy incydent przy odprowadzaniu ścieków do oczyszczalni miał miejsce rok temu, w sierpniu 2019. Wtedy awarii uległ mniej więcej stumetrowy fragment obu kolektorów. Niemal dokładnie rok po tych wydarzeniach doszło do kolejnej awarii rury przesyłowej. O ile pierwsza temat zeszłorocznej awarii przycichł dość szybko, o tyle tegoroczny incydent od kilku dni jest na tapecie. Kolejne perturbacje wokół "Czajki" były dla PiS doskonałą okazją do ataku na Trzaskowskiego.
Już przy okazji ubiegłorocznej awarii PiS i PO przerzucały się odpowiedzialnością. Politycy partii rządzącej wskazywali na to, o czym teraz mówi Jaki. Urzędująca w czasach realizacji inwestycji prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz odbijała piłeczkę, przekonując, że winę ponoszą decydenci z roku 2005. Trzaskowski przyjął podwójną linię obrony. Po pierwsze, kontynuuje retorykę Gronkiewicz-Waltz, wskazując, że koncepcja z jedną oczyszczalnią jest spadkiem po władzach z przeciwnego ugrupowania. Po drugie, wyraża wątpliwości wobec rzetelności ekspertyzy wykonanej przez naukowców. Chodzi o zespół specjalistów z Politechniki Warszawskiej, który w piątek przyglądał się kolektorowi.
Mówił o tym nawet prezes Wód Polskich Przemysław Daca. - Być może trzeba będzie wybudować kolejną oczyszczalnię ścieków, bo ta już jest, powtarzam, niewydolna - stwierdził w trakcie briefingu poświęconego ostatnim wydarzeniom. Z drugiej strony - zmiana systemu odprowadzania ścieków i ewentualna budowa kolejnej oczyszczalni to jeszcze bardziej czasochłonna, a do tego bardzo kosztowna operacja.
"Czajka" to dziś zdecydowanie największa oczyszczalnia ścieków w Warszawie. Ścieki z pozostałych części stolicy spływają do feralnego zakładu na Białołęce. Po sobotniej awarii ścieki nadal leją się do Wisły. Specjaliści z politechnik w Warszawie i Krakowie sprawdzają, gdzie dokładnie doszło do awarii. Wszystko wskazuje na to, że naprawa potrwa dłużej niż rok temu. Zaniechano wtedy budowy nowej oczyszczalni na lewym brzegu Wisły. W 2005 r. władze Warszawy, wraz z ówczesnym prezydentem Lechem Kaczyńskim (†60 l.), zrezygnowały z budowy nowej oczyszczalni na lewym brzegu Wisły i zdecydowały, że ścieki przyjmie rozbudowana Czajka. Oznacza to kolejne koszty - przy okazji pierwszej awarii miasto musiało wydać ponad 50 mln zł, a kolejne wydatki będą o wiele większe, bo stolica planuje przebudowę całej instalacji.
Szczegóły Techniczne i Finansowe Inwestycji
Prace nad projektem ruszyły, a Warszawa zawnioskowała o środki unijne na jej rozbudowę i stworzenie systemu przesyłu ścieków z lewobrzeżnej części stolicy. W 2008 roku, gdy Warszawą rządziła już Hanna Gronkiewicz-Waltz, podpisano umowę na rozbudowę i unowocześnienie "Czajki" - głównym wykonawcą została firma Warbud. Modernizacja samej oczyszczalni rozpoczęła się w 2009 roku. Inwestycja obejmowała także budowę spalarni osadów i tunelu pod dnem Wisły o długości 1,3 km i średnicy 4,5 m.
Oczyszczalnia miała być gotowa przed końcem 2010 roku, a jej rozruch zaczął się dopiero latem 2012 roku. Miasto najpierw dostało z funduszy unijnych miliard zł na tę inwestycję, a potem jeszcze dodatkowe prawie 700 mln zł. Warunkiem było jej ukończenie do 2012 roku, stąd wynikał pośpiech, by w końcu oczyszczalnię uruchomić. Po zakończeniu rozbudowy „Czajka” stała się jednak największą oczyszczalnią ścieków w Polsce. Rozbudowany zakład zajmuje powierzchnię 52,7 ha i może w ciągu doby przyjąć 435 tys. m3 ścieków.
We wrześniu zeszłego roku prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski szacował wydatki na naprawę na 12-13 mln zł, zaś umowa z Inżynierią Rzeszów na realizację tej inwestycji opiewała na 23 mln zł netto. Ostatecznie naprawa uszkodzonych kolektorów kosztowała miasto ponad 42 mln zł.
Trwają bowiem prace nad stworzeniem zupełnie nowego systemu, który miałby przesyłać ścieki z lewobrzeżnej Warszawy do "Czajki". - Firma jest wybrana, jest już opracowana koncepcja, ale nie da się tego ze względu na procedury przyspieszyć. Na dniach mamy mieć projekt, ale budowa też może potrwać co najmniej dwa lata - mówił w niedzielę Rafał Trzaskowski.
