Przydomowa Oczyszczalnia Betonowa: Opinie, Montaż i Zalety

Szczegóły: Opublikowano: 04. November 2025

Budowa domu z dala od miejskiego zgiełku ma mnóstwo zalet, ale jednocześnie stawia przed inwestorem niemałe wyzwania, takim wyzwaniem jest kwestia kanalizacji. Jeżeli nie mamy możliwości podłączenia działki do sieci kanalizacyjnej, musimy samodzielnie zadbać o odprowadzanie nieczystości. Popularnym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest oczywiście szambo, ale istnieje również bardziej ekologiczna i mniej uciążliwa alternatywa - przydomowa oczyszczalnia ścieków.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków stanowi doskonały produkt do utylizacji ścieków bytowych i jest najtańszym rozwiązaniem na rynku, które nie potrzebuje energii elektrycznej do skutecznego działania. Oczyszczalnia którą proponujemy przyszłym użytkownikom wyróżnia się na rynku tym ,że osadnik jest 3-komorowy i konstrukcja tego osadnika jest samonośna - co oznacza ,że nie potrzebujemy dodatkowych obsypek , suchego betonu etc. Prosta , niezawodna z pełnym systemem wyposażenia dodatkowego jak pokrywy i nadbudowy.

Jak Działa Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków?

Domowa oczyszczalnia ścieków to instalacja, której głównym elementem jest zbiornik umieszczony pod ziemią, w odpowiedniej odległości od domu. Zadaniem takiego systemu jest przefiltrowanie ścieków i bezpieczne odprowadzenie ich do gleby. Oczyszczalnia ścieków składa się z osadnika gnilnego, studzienki rozdzielczej i zestawu rur rozsączających lub tuneli.

Zasada działania przydomowych oczyszczalni ścieków uwzględnia ich dwustopniowy przepływ. Bezpośrednio z domowej instalacji kanalizacyjnej ścieki trafiają do szczelnego osadnika wstępnego (tzw. zbiornika gnilnego), w którym odbywa się ich sedymentacja (polega to na opadaniu cząstek stałych na dno), powiązana z procesami gnilnymi, przebiegającymi w warunkach beztlenowych. W drugim etapie wstępnie oczyszczone ścieki z osadnika przedostają się otworem przelewowym do następnego stopnia oczyszczania, gdzie zachodzą kolejne procesy rozkładu, tym razem przebiegające w warunkach tlenowych. W różnych typach oczyszczalni odmienny jest właśnie ten drugi etap.

Pierwszym etapem jest oczyszczanie ścieków w osadniku gnilnym, gdzie w rezultacie oddzielone zostają większe cząstki, tłuszcze i zanieczyszczenia. Dokładny przebieg drugiego etapu jest uzależniony od rodzaju oczyszczalni, jednak następuje dalsza filtracja i rozkład zanieczyszczeń. Istotną różnicą pomiędzy pierwszym a drugim etapem są warunki, w jakich następuje oczyszczanie: najpierw w zbiorniku gnilnym filtracja odbywa się przy udziale bakterii beztlenowych, następnie zaś w warunkach tlenowych.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Warunki Realizacji i Montażu

Po rozpakowaniu zestawu powinno się dokonać suchego montażu w celu sprawdzenia i rozplanowania wszystkich elementów zgodnie z projektem wykonawczym. Bardzo ważne jest zachowanie odległości zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Na dnie wykopu wykonujemy 10-15cm podsypkę z piasku. Następnie umieszczamy zbiornik tak, aby był stabilnie ustawiony w poziomie (sprawdzenia dokonujemy za pomocą poziomicy). Napełniamy zbiornik wodą do 2/3 całkowitej pojemności sprawdzając szczelność. Następnie równomiernie zasypujemy wykop wokół osadnika warstwami o grubości 30 cm, stopniowo zagęszczając grunt.

Obsypka boczna powinna być wykonana w gruntach sypkich z gruntu rodzimego zaś w gruntach spoistych z piasku średnio lub gruboziarnistego bez kamieni oraz ostrokrawędzistych elementów. Na terenach podmokłych oraz przy wysokim poziomie wód gruntowych osadnik należy zabezpieczyć przed wyporem wody podczas okresowego usuwania osadu. W tym celu zaleca się posadowić osadnik na 10-15cm podsypce piaskowej wykonanej na płycie betonowej ułożonej na dnie wykopu. Osadnik mocujemy do płyty betonowej z żelaznymi uchwytami za pomocą pasów kotwiczących. Przy wszystkich pracach montażowych należy uwzględnić osiadanie gruntu.