"Czajka" jest jedną z czterech oczyszczalni ścieków na terenie aglomeracji warszawskiej. W skład MPWiK wchodzą też zajmujące się uzdatnianiem wody: Zakład Centralny, do którego trafia woda z Wisły oraz Zakład Północny w Wieliszewie, który zaopatruje wodociągi w północnych dzielnicach prawo- i lewobrzeżnej Warszawy. MPWiK dostarcza wodę do mieszkań w Warszawie i okolicach i odbiera z nich ścieki. Z ostatniego dostępnego raportu wynika, że w 2017 roku firma wyprodukowała 123,1 mln metrów sześciennych czystej wody, w tym sprzedała 108,8 mln metrów sześciennych. W 2017 roku jej przychody netto ze sprzedaży wyniosły 1,192 mld zł, a koszty działalności operacyjnej opiewały na 912 mln zł.
Do połowy 2018 roku obowiązywała taryfa według której cena za metr sześcienny wody wynosiła 4,54 zł, a cena za odprowadzenie metra sześciennego ścieków - 6,93 zł. W 2018 roku MPWiK złożył wniosek do Wód Polskich o obniżenie taryf za wodę i ścieki i dostał na to zgodę. W związku z tym ceny od 2 czerwca 2018 roku spadły - w przypadku wody do kwoty 3,89 zł za metr sześcienny, a w przypadków ścieków do 5,96 zł za taką samą objętość. Ceny te obowiązywać mają do 2 czerwca 2021 rok.
Proces Projektowania i Budowy
Projekt oczyszczalni Czajka miał na celu stworzenie nowoczesnego obiektu, który skutecznie radziłby sobie z rosnącą ilością ścieków w Warszawie. W ramach planowania uwzględniono nowoczesne technologie oczyszczania, które miały zapewnić wysoką jakość wody po oczyszczeniu. Ważnym aspektem projektu było również zapewnienie, że oczyszczalnia będzie mogła dostosować się do przyszłych potrzeb miasta. W związku z tym, projektanci przewidzieli możliwość rozbudowy obiektu oraz wprowadzenia nowych technologii w miarę ich pojawiania się.
Budowa oczyszczalni „Czajka” była złożonym procesem, który składał się z kilku kluczowych etapów. Pierwszym krokiem było przygotowanie terenu oraz wykonanie odpowiednich badań geologicznych, co pozwoliło na ocenę warunków gruntowych. Następnie przystąpiono do projektowania i wykonywania fundamentów, które miały zapewnić stabilność całej konstrukcji. W kolejnej fazie budowy zainstalowano systemy technologiczne, które miały na celu skuteczne oczyszczanie ścieków. W tym czasie szczególną uwagę zwrócono na dobór materiałów oraz technologii, które były zgodne z ówczesnymi standardami ochrony środowiska.
Oczyszczalnia „Czajka” w Warszawie przeszła szereg modernizacji technologicznych, które znacząco zwiększyły jej efektywność. Wprowadzono nowoczesne systemy filtracji, które pozwalają na lepsze oczyszczanie ścieków, a także zmniejszenie ich wpływu na środowisko. Dodatkowo, wprowadzono systemy monitoringu, które na bieżąco kontrolują proces oczyszczania. Dzięki temu możliwe jest szybkie reagowanie na wszelkie nieprawidłowości.
Rozwój infrastruktury wokół oczyszczalni „Czajka” miał kluczowe znaczenie dla jej funkcjonowania. W miarę jak oczyszczalnia się rozwijała, konieczne stało się zainwestowanie w odpowiednie drogi i sieci komunikacyjne, które umożliwiły sprawny transport surowców oraz odpadów. Inwestycje te nie tylko poprawiły logistykę, ale także przyczyniły się do lepszej integracji oczyszczalni z systemem zarządzania wodami w Warszawie.
W ramach swojej działalności, oczyszczalnia angażuje się w różne inicjatywy ekologiczne, które mają na celu edukację mieszkańców na temat ochrony środowiska. Programy te często obejmują warsztaty, spotkania informacyjne oraz współpracę z lokalnymi szkołami i organizacjami. Oczyszczalnia prowadzi także działania mające na celu monitorowanie jakości wód w okolicznych rzekach. Regularne badania pozwalają na wczesne wykrywanie problemów z zanieczyszczeniem, co jest kluczowe dla ochrony ekosystemów wodnych.
Oczyszczalnia „Czajka” aktywnie współpracuje z lokalnymi mieszkańcami oraz instytucjami, co przyczynia się do budowania pozytywnych relacji w społeczności. Regularnie organizowane są spotkania informacyjne, podczas których mieszkańcy mogą dowiedzieć się więcej o działaniach oczyszczalni oraz o jej wpływie na środowisko.