W wypadku głębszego posadowienia osadnika i studzienki rozdzielczej należy zastosować w kominach inspekcyjnych strukturalne rury przedłużające z PP o średnicy zewnętrznej 400mm.

Montaż Przyłączy

Rury o przekroju 110mm lub 160mm łączymy ze sobą ze spadkiem od 1,5% do 2,5%. Przy rzadszym używaniu instalacji stosujemy większy spadek. Głębokość posadowienia przykanalika na wlocie do osadnika powinna wynosić od 0,30 do 0,40m. W celu zapobieżenia wychłodzenia się ścieków zaleca się instalację zbiornika gnilnego jak najbliżej miejsca wyprowadzenia ścieków z budynku, tj. od 3 do 8m. Przy dłuższej niż zalecana odległości należy rurę zaizolować termicznie i zwiększyć spadek do 3%-4%.

Przeczytaj także: Eco 3000l: cena, opinie, montaż

Osadnik należy podłączyć do pionu kanalizacyjnego zakończonego rurą wentylacyjną lub osobnego przewodu wentylacyjnego o średnicy min. 110 mm wyprowadzonego ponad dach.

Studzienka Rozdzielcza

Połączona jest z osadnikiem rurą kanalizacyjną o średnicy 110mm. Szczelność połączenia z przewodem zapewniają uszczelki znajdujące się w otworach studzienki. Różnica wysokości pomiędzy osią otworu wlotu do studzienki a wylotu wynosi 10cm.

Studzienka stanowi początek drenażu rozsączającego i przeznaczona jest do równomiernego rozprowadzania podczyszczonych ścieków bytowo - gospodarczych do poszczególnych nitek drenażu rozsączającego. Jej poziom posadowienia warunkuje rzędna wyjścia ścieków z osadnika. Głębokość posadowienia wynosi przeważnie około 60cm. Pod studzienkę również stosujemy 10 cm podsypkę. Przy zasypywaniu i obsypywaniu studzienki stosujemy takie same zasady jak przy osadniku gnilnym.

Ważnym elementem jest montaż w studzience zastawki regulującej przepływ do poszczególnych rur rozdzielczych ścieków. Ich montaż pozwoli nam później na kontrolę przepływu. Będziemy mogli przy działającej już oczyszczalni przed płukaniem przewodu jedną z linii rozsączających zamknąć i skierować z niej przepływ do drugiej.

Montaż Rur Rozdzielczych

Przewody o dł. 2,5 m koloru zielonego układamy ze spadkiem od 0,5% do 1% na zagęszczonym podłożu piaskowym i obsypujemy piaskiem, drobnym żwirem lub keramzytem. Po połączeniu rur rozdzielczych ze studzienką odległość pomiędzy przewodami rozsączającymi wynosi ok. 4,5 m. Odległość tą możemy zmniejszyć do min.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia ścieków krok po kroku

Rury o dł. 2,5 m koloru niebieskiego układamy ze spadkiem od 0,5% do 1% na 10-15 cm warstwie z płukanego żwiru o granulacji 12-24/16-32 mm lub zastępczo żwiru o granulacji 20-40 mm. Dopuszcza się zastosowanie innego materiału filtracyjnego o podobnej granulacji, jednak musi być płukany - nie może zawierać frakcji pylistych oraz musi być odporny na ścieki. Rury łączymy ze sobą za pomocą złączek, zaś z rurami rozdzielczymi za pomocą kolan elastycznych. Trzeba pamiętać, że rury te posiadają otwory, przez które wydostają się oczyszczone ścieki do gruntu. Układamy je otworami skierowanymi w dół.

Szerokość warstwy żwirowej powinna wynosić w gruntach bardzo dobrze przepuszczalnych 0,5 m, w gruntach o średniej przepuszczalności 0,6 m, zaś w gruntach o małej przepuszczalności 0,8 m (im mniejsza przepuszczalność, tym szersza warstwa).

Najlepsza głębokość położenia drenażu wynosi 0,5 do 0, 60 m, ponieważ procesy zachodzące w glebie są procesami tlenowymi. Stąd najlepsze warunki rozwoju błony biologicznej są do głębokości maksymalnie 1m. Przy zwiększaniu głębokości istnieje niebezpieczeństwo podtopienia przez wody gruntowe oraz jakości oczyszczania ze względu na pogorszenie warunków tlenowych.

Natomiast mniejsza głębokość nie pozwala na zachowanie wystarczającej grubości warstwy gleby uprawnej, dla której wymagane minimum wynosi 20cm. Rury rozsączające kończymy pionowo wyprowadzoną rurą wentylacyjną ponad powierzchnię terenu min. 0,5m połączoną łukiem z rurami drenarskimi. U góry rur wentylacyjnych mocujemy wywiewki wentylacyjne. Testujemy szczelność połączeń oczyszczalni wlewając do niej wodę i obserwujemy jak się rozchodzi w poszczególne nitki rozsączające.

Rury rozsączające zasypuje się materiałem filtracyjnym ponad wierzch rury warstwą o grubości min. 5cm. Na tą warstwę układamy geowłókninę, która ma za zadanie chronić drenaż przed zanieczyszczeniem złoża filtracyjnego.

Wymagania Dotyczące Działki i Gruntu

Aby przydomowa oczyszczalnia funkcjonowała prawidłowo, muszą zostać spełnione określone warunki, dotyczące przede wszystkim wielkości działki i poziomu wód gruntowych, które nie mogą znajdować się zbyt wysoko, ponieważ wówczas istniałoby duże ryzyko zanieczyszczenia ich ściekami. Ważny jest też rodzaj gleby: najlepiej do tego rodzaju instalacji nadaje się podłoże piaszczyste i gliniaste. Możemy jednak nieco dopasować podłoże, uzupełniając je dodatkową warstwą piasku w miejscu, w którym ma być umieszczona oczyszczalnia.

Rodzaje Przydomowych Oczyszczalni

Rozważając zakup przydomowej oczyszczalni ścieków, trzeba również zastanowić się nad rodzajem oczyszczalni, który najlepiej i najskuteczniej sprawdzi się na danej działce i który będzie dla nas najbardziej dostępny cenowo. Oczyszczalnia z bioreaktorem - najnowocześniejsza, najbardziej zaawansowana i najbardziej przyjazna środowisku, ścieki są oczyszczane przy pomocy mikroorganizmów w bioreaktorze.

Istnieje kilka rodzajów przydomowych oczyszczalni ścieków, takich jak:

Oczyszczalnia z drenażem rozsączającym - najprostsza i najtańsza przydomowa oczyszczalnia.
Oczyszczalnia ze złożem biologicznym lub z reaktorem osadu czynnego - ten rodzaj oczyszczalni budowany jest najczęściej w miejscach, gdzie oczyszczone nieczystości nie mogą być odprowadzane wprost do gruntu.
Oczyszczalnia z filtrem gruntowo-roślinnym - można spotkać się także z nazwami oczyszczalni hydrobotanicznej lub korzeniowej. Ten rodzaj oczyszczalni zalecany jest na działki o dużej powierzchni, zaś jej działanie opiera się na symbiozie roślin oraz mikroorganizmów, które rozwijają się w złożu filtra.

Koszty Inwestycji i Eksploatacji

Cena wykonania przydomowej oczyszczalni ścieków jest uzależniona od kilku czynników. Niemałe znaczenie ma wielkość domu i liczba domowników, ponieważ na tej podstawie wybieramy pojemność zbiornika. Na koszty wpływa również rodzaj oczyszczalni oraz naturalne warunki, jakimi dysponujemy na działce, zwłaszcza jeśli chodzi o skład gleby.

Za projekt zapłacimy zazwyczaj ok. 500 zł, choć niekiedy cena może być nieco wyższa lub niższa, w zależności od indywidualnych uwarunkowań. W niektórych przypadkach projekt będzie już zawarty w dokumentacji dostarczonej nam przez firmę, w której zamawiamy oczyszczalnię - w takiej sytuacji nie ponosimy dodatkowych kosztów (przeważnie jest to po prostu wliczone w cenę). Najmniej zapłacimy za prostą oczyszczalnię z drenażem rozsączającym - w przypadku domu jednorodzinnego dla ok. 3-5 osób będzie to koszt ok. 6500-9000 zł. Jeżeli jednak zdecydujemy się na oczyszczalnię ze złożem biologicznym, wydamy kilkanaście tysięcy złotych (przy bardziej zaawansowanych systemach nawet do ok. 20 000 zł).