Kluczowe Decyzje i Plany Rozbudowy
Historia układu przesyłowego, którym transportowane są ścieki z części lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni ścieków na Białołęce, zaczęła się w 1995 r. Wtedy powstał Masterplan dla Warszawy oraz pojawił się pomysł na budowę syfonu pod Wisłą.
- 1995-1997 - powstanie Planu Generalnego dla Wodociągów i Kanalizacji, czyli tzw. Masterplanu. Proponowane rozwiązania: budowa dwóch kolektorów o średnicy wewnętrznej ok. 2 m do syfonu pod Wisłą.
- 1999 - Rada Warszawy zdecydowała o rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków „Czajka” oraz budowie układu przesyłowego.
- czerwiec 2005 - studium wykonalności przedsięwzięcia „Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków w Warszawie - Faza III”. Celem tej części przedsięwzięcia miała być budowa układu przesyłowego ścieków o długości ok. 10,5 km.
- 08.07.2005 - uchwała Rady Miasta w sprawie złożenia wniosku do Komisji Europejskiej o dofinansowanie Projektu Faza III. We wniosku została uwzględniona budowa układu przesyłowego o długości 10,5 km.
- 16.02.2006 - podpisanie umowy na opracowanie projektu układu przesyłowego ścieków pod Wisłą.
W listopadzie 2006 roku MPWiK powiadomiło o wprowadzeniu zmiany do koncepcji układu przesyłowego. Wówczas została wyrażona zgoda na zaprojektowanie i wykonanie obudowy o średnicy wewnętrznej 4,4 metra w technologii tunelowej, czyli na przeprowadzenie syfonu pod Wisłą.
Podpisanie umowy z konsorcjum Przedsiębiorstwo Robót Górniczych "METRO" oraz pobocznymi firmami nastąpiło 22 lipca 2010 roku. Latem 2012 roku nieczystości po raz pierwszy popłynęły układem przesyłowym do "Czajki".
Alternatywne Koncepcje i Przyszłość Oczyszczalni
W dokumentach planistycznych Warszawy od lat 60-tych znajdziemy projekty budowy dwóch dużych oczyszczalni - jednej dla lewego brzegu Wisły i drugiej dla prawego brzegu. Obie oczyszczalnie miały być zlokalizowane przy północnych granicach miasta, tak by zrzucana woda nie przepływała przez miasto.
Decyzja Rady Warszawy z 1999 roku wychodziła naprzeciw dawnym właścicielom Młocińskich działek. Argumentem formalnym w 1999 roku był 40-letni las Młociński, który musiałby pójść pod nóż w związku z budową oczyszczalni. To nie zamyka jednak tematu lewobrzeżnej oczyszczalni. Będzie ona w przeciągu następnych lat koniecznością niezależnie od losu słynnego kolektora pod Wisłą - w Warszawie przybywa ścieków, a przepustowość „Czajki” i „Południa” jest niewystarczająca. Nadzieją na wybudowanie oczyszczalni na Bielanach są tereny Huty Warszawa.
Kontrowersje Przetargowe i Finansowe
25 września 2007 roku warszawskie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji ogłosiło wyniki przetargu na budowę oczyszczalni ścieków Czajka. Wybrano ofertę Warbudu kosztującą 564 mln euro. To o 265 mln euro drożej niż w najtańszej ofercie. Zwycięska oferta przekraczała o 244 mln euro szacunkowy koszt budowy, który wynikał z analiz przeprowadzonych przez niezależnych ekspertów na zlecenie MPWiK.
Po ogłoszeniu pierwszego przetargu w 2006 roku nikt się nie zgłosił. W trzecim przetargu termin składania ofert wynosił 13 tygodni. Złożono trzy oferty, w tym jedną nieważną. Warbud zgłosił ofertę na 564 mln euro, a trzecią ofertę na 299 mln euro złożyło konsorcjum Sistem Yapi ze Stambułu, EMIT z Mediolanu i Bateg z Berlina. Oferta konsorcjum Yapi została przez MPWiK zdyskwalifikowana ze względu na błędy. Prezes MPWiK Artur Rypina poinformował, że wybrano droższą ofertę firmy Warbud.
Podsumowanie
Historia Oczyszczalni Ścieków "Czajka" to złożona opowieść o potrzebie, innowacjach, politycznych decyzjach i wyzwaniach. Od momentu powstania w 1991 roku, "Czajka" stała się kluczowym elementem infrastruktury Warszawy, wpływając na jakość życia mieszkańców i stan środowiska. Mimo licznych awarii i kontrowersji, oczyszczalnia kontynuuje swoją misję, a przyszłość pokaże, jakie rozwiązania zostaną wdrożone, aby sprostać rosnącym potrzebom stolicy.
tags: #oczyszczalnia #ścieków #Czajka #historia #budowy