Koszty budowy przydomowej oczyszczalni ścieków są znacznie większe, niż w przypadku szamba. Sam projekt kosztuje od 300 do nawet 1000 złotych. Jeśli chodzi o cenę materiałów i montażu takiej oczyszczalnie to wygląda to następująco:

Drenaż rozsączający - 6000-9000zł
Hydrobotaniczna - 12 000-18 000zł
Osad czynny - 11 000-19 000zł
Złoże biologiczne - 7000-25 00zł

Wysokie koszty poniesione na etapie projektowania i montażu oczyszczalni zostaną nam zrekompensowane w postaci niskich kosztów użytkowania. Roczny koszt utrzymania takiej instalacji to ok. 250-400 zł. Do stałych wydatków zalicza się opłata za energię elektryczną wykorzystywaną do uruchamiania dmuchawy pompy (ok. 13-20 zł miesięcznie, chyba że dom jest wyposażony w fotowoltaikę - wtedy koszt jest znacznie niższy lub praktycznie żaden), a także preparaty zawierające bakterie beztlenowe (ok. 100 zł rocznie). Opróżnianie zbiornika gnilnego, czyli usuwanie osadu, to koszt ok. 150 zł rocznie, ale i w tym przypadku możemy płacić mniej, jeżeli oczyszczanie odbywa się np. raz na 2 lata.

Konieczne prace eksploatacyjne przy oczyszczalniach drenażowych i z filtrem piaskowo-żwirowym obejmują opróżnianie raz bądź dwa razy w roku osadnika i systematyczne zasilanie złoża biopreparatem - w sumie 150-200 zł. Podobne koszty będą przy oczyszczalni roślinnej, choć może je zwiększyć pracująca w obiegu pompa elektryczna.

Bioaktywatory są mieszanką bakterii, drożdży i enzymów, które przyspieszają neutralizację i rozkład ścieków. Sprzedawane w postaci tabletek, proszku lub płynów warto stosować zarówno w przydomowych oczyszczalniach, jak i w szambach.

Formalności Prawne

Montaż przydomowej oczyszczalni ścieków nie jest całkowicie wolny od formalności i przepisów, takich jak odległość od drzew - co najmniej 3 m. Jeśli chodzi o formalności, to pozwolenia na budowę wymagają jedynie oczyszczalnie o dobowej przepustowości powyżej 7,5 m³. W przypadku mniejszych instalacji musimy jedynie dokonać zgłoszenia, natomiast po zakończeniu montażu oczyszczalnia powinna zostać wpisana do odpowiedniej ewidencji w urzędzie miasta lub gminy.

Budowa oczyszczalni o przepływie do 7,5 m3 na dobę (tyle zwykle wystarcza) nie wymaga pozwolenia na budowę, wystarczy zgłoszenie prac do gminy 30 dni wcześniej. Musimy też zachować minimalne odległości zbiorników i miejsca zrzutu wody od:

Granicy działki - 2 m
Okien pomieszczeń użytkowych - 5 m
Studni z wodą pitną - 15 m; od miejsca wprowadzenia ścieków oczyszczonych do gruntu odległość ta powinna wynosić 30 m.

Zalety i Wady Przydomowych Oczyszczalni

Przydomowa oczyszczalnia ścieków często bywa określana mianem ekologicznego szamba - i to właśnie stanowi jedną z jej najważniejszych zalet: jeżeli jest prawidłowo zaprojektowana i zamontowana, w odpowiednich warunkach będzie rozwiązaniem przyjaznym środowisku. Dodatkowo charakteryzuje ją brak nieprzyjemnego zapachu, którego w przypadku szamba zazwyczaj nie da się uniknąć.

Na co dzień przydomowa oczyszczalnia ścieków nie wymaga praktycznie żadnych działań ze strony domowników - pod tym względem komfort jest taki sam, jak w domu podłączonym do sieci kanalizacyjnej. Jedyną rzeczą, o której musimy pamiętać, jest systematyczne dodawanie bakterii beztlenowych, które zazwyczaj wrzuca się w formie gotowych tabletek do muszli klozetowej.

Mimo wielu zalet, przydomowa oczyszczalnia ścieków ma także swoje wady, które sprawiają, że nie każdy będzie mógł pozwolić sobie na tego rodzaju instalację. Po pierwsze - musimy dysponować odpowiedniej wielkości działką, o określonym typie podłoża i w miarę niskim poziomie wód gruntowych. W przypadku nieodpowiedniej gleby konieczne będzie wprowadzenie modyfikacji do projektu, a to z kolei zwiększy koszt budowy oczyszczalni. Drugim minusem jest koszt inwestycji. Wprawdzie wydatki poniesione na instalację oczyszczalni zwrócą się dość szybko (średni czas zwrotu to ok. 3 lata) dzięki niskim kosztom eksploatacji, jednak nie zmienia to faktu, że na początku musimy dysponować niemałą sumą, co najczęściej wiąże się z koniecznością zaciągnięcia kredytu.

Oczyszczalnia jest też trudniejsza w wykonaniu niż zwykłe szambo - zarówno na etapie projektowania, jak i montażu potrzebujemy doświadczonych fachowców, aby wszystko działało sprawnie. A jakie minusy zauważają ci, którzy zdecydowali się na przydomową oczyszczalnię ścieków? Użytkownicy twierdzą, że w niektórych przypadkach nie da się uniknąć nieprzyjemnego zapachu wydobywającego się z instalacji. Co więcej, obsługa oczyszczalni może przysparzać trudności i uciążliwości, szczególnie, kiedy systematyka nie jest naszą mocną stroną.

Szambo Ekologiczne Alternatywą?

Przydomowe szambo ekologiczne jest coraz popularniejszym rozwiązaniem na działkach bez dostępu do sieci kanalizacyjnej. Szamba przydomowe ekologiczne są czymś pomiędzy przydomową oczyszczalnią ścieków, a szambem tradycyjnym. Szambo ekologiczne na działkę wyróżnia się dużą szczelnością i sporą odpornością na działanie zmiennych temperatur. Instalacja szamba ekologicznego jest droższa, niż budowa szamba tradycyjnego, ale tańsza niż oczyszczalnia przydomowa.

Rodzaje Szamb Ekologicznych:

**Szambo Samospalające (Samoczyszczące):** Bazuje na sedymentacji, oddzielając zanieczyszczenia stałe od ciekłych.
**Szambo Ekologiczne Drenażowe (Rozsączające):** Oczyszcza ścieki przy pomocy bakterii w glebie i sorpcji biologicznej.
**Szambo Ekologiczne Betonowe:** Prefabrykowane, szczelniejsze dzięki betonowi B20 i B40 ze specjalnymi dodatkami.
**Szambo Ekologiczne Plastikowe:** Nowoczesne zbiorniki z tworzyw sztucznych odporne na naciski i zmiany temperatur.
**Szambo Ekologiczne ze Studnią Chłonną:** Stosowane przy ograniczonej powierzchni, składa się z osadnika gnilnego i studni chłonnej.

Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków vs. Szambo - Porównanie

Wybór sposobu odprowadzania ścieków jest skomplikowany i uzależniony od wielu różnorakich czynników. Trzeba w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć, że rozwiązania te najlepiej sprawdzają się w konkretnych przypadkach, ponieważ zarówno szambo, jak i oczyszczalnia ścieków mają swoje plusy oraz minusy. Dlatego też na samym początku warto poznać sposób działania i montażu oczyszczalni ścieków i szamba, aby można było dopasować te rozwiązania do konkretnych nieruchomości.

Szamba są przystępniejsze cenowo, a także mogą być wybudowane na praktycznie każdej działce. Jeśli chodzi o koszty budowy, to szamba są kilkukrotnie niższe od budowy przydomowej oczyszczalni ścieków. Różnica jest również widoczna w kosztach eksploatacji, które w przypadku oczyszczalni są praktycznie zerowe.

Tabela Porównawcza: Szambo vs. Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków

Kryterium	Szambo	Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków
Koszt Inwestycji	Niższy	Wyższy
Koszty Eksploatacji	Wysokie (wywóz nieczystości)	Niskie
Wpływ na Środowisko	Potencjalne ryzyko zanieczyszczenia	Minimalny, ekologiczne rozwiązanie
Wymagania Działki	Mniejsze	Większe (wielkość, rodzaj gruntu)
Formalności	Mniej skomplikowane	Bardziej skomplikowane (zgłoszenie budowy)

Regulacje Prawne w 2025 roku

W 2025 roku obowiązują zaostrzone przepisy dotyczące gospodarki ściekowej. Normy i certyfikaty oczyszczalni biologicznych są wymagane, a korzystanie z nieszczelnych szamb może skutkować karami finansowymi.

Opinie Użytkowników

Oczyszczalnia działa już trochę, a my nie musimy się martwić o sprawy regularnego wywozu jak przy szambie. Wiadomo, że na raz wydać sporo by mieć oczyszczalnię to może być trudne, ale jak ktoś może, to warto, bo to się z czasem zwraca a potem to już same plusy pod względem finansowym (i nie tylko). Plus ekologia, dla mnie to dodatkowy, ale ważny argument.

Maria z Krakowa: “Po zamontowaniu biologicznej oczyszczalni ścieków zauważyliśmy znaczną oszczędność w domowym budżecie. Dodatkowo cieszy nas fakt, że przyczyniamy się do ochrony środowiska.”

Jan z Wrocławia: “Montaż oczyszczalni ścieków to była najlepsza decyzja.

tags: #oczyszczalnia #przydomowa #betonowa #opinie